: ૨૨ : આત્મધર્મ : જેઠ : ૨૪૯૬
* અરિહંત પરમાત્માની સાચી સ્તુતિ *
(૮૧ બોલ; પૃ. ૧૬ થી ચાલુ)
૩૫. ભાવેન્દ્રિય એટલે કે ઈન્દ્રિયવિષયો તરફ ઝૂકેલું ખંડખંડરૂપ જ્ઞાન, તે પણ
આત્માનું ખરૂંસ્વરૂપ નથી; અનુભવમાં આવતો જે એક અખંડ જ્ઞાયક સ્વભાવ,
તે ખંડખંડ જ્ઞાનરૂપ નથી, એટલે તે ભાવેન્દ્રિયોથી ભિન્ન છે. આવી ભિન્નતાનું
ભાન તે સર્વજ્ઞદેવની સાચી સ્તુતિ છે. સર્વજ્ઞની સ્તુતિ સ્વસન્મુખતાથી થાય છે.
૩૬. અહા, ચૈતન્ય વસ્તુની આવી વાત, તેનું શ્રવણ મળવું તે પણ મહાભાગ્ય છે.
અમૃતથી ભરેલો સમુદ્ર આત્મા, તેનો જેને પ્રેમ જાગ્યો તેનું અપૂર્વ કલ્યાણ છે.
અહીં બે વિધિ ચાલે છે–એક તો પ્રતિમાજીમાં પરમાત્માની સ્થાપના
(પ્રાણપ્રતિષ્ઠા) કરીને તેને પૂજવાની વિધિ ચાલે છે; ને બીજું–આ આત્મા પોતે
જ સર્વજ્ઞપદ પ્રગટ કરીને પરમેશ્વર કેમ થાય તેની વિધિ કહેવાય છે.
૩૭. દીક્ષાવનના વૈરાગ્યભીના વાતાવરણમાં મંગલ પ્રવચન કરતાં ગુરુદેવે કહ્યું–
ભગવાન ઋષભદેવ આજ મુનિ થયા; તેઓ દીક્ષા લીધા પહેલાં, તેમજ
દીક્ષા લીધા પછી પણ વૈરાગ્યની બાર ભાવના ભાવે છે. અહો, આવી મુનિદશા
અલૌકિક છે. ધર્મી તેની ભાવના ભાવે છે કે–
અપૂર્વ અવસર એવો ક્યારે આવશે! ક્યારે થઈશું બાહ્યાંતર નિર્ગ્રંથ જો.....
૩૮. ચૈતન્યના ભાનપૂર્વક તેમાં એકાગ્ર થતાં દેહની પણ મૂર્છા છૂટી ગઈ, અંતરમાં
મોહરહિત દિગંબર દશા ને બહારમાં પણ વસ્ત્રરહિત દિગંબરદશા–એવી
મુનિદશાની અનાદિ સ્થિતિ છે. ચૈતન્યના આનંદના ઉગ્ર અનુભવમાં મુનિ લીન
હોય છે. એવી મુનિદશા આજે ભગવાને સંસારની ક્ષણભંગુરતા દેખીને ધારણ
જ
અવિનાશીપણે ધ્રુવ અને શરણ છે. આવા આત્મામાં લીન થઈને કેવળજ્ઞાન
સાધવા ભગવાન ઋષભદેવ આજે મુનિ થયા. આવી મુનિદશાને ઓળખીને તેની
ભાવના કરવા જેવી છે.
[‘અપૂર્વ અવસર’ કાવ્ય દ્વારા કહાનગુરુ તે મુનિદશાને અત્યંત વૈરાગ્યપૂર્વક
ભાવી રહ્યા છે, પરમ મહિમાવંત મુનિદશાનું ઘોલન ચાલી રહ્યું છે, ને