Atmadharma magazine - Ank 320
(Year 27 - Vir Nirvana Samvat 2496, A.D. 1970).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 30 of 52

background image
: ૨૮ : આત્મધર્મ : જેઠ : ૨૪૯૬
શાંત અકષાયરૂપ પોતાને અનુભવે છે. આવો જેણે અનુભવ કર્યો તે જિતેન્દ્રિય
જિન થયો, સમકિતી થયો.
૬૩. આત્માના આવા અકષાય જ્ઞાનાનંદ સ્વરૂપને વીતરાગની વાણી બતાવે છે.
આવી વીતરાગી વીરવાણી આત્માના વીતરાગભાવને જ પોષનારી છે. રાગને
પોષે તે વીરની વાણી નહીં, એ તો કાયરની વાણી છે.
– ‘વચનામૃત વીતરાગનાં પરમ શાંતરસ મૂળ.’
૬૪. લીંડીપીપરમાં તીખાસની માફક આત્મામાં આનંદસ્વભાવ ભર્યો છે; આત્મા આ
દેહથી ભિન્ન છે તેમાં અનંત શક્તિ છે. પોતાની આવી ચૈતન્યસંપદાને ચુકીને જે
જીવ બહારમાં પરવસ્તુની ભીખ માંગે છે, એટલે કે પરચીજ હોય તો મને સુખ
મળે એમ માને છે તે જીવ પરાધીન ભીખારી છે, થોડુંક માંગે તે નાનો માંગણ,
ઝાઝું માંગે તે મોટો માંગણ; ને પોતાની પૂર્ણ ચૈતન્યસંપદાને જાણીને બીજું કાંઈ
ન માંગે તે મોટો બાદશાહ છે. (આ ન્યાય સોનગઢમાં ભાવનગરના મહારાજા
કૃષ્ણકુમારસિંહજી આવ્યા ત્યારે કહ્યો હતો; આજે વૈશાખ સુદ બીજે ભાવનગરમાં
વીરભદ્રસિંહજી પ્રવચનમાં આવતાં તે ન્યાય કહ્યો.)
૬૫. આનંદના સાગરમાં જેણે એક્તા કરી છે ને રાગ સાથેની એકતા જેણે છોડી છે તે
વિરક્ત ગુરુ છે; તેઓ જ સંસારથી છૂટવાનો ને મોક્ષ પામવાનો સાચો રસ્તો
બતાવી શકે. (વિરક્ત ગુરુમાં દિગંબર મુનિરાજ મુખ્ય છે.)
૬૬. જેને જગતની બીજી અનેક વિદ્યા આવડે છે પણ ભવસાગરથી તરવા માટેની
ભેદજ્ઞાનવિદ્યા નથી આવડતી, તેની બધી વિદ્યાઓ દરિયામાં ડુબવાની છે. અને
બહારનું બીજું જાણપણું કદાચ ઓછું હોય પણ જો અંતરમાં રાગથી ભિન્ન
ચૈતન્યવિદ્યાને જાણે છે તો તે જીવ અલ્પ કાળમાં ત્રણ લોકની પ્રકાશક એવી
કેવળજ્ઞાનવિદ્યા પ્રગટ કરીને ભવસમુદ્રથી તરી જશે.
૬૭. અરે આત્મા! તારા ચૈતન્યસ્વરૂપને જાણવાની એકવાર તો લગની લગાડ.
પોતાની ચૈતન્યખાણને ભૂલીને બહારમાં જડની–પથરાની ખાણ ખોદવા રોકાયો,
ને રાગમાં ધર્મ માનીને રાગની ખાણ ખોદવા રોકાયો; પણ એકવાર જડથી ભિન્ન
રાગથી ભિન્ન એવી તારી ચૈતન્ય ખાણમાં ઊંડો ઊતર તો તારા ચૈતન્યના
અપૂર્વ નિધાન તને તારામાં જ દેખાશે ને પરમ આનંદ થશે.