સ્વભાવ પણ નીરાલંબી છે. લોકમાં અનંતા જીવો છે, તેઓ આત્મજ્ઞાન વગર
ત્રણ લોકમાં જન્મ–મરણ કરીને રખડે છે ને દુઃખી થાય છે. લોકમાં સૌથી જુદો
ને લોકને જાણનારો જ્ઞાનસ્વરૂપ આત્મા હું છું–એવું જ્ઞાન કરે તો લોકમાં
પરિભ્રમણ મટે, અને જીવ પોતે સિદ્ધભગવાન થઈને લોકાગ્રે જઈને વસે.
દેનાર છે. આવી દુર્લભ–બોધિ મને કેમ પ્રાપ્ત થાય? તેવી ભાવના કરીને,
તેનો ઉદ્યમ કરવા જેવો છે.
નથી. રાગદ્વેષભાવો તે ખરેખર જીવનો ધર્મ નથી. આવા ચેતનસ્વભાવરૂપ
ધર્મને ઓળખીને, સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રરૂપ વીતરાગધર્મની અથવા
ઉત્તમક્ષમાદિ દશધર્મની ઉપાસના કરવી. તે ધર્મ જ જીવને સુખ અને મોક્ષ
આપે છે.
સાગરદત્તગુરુની સમીપ મુનિદીક્ષા લીધી...મુનિ થઈને શુદ્ધોપયોગવડે આત્મધ્યાનમાં
એકાગ્ર થયા. અતીન્દ્રિય આનંદનાં સમુદ્રમાં ગરકાવ થયા.....અહા! એમનો આત્મા
રત્નત્રયનાં તેજથી ઝળકી ઊઠ્યો. એમની વીતરાગતા આશ્ચર્ય ઉપજાવતી હતી. આત્મિક
સાધનામાં તેઓ એવા રત હતા કે બારપ્રકારનાં તપ તો તેમને સહેજે થઈ જતાં હતાં;
મુખ્યપણે તેઓ ધ્યાન અને સ્વાધ્યાયમાં જ મગ્ન રહેતા. આનંદના વેદનમાં આહારની
ઈચ્છા સહેજે છૂટી જતી એટલે કષ્ટ વગર તેમને ઉપવાસ થઈ જતા હતા. ક્્યારેક આહાર
કરે તોપણ રસની ઈચ્છા વગર, અમુક જ વસ્તુઓ અને તે પણ ભૂખ કરતાં અલ્પ જ
લેતાં; એકાન્તસ્થાનમાં વન–જંગલમાં વસતા; શરીરનું મમત્વ તેમણે છોડી દીધું હતું, અલ્પ
પણ દોષ કે પ્રમાદ થઈ જાય તો સરળચિત્તે પ્રાયશ્ચિત્ત કરતા; રત્નત્રયધારી ગુરુઓ પ્રત્યે
સેવા–વિનય અને વાત્સલ્યસહિત વર્તતા; ગમે તેવી ઠંડી ગરમી કે વર્ષામાં પણ તેઓ કદી
આત્મધ્યાન ચુકતા નહીં. –આમ બાર પ્રકારનાં તપ સહિત ચારિત્રને આરાધતા હતા.