Atmadharma magazine - Ank 329
(Year 28 - Vir Nirvana Samvat 2497, A.D. 1971).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 7 of 57

background image
: ૪ : આત્મધર્મ : ફાગણ : ૨૪૯૭
नाटक सुनत हिये फाटक खुलत है
સમયસાર–નાટક દ્વારા
શુદ્ધાત્માનું શ્રવણ કરતાં
હૈયાનાં ફાટક ખુલી જાય છે.
(સમયસાર નાટકનાં પ્રવચનોમાંથી પ્રસાદી (૨) ગતાંકથી ચાલુ)
* * * * *
* અરિહંત–સિદ્ધ અને સાધુની સ્તુતિ પછી સમ્યગ્દ્રષ્ટિની પ્રશંસા ચાલે છે.
* અહો! જગતમાં સમકિતી જીવો જ સદાય સુખિયા છે. ભગવાનના દાસ અને
જગતથી ઉદાસ–એવા સમકિતી જીવ સ્વઅર્થમાં સાચા છે એટલે કે આત્મપદાર્થનું
સાચું જ્ઞાન કરીને તેને તે સાધી રહ્યા છે; અને પરમાર્થરૂપ જે મોક્ષ તેમાં તેમનું
ચિત્ત ખરેખર લાગેલું છે; આત્માનું સાચું જ્ઞાન છે ને મોક્ષનો સાચો પ્રેમ છે.
મોક્ષની સાધનામાં જ એમનું ચિત્ત લાગેલું છે.
* સમ્યગ્દ્રષ્ટિ ધર્માત્મા ગૃહસ્થદશામાં હોય ને બીજી ક્રિયાઓ કરતા દેખાય, પણ એ
તો ‘જેમ ધાવમાતા બાળકને ધવડાવે તેમ’ અંતરથી તે ન્યારા છે. એની રુચિનો
પ્રેમ સંસારમાં ક્્યાંય નથી, એક મોક્ષરૂપ પરમાર્થને જ સાધવાની લગની છે.
અંતરમાં એની દ્રષ્ટિ ગૃહસ્થપણાથી પાર પોતાના આત્માને દેખે છે.
અસંયતદશામાં હોવા છતાં આવા સમ્યગ્દ્રષ્ટિ જીવો મોક્ષના સાધક હોવાથી
પ્રશંસનીય છે. ચારે ગતિના જીવોને આવું સમ્યગ્દર્શન થઈ શકે છે.
* હવે, સમ્યગ્દ્રષ્ટિના અંતરમાં ભેદજ્ઞાન કેવું પ્રગટ્યું છે? –તો કહે છે કે ગણધર
જેવું. અહો! જે સમ્યગ્દ્રષ્ટિ છે તેના હૃદયમાં, તેના આત્મામાં ગણધર ભગવાન
જેવો વિવેક પ્રગટ્યો છે, વિવેક એટલે સ્વ–પરનું ભેદજ્ઞાન, તે તો નાના
સમ્યગ્દ્રષ્ટિ–દેડકાને અને મોટા ગણધરદેવને બંનેને સરખું છે; બંને પોતાના
આત્માને વિકલ્પથી ભિન્ન શુદ્ધસ્વરૂપ અનુભવે