: વૈશાખ : ૨૪૯૭ આત્મધર્મ : ૧૯ :
માટે મીઠાઈ મોકલી છે.
માતાએ તે મીઠાઈ લઈને બંને બાળકોના મોઢામાં ખવડાવી. અને પૂછયું–બેટા
લખુ! તારા પિતાજીએ આજે તને શું ભેટ આપી?
લક્ષ્મીનંદને કહ્યુ્રં– મા, પિતાએ મને એક સુંદર વીંટી આપી હતી, અને તેમાં
કિંમતી હીરો જડેલો છે. જિનુ! તને તારી બાએ શું ભેટ આપી?
જિનનંદને કહ્યું– ભાઈ, અમારે ત્યાં એવા હીરા–ઝવેરાત તો નથી, પણ મારી
માતાએ તો મને આજે મારો ચૈતન્ય હીરો બતાવ્યો; ખરેખર ચૈતન્યહીરો આપીને
માતાએ મહાન ઉપકાર કર્યો. અહા, ચૈતન્યહીરાની શી વાત!
અમે આનંદથી વાતચીત કરતા કરતા બંને મિત્રો રમવા ગયા; ગામના ખુલ્લા
મેદાનમાં ખૂબ રમ્યા. ખૂબ વાતો કરી, ને અંત્રે રાત્રે બંને પોતપોતાના ઘરે ગયા.
જિનનંદનને ત્યાં તો રાત્રે કોઈ ખાતા ન હતા, તે તો ઘેર જઈને માતાજી પાસે
આનંદથી ધર્મકથા સાંભળવા બેઠો હતો.
લક્ષ્મીનંદનને ત્યાં જમવાની તૈયારી ચાલતી હતી; ઘણા મહેમાન હતા.
લક્ષ્મીનંદન જમતાં પહેલાંં હાથ ધોતો હતો ત્યાં તેના પિતાની નજર તેના પર પડી. આ
હાથની વીંટીમાં હીરો ન દેખ્યો. તેથી તરત પૂછયું–બેટા, તારી વીંટીમાંથી હીરો ક્્યાં
ગયો?
લખુનું ધ્યાન પોતાની આંગળી પર ગયું....હીરો ન જોતાં તે ભયભીત થઈ ગયો–
હેં! વીંટીમાં હીરો તો નથી બાપુ! હીરો કયાં ગયો–તેની મને ખબર નથી.
એની વાત સાંભળતાં તેના પિતા ખૂબ ગુસ્સે થયા. અરે, હજી તો સવારમાં
આપેલી આવી કિંમતી હીરાવાળી વીંટી, તેનો હીરો સાંજે ખોવાઈ જાય–એ તેનાથી
સહન ન થયું. જોકે તેઓ બીજો હીરો લાવી શકે તેમ હતા, –પણ એટલું સમાધાન ક્્યાંથી
લાવે? ધર્મના સંસ્કાર તો હતા નહીં; એટલે જે પુત્રના જન્મનો આનંદ મનાવતા હતા તે
પુત્ર ઉપર ક્રોધ કરીને તેને ધમકાવવા લાગ્યા; પુત્ર રડવા લાગ્યો. રે સંસાર! હર્ષ–શોકના
તડકા–છાયા બદલાયા જ કરે છે. હીરાની શોધાશોધ ચાલી; પૂછપરછ ચાલી; લખુ તો
આજે તેના મિત્ર જિનુના ઘર સિવાય બીજે ક્્યાંય ગયો જ નથી; તેઓ બહુ ગરીબ છે,
–તેથી જરૂર એની માએ લખુની વીંટીમાંથી હીરો કાઢીને