: ૩૮ : આત્મધર્મ : વૈશાખ : ૨૪૯૭
૧૧૭. મારી જ્ઞાનવસ્તુ પોતાનું જ્ઞાનપણું છોડીને રાગપણે કદી થતી નથી; હું તો જ્ઞાન
જ છું.–એમ જ્ઞાનપણે જ પોતાને અનુભવનાર જ્ઞાનીને જ્ઞાન સિવાય બીજે
ક્્યાંય પોતાપણું ભાસતું નથી, તેથી તે સર્વત્ર મમતારહિત છે.
૧૧૮. હું પોતે જ મારો પારસમણિ ચિંતામણિ છું, મારા જ્ઞાન–આનંદનો ખજાનો
મારામાં જ છે, બીજા કોઈ પાસેથી કાંઈ લેવાનું મારે નથી.
૧૧૯. પોતાની વસ્તુ પોતાના સ્વભાવથી પરિપૂર્ણ છે–એવો જે નિર્ણય કરે તે અંતરમાં
જઈને તેનો અનુભવ કરે. વિકલ્પમાં તે અટકે નહિ.
૧૨૦. આખો ચૈતન્ય–રત્નાકર જેને મળ્યો તે વિકલ્પરૂપી કાંકરા કેમ વીણે? રાજહંસ
સાચા મોતીના ચારા છોડીને કાંકરાને કેમ ચરે?
૧૨૧. આત્માના અનુભવની, એટલે કે મોક્ષસુખની જેને અભિલાષા હોય તેણે પરીક્ષા
કરીને જ્ઞાનવડે આત્માના સ્વભાવનો નિર્ણય કરવો જોઈએ, કે હું એક
જ્ઞાનસ્વભાવી, પરભાવોની ભેળસેળ વગરનો શુદ્ધ છું, આવો નિર્ણય થાય ત્યાં
રાગાદિ આસ્રવોની પક્કડ છૂટી જાય ને ચૈતન્યસમુદ્ર પોતે પોતામાં નિમગ્ન થાય.
૧૨૨. જે રાગાદિ દોષ છે તે તો ક્ષણિક અવસ્થામાં છે, આખોય આત્મા કાંઈ દોષરૂપ
નથી; આત્મા તો પરિપૂર્ણ જ્ઞાન–દર્શન સ્વભાવરૂપ છે. તે સ્વભાવમાં રાગાદિનું
સ્વામીત્વ નથી. એ સ્વભાવનું ભાન થતાં અવસ્થામાં પણ રાગાદિ દોષથી રહિત
જ્ઞાનદશા પ્રગટે છે. આવા જ્ઞાનના સંસ્કાર આત્મામાં રેડવા જેવા છે.
સંસ્કાર નાંખતી હતી. અંદરમાં તત્ત્વના સાચા સંસ્કાર જ ન હોય એને નિર્વિકલ્પ
અનુભવ ક્્યાંથી થાય?
૧૨પ. અહીં તો ગુરુ પાસેથી તત્ત્વના સંસ્કાર ઝીલીને જેણે આત્માનો નિર્ણય કર્યો છે,
અને એ નિર્ણયના બળે નિર્વિકલ્પ અનુભવ કરે છે તેની વાત છે.
૧૨૬. અનુભવ એટલે ભગવાન આત્માની પ્રસિદ્ધિ કેમ થાય? તેની આ રીતે બતાવાય
છે. જ્ઞાનદર્શનસ્વરૂપ આત્માને પોતાથી એકપણું, પરભાવોથી રહિત શુદ્ધપણું, ને
સ્વસંવેદન–પ્રત્યક્ષપણું છે. –એવા સ્વભાવને પકડતાં જ સર્વે પરભાવથી