: ૪૬ : આત્મધર્મ : વૈશાખ : ૨૪૯૭
૧૮૪. આત્મા જેમ શરીરથી જુદો છે તેમ રાગાદિથી પણ જુદો છે. રાગની વૃત્તિઓ નાશ
થવા છતાં તેને જાણનારો ચેતનસ્વભાવ એવો ને એવો રહે છે, તે ચેતનસ્વભાવ
હું છું.–આમ અંદર ભેદજ્ઞાનથી ઓળખાય છે.
૧૮પ. ચૈતન્યસત્તા આત્મા છે; તે જ્ઞાન–આનંદસ્વભાવથી ભરપૂર છે. જ્ઞાનસ્વભાવથી
પૂરો માન્યો એટલે તેમાં રાગ રહી શકે નહીં.
૧૮૬. ભાઈ, આવો તારો સ્વભાવ......તે સમજવાનો ઉત્સાહ લાવ! પોતાનો અનંત
વૈભવ જાણતાં કોને ઉલ્લાસ ન આવે! અરે, ઉલ્લાસ લાવીને સંભાળ તો ખરો.
૧૮૭. જેટલા આસ્રવો છે, જેટલા રાગભાવો છે–અશુભ કે શુભ, તે બધાય દુઃખથી
બનેલા છે, ને તેનું ફળ પણ દુઃખ જ છે. રાગ વર્તમાનમાં કે ભાવિમાં ક્્યારેક
સુખનું કારણ નથી.
૧૮૮. સુખથી ભરેલો તો ભગવાન આત્મા છે. તેના સેવનમાં વર્તમાન સુખ, અને
ભવિષ્યમાં તેના ફળમાં પણ સુખ; તેમાં દુઃખનો કયાંય પ્રવેશ નથી.
૧૮૯. અરે, ચૈતન્ય! તારા ગુણની પ્રશંસા સંતો તને સંભળાવે છે, તે સાંભળીને પ્રસન્ન
થા.....પ્રમોદિત થા. નાનું બાળક પણ પ્રશંસા સાંભળીને રાજી થાય છે.....તો
સંતો કહે છે કે તું શુદ્ધ છો.......તું પ્રભુ છો......તું અનંત ગુણવાળો પરમાત્મા
છો.....રાગનાં દુઃખવાળો તું નથી, તું સુખનો ભંડાર છો......તે સાંભળીને તું રાજી
થા.
૧૯૦. સ્વાનુભવરૂપ જે આત્મવૈભવ, તે આત્મવૈભવ વડે હું આ સમયસારમાં
શુદ્ધઆત્મા દેખાડીશ–એમ કહીને આચાર્યદેવે આ સમયસારની રચના કરી
છે....તેમાં આત્માનો અદ્ભુત વૈભવ બતાવ્યો છે. આત્માના આનંદમાં કલમ
બોળીબોળીને આ સમયસાર લખાયેલું છે.
૧૯૧. આત્માનો વૈભવ કોઈ ઈંદ્રિયો વડે, વિકલ્પોવડે કે બહારનાં ચિહ્નો વડે જણાય
તેવો નથી; અંતરના અતીન્દ્રિય સ્વસંવેદન વડે જ તે જણાય છે....તેને જાણતાં
મહાન આનંદ થાય છે.
૧૯૨. બાપુ! આત્માનો આવો આનંદ, તેને સાધવાનો આ અવસર છે. દુઃખ કાંઈ તારું
સ્વરૂપ નથી; અદુઃખ એટલે કે સુખનો અનુભવ આપે એવો જ આત્માનો
સ્વભાવ છે, દુઃખરૂપ એવા અન્ય ભાવોથી તારા આત્માને તું ભિન્ન જાણ