‘સાંતર’ (અંતરસહિત) કહેવાય છે.
(૧) અપર્યાપ્ત મનુષ્યગતિ; (૨) વૈક્રિયિકમિશ્રકાયયોગ;
(૩) આહારકકાયયોગ;
(૭) સાસાદન સમ્યક્ત્વ; (૮)
કોઈ પણ જીવ જગતમાં હોય જ નહિ, તેથી તે આઠ પ્રકારો અંતરસહિત છે.)
માર્ગણામાં જીવને શોધવાની રીત: (એક દ્રષ્ટાંત) જેમકે ગતિમાર્ગણા, તેમાં––
નરકગતિમાં કેટલા જીવ છે? અસંખ્યાત જીવ છે.
નરકગતિના જીવોનું ક્ષેત્ર કેટલું છે? લોકના સંખ્યાતમા ભાગનું ક્ષેત્ર છે.
નરકગતિના જીવોનો કાળ કેટલો છે? સામાન્યપણે અનાદિઅનંત; વિશેષપણે
સામાન્ય વર્ણન કરીને પાછા તેના પેટાભેદમાં દરેક બોલ લાગુ પાડવા–જેમકે
પહેલી નરકમાં જીવ છે? કેટલા જીવ છે? કેટલું ક્ષેત્ર છે? કેટલો કાળ છે? વગેરે.
ઘણા પ્રકારથી વિસ્તારપૂર્વક વર્ણન સિદ્ધાંતગ્રંથોમાં કર્યું છે; તે સર્વજ્ઞતાની પ્રતીત
કરાવનારું અને વીતરાગતા પોષક છે. કોઈવાર એ સિદ્ધાંતગ્રંથોમાંથી મહત્ત્વના
વિષયોનું દોહન આત્મધર્મમાં આપવાની ભાવના છે.