સમજાવે છે.
સ્વસન્મુખ કરીને તેનું સાક્ષાત્ સ્વસંવેદન કર. જેમ છાલા–કાચલી ને રાતી છાલ ત્રણેને
છોડીને અંદર સફેદ ટોપરાનો મીઠો ગોળો સ્વાદમાં આવે છે, તેમ શરીરાદિ નોકર્મરૂપી
છોતાં, કર્મરૂપ કાચલી, ને રાગરૂપી રતાશ–એ ત્રણેથી પાર ચૈતન્યતત્ત્વને જ્ઞાનમાં લઈને
સ્વસંવેદન કરતાં અપૂર્વ આનંદસહિત આત્માનો સ્વાદ આવે છે. જેની વાર્તા સાંભળતા,
ને જેનો નિર્ણય કરતાં પણ મુમુક્ષુને આનંદ આવે એના સાક્ષાત્ અનુભવની શી વાત?
અરે, તારું ચૈતન્ય–ઝવેરાત કેવું અદ્ભુત કિંમતી છે, તેનો ચૈતન્યપ્રકાશ સદા ઉદ્યોતરૂપ
કેવો છે તેનો નિર્ણય તો કર. નિર્ણય પછી તે સ્વભાવના જ્ઞાનનું ઘોલન કરતાં કરતાં
વિકલ્પ છૂટી જશે ને આનંદઘન આત્માનો પ્રત્યક્ષ અનુભવ થશે. આવા આનંદનો
અત્યંત પ્રચુર અનુભવ કરનારા વીતરાગી સંતોની અનુભૂતિમાંથી નીકળેલા ભાવો આ
સમયસારમાં ભરેલા છે. એની એકેક ગાથામાં અલૌકિક ભાવો ભર્યા છે.
અભિપ્રાયો છૂટી જાય છે, તેમાં પુણ્ય–પાપથી જ્ઞાનની ભિન્નતા નક્કી થાય છે.
પરાવલંબન ભાવ વગરનો એકલો સ્વાવલંબી ચૈતન્યભાવ લક્ષમાં લ્યે ત્યારે જ સ્વ–
સંવેદનપ્રત્યક્ષ આત્માનો સાચો નિર્ણય થાય છે. જેણે આવો નિર્ણય કર્યો તેને મોક્ષ માટે
સર્વજ્ઞ ભગવાનનાં કહેણ આવી ગયા. જેમ મોટા ઘરના કહેણ પાછા ઠેલાય નહિ તેમ
અહીં સર્વોત્કૃષ્ટ સર્વજ્ઞ ભગવાન પાસેથી કુંદકુંદાચાર્યદેવ આત્માના અનુભવના કહેણ
લાવ્યા છે, મુમુક્ષુજીવો તે પાછા ઠેલતા નથી. હોંશથી સ્વીકારીને આત્માનો અનુભવ કરે
છે, ને મોક્ષલક્ષ્મીને વરે છે.–અરે, આવા તારા આત્માને જ્ઞાનમાં નક્કી તો કર...તને
અંદરથી મોક્ષના ભણકાર આવી જશે. મારો પરમેશ્વર મારામાં છે, અથવા હું જ
પરમેશ્વર છું.–પણ અંદર અનુભૂતિમાં એવા સ્વ–સ્વામીના ભેદ રહેતા નથી. આ હું ને
આ મારો પરમેશ્વર અથવા હું પરમેશ્વર–એવા ભેદ–વિકલ્પો ચૈતન્યમાં નથી.