: ૩૨ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર: ૨૪૯૮
હે જીવ! અાવા ચૈતન્યતત્ત્વનો અનુભવ કર,
– કે જેમાં કોઈ પણ પરભાવોનો પ્રવેશ નથી;
એનો અનુભવ કરતાં જ મોક્ષસુખ
તને પોતામાં જ દેખાશે.
[મોટા આંકડિયા કે જ્યાંથી ૨૮ વર્ષ પહેલાંં આ
“આત્મધર્મ” માસિકના પ્રકાશનનો પ્રારંભ થયો હતો, ત્યાં
ફાગણ સુદ છઠ્ઠનું આ પ્રવચન છે. સમયસાર કળશ ૧૧.)
આત્માનું શુદ્ધસ્વરૂપ બતાવીને આચાર્યદેવ કહે છે કે હે જગતના જીવો! અંદર
તમારો આત્મા જ્ઞાન ને આનંદસ્વરૂપ છે, તેમાં અંદર પ્રવેશ કરીને તેને સમ્યક્પણે
અનુભવો. આ જે શરીર દેખાય છે તે તો જડ પુદ્ગલનો પિંડ છે; રાગાદિ ભાવો છે તે
પણ પરભાવો છે, તે કાંઈ ચૈતન્યના ભાવો નથી; ચૈતન્યના સ્વરૂપમાં તે રાગાદિનો
પ્રવેશ નથી; રાગાદિભાવો આત્મામાં પ્રતિષ્ઠા પામતા નથી–શોભા પામતા નથી;
આત્માની શોભા તે રાગાદિવડે નથી, આત્માની પ્રતિષ્ઠા–શોભા તો ચૈતન્યસ્વરૂપમાં જ
છે. આવા આત્માને તમે સમ્યક્પણે અનુભવો.
ભાઈ, તારી સાચી વસ્તુ તો આવી ચૈતન્યમય છે, તેના અનુભવ વડે જ આનંદ
થાય તેમ છે. રાગનો અનુભવ કરીકરીને તું અનાદિથી દુઃખી થઈ રહ્યો છો.–
કહે મહાત્મા, સુણ આત્મા, કહું વાતમાં વીતક ખરી;
સંસારસાગર દુઃખભર્યામાં અવતર્યો કર્મે કરી.
આત્માને ભૂલીને તું આ દુઃખભર્યા સંસારમાં અસહ્યદુઃખ ભોગવી રહ્યો છો.
ચૈતન્યનું સુખ ચૂકીને તું પરચીજમાં સુખ માનીને તેમાં જ મોહી રહ્યો છો. બાપુ! હવે
આ સંસારના દુઃખથી છૂટવા તું આત્માની ઓળખાણ કર.
ધર્મીજીવ પોતાના આત્મા સિવાય, સંસારની બીજી કોઈ ચીજ માંગતા નથી.