Atmadharma magazine - Ank 342a
(Year 29 - Vir Nirvana Samvat 2498, A.D. 1972).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 14 of 49

background image
: પ્ર. વૈશાખ : ૨૪૯૮ “આત્મધર્મ” : ૧૧ :
તે જ્ઞાનના આભૂષણ વડે આત્મા શોભે છે, તે જ્ઞાનલક્ષણ વડે ભગવાનઆત્મા લક્ષિત થાય છે.
આવા આત્માને લક્ષમાં લેવો તે ભગવાન મહાવીરનો સન્દેશ છે. આવી આત્મવિદ્યા તે
હિંદુસ્તાનના ઘરની વિદ્યા છે. આવી અધ્યાત્મવિદ્યા એ જ ભારતની મૂળ વિદ્યા છે.
અહા, સમ્યગ્દર્શન થતાં આત્મા ભગવાન થઈ ગયો. સમ્યગ્દર્શન થતાં
સ્વસંવેદનજ્ઞાનમાં આત્મા પ્રત્યક્ષ વેદાય છે. જેણે આવું વેદન કર્યું તે જીવ વીરના માર્ગમાં
આવ્યો. ધર્મીને અનુભૂતિમાં વિકલ્પ ન હોવા છતાં પોતે સ્વયં પોતાને આનંદરૂપે વેદાય છે.
વિકલ્પનું તરણું ખસી જતાં ઓહો! આનંદનો મોટો પહાડ દેખાણો! વાહ રે વાહ! મેં મારા
ચૈતન્યભગવાનને, મારા આનંદના દરિયાને મારામાં દેખી લીધો; વિકલ્પ વગર મારો આત્મા
મને સ્વયં આસ્વાદમાં આવે છે. આત્માના આનંદનો સ્વાદ લેવા માટે વચ્ચે વિકલ્પની જરૂર
પડે એવો આત્મા નથી; વિકલ્પ વગરનો મારો ચૈતન્યરસ મને સ્વયં સ્વાદમાં આવી રહ્યો છે.–
આવી આત્માઅનુભૂતિ થઈ તે વીરનો માર્ગ છે. પોતે વીરના માર્ગે ચાલ્યો જાય છે.
વિકલ્પ સાથે જેને કર્તા–કર્મપણું છે તે જીવ નિર્વિકલ્પ આત્માને અનુભવી શકતો
નથી, તેને સમ્યક્ત્વના આનંદનો સ્વાદ આવતો નથી. જે જીવ વિકલ્પથી છૂટીને
જ્ઞાનભાવરૂપ પરિણમ્યો છે તે વિકલ્પને કરતો નથી, વિકલ્પથી છૂટો ને છૂટો જ્ઞાનભાવરૂપ
જ રહે છે. સમ્યક્ત્વાદિ જ્ઞાનભાવરૂપ રહેવું ને વિકલ્પના કર્તા પણ થવું–એ બે વાત એક
સાથે બની નહિ. જે જ્ઞાતા છે તે વિકલ્પનો કર્તા નથી, અને જે વિકલ્પનો કર્તા છે તે જ્ઞાતા
નથી. જ્ઞાનમાં વિકલ્પ નથી, વિકલ્પમાં જ્ઞાન નથી. આમ વિકલ્પ અને જ્ઞાનની ભિન્નતા
કરીને જ્ઞાનરૂપ પરિણમવું તે વીરનો માર્ગ છે. વીરનો માર્ગ પાછો ન ફરે એવો છે.
મહાવીર પરમાત્માનું આ કહેણ છે કે હે જીવ! તારા ચૈતન્યમાં વિકલ્પનો પ્રવેશ નથી.
આવા ચૈતન્યસ્વભાવને નક્કી કરીને જ્ઞાનમાં લે, ત્યાં વિકલ્પ તૂટીને તને આનંદના
નાથનો ભેટો થશે. આવો વીરનો માર્ગ છે :–
હરિનો રે મારગ છે શૂરાનો, કાયરનું નહિં કામ જો..
પ્રથમ પહેલાંં મસ્તક મુકી....વળતાં લેવું હરિનું નામ જો...ને.
હરિનો મારગ એટલે વીરનો માર્ગ; જ્ઞાન અને રાગની ભિન્નતા જાણીને જેણે
અજ્ઞાનને હર્યું છે તે હરિ છે. મહાવીર ભગવાને તો આવો માર્ગ બતાવ્યો છે. આ