Atmadharma magazine - Ank 342a
(Year 29 - Vir Nirvana Samvat 2498, A.D. 1972).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 16 of 49

background image
: પ્ર. વૈશાખ : ૨૪૯૮ “આત્મધર્મ” : ૧૩ :
ગયું છે. વિકલ્પના કાળે તો જ્ઞાનરસપણે જ રહે છે, તે વિકલ્પમાં જરાપણ ખેંચાતું નથી. અહો,
જ્ઞાનના રસીલા જીવોએ ચૈતન્યનો આવો માર્ગ જોયો છે. વીરનાથે આવો માર્ગ બતાવ્યો છે.
વીરનાથના માર્ગનાં આ મધુરાં વહેણ છે.
અરે જીવ! એકવાર સાંભળ તો ખરો આ વીરની વાણી! વીરનાથનો આ સન્દેશ છે કે
તારો આત્મા જ એવો આનંદસ્વરૂપ છે કે જેને જાણતાં જ તેમાં તન્મય થઈને પરમસુખનો
સ્વાદ આવે છે. પરની સન્મુખ થઈને પરને જાણતાં કાંઈ સુખનું વેદન થતું નથી. આત્મા જ
પોતે એવો સારભૂત છે કે જેને જાણતાં સુખ થાય છે. આવા આત્માને લક્ષમાં લેતાં વિકલ્પોની
જાળ તૂટી જાય છે. જ્ઞાનને જ્ઞાનરસમાં આવવું એ તો સહજ છે, વિકલ્પનો બોજો તેમાં નથી.
આવા જ્ઞાનરસમાં આવતાં હે જીવ! તને આનંદ આવશે. જેમ પાણીને ઢાળ મળતાં તે
સહજપણે ઝડપથી તેમાં વળી જાય છે, તેમ આત્માની ચૈતન્યપરિણતિને ભેદજ્ઞાનરૂપી ઢાળ
મળ્‌યો ત્યાં વિકલ્પના વનમાં અટકવાનું મટી ગયું ને સહજપણે અંતરમાં વળીને પોતાના
આનંદ–સમુદ્રમાં તે મગ્ન થઈ. અહો, આ તો સમ્યગ્દ્રષ્ટિએ પોતામાં જોયેલાં માર્ગ છે...તે
અંતરમાં ગંભીર માર્ગમાં જવું તેને સુગમ થઈ ગયું છે.
વીરનો માર્ગ એ તો અંતરનો ગંભીર માર્ગ છે. પુણ્ય–પાપ તો ઉપર–ઉપરની છીછરી
વૃત્તિઓ છે; તેનાથી પાર થઈને, એટલે કે વિવેક વડે વિકલ્પથી ભિન્ન આત્માને જાણીને,
ગંભીર ચૈતન્યસ્વરૂપમાં ઊતરતાં પોતાના ચૈતન્યરસનો મહાસમુદ્ર પ્રાપ્ત થાય છે. અહો!
ચૈતન્યરસના રસિકજનો! આવા તમારા શાંતરસના સમુદ્રને દેખો. એને દેખતાં વિકલ્પોનાં
મોજાં ઠરી જશે. ચૈતન્યનો રસ લાગે તેને વિકલ્પનો રસ રહે નહિ, વિકલ્પ સાથે જ્ઞાનનાં
મીંઢળ તે બાંધે નહિ. જેમ સતી પોતાના સ્વામી સિવાય બીજાનું મીંઢળ બાંધે નહીં, તેમ
સાધકધર્માત્મા ચૈતન્યરસની પરમ પ્રીતિથી કહે છે કે–
થયો રસિક હું મારા ચૈતન્યનાથનો રે...
રાગનો રસ હવે હું નહીં કરું રે...
લગની લાગી મારા ચૈતન્યદેવની,
હવે વિકલ્પનાં મીંઢળ નહીં બાંધું રે...
અંતરના ચૈતન્યમાં વળેલું જ્ઞાન તો મહા ગંભીર છે; નયપક્ષના વિકલ્પોમાં એવી
ગંભીરતા નથી કે અંતરના આત્માને દેખી શકે. ધર્મીની દ્રષ્ટિ અંતરના ચૈતન્યને