સાધી શકે છે, બીજા તેને સાધી શકતા નથી.
પણ જ્યાં તેને દોરીના બંધનથી છોડીને પાણી પાવા લઈ જાય ત્યાં છૂટકારાની હોંશથી તે
થનગની ઊઠે છે, તો અહીં તું અનાદિકાળના અજ્ઞાનથી સંસારમાં બંધાયેલો, તારા છૂટકારાની ને
અતીન્દ્રિય આનંદના અનુભવની રીત તને સંતો સંભળાવે, તે સાંભળીને તારો આત્મા રાજી
થઈને જો થનગની ન ઊઠે, તને હોંશ ન આવે, તો શું તું વાછડામાંથી પણ ગયો! અહા, આ તો
મારા અનંતકાળના બંધનથી છૂટકારાની અપૂર્વ વાત સંતો મને સંભળાવે છે....એમ મોક્ષાર્થી જીવ
ઉલ્લાસથી સાંભળીને અનુભવ કરે છે.
સ્વાદ જ લીધા, પણ ચૈતન્યના આનંદનો અત્યંત મધુરસ્વાદ મેં કદી ચાખ્યો ન હતો, તે શ્રીગુરુએ
મને બતાવ્યો.
થાક્યો હો, ને મોક્ષનો અર્થી થયો હો તો પ્રથમ તારો આત્મા–ચૈતન્યરાજા કેવો છે તેને તું જાણ
તારું ચૈતન્યપણું એવું છે કે જેમાં રાગ પ્રવેશ ન કરે. આવા ચૈતન્યભાવપણે આત્માનો અનુભવ
કરતાં પરમ આનંદ સહિત ભેદજ્ઞાન અને સમ્યગ્દર્શન થાય છે. આત્માને જાણે ને અતીન્દ્રિય
આનંદ ન થાય એમ બને નહિ. રામનો વેશ ધરતાં પણ રાવણના ભાવ પલટી જાય, તો આ
ચૈતન્યરામ પોતે પોતાનું સાચું રૂપ ધારણ કરે ત્યાં તેને વિકાર કેમ રહે? રાગની રુચિ છોડીને હે
જીવ! એકવાર તારા સાચા ચૈતન્યરૂપને ધારણ કરીને તારા આનંદના નાથને તું રીઝવ.
આત્મરામ પોતાના ચૈતન્યભાવમાં આવે ત્યાં રાગની રુચિ રહે નહિ. રાગ અને જ્ઞાનનું પરિણમન
ભિન્નભિન્ન થઈ જાય, આવું જે રાગ વગરનું જ્ઞાન તે જ આત્માના અનુભવનું સાધન છે, તે જ
મોક્ષનું સાધન છે.