Atmadharma magazine - Ank 343
(Year 29 - Vir Nirvana Samvat 2498, A.D. 1972).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 9 of 64

background image
: દ્વિ. વૈશાખ: ૨૪૯૮ આત્મધર્મ : ૭ :
જ જીવ પૂર્વે મારા સંબંધમાં હતો. શ્રેયાંસકુમારે જ્યાં ઋષભમુનિરાજને
દેખ્યા કે જ્ઞાનની નિર્મળતામાં જાતિસ્મરણ થયું ને એમ જાણ્યું કે અહો!
આ તો આઠમા ભવે વજજંઘ રાજા હતા ને તેમની સાથે મેં (શ્રીમતીએ)
મુનિરાજને આહારદાન દીધું હતું આત્મા અરૂપી છે, દેહ બદલી ગયો છે,
છતાં મતિજ્ઞાનની તાકાત છે કે તેને જાણી લ્યે છે–અસંખ્ય વર્ષ પહેલાંં
આ જ આત્મા મારી સાથે હતો–એમ નિઃશંક કેવળજ્ઞાન જેવું જાણી લ્યે
છે. મતિજ્ઞાનની પણ આટલી તાકાત, તો કેવળજ્ઞાનની તાકાતની શી
વાત!
૨૪ આવા કેવળજ્ઞાનની અરિહંત પરમાત્માને જે ઓળખે તેને તો
ચૈતન્યસ્વભાવી આત્માનો નિર્ણય થઈ જાય, ને મોહનો નાશ થઈને
સમ્યગ્દર્શન થાય. ભગવંતોએ મોહનો નાશનો આવો ઉપદેશ દીધો છે–
તેનું અલૌકિક વર્ણન પ્રવચનસાર ગાથા ૮૦–૮૨ માં છે.
૨પ અહીં શ્રેયાંસકુમાર દાન દેનાર અને ઋષભમુનિ ઉત્તમ પાત્ર, તેઓ બંને
ચરમ શરીરી, તે ભવે મોક્ષગામી છે. પણ તે કાંઈ દાનના શુભરાગને
લીધે નહિ, તે વખતે રાગથી ભિન્ન ચૈતન્યઆત્માનું અંદર ભાન છે તે
મોક્ષનું કારણ છે. ઋષભદેવ ભગવાનને વૈશાખ સુદ ત્રીજને દિવસે
શ્રેયાંસકુમારે શેરડીના રસનું આહારદાન દઈને પારણું કરાવ્યું હતું. આ
ભરતક્ષેત્રમાં અસંખ્ય વર્ષના અંતરે આહારદાનનો આ પ્રસંગ બન્યો,
ત્યારે દેવોએ આકાશમાં વાજાં વગાડીને ‘અહો દાન’ ..... અહો દાન’
એવી ઘોષણા કરીને મહોત્સવ કર્યો. વૈશાખ સુદ બીજની રાતે શ્રેયાંસને
સ્વપ્ન આવેલું કે મારા આંગણે આજે કલ્પવૃક્ષ આવ્યું છે! કલ્પવૃક્ષ જેવા
મુનિરાજ આંગણે પધાર્યા.... તેમને જોતાં જ શ્રેયાંસકુમારને જાતિસ્મરણ
થયું. આઠમા ભવે મુનિઓને દાન દીધેલું તે વિધિ યાદ આવી ગઈ, ને
વિધિપૂર્વક ઋષભમુનિને આહારદાન દીધું. આ રીતે દાનતીર્થનું પ્રવર્તન
થયું. મુનિઓને આહારદાન વગેરે શુભભાવ ધર્મી શ્રાવકને આવે છે.
ઋષભભગવાને દિવ્યધ્વનિવડે ભરતક્ષેત્રમાં ધર્મતીર્થંનું પ્રવર્તન કર્યું,
શ્રેયાંસકુમારે દાનતીર્થનું પ્રવર્તન કર્યું.
૨૬ શાસ્ત્ર એકકોર રાગ વગરનો આત્મસ્વભાવ બતાવે છે, બીજીકોર
શ્રાવકની ભૂમિકામાં મુનિઓને આહારદાન વગેરે શુભભાવ થાય તેની
પ્રશંસા પણ કરે છે.