: શ્રાવણ : ૨૪૯૮ : આત્મધર્મ : ૧૫ :
એક જ ઘરમાં બે પુત્રો હોય, બંને સરખા ભોગોપભોગ ભોગવતા હોય, પણ તે
વખતે એકને અનંતો બંધ થાય છે, બીજાને અલ્પ! તેનું કારણ? અંદરની દ્રષ્ટિના ફેરે
મોટો ફેર પડે છે.
અરે, સમ્યગ્દ્રષ્ટિ તો પરમાત્માનો પુત્ર થઈ ગયો, પરમાત્માના ખોળે બેઠો, હવે
તેને કેવળજ્ઞાન લેવાની તૈયારી છે; મોક્ષમહેલની સીડી ઉપર ચડવાનું તેણે શરૂ કરી દીધું
છે. (मोक्षमहलकी परथम सीढी... એમ ૧૭ મા પદમાં કહ્યું છે.)
અહો, આવા પવિત્ર સમ્યગ્દર્શનને બહુમાનથી ધારણ કરો. જરાપણ કાળ નકામો
ગુમાવ્યો વિના, પ્રમાદ છોડીને, અંતરમાં શુદ્ધાત્માનો અનુભવ કરીને સમ્યગ્દર્શનને
ધારણ કરો.
સમ્યગ્દ્રષ્ટિને જરાપણ સંયમ કે વ્રત ન હોવા છતાં દ્રષ્ટિ અપેક્ષાએ તો તે આખા
લોકલોકથી ઉદાસ થઈ ગયો છે. દેવો તેનો આદર કરે છે કે–
વાહ! ધન્ય તમારો અવતાર, ને ધન્ય તમારી આરાધના!
ભવનો કર્યો અભાવ, એવો ધન્ય તમારો અવતાર!
સમ્યગ્દર્શનવડે તમારો માનવજન્મ તમે સફળ કર્યો!
તમે જિનેશ્વરના પુત્ર થયા, તમે મોક્ષના સાધક થયા.
ઈન્દ્ર પોતે સમ્યગ્દ્રષ્ટિ છે, અવધિજ્ઞાની છે, સમ્યકત્વનો મહિમા પોતે અંદર
અનુભવ્યો છે એટલે અસંયમી મનુષ્યના કે તિર્યંચના પણ સમ્યગ્દર્શનની તે પ્રશંસા કરે
છે. ભલે વસ્ત્ર હોય, પરિગ્રહ હોય, તેથી કાંઈ સમ્યગ્દર્શનરત્નની કિંમત ઘટી ન જાય.
ચીંથરે વીટેલું રત્ન હોય તેની કિંમત કાંઈ ઘટી ન જાય, તેમ ગૃહસ્થનું સમ્યગ્દર્શનરૂપી
રત્ન અસંયમરૂપી મેલા ચીંથરે વીંટેલું હોય તેથી કાંઈ તેની કિંમત ઘટી ન જાય.
સમ્યગ્દર્શનને લીધે તે ગૃહસ્થ પણ મોક્ષને પંથી છે.
સમ્યગ્દ્રષ્ટિ આત્માના આનંદમાં રહેનાર છે; જ્યાં આત્માના આનંદનો સ્વાદ
ચાખ્યો ત્યાં જગતના વિષયોનો પ્રેમ તેને ઊડી ગયો છે. એની દશા કોઈ પરમ ગંભીર
છે, તે બહારથી ઓળખાય તેવી નથી. એકલો ચિંદાનંદસ્વભાવ અનુભવીને જેણે ભવનો
અભાવ કર્યો છે તે સમ્યગ્દર્શનનો અચિંત્ય મહિમા છે; અનાદિના દુઃખનો નાશ કરીને
અપૂર્વ મોક્ષસુખને તે દેનાર છે; અનંતકાળમાં જે નહોતું કર્યું તે તેણે કર્યું. આવા
સમ્યગ્દર્શનનું સ્વરૂપ ને તેનો મહિમા તો ગંભીર છે; કાંઈ દેવોદ્ધારા પૂજાને લીધે તેનો
મહિમા નથી, તેનો મહિમા તો અંદર પોતાના આત્માની અનુભૂતિથી છે. એ
અનુભૂતિનો મહિમા તો વચનાતીત છે.