: ચૈત્ર : ૨૪૯૯ આત્મધર્મ : ૯ :
ધર્માત્માની અખંડ જ્ઞાનધારા
જેમ શાશ્વત હિમવન પર્વતમાંથી વહેતી ગંગાનો પ્રવાહ કદી
તૂટતો નથી તેમ ભેદજ્ઞાનવડે શાશ્વત ચૈતન્ય–હિમાલયમાંથી જે
જ્ઞાનગંગાની પવિત્ર ધારા પ્રગટી તેની ધારા ધર્મીને કદી તૂટતી નથી,
અચ્છિન્નપણે તે કેવળજ્ઞાનને સાધે છે. પરપરિણતિને તોડતી અને પોતે
અછિન્ન રહેતી તે જ્ઞાનધારા આનંદ તરંગથી ઊછળતી–ઊછળતી મોક્ષ
તરફ ચાલી જાય છે. કેવળજ્ઞાન મહા આનંદનો સમુદ્ર, તેના તરફ
દોડતી સાધકની જ્ઞાનધારા પણ અપૂર્વ આનંદમય છે.
(સમયસાર સંવરઅધિકાર– પ્રવચનોમાંથી)
* * * * * * * * * * * * * *
ચૈતન્યભાવ અને રાગદિભાવો એ બંનેની અત્યંત ભિન્નતા જાણીને, ભેદજ્ઞાન
વડે શુદ્ધાત્માને અનુભવમાં લેતાં ધર્મીને જે આનંદમય જ્ઞાનધારા પ્રગટી, તે ધારાને
અચ્છિન્નપણે ચાલુ રાખીને તે કેવળજ્ઞાનને સાધે છે. જેમ શાશ્વત હિમવન–પર્વતમાંથી
વહેતી ગંગાનો પ્રવાહ કદી તૂટતો નથી, તેમ ભેદજ્ઞાનવડે શાશ્વત ચૈતન્યના
હિમાલયમાંથી જે જ્ઞાનગંગાની પવિત્ર ધારા જ્ઞાનીને પ્રગટી તે જ્ઞાનગંગાની ધારા કદી
તૂટતી નથી, તે અછિન્નધારાએ કેવળજ્ઞાનને સાધે છે.
અહો! આનંદસ્વરૂપ આત્મા તે આરામનો બાગ છે, તે શાંતિનું ધામ છે–એમ
ધર્મી પોતાના આત્માને જ ધ્યાનો વિષય બનાવે છે....તે ધ્રુવધામમાં જ તેની પરિણતિ
આરામ કરે છે–ઠરે છે. ધ્રુવપણે–નિશ્ચલપણે શુદ્ધાત્મામાં ઊંડે ઊંડે ઊતરીને, ધારાવાહીપણે
તેને જ અચ્છિન્નપણે અનુભવે છે; અહો, જ્ઞાનપર્યાય આનંદધામમાં ઘૂસી ગઈ... તે હવે
કોઈપણ પ્રસંગે જ્ઞાનધારા તૂટ્યા વગર નિરંતર શુદ્ધઆત્માને જ અનુભવતી થકી, પર્ણ
શુદ્ધઆત્માને પ્રાપ્ત કરે છે, ને તેને સમસ્ત પરપરિણતિ છૂટી જાય છે. પરપરિણતિને
તોડતી, ને પોતે અચ્છિન્ન રહેતી જ્ઞાનધારા આનંદતરંગથી ઊછળતી–ઊછળતી મોક્ષ
તરફ ચાલી જાય છે. કેવળજ્ઞાન મહાઆનંદનો સમુદ્ર, તેના તરફ દોડતી સાધકની
જ્ઞાનધારા પણ અપૂર્વ આનંદમય છે.
જેમ શાશ્વત સરોવરમાંથી વહેતી ગંગા–સિંઘુની ધારા કદી તૂટે નહિ, સુકાય નહિ,
અચ્છિન્નધારાપણે સદા વહ્યા જ કરે; તેમ શાશ્વત ચિદાનંદ–ધામમાંથી વહેતી