श्रुतकेवळी एटले बारअंगना ज्ञाता–ते सम्यग्द्रष्टि ज होय छे; मिथ्याद्रष्टिने
बारअंगनुं ज्ञान कदी थतुं नथी. पण मिथ्याद्रष्टिने योग्य बधुंय शास्त्रभणतर भण्यो
होय तोपण जेने रागथी जुदा ज्ञाननो अनुभव नथी ते जीव ज्ञानी नथी, ते तो
मिथ्याद्रष्टि ज छे.
आवा ज्ञानना अनुभव वगर शास्त्रनुं साचुं ज्ञान थाय नहीं. ‘रागी जीव
सम्यग्द्रष्टि नथी’–एम अहीं कह्युं तेमां ‘रागी’ एटले रागमां तन्मयबुद्धिवाळो जीव
समजवो. राग होवा छतां जेने रागथी भिन्न चैतन्यसत्तामां एकत्वबुद्धि वर्ते छे ते
तो पोताने रागथी जुदो ज अनुभवे छे, तेथी ते खरेखर रागी नथी, ते तो रागथी
जुदो रागनो ज्ञाता ज छे, ज्ञानभावने ज करनार ते ज्ञानी छे. ते ज्ञानमां रागनुं
वेदन समातुं नथी.
जीवने ज्ञानी कहेता नथी, पण रागथी जुदा ज्ञानस्वरूप आत्मापणे जे पोताने
अनुभवे छे ते ज ज्ञानी छे. एवो ज्ञानी रागना कोई अंशने पोताना ज्ञान साथे
तन्मय करतो नथी. राग तो अनात्मा छे–तेरूपे जे पोताने अनुभवे तेने
आत्मज्ञान केवुं? आत्मा अने अनात्माना भिन्नस्वरूपने ते ओळखतो नथी, तेथी
तेनुं बधुंय जाणपणुं ते अज्ञान ज छे. शास्त्रना शब्दो भण्यो तेथी शुं? शास्त्रो कहे
छे के ‘ज्ञान ने राग जुदा छे’ एवी भिन्नतानो अनुभव जेणे न कर्यो तेना
शास्त्रभणतरने ज्ञान कहेता नथी. जेम ज्ञानना अनुभव वगर व्रतादि शुभराग
करवा छतां जीव अज्ञानी ज छे, तेम ज्ञानना अनुभव वगर अगियार अंग
नवपूर्वना शास्त्रभणतर करवा छतां जीव अज्ञानी ज रहे छे. अने, भले व्रतादि न
होय, शास्त्रभणतर न होय, पण अंतरमां जे पोताना आत्माने रागथी जुदा
ज्ञानस्वरूपे अनुभवे छे ते जीव ज्ञानी छे, ते धर्मी छे, ते मोक्षनो पंथी छे; बधा
शास्त्रभणतरनो सार जे भेदज्ञानरूप ज्ञाननो अनुभव, ते तेणे प्राप्त करी लीधो छे;
रागना कोई अंशने पोताना ज्ञानना अनुभवमां ते भेळवतो नथी.