જ્ઞાન છે.
સમ્યગ્જ્ઞાન થવામાં નિમિત્તરૂપ વાણી છે. ખરેખર તો પોતાના આત્મામાં જે ભેદજ્ઞાન
પ્રગટ્યું છે તે (ભાવશ્રુત) જયવંત હો–એવી ભાવના છે; અને શુભવિકલ્પ વખતે,
ભેદજ્ઞાનના નિમિત્તરૂપ વાણીમાં આરોપ કરીને કહે છે કે ‘શ્રુત જયવંત હો, ભગવાનની
ને સંતોની વાણી જયવંત હો. ’ કેમકે તે સમ્યક્શ્રુત ભાવશ્રુતમાં નિમિત્ત છે. પરંતુ તે
વખતેય ધર્મીને અંતરમાં બરાબર ભાન છે કે વાણી વગેરે પરદ્રવ્યથી કે તેના તરફના
રાગથી મારા આત્માને કિંચિત્ લાભ થતો નથી.
સમ્યગ્જ્ઞાન, શાંતિ, સુખ વગેરે પ્રગટ કરવાં હોય તેણે ક્્યાંય બહારમાં ન જોતાં, અનંત–
ગુણસ્વરૂપ પોતાના આત્મસ્વભાવમાં જોવું. આત્મસ્વભાવ તરફ વળતાં સમ્યગ્દર્શન–
જ્ઞાન વગેરે પ્રગટ થાય છે. અને તે સિવાય વાણી–શાસ્ત્ર વગેરે બાહ્ય વસ્તુઓના લક્ષે
રાગાદિ બંધભાવો થાય છે.
પરમ સત્ય વાત છે, આત્મકલ્યાણનો માર્ગ છે. પણ જેને પોતાના કલ્યાણની દરકાર
નથી અને જગતના માન–આબરૂની દરકાર છે એવા તૂચ્છબુદ્ધિ જીવોને આ વાત નથી
રુચતી, એટલે ખરેખર તેને પોતાનો જ્ઞાનસ્વભાવ જ નથી રુચતો ને વિકાર ભાવ રુચે
છે; તેથી આવી અપૂર્વ આત્મસ્વભાવની વાત કાને પડતાં એવા જીવો પોકાર કરે છે કે
‘અરે, આત્મા પરનું કાંઈ કરે નહિ–એમ કહેવું તે તો ઝેરનાં ઈન્જેક્શન આપવા જેવું છે.
’ અરે, શું થાય! આ ભેદજ્ઞાનની પરમઅમૃત જેવી વાત પણ તેને ઝેર જેવી લાગી!!
બાપુ! એકવાર આ ભેદજ્ઞાનનું ઈન્જેક્શન લે તો અનંતકાળના મિથ્યાત્વનું ઝેર ઊતરી
જશે, ને તને અતીન્દ્રિય આનંદ થશે. આત્મા જ્ઞાનસ્વરૂપ છે, વિકારનો અને પરનો તે
અકર્તા છે–એવી ભેદજ્ઞાનની વાત તો,