ઈન્જેક્શન જેવી છે. જો એકવાર પણ આત્મા એવું ઈન્જેક્શન લ્યે તો તેને જન્મ–
મરણનો રોગ નાશ થઈને સિદ્ધદશા થયા વગર રહે નહિ. આત્મા અને વિશ્વના દરેક
પદાર્થ સ્વતંત્ર છે, પરિપૂર્ણ છે, નિરાવલંબન છે–આવો સમ્યક્બોધ તે તો પરમ અમૃત છે
કે ઝેર?? એવું પરમ અમૃત પણ જે જીવને ‘ઝેરના ઈન્જેક્શન’ જેવું લાગે છે તે જીવને
તેના મિથ્યાત્વ ભાવનું જોર જ તેમ પોકારી રહ્યું છે! આ તો નિજકલ્યાણ કરવા માટેના
અને મિથ્યાત્વરૂપી ઝેર દૂર કરવા માટેના અફર અમૃતનાં ઈન્જેક્શન છે. પોતાના
પરિપૂર્ણ સ્વભાવનો વિશ્વાસ કરે તો સમ્યગ્દર્શન પ્રગટે એટલે કે ધર્મની પહેલામાં પહેલી
શરૂઆત થાય. તે સમ્યગ્દર્શન પોતે ચૈતન્યઅમૃતથી ભરેલું છે, ને અમૃત એટલે કે
મરણરહિત એવા મોક્ષપદનું તે કારણ છે.
તું તારા જ્ઞાનસ્વભાવનો આશ્રય કર, ને પરનો આશ્રય છોડ. કેમકે જ્ઞાન સાથે તું તન્મય
છો ને પરથી તારી ભિન્નતા છે. જો નિમિત્તોનો આશ્રય છોડીને પોતાના સ્વભાવનો
આશ્રય કરે તો જ જીવને સમ્યગ્જ્ઞાન થાય છે, અને એ રીતે સ્વાશ્રયે સમ્યગ્જ્ઞાન પ્રગટ
કરે તો જ દ્રવ્યશ્રુતને તેનું નિમિત્ત ખરેખર કહેવાય, અને તેના દ્રવ્યશ્રુતના જ્ઞાનને
વ્યવહારજ્ઞાન કહેવાય છે. એ રીતે અહીં નિમિત્તનો–વ્યવહારનો આશ્રય છોડીને
સ્વભાવનો આશ્રય કરવો તે પ્રયોજન છે. તે જ ધર્મનો રસ્તો છે.
કરતો નથી. જ્ઞાનીને સ્વાધ્યાય વગેરેનો વિકલ્પ થયો અને તે વખતે જ્ઞાનમાં તે પ્રકારના
જ્ઞેયોને જ જાણવાની લાયકાત હતી તેથી જ્ઞાન થાય છે, ને તે વખતે નિમિત્તરૂપે
સમયસારાદિ વીતરાગી શાસ્ત્ર તેના પોતાના કારણે સ્વયં હોય છે. ત્યાં જ્ઞાનીએ તો
આત્મસ્વભાવના આશ્રયે જ્ઞાન જ કર્યું છે; જ્ઞાનપર્યાય સાથે જ તેને તન્મયતા છે, બીજા
કોઈ સાથે તેને તન્મયતા નથી. હાથની, શાસ્ત્રની કે રાગની ક્રિયા પણ તેણે કરી નથી.
શાસ્ત્રના કારણે જ્ઞાન થતું નથી, અને જીવના વિકલ્પના કારણે