Atmadharma magazine - Ank 362
(Year 31 - Vir Nirvana Samvat 2500, A.D. 1974).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 6 of 45

background image
: માગશર : રપ૦૦ આત્મધર્મ : ૩ :
લાભ માને તેમાં મમત્વ રહે જ છે, ને મમત્વબુદ્ધિ તે જ પરિગ્રહ છે.
પોતાનો પૂર્ણ આત્મવૈભવ જેને ન દેખાય તે જ બીજા પાસેથી કંઈ લેવાની
બુદ્ધિ કરે, ને પરમાંથી લાભ લેવાની બુદ્ધિ જ પરિગ્રહનું મૂળ છે.
મહાવીરભગવાને પ્રત્યેક આત્માનો સંપૂર્ણ જ્ઞાનવૈભવ આત્મામાં જ
બતાવ્યો છે; આવા પોતાના પૂર્ણ આત્મવૈભવને દેખનાર જીવ બીજા
પાસેથી કાંઈ લેવાની બુદ્ધિ કરતો નથી એટલે તેને પરની મમતારહિત
અપરિગ્રહપણું પ્રગટે છે. રાગના કોઈ અંશને પણ તે જ્ઞાનમાં પકડતો
નથી, રાગના અંશથી જ્ઞાનને લાભ થવાનું માનતો નથી, એટલે તેના
જ્ઞાનમાં રાગનો પણ પરિગ્રહ નથી. આ રીતે જ્ઞાન પોતે જ પરના
પરિગ્રહ વગરનું હોવાથી તે અપરિગ્રહી છે; અને આવું અપરિગ્રહત્વ તે જ
ભગવાનનો માર્ગ છે.
આ પ્રમાણે ભગવાનના માર્ગમાં અહિંસા અનેકાંત ને
અપરિગ્રહત્વ–એ ત્રણે એકસાથે છે, સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર પણ તેમાં
જ સમાઈ જાય છે.
આ રીતે અહિંસા, અનેકાન્ત અને અપરિગ્રહવાદના પ્રચાર વડે
મહાવીર ભગવાનના માર્ગની પ્રભાવના કરવા જેવી છે; અને એ જ
ભગવાનના નિર્વાણનો પચીસસો વર્ષનો મહોત્સવ છે.–આવી ઊજવણીમાં
કોઈપણ જૈનને વિરોધ હોઈ શકે નહિ. એમાં તો બધા જૈનો એકમત
થઈને કહેશે કે–
“જય મહાવીર”
જગતની વિભૂતિઓના આશ્રયે સાધક નથી જીવતો; પરંતુ
જગતની વિભૂતિઓ સાધકનો આશ્રય કરવા આવે છે. સાધક મોટો છે,
જગતની વિભૂતિ કાંઈ મોટી નથી. અહા, ચૈતન્યની અદ્ભુત વિભૂતિ
પાસે જગતની વિભૂતિ તો સાવ તૂચ્છ ભૂતિસમાન છે.
પરભાવોના મોટા ધોધમાર પૂરની વચ્ચે ચૈતન્યતત્ત્વ એક જ
અડોલ છે; તેની ભાવનામાં વર્તતા મુમુક્ષુને સંયોગનો કોઈ પ્રવાહ ખેંચી
શકતો નથી. મુમુક્ષુનું જીવન અડગપણે આત્મહિતના માર્ગે જ વર્તે છે,
તેને કોઈ ડગાવી શકે નહિ.