Atmadharma magazine - Ank 363
(Year 31 - Vir Nirvana Samvat 2500, A.D. 1974).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 34 of 41

background image
: પોષ : રપ૦૦ આત્મધર્મ : ૩૧ :
છે ત્યાં મુનિદશાની તો શી વાત! મુનિવરો તો આત્માના મહા આનંદના ઝુલે ઝૂલી રહ્યા
છે. અહો! એ તો સંત–પરમેશ્વર છે, પરમ ગુરુ છે, મોક્ષના ઉગ્રપણે સાધક છે,
સિદ્ધપદના પાડોશી છે. સમ્યગ્દ્રષ્ટિ જીવ આવા મુનિનો ભક્ત હોય છે; ને તે
સમ્યગ્દ્રષ્ટિની દશા પણ અલૌકિક હોય છે.
ધર્મીને અશુભ–ભોગ વખતે કાંઈ તે ભોગથી નિર્જરા નથી,
સમ્યક્ત્વથી નિર્જરા છે; ભોગો તો બંધનાં જ કારણ છે.
સમ્યગ્દર્શન તે આત્માના શુદ્ધપરિણામ છે, તેના વડે તે શુદ્ધતત્ત્વને પ્રકાશે છે,
શુદ્ધાત્માનું સ્વસંવેદન કરે છે. પર્યાયમાં હજી અમુક અશુદ્ધતા વર્તતી હોવા છતાં
ભેદજ્ઞાનશક્તિના બળે તે પોતાના આત્માને શુદ્ધપણે પ્રકાશે છે, એટલે ભોગાદિમાં તો
તેને સ્વપ્નેય સુખ ભાસતું નથી.
ભોગના અશુભપરિણામ વખતેય સમ્યગ્દ્રષ્ટિને નિર્જરા ચાલુ છે, કેમકે તે
વખતેય તેના અંતરમાં શુદ્ધતત્ત્વના શ્રદ્ધા–જ્ઞાનરૂપ શુદ્ધપરિણામની ધારા વર્તી રહી છે,
અને તે તો નિર્જરાનું જ કારણ છે, તેથી તેને નિર્જરા ચાલુ છે–એમ સમજવું. પણ
વિષયોનો અશુભરાગ પોતે કાંઈ નિર્જરાનું કારણ નથી, તે તો બંધનું જ કારણ છે;
સમ્યગ્દ્રષ્ટિને પણ જેટલો રાગ છે તે તો બંધનું કારણ છે. આ રીતે સમ્યગ્દ્રષ્ટિને
ભૂમિકામુજબ શુદ્ધ તેમજ અશુદ્ધ ભાવો એકસાથે વર્તે છે, પણ બંનેનું કાર્ય જુદું છે. તેમાં
શુદ્ધભાવ તો નિર્જરાનું કારણ છે એટલે તેની પ્રધાનતા ગણીને ધર્મીને નિર્જરા કહેવામાં
આવી છે, તે યથાર્થ છે.
* હે જીવ! કુમાર્ગસેવનથી તેં ઘણાં દુઃખ સહન કર્યાં, હવે તેને છોડ; *
ને ભક્તિથી જૈનમાર્ગને ઓળખીને તેનું સેવન કર.
અરે જીવ! જિનમાર્ગથી વિરુદ્ધ કુદેવાદિને માનીને મિથ્યાત્વના સેવનથી
સંસારમાં નરકાદિના ઘોર દુઃખો તેં ભોગવ્યા. માટે હે ભાઈ! હવે કુમાર્ગનું સેવન તું
છોડ, ને શુદ્ધ સમ્યક્ત્વાદિમાં રત થા. કુદેવ–કુગુરુ–કુશાસ્ત્રના સેવનથી તો તું નરકાદિના
ઘોરદુઃખને પામીશ. રાગના વધારનારા એવા કુદેવ–કુગુરુ–કુશાસ્ત્રને સેવનાર જીવ
મોક્ષને માટે અપાત્ર છે, ને તે નરકાદિમાં પડે છે; કદાચ શુભરાગથી સ્વર્ગમાં જાય તો
ત્યાં પણ મિથ્યાત્વથી તે દુઃખી જ છે, તે મિથ્યાસેવનથી તે સ્વર્ગમાંથી નીકળીને નિગોદ
વગેરેમાં જશે;–એનાં દુઃખની શી વાત? દયા કરીને સંતો કહે છે કે હે ભવ્ય! આવા
દુઃખોથી છૂટવા માટે તું શુદ્ધ દ્રષ્ટિ વડે મિથ્યાત્વને છોડ, કુદેવાદિના