પણ જિનબિંબ વગેરે હોય છે તેને ધર્મીજીવ યથાર્થ જેમ છે તેમ સ્વીકારે છે. પણ આથી
એમ ન સમજવું કે તે પરના આશ્રયે સમ્યગ્દર્શનાદિ થઈ જાય છે. સમ્યગ્દર્શનાદિ તો
સ્વદ્રવ્યના જ આશ્રયે છે; જિનપ્રતિમા વગેરે પરદ્રવ્યના આશ્રયે તો શુભરાગ છે, તે
શુભરાગથી જિનશાસનમાં પુણ્યબંધન કહ્યું છે, પણ શુભરાગને જિનશાસનમાં મોક્ષહેતુ
–ધર્મ નથી કહ્યો. મોક્ષહેતુ–ધર્મ તો મોહરહિત રાગદ્વેષરહિત વીતરાગભાવરૂપ છે. આવા
વીતરાગભાવરૂપ ધર્મમાં કોઈ પ્રકારે કોઈ જીવની હિંસા નથી, તેથી તે જ પરમ અહિંસા
ધર્મ છે. શુભરાગની ક્રિયાઓમાં તો કંઈક સાવદ્યપણું પણ સંભવે છે, તે કાંઈ પરમાર્થધર્મ
નથી. રાગથી ભિન્ન એવી શુદ્ધજ્ઞાનચેતના જે આત્મામાં બિરાજે છે તે આત્મા પોતે
જીવંત–ચૈત્યગૃહ છે.
મુનિવરો તે ‘જિનપ્રતિમા’ છે, જિન જેવા નિર્ગ્રંથસ્વરૂપે તેઓ વિચરે છે. આવી દશાને
યાદ કરીને તેની ભાવનાથી શ્રીમદ્–રાજચંદ્ર લખે છે કે ‘હે ચૈતન્ય! જિનપ્રતિમા થા..
જિનપ્રતિમા થા! ’
શાંત–ઉપશમરસ ટપકી રહ્યો છે. એવા વીતરાગ મુનિવરોની બાહ્ય આકૃતિ પણ જિનદેવ
જેવી વીતરાગ–દિગંબર હોય છે, રાગવાળી હોતી નથી,–એવો વ્યવહાર જૈનમતમાં છે,
તેમની સ્થાપનારૂપ પ્રતિમા પણ તેવી જ વીતરાગ મુદ્રાવાળી હોય છે.
શકાતી નથી, જગતના કોઈ બનાવથી જેમના ઉપયોગમાં કદી ક્ષોભ થતો નથી.