: વૈશાખ : ૨૫૦૦ આત્મધર્મ : ૩ :
સાક્ષાત્ ભાવરૂપ પંચકલ્યાણક નજરે જોઈશું. ધન્ય હશે એ અવસર!
(‘જયવંત હો તીર્થંકરોનો અચિંત્ય પ્રભાવ!’)
૭. દરિયામાં રત્નો ભર્યા હોય તે મેળવવા તેમાં ઊંડે ઊતરવું પડે છે; તેમ ચૈતન્ય–
દરિયો અનંતગુણનાં રત્નોથી ભરેલો, તેનું વેદન કરવા પુણ્ય–પાપથી પાર થઈને
તેમાં ઊંડા ઊતરવું જોઈએ. શુભાશુભવડે તેની પ્રાપ્તિ ન થાય.
૮. આત્મા શેનો બનેલો હશે? તો સંતો કહે છે કે અહો, આત્મા તો આનંદનો
બનેલો છે, સુખનો બનેલો છે, શાંતિનો બનેલો છે. ‘બનેલો છે’ એટલે કાંઈ
નવો નથી બન્યો પણ પોતે એવા સ્વરૂપે જ છે. તેમાં અંદર ઊતરતાં આનંદનાં
મોતી હાથમાં આવે છે,–અતીન્દ્રિય આનંદનું વેદન થાય છે.
૯. રાગનાં મેલ ઉપર ચૈતન્યનો રંગ નહીં ચડે. અંતર્મુખ થયેલ, રાગવગરના
શુદ્ધઉપયોગરૂપી સ્વચ્છ ભૂમિકા, તેમાં ચૈતન્યનો રંગ ચડે, ને ચૈતન્યનો રંગ
ચડતાં તેમાં અનંતગુણના આનંદનો અપૂર્વ સ્વાદ વેદાય છે. બાપુ! તું રાગના
રંગે રંગાઈ ગયો, તેથી તારા ચૈતન્યનો મધુર સ્વાદ તને ન આવ્યો.
૧૦. જ્ઞાની ધર્માત્મા બીજા જ્ઞાની–ગુરુની દશાને પણ ઓળખી લ્યે છે, એના અંતરમાં
આનંદની કેવી દશા છે, એનું જ્ઞાન કેવું છે? એની શાંતિ કેવી છે? તેને ધર્માત્મા
ઓળખી લ્યે છે.
૧૧. શ્રીગુરુના ઉપદેશથી જેવા અતીન્દ્રિય આનંદનો અનુભવ મને થયો છે તેવા
અતીન્દ્રિય આનંદને વિશેષપણે દેવ–ગુરુઓ અનુભવી રહ્યા છે–એમ સ્વસંવેદન–
પ્રત્યક્ષપૂર્વક ધર્મીજીવ દેવ–ગુરુને ઓળખી લ્યે છે.–ભલે તે દેવ–ગુરુ ક્ષેત્રથી દૂર
હો, કે ઘણાં વર્ષો પહેલાંં થઈ ગયા હોય, તોપણ વર્તમાન પોતાના સ્વસંવેદનના
બળે દેવ–ગુરુની અંતરંગદશાને ધર્મીજીવ ઓળખી લ્યે છે.
૧૨. નિયમસારની ૭૭–૭૮–૭૯–૮૦–૮૧ એ પાંચ ગાથાને મુનિરાજે પંચરત્નો કહ્યા
છે,–જે રત્નો વડે મોક્ષ મળે એવા આ મૂલ્યવાન રત્નો છો; આ પાંચ ગાથામાં
જેવો શુદ્ધાત્મા બતાવ્યો છે તેવો ઓળખતાં જરૂર આત્માનો મહાન આનંદ અને
સિદ્ધપદ પમાય છે.
૧૩. અહો, આ પાંચ ગાથા દ્વારા તો આચાર્યદેવે આત્માના અનુભવની વીણા વગાડી