પ્રતીત નથી, ને મોક્ષની પ્રતીત વગર મોક્ષમાર્ગ પણ હોતો નથી.
નિર્ણય કરો. એ નિર્ણયમાં અપૂર્વ આનંદસહિત ધર્મની શરૂઆત થાય છે. એ જ વાત શ્રી
પ્રવચનસારમાં કુંદકુંદસ્વામી કહે છે કે જે અરિહંતના શુદ્ધ ચૈતન્યસ્વરૂપ આત્માને
ઓળખે છે તે પોતાના આત્માને પણ તેવો જ ઓળખે છે, ને મોહનો નાશ થઈને તેને
સમ્યગ્દર્શન થાય છે. અહો, સર્વજ્ઞની ઓળખાણમાં તો ઘણી ગંભીરતા છે.
જીતનારો છે, એટલે કે ઈન્દ્રિયોથી ભિન્ન અતીન્દ્રિયજ્ઞાનરૂપે પોતાને અનુભવનારો છે; તે
જ સર્વજ્ઞ કેવળીભગવાનને ઓળખીને તેમની પરમાર્થસ્તુતિ (આરાધના) કરનારો છે.
ત્યાંથી માર્ગની શરૂઆત થાય છે. સર્વજ્ઞના સ્વરૂપનો સાચો નિર્ણય કરે ને મોક્ષમાર્ગ શરૂ
ન થાય–એમ બને નહિ. સાધકના જ્ઞાનમાં સર્વજ્ઞદેવ સદા બિરાજી રહ્યા છે; તેના જ્ઞાનમાં
સર્વજ્ઞનો કદી અભાવ નથી, એટલે તેને સર્વજ્ઞનો કદી વિરહ નથી. સર્વજ્ઞ સ્વભાવને સદાય
અંતરમાં (શ્રદ્ધા–જ્ઞાનમાં) રાખીને તે આનંદથી સર્વજ્ઞના માર્ગે ચાલ્યો જાય છે.
છે. સર્વજ્ઞસ્વરૂપનો જે નિર્ણય કરે તે રાગને કદી ધર્મ ન માને, કેમકે સર્વજ્ઞતા
સર્વજ્ઞતાના લક્ષે મોક્ષને સાધવા જે ઉપડ્યો તે સાધક સમસ્ત રાગભાવોથી
છૂટો પડ્યો. સર્વજ્ઞસ્વરૂપનો જે સ્વીકાર નથી કરતો તે પોતાને રાગસ્વરૂપે જ
અનુભવે છે, ને રાગના અનુભવવડે વીતરાગમાર્ગની શરૂઆત કદી થઈ શકતી
નથી. રાગથી જુદી એવી જ્ઞાન અનુભૂતિવડે જ મોક્ષમાર્ગ શરૂ થાય છે.