: कारतक : २५०१ आत्मधर्म : ९ :
पुण्य–पापना साचा न्यायअनुसार
कर्ता–कर्मना स्वरूपनी साची समजण
सम्यग्ज्ञानना न्यायथी साचा कारण–कार्यने जे जाणतो
नथी, ने एकला अधकचरा ईन्द्रियज्ञानथी ज कर्ता–कर्मनी के
कारण–कार्यनी मिथ्याकल्पना करे छे, ते जीव मिथ्याकल्पना वडे
केवी गंभीर भूल करे छे? ने साचुं ज्ञान तेनी मिथ्याकल्पनाने
केवी तोडी नांखे छे! ते आप आ द्रष्टांत अने सिद्धांतद्वारा जोशो.
एक हतो बादशाह! तेना गाममां एक शेठ रहेतो हतो, ते नास्तिक जेवो हतो,
परलोकने के पुण्य–पापने मानतो न हतो.
ते शेठने त्यां एक बाळकनो जन्म थयो. बाळक घणो सुंदर, अत्यंत कोमळ
शरीरवाळो हतो.
एकवार शेठ होंशे–होंशे ते बाळकने लईने बादशाह पासे लई गयो. बादशाहे
बाळकने देखीने प्रसन्नता व्यक्त करी; पण बाळकनुं अत्यंत कोमळरूप देखीने एकाएक
बादशाहनी बुद्धि फरी गई...मांसाहारी बादशाहने ते बाळकनुं मांस खावानुं मन थयुं;
ने शेठने कह्युं: शेठजी! मने अत्यारे भूख लागी छे ने आ बाळकनुं मांस रांधीने
खावानी भावना थई छे, माटे आ बाळक आपी दो.
बादशाहनी वात सांभळतां ज शेठ तो ध्रुजी ऊठ्यो.! अरे, शुं मारा आ एकना
एक पुत्रने बादशाह खाई जशे? –ना, ना? ए तो बहु खोटुं थाय एणे तरत
बादशाहने कह्युं–
ना, ना, जहांपनाह! ए तो बहु खोटुं थाय! ए कार्य तमने न शोभे.
त्यारे बादशाहे कह्युं–जुओ शेठ! पुण्य–पापने के परभवने तो तमे मानता नथी;
ने हुं आ बाळकने खाईश तेथी मारी भूख मटीने मने साता थशे;–माटे तेमां खराब शुं
थयुं? खराब होय तो तेनाथी मने दुःख थवुं जोईए.–आमां तो उलटुं मारुं भूखनुं दुःख
मटे छे!