મુક્ત થવાનો ઉપાય છે.
છે પણ તે મારું વાસ્તવિક સ્વરૂપ નથી;” –આ પ્રમાણે ગુરુના ઉપદેશથી જાણીને, અથવા
પૂર્વે સાંભળ્યું હોય તેના સંસ્કારથી, જીવ જ્યારે પોતાના શુદ્ધ સ્વરૂપની પ્રતીત કરે છે
ત્યારે મિથ્યાત્વાદિ કર્મોનો ઉપશમાદિ થઈ જાય છે; તથા સમ્યગ્દર્શન થતાં તત્ત્વોની
વિપરીતબુદ્ધિ છૂટી જાય છે, ને પોતાના શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ સિવાય બીજે ક્યાંય
આત્મબુદ્ધિ થતી નથી. આ રીતે શુદ્ધ આત્માને આત્મારૂપે, વિકારને વિકારરૂપે, ને પરને
પરરૂપે જાણે છે, એટલે સમ્યગ્દર્શન ને સમ્યગ્જ્ઞાન થાય છે; પછી આત્મસ્વરૂપમાં સ્થિર
થતાં પરથી ઉદાસીનતારૂપ ચારિત્ર થાય છે; –આવાં સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર તે
મોક્ષનો ઉપાય છે. સ્વને સ્વ–રૂપે અને પરને પર–રૂપે જાણીને, પરથી ઉદાસીન થઈને
સ્વમાં ઠરવું તે મોક્ષનો ઉપાય છે; સિદ્ધભગવાનને ઓળખતાં આવો મોક્ષનો ઉપાય શરૂ
થાય છે, –માટે માંગળિકમાં ઈષ્ટદેવ તરીકે સિદ્ધભગવાનને નમસ્કાર કર્યા.
અભિલાષા છે, તેથી તેવા શુદ્ધપદને પામેલા સિદ્ધભગવંતોને નમસ્કાર કરીને શરૂઆત
કરી છે. જેને જે વહાલું હોય તેને જ તે નમસ્કાર કરે છે.
આત્માનો જ અમે આદર કરીએ છીએ.
ને આહારાદિ પણ હોતા નથી. ભગવાનને રાગ–દ્વેષાદિ દોષો પણ નથી. આ સિવાય
અન્ય કુદેવ તો રાગાદિસહિત છે, ક્ષુધાદિ દોષ સહિત છે, એટલે તે આત્માના ઈષ્ટ નથી.
અતીન્દ્રિય આનંદ સહિત એવું સર્વજ્ઞપદ જ આત્માનું પરમ ઈષ્ટ છે, તેથી તેને પામેલા
અરિહંતોની ઓળખાણપૂર્વક તેમનો આદર કરીને તેમને નમસ્કાર કરીએ છીએ.