: ૩૮ : આત્મધર્મ : પોષ : ૨૫૦૧
૭. ધંધામાં પડેલું આખું જગત અજ્ઞાનવશ કર્મ તો કરે છે, પરંતુ મોક્ષના કારણભૂત
પોતાના આત્માનું ચિંતન એક ક્ષણ પણ કરતું નથી.
૮. જ્યાં સુધી આ આત્મા સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રરૂપ બોધિ નથી પામતો, ત્યાં
સુધી સ્ત્રી–પુત્રાદિકમાં મોહિત થઈને દુઃખ ભોગવતો થકો તે લાખો યોનિઓમાં
પરિભ્રમણ કરે છે.
૯. હે જીવ! તને ઈષ્ટ લાગતાં ઘર, પરિજન અને શરીર એ બધાં પદાર્થો તારાથી
જુદાં છે, તેને તું પોતાના ન માન. એ બધાં કર્માધીન થયેલી જંજાળ છે–એમ
યોગીઓએ આગમમાં બતાવ્યું છે.
૧૦. હે જીવ! તેં મોહને વશ થઈને, જે દુઃખ છે તેને સુખ માની લીધું અને જે સુખ છે
તેને દુઃખ માની લીધું; તેથી તું મોક્ષ પામ્યો નહિ.
૧૧. ધન અને પરિજનનું ચિંતન કરવાથી હે જીવ! તું મોક્ષ પામતો નથી; માટે તું
તારા આત્માનું જ ચિંતન કર. –એમ કરવાથી તું મહત્ સુખને પામીશ.
૧૨. હે જીવ! જ્યાં દુષ્કૃત્યનો વાસ છે એને તું ગૃહવાસ ન સમજ. ચોક્કસ એ તો
યમનો ફેલાવેલો ફંદો છે, તેમાં શંકા નથી.
૧૩. હે મૂઢ જીવ! બહારનું બધું કર્મજાળ છે; પ્રગટ ફોતરાંને તું કૂટ મા. ઘર–પરિજનને
શીઘ્ર છોડીને નિર્મળ શિવપદમાં તું પ્રીતિ કર.
૧૪. આકાશમાં (અર્થાત્ શુદ્ધ આત્મામાં) જેનો નિવાસ છે તેનો મોહ વિનષ્ટ થઈ
જાય છે, મન મૃત્યુ પામે છે, શ્વાસોવાસ છૂટી જાય છે ને તે કેવળજ્ઞાનરૂપે
પરિણમી જાય છે.
૧૫. સર્પ બહારમાં કાચળીને તો છોડે છે પરંતુ અંદરના ઝેરને નથી છોડતો, તેમ
અજ્ઞાની જીવ દ્રવ્યલિંગ ધારણ કરીને બાહ્યત્યાગ તો કરે છે પરંતુ અંતરમાંથી
વિષયભોગની ભાવનાને છોડતો નથી.
૧૬. જે મુનિ છોડેલા વિષયસુખોની ફરીથી અભિલાષ કરે છે તે મુનિ, કેશલોચન
અને શરીર–શોષણના કલેશને સહવા છતાં સંસારમાં જ ભ્રમણ કરે છે.
૧૭. આ વિષયસુખ તો બે દિવસ રહેનારાં–ક્ષણિક છે, પછી તો દુઃખની જ પરિપાટી
છે. માટે હે જીવ! તું તારા આત્માને ભૂલીને પોતાના જ ખભા ઉપર કૂહાડાનો
પ્રહાર ન કર.
૧૮. જેમ દુર્જન પ્રત્યે કરેલા ઉપકાર નકામા જાય છે તેમ, હે જીવ! તું આ શરીરને
નવરાવીને તેલમર્દન કર