Atmadharma magazine - Ank 376
(Year 32 - Vir Nirvana Samvat 2501, A.D. 1975).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 15 of 47

background image
: ૧૨ : આત્મધર્મ : મહા : ૨૫૦૧
આવો નિર્ણય કરે તેણે ભગવાન પરમાત્માને અને તેમના હિતોપદેશને જાણ્યો છે. પણ
જે રાગાદિથી લાભ માને તેણે હિતોપદેશી સર્વજ્ઞ–વીતરાગ પરમાત્માને માન્યા નથી,
તેમના ઉપદેશને જાણ્યો નથી.
સમયસારમાં કહ્યું છે કે એકત્વ–વિભક્ત આત્માનો અનુભવ તે જૈનશાસન છે.
કર્મના બંધન વિનાનો ને પરના સંબંધ વગરનો એવો જે શુદ્ધ જ્ઞાયકસ્વભાવ તેની
સન્મુખ થઈને તેનો અનુભવ કરવો તે જ જૈનશાસન છે અને જે પોતાના આવા
આત્માનો અનુભવ કરે તેને જ પરમાત્માની પરમાર્થ ઓળખાણ થાય કે અહો! રાગથી
જુદો પડીને જે અતીન્દ્રિય આનંદનો અંશ મને વેદનમાં આવ્યો તે જ જાતનો (પણ તેથી
અનંતગુણો) પરિપૂર્ણ આનંદ પરમાત્માને પ્રગટી ગયો છે, ને તેઓ સર્વથા રાગરહિત
થઈ ગયા છે. આ રીતે અંશના વેદનપૂર્વક પૂરાનું ભાન થતાં સાધકને તેના પ્રત્યે ખરી
ભક્તિ અને બહુમાન આવે છે. પરમાત્મા પ્રત્યે જેવા ભક્ત–બહુમાન જ્ઞાનીના અંતરમાં
હોય તેવા અજ્ઞાનીને ન હોય.
જૈનશાસનમાં ગુણને ઓળખીને નમસ્કાર કરવામાં આવે છે. ગુણવાચક તરીકે
બધાય પરમાત્મા–જિનવરોને–‘સીમંધર’ અથવા ‘મહાવીર’ કહેવાય છે, કેમકે બધાય
ભગવંતો સ્વરૂપની સીમાને ધારણ કરનારા છે ને મહાન વીર્યના ધારક છે.–આ રીતે
ગુણના સ્વરૂપથી પરમાત્માને ઓળખવાની પ્રધાનતા છે. અને, પરમાત્માને જેટલાં
ગુણવાચક નામો લાગુ પડે છે તે બધાંય નામો આ આત્માને પણ સ્વભાવઅપેક્ષાએ
લાગુ પડે છે, કેમકે સ્વભાવથી તો આ આત્મા પણ પરમાત્મા જેવો જ છે. પરમાત્માના
ગુણોને ઓળખીને પરમાત્માનું સ્વરૂપ જે જાણે તેને આત્માનું પરમાર્થ સ્વરૂપ પણ જરૂર
ઓળખાય છે, ને તેને ભવદુઃખનો અંત આવે છે.
જુઓ, ભાઈ! દુઃખ તો કોને પ્રિય છે! જગતમાં કોઈને દુઃખ વહાલું નથી.
જ્ઞાનીઓને જગતના દુઃખી પ્રાણીઓ ઉપર કરુણાબુદ્ધિ વર્તે છે. પોતે અજ્ઞાનથી જે
દુઃખનો ત્રાસ ભોગવ્યો ને હવે તે દુઃખથી છૂટ્યા,–તે દુઃખ બીજા પામે એવી ભાવના
જ્ઞાનીને કેમ હોય? જ્ઞાનીને તો એવી સહજ કરુણા આવે છે કે અરેરે! આ જીવો
બિચારા પોતાના સ્વરૂપને ભૂલી જઈને અજ્ઞાનને લીધે મહાન દુઃખમાં ડૂબેલા છે,
એનાથી છૂટવાના ઉપાયની પણ તેમને ખબર નથી! હું જે પરિપૂર્ણ સુખને પ્રાપ્ત કરવા
ચાહું છું તે સુખ બીજા જીવો પણ પામે–એમ જ્ઞાનીને તો અનુમોદના છે...કરુણા છે.