અને તેનું ફળ આનંદ બંને એકસાથે જ છે. ધર્મ અત્યારે કરે ને ફળ પછી આવે–એમ
ભેદ નથી. જે ક્ષણે સમ્યગ્દર્શન થયું તે જ ક્ષણથી અતીન્દ્રિય શાંતિનું વેદન થવા માંડે છે.
અને જે શુભાશુભ પરિણામ છે તેનું ફળ સુખથી વિપરીત એવું દુઃખ છે. લોકોએ
શુભરાગને ધર્મ માની લીધો છે, પણ બાપુ! જેનું ફળ સંસાર અને દુઃખ–એને ધર્મ કોણ
કહે? ધર્મ તો તેને કહેવાય કે જે જીવને સાક્ષાત્ સુખમાં સ્થાપે ને સંસારથી ઉદ્ધાર કરે.
ધર્મની ક્રિયા છે ને એ જ તેનું ફળ છે.
પણ આત્માનું જ્ઞ–સ્વરૂપ આખેઆખું રહે છે. આવા જ્ઞાનસ્વરૂપ આત્માને જાણતાં ધર્મીને
રાગ વગરની જે જ્ઞાનચેતના પ્રગટી તે નિરંતર વર્ત્યા કરે છે. આવી ચેતના તે ધર્મી–
આત્માનું કર્મ છે, તેના તે કર્તા છે, તેનું ફળ જે અનાકુળ લક્ષણ સૌખ્ય છે તે પણ આત્મા
જ છે; આત્માથી જુદું નથી.
તો સંસારનો માર્ગ છે. ભાઈ, તેં જિનેશ્વરદેવનો સાચો માર્ગ કદી જાણ્યો નથી, એમ ને
એમ રાગ કરીકરીને સંસારમાં જ તું રખડયો છે. વીતરાગની વાણી તો મોહને તોડીને
મોક્ષમાર્ગ ખોલનારી છે.....વીતરાગનો માર્ગ એ તો શૂરવીરોનો માર્ગ છે.–(હરિનો
મારગ છે શૂરાનો....)
ધર્મ કેમ કહેવાય? શુભાશુભભાવો કર્મની સમીપતામાં નીપજેલા છે ને તેનું ફળ દુઃખ છે,
તેમાં સુખ નથી. અને ચૈતન્યભાવરૂપ જે જ્ઞાનચેતના છે તે કર્મ સાથે સંબંધ વગરની છે,
તે કર્મોથી દૂર ને આત્માની સમીપ છે; તેમાં અતીન્દ્રિયસુખ છે. સ્વઘરમાં વાસ્તુ