ચિંતનનો મહિમા છે.
પણ તે વખતે અંદર રાગથી અત્યંત પાર એવા જ્ઞાનરસનો નિર્ણય જ્ઞાનીને વર્તે છે, તે
નિર્ણયની અજ્ઞાનીને ખબર નથી.
કોઈપણ વિષયો વગરનું તારું સુખ આત્માના અતીન્દ્રિય સ્વભાવમાં છે, તેની પ્રતીત
કર ને તેની લગની લગાડ. અહો! સિદ્ધભગવંતોને પ્રતીતમાં લ્યે તો જીવને
ઈન્દ્રિયવિષયોમાં સુખબુદ્ધિ ઊડી જાય, ને આત્માના અતીન્દ્રિય સુખસ્વભાવની પ્રતીત
થઈ જાય. રાગમાં સુખ, ઈન્દ્રિયવિષયોમાં સુખ, એમ અજ્ઞાની વિષયોનો ભિખારી થઈ
રહ્યો છે; સિદ્ધભગવાન રાગરહિત ને ઈન્દ્રિયવિષયો રહિત થઈ ગયા છે ને એકલા
આત્મસ્વભાવથી જ પરમ–સુખી છે. તે જગતના જીવોને એમ દર્શાવી રહ્યા છે કે અરે
જીવો! વિષયોમાં–રાગમાં તમારું સુખ નથી, આત્મસ્વભાવમાં જ સુખ છે, તેને અંતરમાં
દેખો, ને ઈન્દ્રિયવિષયોનું કુતૂહલ છોડો. ચૈતન્યના આનંદનો જ ઉલ્લાસ, તેનો જ રસ,
તેનું જ કુતૂહલ, તેમાં જ હોંશ, તેની જ ગોષ્ઠી કરો.
ચૈતન્યસ્વરૂપના ચિંતનમાં એકાગ્રતાવડે બાહ્ય વચન પ્રવૃત્તિ છોડવી તેમજ, અંતરંગ
વિકલ્પો પણ છોડવા; આ રીતે ઉપયોગને અંતરમાં જોડવો તેનું નામ યોગ છે, અને
સંક્ષેપથી આ યોગ તે પરમાત્માનો પ્રકાશક પ્રદીપ છે.
થતો નથી, વાણી અને વિકલ્પ બંનેથી પાર થઈને અંતર્મુખ ચૈતન્યના ચિંતનમાં
એકાગ્રતાવડે જ મારા સ્વરૂપનું પ્રકાશન થાય છે. વચન અને વિકલ્પ બંનેથી જુદો હું તો
જ્ઞાન છું, મારા જ્ઞાનવડે જ હું મને જાણું છું–એમ જ્ઞાની પોતે પોતાના આત્માને
સ્વસંવેદનથી પ્રકાશે છે.–આ જ આત્માને જાણવાની રીત છે.