: આસો : ૨૫૦૧ આત્મધર્મ : ૬૩ :
* અનંતાનુબંધી કષાયના વિસંયોજકને તેનાથી અસંખ્યગુણી થાય છે.
* દર્શનમોહની ત્રણપ્રકૃતિનો ક્ષય કરનારને તેનાથી અસંખ્યગુણી
થાય છે.
* ઉપશમશ્રેણીમાં આરૂઢ ચારગુણસ્થાનોમાં અનુક્રમે તેનાથી
અસંખ્યગુણી નિર્જરા થાય છે.
* ક્ષપકશ્રેણીમાં આરૂઢ જીવને, ક્ષીણમોહને, સજોગી નાથ એવા કેવળી
ભગવાનને તથા અયોગીભગવાનને અનુક્રમે અસંખ્ય–
અસંખ્યગુણી નિર્જરા થાય છે.
૧૦૯. કષાયરૂપી શત્રુને જીતીને જે જીવ, દુર્વચનો, સાધર્મીદ્વારા થતી અવહેલના
તથા બીજા ઉપસર્ગોને સહન કરે છે તેને વિપુલ નિર્જરા થાય છે.
૧૧૦. તીવ્ર ઉપસર્ગ કે પરીસહ આવતાં, ‘આ મારાં પાપકર્મોનું જ ફળ છે–કે જે
મેં જ પૂર્વે બાંધ્યાં હતાં’ એમ વિચારીને જે જીવ તેને ઋણથી છૂટવા
સમાન સમજીને ધૈર્યપૂર્વક સહે છે તેને ઘણી નિર્જરા થાય છે.
૧૧૧. શરીર તો મમત્વજનક વિનશ્વર અને અશુચીરૂપ છે, તથા દર્શન–જ્ઞાન–
ચારિત્ર તે શુભજનક નિર્મળ અને નિત્ય છે,–એમ જે ચિંતવે છે તેને ઘણી
નિર્જરા થાય છે.
૧૧૨. જે પોતાના દોષોને નિંદે છે ને ગુણવંતોનું બહુમાન કરે છે, તથા સ્વરૂપમાં
પરાયણ થઈને મન–ઈન્દ્રિયોને જીતે છે તેને ઘણી નિર્જરા થાય છે.
૧૧૩–૧૧૪. જે જીવ સમભાવરૂપ સુખમાં લીન થઈને વારંવાર આત્માને અનુસરે
છે–ચિન્તવે છે અને જે ઈન્દ્રિયને તથા કષાયને જીતનાર છે, તેને પરમ
નિર્જરા થાય છે; તેનો જન્મ સફળ છે. તેને પાપની નિર્જરા થાય છે,
પુણ્યની વૃદ્ધિ થાય છે, અને તેને પરમ સુખ થાય છે.
પૂર્વે બાંધ્યા કર્મ જે ખરે તપોબલ પાય;
નિર્જરા કહેવાય તે, ધારે તે શિવ જાય.
(નવમી નિર્જરા અનુપ્રેક્ષા પૂરી થઈ.)
કર્મોતણો જે વિવિધ ઉદયવિપાક જિનવર વર્ણવ્યો;
તે મુજ સ્વભાવો છે નહીં, હું એક જ્ઞાયકભાવ છું.
–ભગવત્ કુંદકુંદદેવ