Ashtprabhrut-Hindi (English transliteration). Gatha: 103-106 (Moksha Pahud),1 (Ling Pahud),2 (Ling Pahud),3 (Ling Pahud),4 (Ling Pahud),5 (Ling Pahud),6 (Ling Pahud),7 (Ling Pahud),8 (Ling Pahud),9 (Ling Pahud),10 (Ling Pahud),11 (Ling Pahud),12 (Ling Pahud),13 (Ling Pahud),14 (Ling Pahud),15 (Ling Pahud); Ling Pahud.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 19 of 21

 

Page 337 of 394
PDF/HTML Page 361 of 418
single page version

mokShapAhuD][337

vairAgyapara sAdhu paradravyaparAngmukhashcha ya bhavati.
sansArasukhavirakta svakashuddhasukheShu anurakta.. 101..

guNagaNavibhUShitAnga heyopAdeyanishchita sAdhu.
dhyAnAdhyayane surata sa prApnoti uttaman sthAnam.. 102..
artha––aisA sAdhu uttam sthAn jo mokSha usakI prApti karatA hai arthAt jo sAdhu vairAgya
tatpar ho sansAr–deh–bhogonse pahile virakta hokar muni huA usI bhAvanA yukta ho, paradravyase
parAngmukh ho, jaise vairAgya huA vaise hI paradravyakA tyAg usase parAngmukh rahe, sansAr sambandhI
indriyonse dvArA viShayon se sukhasA hotA hai usase virakta ho, apane AtmIk shuddha arthAt
kaShAyonke kShobh se rahit nirAkul, shAntabhAvarUp gnAnAnanda men anurakta ho, lIn ho, bArambAr
usI kI bhAvanA rahe.

jisakA AtmapradesharUp ang guNase vibhUShit ho, jo mUlaguN, uttaraguNon se AtmAko
alankRut–shobhAyamAn kiye ho, jisake hey–upAdey tattva kA nishchay ho, nij Atmadravya to
upAdey hai aur aisA jisake nishchay ho ki–––anya paradravyake nimitta se hue apane
vikArabhAv ye sab hey hain. sAdhu hokar AtmAke svabhAv ke sAdhane men bhalI bhAnti tatpar ho,
dharma–shukladhyAn aur adhyAtmashAstron ko paDhakar gnAnakI bhAvanA men tatpar ho, surat ho, bhale
prakAr lIn ho. aisA sAdhu uttamasthAn jo lokashikhar par siddhakShetra tathA mithyAtva Adi
chaudah guNasthAnonse pare shuddhasvabhAvarUp mokShasthAn ko pAtA hai.

bhAvArtha––mokShake sAdhane ke ye upAy hain anya kuchh nahIn hain.. 101–102..

Age AchArya kahate hain ki sarvase uttam padArtha shuddha AtmA hai, vah dehamen hI rah rahA hai
usako jAno–––
Naviehin jan Navijjai jhAijjai jhAiehin aNavarayan.
thuvvantehin thuNijjai dehatthan kin pi tan muNaha.. 103..
natai yat namyate dhyAyate dhyAtai anavaratam.
stUyamAnai stUyate dehasthan kimapi tat jAnIta.. 103..
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
praName praNat jan, dhyAt jan dhyAve nirantar jehane,
tun jAN tattva tanastha te, je stavanaprApta jano stave. 103.

Page 338 of 394
PDF/HTML Page 362 of 418
single page version

338] [aShTapAhuD

artha––he bhavyajIvon! tum is dehamen sthit aisA kuchh kyon hai, kyA hai use jAno, vah lok men namaskAr karane yogya indrAdik hain unase to namaskAr karane yogya, dhyAn karane yogya hai aur stuti kene yogya jo tIrthankarAdi hain unase bhI stuti karane yogya hai, aisA kuchh hai vah is deh hI men sthit hai usako yathArtha jAno. bhAvArtha–– shuddha paramAtmA hai vah yadyapi karmase AchchhAdit hai, to bhI bhedagnAnI is deh hI men sthit kA dhyAn karake tIrthankarAdi bhI mokSha prApta karate hain, isaliye aisA kahA hai ki–– lok men namane yogya to indriAdik hain aur dhyAn karane yogya tIrthankarAdik hain tathA stuti karane yogya tIrthankarAdik hain ve bhI jisako namaskAr karate hain, jisakA dhyAn karate hain stuti karate hain aisA kuchh vachanake agochar bhedagnAniyon ke anubhavagochar paramAtma vastu hai, usakA svarUp jAno, usako namaskAr karo, usakA dhyAn karo, bAhar kisaliye DhUnDhate ho isaprakAr upadesh hai.. 103.. Age AchArya kahate hain ki jo arahantAdik panch parameShThI hain ve bhI AtmAmen hI hain isaliye AtmA hI sharaN hai–––

aruhA siddhAyariyA ujjhAyA sAhu panch parameThThI
te vi hu chiTThahi Ade tamhA AdA hu me saraNan.. 104..
arhanta siddhA AchAryA upAdhyAyA sAdhava panch parameShTina.
te api sphuTan tiShThanti Atmani tasmAdAtmA sphuTan me sharaNan.. 104..
artha––arhanta siddha AchArya upAdhyAy aur sAdhu ye panchaparameShThI hain ye bhI AtmA men hI
cheShTArUp hain, AtmAkI avasthA hain, isaliye mere AtmAhI kA sharaN hai, isaprakAr AchArya ne
abhedanay pradhAn karake kahA hai.

bhAvArtha––ye pAnch pad AtmA hI ke hain, jab yah AtmA ghAtikarmakA nAsh karatA hai tab
arahantapad hotA hai, vahI AtmA aghAtikarmonkA nAsh kar nirvAN ko prApta hotA hai tab siddhapad
kahalAtA hai, jab shikShA–dIkShA denevAlA muni hotA hai tab AchArya kahalAtA hai, paThan–pAThanamen
tatpar muni hotA hai tab apAdhyAy kahalAtA hai aur jan ratnatrayasvarUp
mokShamArga ko keval sAdhatA hai tab sAdhu kahalAtA hai, isaprakAr pAnchon pad AtmA hI men hain.
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
arhant–siddhAchArya–adhyApak–shramaN–parameShTI je,
pAnchey chhe AtmA mahIn; AtmA sharaN mArUn khare. 104.

Page 339 of 394
PDF/HTML Page 363 of 418
single page version

mokShapAhuD][339 so AchArya vichAr karate hain ki jo is dehamen AtmA sthiti hai so yadyapi [svayam]karma AchchhAdit hai to bhI pAnchon padonke yogya hain, isIke shuddha svarUpakA dhyAn karanA pAnchon padonkA dhyAn hai, isaliye mere is AtmAhI kA sharaN hai aisI bhAvanA kI hai panchaparameShThI kA dhyAn rUp antamangal batAyA hai.. 104.. Age kahate hain ki jo antasamAdhimaraN men chAr ArAdhanA kA ArAdhan kahA hai yah bhI AtmA hI kI cheShTA hai, isaliye AtmA hI kA mere sharaN hai–––

sammattan saNNANan sachchArittan hi sattavan chaiva.
chauro chiTThahi Ade tamhA AdA hu me saraNan.. 105..
samyaktvan saijhAnan sachchAritran hi sattapa chaiva.
chattvAra tiShThanti Atmani tasmAdAtmA sphuTan me sharaNan.. 105..

artha
––samyagdarshan, samyaggnAn, samyagchAritra aur samyak tap ye chAr ArAdhan hain, ye
bhI AtmAmen hI cheShTArUp hain, te chAron AtmA hI kI avasthA hai, isaliye AchArya kahate hain ki
mere AtmA hI kA sharaN hai.. 105..[bhagavatI ArAdhanA gAthA nan0 2]

bhAvArtha––AtmAkA nishchay–vyavahArAtmak tattvArthashraddhAnarUp pariNAm samyagdarshan hai, sanshay vimoh vibhram rahit aur nishchayavyavahAr se nijasvarUp kA yathArtha jAnanA samyaggnAn hai, samyaggnAnase tattvArthonko jAnakar rAgadveShAdik rahit pariNAm honA samyakchAritra hai, apanI shakti anusAr samyaggnAnapUrvak kaShTakA Adar kar svarUpakA sAdhanA samyaktap hai, isaprakAr ye chAron hI pariNAm AtmA ke hain, isaliye AchArya kahate hain ki mere AtmA hI kA sharaN hai, isI kI bhAvanA men chAron A gaye.

antasallekhanA men chAr ArAdhanA kA ArAdhan kahA hai, samyagdarshan gnAn chAritra tap in chAron kA udyot, udyavan, nirvahaN, sAdhan aur nistaraN aise panchaprakAr ArAdhanA kahI hai, vah AtmA ko bhAne men (– AtmAkI bhAvanA–ekAgratA karane men) chAron A gaye, aise antasallekhanA kI bhAvanA isI men A gaI aise jAnanA tathA AtmA hI paramamangalarUp hai aisA bhI batAyA hai.. 105

Age yah mokShapAhuD granth pUrva kiyA, isake paDhane sunane bhAne kA phal kahate hain–– ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

samyaktva, samyaggnAn, satchAritra, sattap charaN je,
chArey chhe AtmA mahIn; AtmA sharaN mArUn khare. 105.

Page 340 of 394
PDF/HTML Page 364 of 418
single page version

340] [aShTapAhuD

evan jiNapaNNattan mokkhassa ya pAhuDan subhattIe.
je paDhai suNai bhAvai so pAvai sAsayan sokkhan.. 106..
evan jinapragnaptan mokShasya cha prAbhRutan subhaktyA.
ya paThati shrRuNoti bhAvayati sa prApnoti shAshvatan saukhyan.. 106..

artha
––pUrvokta prakAr jinadev ke kahe hue mokShapAhuD granth ko jIv bhakti–bhAvase
paDhate hain, isakI bArambAr chintavanarUp bhAvanA karate hain tathA sunate hain, ve jIv shAshvat sukh,
nitya atIndriy gnAnAnandamay sukh ko pAte hain.

bhAvArtha––mokShapAhuD meh mokSha aur mokShake kAraN kA svarUp kahA hai aur jo mokSha ke kAraN kA svarUp anya prakAr mAnate hain unakA niShedh kiyA hai, isaliye is granth ke paDhane , sunane se usake yathArtha svarUpakA gnAn–shraddhAn AcharaN hotA hai, us dhyAn se karma kA nAsh hotA hai aur isakI bArambAr bhAvanA karane se usamen dRuDh hokar ekAgradhyAn kI sAmarthya hotI hai, us dhyAnase karmakA nAsh hokar shAshvat sukharUp mokShakI prApti hotI hai. isaliye is granthako paDhanA–sunanA nirantar bhAvanA rakhanI aisA Ashay hai.. 106.. is prakAr shrI kundakunda AchArya ne yah mokSha pAhuD granth sampUrNa kiyA. isakA sankShep is prakAr hai ki ––yah javi shuddha darshanagnAnamayI chetanArUp hai to bhI anAdi hI se pudgal karmake sanyog se agnAn mithyAtva rAg–dveShAdik vibhAvarUp pariNamatA hai isaliye navIn karmabandhake santAnase sansAr men bhramaN karatA hai. jIvakI pravRutti ke siddhAnt men sAmAnyarUp se chodah guNasthAn nirUpaN kiye hain–––inamen mithyAtva ke uday se mithyAtva guNasthAn hotA hai , mithyAtvakI sahakAriNI anantAnubandhI kaShAy hai, keval usake uday se sAsAdan guNasthAn hotA hai aur samyaktva–mithyAtva dononke milAparUp mishraprakRiti ke uday se mishraguNasthAn hotA hai, in tIn guNasthAnon men to AtmabhAvanA kA abhAv hI hai. –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 1 pAhuD kA pAThAntar ‘kAraN’ hai, san0 chhAyA men bhI samajh lenA.

A jinanirUpit mokShaprAbhRut shAstrane sadbhaktie,
je paThan–shravaN kare ane bhAve, lahe sukh nityane. 106.

Page 341 of 394
PDF/HTML Page 365 of 418
single page version

mokShapAhuD][341

jab kAlalabdhike nimitta se jIvAjIv padArthon kA gnAn–shraddhAn hone par samyaktva

hotA hai tab is jIv ko apanA aur parakA, hit–ahit kA tathA hey–upAdey kA jAnanA hotA hai tab AtmA kI bhAvanA hotI hai tab avirat nAm chauthA guNasthAn hotA hai. jab ekadesh paradravya se nivRutti kA pariNAm hotA hai tab jo ekadesh chAritrarUp pAnchavAn guNasthAn hotA hai usako shrAvak pad kahate hain. sarvadesh paradravya se nivRuttirUp pariNAm ho tab sakalachAritrarUp chhaTThA guNasthAn hotA hai, isamen kuchh sanjvalan chAritramoh ke tIvra uday se svarUp ke sAdhan men pramAd hotA hai, isaliye isakA nAm pramatta hai, yahAn se lagAkar Uparake guNasthAn vAlon ko sAdhu kahate hain. [ svasanmukhatArUp nij pariNAm kI prApti kA nAm hI upAdAnarUp nishchayakAlabdhi hai, vah ho to us samay bAhya dravya – kShetra – kAlAdi chit sAmagrI nimitta hai–––upachAr kAraN hai, anyathA upachAr bhI nahIn.] jab sanjvalan chAritramohakA mand uday hotA hai tab pramAdakA abhAv hokar svarUpake sAdhane men baDA udyam hotA hai tab isakA nAm apramatta aisA sAtavAn guNasthAn hai, isamen dharmadhyAn kI pUrNatA hai. jab is guNasthAn men svarUp men lIn ho tab sAtishay apramatta hotA hai. shreNI kA prArambha karatA hai, tab isase Upar chAritramohakA avyakta udayarUp apUrvakaraN, anivRuttkiraN, sUkShmasAmparAy nAm dhArak ye tIn guNasthAn hote hain. chauthe se lagAkar dasaven sUkShmasAmparAy tak karma kI nirjarA visheSharUp se guNashreNIrUp hotI hai. isase Upar mohakarma ke AbhAvarUp gyArahavAn, bArahavAn, upashAntakaShAy, kShINakaShAy guNasthAn hote hain. isake pIchhe sheSh tIn ghAtiyA karmonkA nAsh kar anantachatuShTay pragaT hokar arahant hotA hai yah sanyogI jin nAm guNasthAn hai, yahAn yog kI pravRutti hai. yogonkA nirodhakar ayogI jin nAmakA chaudahavAn guNasthAn hotA hai, yahAn aghAtiyA karmon kA bhI nAsh karake lagatA hI anantar samayamen nirvAN pad ko prApta hotA hai, yahAn sansAr ke abhAvase mokSha nAm pAtA hai.

isaprakAr sab karmon kA abhAvarUp mokSha hotA hai, isake kAraN samyagdarshan – gnAn – chAritra kahe, inakI pravRutti chauthe guNasthAnase samyaktva pragaT hone par ekadesh hotI hai, yahAn se lagAkar Age jaise jaise karmakA abhAv hotA hai vaise vaise samyagdarshan


Page 342 of 394
PDF/HTML Page 366 of 418
single page version

342] [aShTapAhuD Adi kI pravRutti baDhatI jAtI hai, jab ghAti karmakA abhAv hotA hai tab terahaven guNasthAn men arahant hokar jIvan mukta kahalAte hain or chaudahaven guNasthAn ke ant men ratnatray kI pUrNatA hotI hai, isaliye aghAti karmakA bhI nAsh hokar abhAv hotA hai tab sAkShAt mo siddha kahalAte hain. isaprakAr mokShakA or mokShake kAraN svarUp jin–Agam se jAnakar aur samyagadarshan – gnAn– chAritra mokSha ke kAraN kahe hain inako nishchay–vyavahArarUp yathArtha jAnakar sevan karanA. tap bhI mokShakA kAraN hai use bhI chAritra men antarbhUt kar trayAtmak hI kahA hai. isaprakAr in kAraNonse pratham to tadbhav hI mokSha hotA hai. jabatak kAraNakI pUrNatA nahIn hotI hai usase pahile kadAchit Ayukarma kI pUrNatA ho jAy to svarga men dev hotA hai, vahAn bhI yah vAnchhA rahatI hai yah shubhopayog kA aparAdh hai, yahAn se chay kar manuShya hoUngA tab samyagdarshan mokShamArga kA sevan kar mokSha prApta karUngA, aisI bhAvanA rahatI hai tab vahAn se chay ke mokSha pAtA hai. [ puruShArtha siddhi – upAy shlok nan0 220 ‘ratnatrayarUp dharma hai vah nirvANakA hI kAraN hai aur us samay puNyakA Asrav hotA hai vah aparAdh shubhopayogakA kAraN hai.’]

abhI is pamvam kAl men dravya, kShetra, kAl, bhAvakI sAmagrI kA nimitta nahIn hai isaliye tadbhav mokSha nahIn hai, to bhI jo ratnaLay kA shuddhatApUrvak pAlan kare to yahAn se dev paryAy pAkar pIchhe manuShya hokar mokSha pAtA hai. isaliye yah upadesh hai – jaise bane vaise ratnatrayakI prApti upAy karanA, isamen bhI samyagdarshan pradhAn hai isakA upAy to avashya chAhiye isaliye jinAgam ko samajhakar samyaktvakA upAy karanA yogya hai, isaprakAr is granthakA sankShep jAno.

chhappan
samyagdarshan gnAn charaN shivakaraN jAnUn,
te nishchay avahArarUp nIkain lakhi mAnUn.
sevo nishadin bhaktibhAv dhari nijabal sArU,
jin AgnA sir dhAri anyamat taji adhakArU..

Is mAnuShabhavakUn pAyakai anya chArit mati dharo,
bhavijIvanikUn upadesh yah gahikari shivapad sancharo.. 1..

Page 343 of 394
PDF/HTML Page 367 of 418
single page version

mokShapAhuD][343

dohA
vandUn mangalarUp je ar mangal karanAr
panch param guru pad kamal granth ant hatikAra.. 2..

yahAn koI pUchhe ––ki granthommen jahAn tahAn, panch NamokAr kI mahimA bahut likhI hai, mangalakArya men vidhnako dUr karane ke liye ise hI pradhAn kahA hai aur isamen panch–parameShThI ko namaskAr hai vah panchaparameShThI kI pradhAnatA huI, panchaparameShThI ko param guru kahe isamen isI mantra kI mahimA tathA mangalarUpapanA aur isase vidhna kA nivAraN, panch–parameShThI ke pradhAnapanA aur gurupanA tathA namaskAr karane yogyapanA kaise hai? vah kaho. isake samAdhAnarUp kuchh likhate hain–––pratham to panchaNamokAr mantra hai, isake paintIs akShar hain, ye mantra ke bIjAkShar hain tathA inakA yog sab mantronse pradhAn hai, in akSharonkA guru AmnAy se shuddha uchchAraN ho tathA sAdhan yathArtha ho tab ye akShar kArya men vidhna ke dUr karane men kAraN hain isaliye mangalarUp hain. ‘ma’ arthAt pAp ko gAle use mangal kahate hain tathA ‘mang’ arthAt sukh ko lAve, de, usako mangal kahate hain, isase donon kArya hote hain. uchchAraN ke vidhna Talate hain, artha kA vichAr karane par sukh hotA hai, isI se isako mantron men pradhAn kahA hai, isaprakAr to mantra ke Ashray mahimA hai.

panchaparameShThI ko namaskAr isamen hai–––ve panchaparameShThI arahant, siddha, AchArya, upAdhyAy, aur sAdhu ye hain, inakA svarUp to granthon men prasiddha hai, to bhI kuchh likhate hain–––yah anAdinidhan akRutrim sarvagna kI paramparA se Agam men kahA hai aisA Shaddravya svarUp lok hai, jisamen jIvadravya anantAnant hain aur pudgal dravya isake anantAnant guNe hain, ek–ek dharmadravya, adharmadravya hain aur kAladravya asankhyAt dravya hain. jIv to darshan–gnAnamayI chetanA svarUp hai. ajIv pAnch hain ye chetanA rahit jaD hain––dharma, adharma, AkAsh aur kAl ye chAr dravya to jaise hain vaise hI rahate hain, inake vikAr pariNati nahIn hai, jIv pudgal dravya ke paraspar nimitta – naimittikabhAv se vibhAv pariNati hai, isamen bhI pudgal to jaD hai, isake vibhAv paraNiti kA dukh–sukh kA vedan nahIn hai aur jIv chetan hai isake dukh – sukh kA vedan hai.

jIv anantAnant hain isamen kaI to sansArI hain, kaI sansAr se nivRutta hokar siddha ho chuke hain. sansArI jIvon men kaI to abhavya hain tathA abhavya ke samAn hain ye donon jAti ke sansAr ke nivRutta kabhI nahIn hote hain, isake sansAr anAdi nidhan hai.


Page 344 of 394
PDF/HTML Page 368 of 418
single page version

344] [aShTapAhuD kaI bhavya hain, ye sansAr se nivRutta hokar siddha hote hain, isaprakAr jIvon kI vyavasthA hai. ab inake sansAr kI utpatti kaise hai vah kahate hain––– jIvon ke gnAnAvaraNAdi ATh karmon kA anAdibandharUp paryAy hai, is bandh ke uday ke nimitta se jIv rAgadveSh mohAdi vibhAvapariNatirUp pariNamatA hai, is vibhAv pariNati ke nimitta se navIn karmabandh hotA hai, isaprakAr inake santAn paramparA se jIv ke chaturgatirUp sansAr kI pravRutti hotI hai, is sansAr men chAron gatiyommen anek prakAr sukh–dukharUp bhramaN huA karatA hai; tab koI kAl aisA Ave jab mukta honA nikaT ho tab sarvagna ke upadesh kA nimitta pAkar apane svarUp ko aur karmabandhake svarUp ko, apane bhItarI vibhAv ke svarUp ko jAne inakA bhedavignAn ho, tab paradravya ko sansAr kA nimitta jAnakar isase virakta ho, apane svarUp ke anubhav kA sAdhan kare––darshan–gnAnarUp svabhAv men sthir hone kA sAdhan kare tab isake bAhya sAdhan hinsAdik panch pApon kA tyAgarUp nirgranth pad, ––sab parigrah kI tyAgarUp nirgranth digambar mudrA dhAraN kare, pAnch mahAvrat, pAnch samitirUp, tIn guptirUp pravarte tab sab jIvon par dayA karanevAlA sAdhu kahalAtA hai. isamen tIn pad hote hain–––jo Ap sAdhu hokar anyako sAdhupadakI shikShA–dIkShA de vah AchArya kahalAtA hai, sAdhu hokar jinasUtra ko paDhe paDhAve vah upAdhyAy kahalAtA hai, jo apane svarUpake sAdhan men rahe vah sAdhu kahalAtA hai, jo sAdhu hokar apane svarUp ke sAdhan ke dhyAnake balase chAr ghAtiyA karmonkA nAsh kar kevalagnAn, kevaladarshan, anantasukh or anantavIrya ko prApta ho vah arahant kahalAtA hai, tab tIrthankar tathA sAmAnyakevalI––jin indrAdikase pUjya hotA hai, inakI vANI khiratI hai, jisase sab jIvon kA upakAr hotA hai, ahinsA dharma kA upadesh hotA hai, sab jIvon kI rakShA karAte hain yathArtha padArthon kA svarUp batAkar mokShamArga dikhAte hain, isaprakAr arahant pad hotA hai aur jo chAr aghAtiyA karmon kA bhI nAshakar sab karmon se rahit ho jAten hain vah siddha kahalAte hain.

isaprakAr ye pAnch pad hain, ye anya sab jIvonse mahAn hain isaliye panchaparameShThI kahalAte hain, inake nAm tathA svarUpake darshan, smaraN, dhyAn, pUjan namaskAr se anya jIvon ke shubh pariNAm hote hain isaliye pAp kA nAsh hotA hai, vartamAn vidhnakA vilay hotA hai AgAmI puNya kA bandh hotA hai, isaliye svargAdik shubhagati pAtA hai.


Page 345 of 394
PDF/HTML Page 369 of 418
single page version

mokShapAhuD][345 inakI agnAnusAr pravartanase paramparAse sansAr se nivRutti bhI hotI hai, isaliye ye pAnch parameShThI sab jIvon ke upakArI paramaguru hain, sab sansArI jIvon se pUjya hain. inake sivAy anya sansArI jIv rAgadveSh mohAdi vikAron se malin hain, ye pUjya nahIn hai, inake mahAnapanA, gurupanA, pUjyapanA nahIn hai, Ap hI karmonke vash malin hain tab anyakA pAp inase kaise kaTe? isaprakAr jinamat men in panch parameShThI kA mahAnapanA prasiddha hai aur nyAyake bal se bhI aisA hI siddha hotA hai, kyonki jo sansAr ke bhramaN se rahit hon ve hI anya ke sansArakA bhramaN miTAne ko kAraN hote hain. jaise jisake pAs dhanAdi vastu ho vahI anyako dhanAdik de aur Ap daridrI ho tab anya kI daridratA kaise meTe, isaprakAr jAnanA. jinako sansAr ke dukh meTane hon aur sansArabhramaNake dukharUp janma–maraN se rahit honA ho ve arahantAdik panch parameShThI kA nAm mantra japo, inake svarUp kA darshan, smaraN, dhyAn karo, isase shubh pariNAm hokar pApakA nAsh hotA hai, sab vidhna Talate hain, paramparA se sansArakA bhramaN miTatA hai, karmonkA nAsh hokar muktikI prApti hotI hai, aisA jinamatakA upadesh hai ata bhavya jIvon ke angIkAr karane yogya hai. yahAn koI kahe––– anyamat men brahmA, viShNu, shiv Adik iShTadev mAnate hain unake bhI vidhna Talate dekhe jAte hain tathA unake mat men rAjAdi baDe–baDe puruSh dekhe jAte hain, unake bhI ve iShTa vidhnAdik ko meTAnevAle hain aise hI tumhAre bhI kahate ho, aisA kyon kahate ho ki yah panch parameShThI hI pradhAn hai anya nahIn? usako kahate hain, he bhAI! jIvon ke dukh to sansArabhramaN kA hai aur sansAr bhramaN ke kAraN rAg dveSh mohAdi pariNAm hain tathA rAgAdik vartamAn men AkulatAmayI dukhasvarUp hain, isaliye ye brahmAdik iShTa dev kahe ye to rAgAdik tathA kAm– krodhAdi yukta hain, agnAnatap ke phal se kaI jIv sab lok men chamatkAr sahit rAjAdik baDA pad pAte hain, unako log baDA mAnakar brahmAdik bhagavAn kahane lag jAte hain aur kahate hain ki yah parameshvar brahmAkA avatAr hai, to aise mAnane se to kuchh mokShamArgI tathA mokSharUp hotA nahIn hai, sansArI hI rahatA hai.

aise hI anyadev sab padavAle jAnane, ve Ap hI rAgAdik se dukharUp hain, janma–maraN sahit hain ve parakA–sansArakA dukh kaise meTenge? unake matamen vidhnakA TalanA aur rAjAdik baDe puruSh hote kahe jAte hain, vahAn to un jIvon ke pahile kuchh shubh karma bandhe the unakA phal hai. pUrvajanma men kinchit shubh pariNAm kiyA thA isaliye puNyakarma bandhA thA, usake udayase kuchh vidhna Talate hain aur rAjAdik pad pAte hain, vah to pahile


Page 346 of 394
PDF/HTML Page 370 of 418
single page version

346] [aShTapAhuD kuchh agnAnatap kiyA hai usakA phal hai, yah to puNyapAparUp sansAr kI cheShTA hai, isamen kuchh baDAI nahIn hai, baDAI to vah hai jisase sansAr kA bhramaN miTe so yah to vItarAg vignAn bhAvonse hI miTegA, is vItarAgavignAn bhAvayukta panch parameShThI hain ye hI sansArabhramaN kA dukh miTAne men kAraN hain. vartamAn men kuchh pUrva shubhakarma ke uday se puNyakA chamatkAr dekhakar tathA pApakA dukh dekhakar bhramamen nahIn paDanA, puNya pAp donon sansAr hain inase rahit mokSha hai, ata sansAr se chhUTakar mokSha ho aisA upAy karanA. vartamAnakA bhI vidhna jaisA panch parameShThI ke nAm, mantra, dhyAn, darshan, smaraN se miTegA vaisA anyake nAmAdik se to nahIn miTegA, kyonki ye panchaparameShThI hI shAntirUp hain, keval shubh paraNiAmon hI ke kAraN hain. anya iShTa ke rUp to raudrarUp hain, inake darshan smaraN to rAgAdik tathA bhayAdikake kAraN hain, inase to shubh pariNAm hote dikhate nahIn hain. kisI ke kadAchit kuchh dharmAnurAg ke vash se shubh pariNAm hon to vah unase huA nahIn kahalAtA, us prANI ke svAbhAvik dharmAnurAg ke vash se hotA hai. isaliye atishayavAn shubh pariNAm kA kAraN to shAntirUp panch parameShThI hI kA rUp hai, ata isI kA ArAdhan karanA, vadyathA khoTI yukti sunakar bhramamen nahIn paDanA, aise jAnanA.

iti shrI kundakundasvAmI virachit mokShaprAbhRut kI
jayapuranivAsI pt. jayachandrajI chhAbaDA kRut deshabhAShAmay vachanikAkA
hindI bhAShAnayavAd samApta .. 6..


Page 347 of 394
PDF/HTML Page 371 of 418
single page version



lingapAhuD
–– 7 ––
dohA
jin mudrA dhArak munI nij svarUpakUn dhyAya.
karmanAshi shivasukh liyo vandUn tin ke pAnya.. 1..

artha––isaprakAr mangal ke liye jin muniyonne shivasukh prApta kiyA unako namaskAr
karake shrI kundakunda AchAryakRut prAkRit gAthA baddha lingapAhuD nAmak granthakI deshabhAShAmay
vachanikA kA anuvAd likhA jAtA hai–––pratham hI AchArya mangal ke liye iShTako namaskAr
kar grantha karanekI pratignA karate hain––––
kAUN NamokAran arahantANan tahev siddhANan.
vochchhAmi samaNalingan pAhuDasatthan samAseNa.. 1..
kRutvA namaskAran arhatAn tathaiv siddhAnAm.
vakShyAmi shramaNalingan prAbhRutashAstran samAsena.. 1..

artha
–––AchArya kahate hain ki main arahanton ko namaskAr karake aur vaise hI siddhon ko
namaskAr karake tathA jisamen shramaNaling kA nirUpaN hai is prakAr pAhuDashAstra ko kahUngA.
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
karIne naman bhagavant shrI arhantane, shrI siddhane,
bhAkhIsh hun sankShepathI muniling prAbhRut shAstrane. 1.

Page 348 of 394
PDF/HTML Page 372 of 418
single page version

348] [aShTapAhuD

bhAvArtha––is kAl men munikA ling jaisA jinadev ne kahA hai usamen viparyay ho gayA, usakA niShedh karane ke liye linganirUpaN shAstra AchArya ne rachA hai, isakI Adi men ghAtikarma kA nAshakar anantachatuShTay prApta karake arahant hue, inhonne yathArtharUp se shramaN kA mArga pravartAyA aur us ling ko sAdhakar siddha hue, isaprakAr arahant siddhon ko namaskAr karane kI pratignA kI hai.. 1.. Age kahate hain ki jo ling bAhyabheSh hai vah antarang dharma sahit kAryakArI hai–––

dhammeN hoi lingan lingamatteN dhammasampattI.
jANehi bhAv dhamman kin te lingaN kAyavvo.. 2..
dharmeN bhavati lingan na lingamAtreN dharmasamprApti.
jAnIhi bhAvadharman kin te lingen kartavyam.. 2..

artha
––dharma sahit to ling hotA hai parantu lingamAtra hI dharma kI prApti nahIn hai,
isaliye he bhavyajIv! tU bhAvarUp dharma ko jAn aur keval ling hI se terA kyA kArya hotA hai
arthAt kuchh bhI nahIn hotA hai.

bhAvArtha––yahAn aisA jAno ki ––ling aisA chinha kA nAm hai, vah bAhya bheSh dhAraN
karanA muni kA chinha hai, aisA yadi antarang vItarAg svarUp dharma ho to us sahit to yah
chinha satyArtha hotA hai aur is vItarAgasvarUp AtmA ke dharma ke binA ling jo bAhya bheShamAtra
se dharma kI sampatti–samyak prApti nahIn hai, isaliye upadesh diyA hai ki antarang bhAvadharma rAg–
dveSh rahit AtmA kA shuddha gnAn–darshanarUp svabhAv dharma hai use he bhavya! tU jAn, is bAhya
ling bheSh mAtra se kyA kAm? kuchh bhI nahIn. yahAn aisA bhI jAnanA li jinamat men ling tIn
kahe hain––ek to munikA yathAjAt digambar ling 1, dUjA utkRuShTa shrAvak kA 2, tIjA
AryikA kA 3, in tInon hI lingon ko dhAraN kar bhraShTa ho jo kukriyA karate hain isakA niShedh
hai. anyamat ke kaI bheSh hain inako bhI dhAraN karake jo kukriyA karate hain vah bhI nindA pAte hain,
isaliye bheSh dhAraN karake kukriyA nahIn karanA aisA batAyA hai.. 2..

Age kahate hain ki jo jinaling nirgranth digambararUp ko grahaN kar kukriyA karake hansI
karAte hain ve jIv pApabuddhi hain–––
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
hoye dharamathI ling, dharma na lingamAtrathI hoy chhe;
re! bhAvadharma tun jAN, tAre lingathI shun kArya chhe? 2.

Page 349 of 394
PDF/HTML Page 373 of 418
single page version

lingapAhuD][349

jo pAvamohidamahI lingan dyettUN jiNavarindANan.
uvahasadi lingibhAvan lingimmiy NArado lingI.. 3..
ya pApamohitamati lingan gRuhItvA jinevarandrANAm.
upahasati lingibhAvan lingiShu nArada lingI.. 3..

artha
––jo jinavarendra arthAt tIrthankar devake ling nagna digambararUp ko grahaN karake
lingIpane ke bhAv ko upahAsatA hai––hAsyamAtra samajhAtA hai vah lingI arthAt bheShI jisakI
buddhi pApase mohit hai vah nArad jaisA hai athavA is gAthA ke chauthe pAdakA pAThAntar aisA hai–
–‘lingan NAsedi lingINan’ isakA artha––yah lingI anya jo koI lingonke dhArak hain unake
ling ko bhI naShTa karatA hai, aisA batAtA hai ki lingI sab aise hI hote hain.

bhAvArtha––lingadhArI hokar bhI pApabaddhi se kuchh kukriyA kare tab usane lingapane ko hAsyamAtra samajhA, kuchh kAryakArI nahIn samajhA. lingIpanA to bhAvashuddhi se shobhA pAtA hai, jab bhAv bigaDe tab bAhya kukriyA karane lag gayA tab isane is ling ko lajAyA aur anya lingiyon ke ling ko bhI kalank lagAyA, log kahane lage ki lingI aise hI hote hain athavA jaise nAradakA bheSh hai usamen vah apanI ichchhAnusAr svachchhand pravartatA hai, vaise hI yah bhI bheShI ThaharA, isaliye AchArya ne aisA Ashay dhAraN karake kahA hai ki jinendra ke bheSh ko lajAnA yogya nahIn hai.. 3..

Age ling dhAraN karake kukriyA kare usako pragaT karate hain–––
Nachchadi gAyadi tAvan vAyan vAedi lingaruveNa.
so pAvamohid madI tirikkha joNI Na so samaNo.. 4..
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
1 pAThAntar– ‘lingimmiy NArado lingI’ ke sthAn par ‘lingan NAsedi lingINan’.
je pAp mohit buddhi, jinavaraling dharI, lingitvane
uparhAsat karato, te vighAte lingIonA lingane. 3.

je ling dhArI nRitya, gAyan, vAdyavAdanane kare,
te pApamohit buddhi chhe tiryangyoni, na shramaN chhe. 4.

Page 350 of 394
PDF/HTML Page 374 of 418
single page version

350] [aShTapAhuD

nRityati gAyati tAvat vAdyan vAdayati lingarupeNa.
sa pApamohitamati tiryagyoni na sa shramaNa.. 4..

artha
––jo lingarUp karake nRitya karatA hai gAtA hai vAditra bajAtA hai so pApase mohit
budvivAlA hai, tiryanchayoni hai, pashu hai, shramaN nahIn hai.

bhAvArtha––ling dhAraN karake bhAv bigADakar nAchanA, gAnA, bajAnA ityAdi kriyAyen
karatA hai vah pApabuddhi hai pashu hai agnAnI hai, manuShya nahIn hai, manuShya ho to shramaNapanA rakkhe.
jaise nArad bheShadhArI nAchatA hai, gAtA hai, bajAtA hai, vaise yah bhI bheShI huA tab uttam bheSh ko
lajAyA, isaliye ling dhAraN karake aisA honA yukta nahIn hai..4..
Age phir kahate hain–––
sammUhadi rakkhedi ya aTTan jhAedi bahupayatteNa.
so pAv mohid madI tirikkhajoNI Na so samaNo.. 5..
samUhayati rakShati cha Arttan dhyAyati bahuprayatnena.
sa pApamohitamati tiryagyoni na sa shramaNa.. 5..
artha––jo nirgranth ling dhAraN karake parigrahako sangraharUp karatA hai athavA usakI
vAnchhA chintavan mamatva karatA hai aur us parigrah kI rakShA karatA hai usakA bahut yatna karatA
hai, usake liye ArttadhyAn nirantar dhyAtA hai, vah pApase mohit buddhivAlA hai, tiryanchayoni hai,
pashu hai, agnAnI hai, shramaN to nahIn hai shramaNapane ko bigADatA hai, aise jAnanA.. 5..
Age phir kahate hain–––
kalahan vAdan jUvA Nichchan bahumANAgavvio lingI.
1vachchadi Narayan pAo karamANo lingaruveNa.. 6..
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
––––––––––––
1 pAThAntara – ‘vachcha’ ‘vajja’.
je sangrahe, rakShe, bahu shramapUrva, dhyAve Artane,
te pApamohitabuddhi chhe tiryanchayoni, na shramaN chhe. 5.

dyUt je rame, bahumAn–garvit vAd–kalah sadA kare,
lingIrUpe karato thako pApI narakagAmI bane. 6.

Page 351 of 394
PDF/HTML Page 375 of 418
single page version

lingapAhuD][351

kalahan vAdan dyUtan nityan bahumAnagarvita lingI.
vrajati narakan pApa kurvANa lingirupeNa.. 6..

artha
––jo lingI bahut mAn kaShAyase garvamAn huA nirantar kalah karatA hai, vAd karatA
hai, dyUtakrIDA karatA hai vah pApI narakako prApta hotA hai aur pApase aise hI karatA rahatA hai.

bhAvArtha––jo gRuhastharUp karake aisI kriyA karatA hai usako to yah ulAhanA nahIn hai,
kyonki kadAchit gRuhastha to upadeshAdikakA nimitta pAkar kukriyA karatA rah jAy to narak na
jAve, parantu ling dhAraN karake usarUp se kukriyA karatA hai to usako upadesh bhI nahIn
lagatA hai, isase narak kA hI pAtra hotA hai.. 6..

Age phir kahate hai–––
pAo pahadambhAvo sevadi ya abambhu lingiruveNa.
so pAvamohidamadI hinDadi sansArakantAre.. 7..
pApopahatabhAva sevate cha abrahma lingirupeNa.
sa pApamohitamati hinDate sansArakAntAre.. 7..

artha
––pAp se upahat arthAt ghAt kiyA gayA hai AtmabhAv jisakA aisA hotA huA
jo lingI kA rUp karake abrahmakA sevan karatA hai vah pAp se mohit buddhivAlA lingI
sansArarUpI kAntAr–––van men bhramaN karatA hai.

bhAvArtha–– pahile to ling dhAraN kiyA aur pIchhe aisA pAp–pariNAm huA ki
vyabhichAr sevan karane lagA, usakI pAp–buddhi kA kyA kahanA? usakA sansAr men bhramaN kyon
na ho? jisake amRut bhI jahararUp pariName unake rog jAne kI kyA AshA? vaise hI yah
huA, aise kA sansAr kaTanA kaThin hai.. 7..

Age phir kahate hain–––
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
je pAp–upahatabhAv seve lingamAn abrahmane,
te pApamohit buddhine paribhramaN sansRutikAnane. 7.

Page 352 of 394
PDF/HTML Page 376 of 418
single page version

352] [aShTapAhuD

dansaNaNANacharitte upahANe jai Na lingaruveNa.
aTTan jhAyadi jhANan aNant sansArio hodi.. 8..
darshanagnAn chAritrANi upadhAnAni yadi na lingarupeNa.
Arttan dhyAyAti dhyAnan anantasansArika bhavati.. 8..

artha
––yadi lingarUp karake darshan gnAn chAritra ko to upadhAnarUp nahIn kiye [–dhAraN
nahIn kiye] aur ArttadhyAn ko dhyAtA hai to aisA lingI anant sansArI hotA hai.

bhAvArtha––ling dhAraN karake darshan gnAn chAritrakA sevan karanA thA vah to nahIn kiyA aur parigrah kuTumba Adi viShayonkA parigrah chhoDA usakI phir chintA karake ArttadhyAn–dhyAne lagA tab anant sansArI kyon na ho? isakA tAtparya hai ki–––samyagdarshanAdi rUp bhAv to pahile hue nahIn aur kuchh kAraN pAkar ling dhAraN kar liyA, usakI avadhi kyA? pahile bhAv shuddha karake ling dhAraN karanA yukta hai.. 8.. Age kahate hain ki yadi bhAv shuddhike binA gRuhasthapad chhoDe to yah pravRutti hotI hai–––

jo joDedi vivAhan kisikammavaNijjajIvadyAdan cha.
vachchadi Narayan pAo karamANo lingiruveNa.. 9..
ya yojayati vivAhan kRuShikarmavANijyajIvaghAtan cha.
vrajati narakan pApa kurvANa lingirupeNa.. 9..
artha––jo gRuhasthonke paraspar vivAh joDatA hai––sambandha karAtA hai, kRuShikarma khetI
bahAnA kisAn kA kArya, vANijya vyApAr arthAt vaishyakA kArya aur jIvaghAt arthAt vaidyakarma
ke liye jIvaghAt karanA athavA dhIvarAdikA kArya, in kAryon ko karatA hai vah lingarUp dhAraN
karake aise pApakArya karatA huA pApI narakako prApta hotA hai.

bhAvArtha––gRuhasthapad chhoDakar shuddhabhAv binA lingI huA thA, isakI bhAvakI ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

jyAn ling rUpe gnAnadarshan charaNanun dhAraN nahIn,
ne dhyAn dhyAve Arta, teh anant sansArI muni. 8.

joDe vivAh, kare kRuShi–vyApAr–jIvavighAt je,
lingIrUpe karato thako pApI narakagAmI bane. 9.

Page 353 of 394
PDF/HTML Page 377 of 418
single page version

lingapAhuD][353 vAsanA miTI nahIn tab lingI kA rUp dhAraN karake bhI gRuhastha kArya karane lagA, Ap vivAh nahIn karatA hai to bhI gRuhasthonke sambandh karAkar vivAh karAtA hai tathA khetI, vyApAr jIvahinsA Ap karatA hai aur gRuhasthonko karAtA hai, tab pApI hokar narak jAtA hai. aise bheSh dhArane se to gRuhastha hI bhakA thA, padakA pAp to nahIn lagatA, isaliye aise bheSh dhAraN karanA uchit nahIn hai yah upadesh hai.. 9.. Age phir kahate hain–––

chorAN 1lAurAN ya juddha vivAdan cha tivvakammehin.
janteN divvamANo gachchhadi lingI NarayavAsan.. 10..
chaurANAn lAparANAn cha yuddhan vivAdan cha tIvrakarmabhi.
yantreN dIvyamAna gachchhati lingI narakayAsan.. 10..
artha––jo lingI aise pravartatA hai vah narakavAs ko prApta hotA hai; jo choronke aur
lApar arthAt jhUTh bolane vAlonke yuddha aur vivAd karAtA hai aur tIvrakarma jinamen bahut pAp
utpanna ho aise taevra kaShAyonke kAryon se tathA yantra arthAt chaupaD, shataranj, pAsA, hindolA
Adi se kriDA karatA rahatA hai, vah narak jAtA hai. yahAn ‘lAurANan’ kA pAThAntar aisA bhI hai
rAulANan isakA artha–––rAval arthAt rAjakArya karane vAlon ke yuddha vivAd karAtA hai, aise
jAnanA.

bhAvArtha–– ling dhAraN karake aise kArya kare to narak hI pAtA hai isamen sanshay nahIn hai.. 10.. Age kahate hain ki jo ling dhAraN karake lingayogya kArya karatA huA dukhI rahatA hai, un kAryonkA Adar nahIn karatA, vah bhI narak men jAtA hai––– –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 1 mudrit saTaki sanskRit prati men ‘samAeN’ aisA pATh hai jisakI chhAyA men ‘mithyAtvAdinAn’ isaprakAr hai.

choro–labADone laDAve, tIvra pariNAmo kare,
chopAT–Adik je rame, lingI narak gAmI bane. 10.

Page 354 of 394
PDF/HTML Page 378 of 418
single page version

354] [aShTapAhuD

dansaNaNANacharitte tavasanjamaNiyamaNichchakammammi.
pIDayadi vaTTamANo pAvadi lingI NarayavAsan.. 11..
darshanagnAnachAritreShu tapa sanyamaniyam nityakarmasu.
pIDayate vartamAna prApnoti lingI narakavAsam.. 11..

artha
––jo ling dhAraN karake in kriyAonko karatA huA bAdhyamAn hokar pIDA pAtA
hai, dukhI hotA hai vah lingI narakavAsI ko pAtA hai. ve kriyAyen kyA hai? pratham to darshan gnAn
chAritra men inakA nishchay–vyavahArarUp dhAraN karanA, tap–anashanAdik bArah prakArake shaktike
anusAr karanA, sanyam–indriyonko aur man ko vash men karanA tathA jIvon kI rakShA karanA,
niyam arthAt nitya kuchh tyAg karanA aur nityakarma arthAt Avashyak Adi kriyAonko nitya
samay par nitya karanA, ye lingake yogya kriyAyen hain, in kriyAonko karatA huA dukhI hotA hai
vah narak pAtA hai. [‘Atma hit hetu virAg–gnAn so lakhai Apako kaShTadAn’ munipad arthAt
mokShamArga usako to vah kaShTadAtA mAnatA hai ata vah mithyAruchivAn hai]

bhAvArtha––ling dhAraN karake ye kArya karane the, inakA to nirAdar kare or pramAd
seve, lingake yogya kArya karatA huA dukhI ho, tab jAno ki isake bhAvashuddhipUrvak ling grahaN
nahIn huA aur bhAv bigaDane par to usakA phal narak hI hotA hai, isaprakAr jAnanA.. 11..

Age kahate hain ki jo bhojanamen bhI rasonkA lolupI hotA hai vah bhI lingako lajAtA
hai–––
kandappAiy vaTTai karamANo bhoyaNesu rasagiddhin.
mAyI lingavivAI tirikkhajoNI Na so samaNo.. 12..
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
dag gnAn charaN, nityakarme, tapaniyamasanyam viShe,
je vartato pIDA kare, lingI narakagAmI bane. 11.

je bhojane rasagRuddhi karato vartato kAmAdike,
mAyAvI ling vinAshI te tiryanchayoni, na shramaN chhe. 12.

Page 355 of 394
PDF/HTML Page 379 of 418
single page version

lingapAhuD][355

kandarpAdiShu vartate kuvArNa bhojaneShu rasagRuddhim.
mAyAvI lingavyavAyI tiryagyoni na sa shramaNa.. 12..

artha
––jo lihag dhAraN karake bhojan men bhI ras kI gRuddhi arthAt AsaktatA ko
karatA rahatA hai vah kandarpa Adikamen vartatA hai, usake kAm–sevanakI vAnchhA tathA pramAd
nidrAdik prachur mAtrA men baDh jAte hain tab ‘lingavyavAyI’ arthAt vyabhichArI hotA hai, mAyAvI
arthAt kAmasevan ke liye anek chhal karanA vichAratA hai, jo aisA hotA hai vah tiryanchayoni hai,
pashutulya hai, manuShya nahIn hai, isaliye shramaN bhI nahIn hai.

bhAvArtha––gRuhasthapad chhoDakar AhAr men lolupatA karane lagA to gRuhasthapad men anek
rasIle bhojan milate the, unako kyon chhoDe? isaliye gnAt hotA hai ki AtmabhAvanA ke ras
ko pahichAnA hI nahIn hai isaliye viShayasukh kI chAh rahI tab bhojan ke rasakI, sAthake anya
bhI viShayon kI chAh hotI hai tab vyabhichAr Adi men pravartan kar ling ko lajAtA hai, aise ling
se to gRuhasthapad hI shreShTha hai, aise jAnanA.. 12..

Age phir isI ko visheSharUp se kahate hain–––
dhAvadi pinDaNimittan kalahan kAuN bhunyjade pinDan.
avaraparuI santo jiNamaggi Na hoi so samaNo.. 13..
dhAvati pinDanimittan kalahan kRutvA bhunkte pinDam.
aparaprarupI san jinamArgI na bhavati sa shramaNa.. 13..

artha
––jo lingadhArI pinD arthAt AhArake nimitta dauDA hai, AhArake nimitta kalah
karake AhArako bhogatA hai, khAtA hai, aur usake nimitta anyase paraspar IrShA karatA hai vah
shramaN jinamArgI nahIn hai.

bhAvArtha––is kAl men jinalingI se bhraShTa hokar pahile arddhaphAlak hue, pIchhe unamen
shvetAmbarAdi sangh hue, unhonne shithilAchAr puShTa kar ling kI pravRutti bigADI, unakA yah
niShedh hai. inamen ab bhI kaI aise dekhe jAte hain jo–––AhArake liye shIghra dauDate hain,
IryApathakI sudh nahIn hai aur AhAr gRuhasthake ghar se lAkar do–chAr shAmil
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
pinDArtha je doDe ane karI kalah bhojan je kare,
IrShA kare je anyanI, jinamArgano nahi shramaN te. 13.

Page 356 of 394
PDF/HTML Page 380 of 418
single page version

356] [aShTapAhuD baiThakar khAte hain, isamen baTavAre men saras, nIras, Ave tab parasapar kalah karate hain aur usake nimitta paraspar IrShA karate hain, isaprakAr kI pravRutti karen tab kaise dhamaN hue? ve jinamArgI to hain nahIn, kalikAl ke bheShI hain. inako sAdhu mAnate hain ve bhI agnAnI hain.. 13.. Age phir kahate hai––––

giNhadi adattadANan paraNindA vi ya parokkhadUsehin.
jiNaling dhAranto choreN va hoi so samaNo.. 14..
gRuhaNAti adattadAnan parinindAmapi cha parokShadUShaNai.
jinalingan dhArayan chaureNev bhavati sa shramaNa.. 14..

artha
––jo binA diyA to dAn letA hai aur parokSha parake dUShaNonse parakI nindA karatA
hai vah jinalingako dhAraN karatA huA bhI chorake samAn shramaN hai.

bhAvArtha––jo jinaling dhAraN karake binA diyA AhAr Adiko grahaN karatA hai,
parake denekI ichchhA nahIn hai parantu kuchh bhayAdik utpanna karake lenA tathA nirAdar se lenA,
chhipakar kArya karanA ye to chorake kArya hain. yah bheSh dhAraN karake aise karane lagA tab chor hI
ThaharA, isaliye aisA bheShI honA yogya nahIn hai.. 14..

Age kahate hain ki jo ling dhAraN karake aise pravartate hain ve shramaN nahIn hain–––
uppaDadi paDadi dhAvadi puDhavI o khaNadi lingaruveNa.
iriyAvah dhAranto tirikkhajoNI Na so samaNo.. 15..
utpatati patati dhAvati pRuthivI khanati lingarupeNa.
InryApathan dhArayan tiryagyoni na sa shramaNa.. 15..
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
ahadattanun jyAn grahaN, je asamakSha paranindA kare,
jinaling dhArak ho chhatAn te shramaN chor samAn chhe. 14.

lingAtma IryAsamitino dhArak chhatAn kUde, paDe,
doDe, ukhADe bhony, te tiryanchayoni, na shramaN chhe. 15.