Page 337 of 394
PDF/HTML Page 361 of 418
single page version
മോക്ഷപാഹുഡ][൩൩൭
സംസാരസുഖവിരക്തഃ സ്വകശുദ്ധസുഖേഷു അനുരക്തഃ.. ൧൦൧..
ഗുണഗണവിഭൂഷിതാംഗഃ ഹേയോപാദേയനിശ്ചിതഃ സാധുഃ.
ധ്യാനാധ്യയനേ സുരതഃ സഃ പ്രാപ്നോതി ഉത്തമം സ്ഥാനമ്.. ൧൦൨..
അര്ഥഃ––ഐസാ സാധു ഉത്തമ സ്ഥാന ജോ മോക്ഷ ഉസകീ പ്രാപ്തി കരതാ ഹൈ അര്ഥാത് ജോ സാധു വൈരാഗ്യ തത്പര ഹോ സംസാര–ദേഹ–ഭോഗോംസേ പഹിലേ വിരക്ത ഹോകര മുനി ഹുആ ഉസീ ഭാവനാ യുക്ത ഹോ, പരദ്രവ്യസേ പരാങ്മുഖ ഹോ, ജൈസേ വൈരാഗ്യ ഹുആ വൈസേ ഹീ പരദ്രവ്യകാ ത്യാഗ ഉസസേ പരാങ്മുഖ രഹേ, സംസാര സംബംധീ ഇന്ദ്രിയോംസേ ദ്വാരാ വിഷയോം സേ സുഖസാ ഹോതാ ഹൈ ഉസസേ വിരക്ത ഹോ, അപനേ ആത്മീക ശുദ്ധ അര്ഥാത് കഷായോംകേ ക്ഷോഭ സേ രഹിത നിരാകുല, ശാംതഭാവരൂപ ജ്ഞാനാനന്ദ മേം അനുരക്ത ഹോ, ലീന ഹോ, ബാരംബാര ഉസീ കീ ഭാവനാ രഹേ. ജിസകാ ആത്മപ്രദേശരൂപ അംഗ ഗുണസേ വിഭൂഷിത ഹോ, ജോ മൂലഗുണ, ഉത്തരഗുണോം സേ ആത്മാകോ അലംകൃത–ശോഭായമാന കിയേ ഹോ, ജിസകേ ഹേയ–ഉപാദേയ തത്ത്വ കാ നിശ്ചയ ഹോ, നിജ ആത്മദ്രവ്യ തോ ഉപാദേയ ഹൈ ഔര ഐസാ ജിസകേ നിശ്ചയ ഹോ കി–––അന്യ പരദ്രവ്യകേ നിമിത്ത സേ ഹുഏ അപനേ വികാരഭാവ യേ സബ ഹേയ ഹൈം. സാധു ഹോകര ആത്മാകേ സ്വഭാവ കേ സാധനേ മേം ഭലീ ഭാ തി തത്പര ഹോ, ധര്മ–ശുക്ലധ്യാന ഔര അധ്യാത്മശാസ്ത്രോം കോ പഢകര ജ്ഞാനകീ ഭാവനാ മേം തത്പര ഹോ, സുരത ഹോ, ഭലേ പ്രകാര ലീന ഹോ. ഐസാ സാധു ഉത്തമസ്ഥാന ജോ ലോകശിഖര പര സിദ്ധക്ഷേത്ര തഥാ മിഥ്യാത്വ ആദി ചൌദഹ ഗുണസ്ഥാനോംസേ പരേ ശുദ്ധസ്വഭാവരൂപ മോക്ഷസ്ഥാന കോ പാതാ ഹൈ. ഭാവാര്ഥഃ––മോക്ഷകേ സാധനേ കേ യേ ഉപായ ഹൈം അന്യ കുഛ നഹീം ഹൈം.. ൧൦൧–൧൦൨.. ആഗേ ആചാര്യ കഹതേ ഹൈം കി സര്വസേ ഉത്തമ പദാര്ഥ ശുദ്ധ ആത്മാ ഹൈ, വഹ ദേഹമേം ഹീ രഹ രഹാ ഹൈ ഉസകോ ജാനോഃ–––
ഥുവ്വംതേഹിം ഥുണിജ്ജഇ ദേഹത്ഥം കിം പി തം മുണഹ.. ൧൦൩..
സ്തൂയമാനൈഃ സ്തൂയതേ ദേഹസ്ഥം കിമപി തത് ജാനീത.. ൧൦൩..
Page 338 of 394
PDF/HTML Page 362 of 418
single page version
ലോക മേം നമസ്കാര കരനേ യോഗ്യ ഇന്ദ്രാദിക ഹൈം ഉനസേ തോ നമസ്കാര കരനേ യോഗ്യ, ധ്യാന കരനേ യോഗ്യ ഹൈ ഔര സ്തുതി കേനേ യോഗ്യ ജോ തീര്ഥംകരാദി ഹൈം ഉനസേ ഭീ സ്തുതി കരനേ യോഗ്യ ഹൈ, ഐസാ കുഛ ഹൈ വഹ ഇസ ദേഹ ഹീ മേം സ്ഥിത ഹൈ ഉസകോ യഥാര്ഥ ജാനോ. ഭാവാര്ഥഃ–– ശുദ്ധ പരമാത്മാ ഹൈ വഹ യദ്യപി കര്മസേ ആച്ഛാദിത ഹൈ, തോ ഭീ ഭേദജ്ഞാനീ ഇസ ദേഹ ഹീ മേം സ്ഥിത കാ ധ്യാന കരകേ തീര്ഥംകരാദി ഭീ മോക്ഷ പ്രാപ്ത കരതേ ഹൈം, ഇസലിയേ ഐസാ കഹാ ഹൈ കി–– ലോക മേം നമനേ യോഗ്യ തോ ഇന്ദ്രിാദിക ഹൈം ഔര ധ്യാന കരനേ യോഗ്യ തീര്ഥംകരാദിക ഹൈം തഥാ സ്തുതി കരനേ യോഗ്യ തീര്ഥംകരാദിക ഹൈം വേ ഭീ ജിസകോ നമസ്കാര കരതേ ഹൈം, ജിസകാ ധ്യാന കരതേ ഹൈം സ്തുതി കരതേ ഹൈം ഐസാ കുഛ വചനകേ അഗോചര ഭേദജ്ഞാനിയോം കേ അനുഭവഗോചര പരമാത്മ വസ്തു ഹൈ, ഉസകാ സ്വരൂപ ജാനോ, ഉസകോ നമസ്കാര കരോ, ഉസകാ ധ്യാന കരോ, ബാഹര കിസലിയേ ഢൂംഢതേ ഹോ ഇസപ്രകാര ഉപദേശ ഹൈ.. ൧൦൩.. ആഗേ ആചാര്യ കഹതേ ഹൈം കി ജോ അരഹംതാദിക പംച പരമേഷ്ഠീ ഹൈം വേ ഭീ ആത്മാമേം ഹീ ഹൈം ഇസലിയേ ആത്മാ ഹീ ശരണ ഹൈഃ–––
തേ വി ഹു ചിട്ഠഹി ആദേ തമ്ഹാ ആദാ ഹു മേ സരണം.. ൧൦൪..
തേ അപി സ്ഫുടം തിഷ്ഠന്തി ആത്മനി തസ്മാദാത്മാ സ്ഫുടം മേ ശരണം.. ൧൦൪..
ചേഷ്ടാരൂപ ഹൈം, ആത്മാകീ അവസ്ഥാ ഹൈം, ഇസലിയേ മേരേ ആത്മാഹീ കാ ശരണ ഹൈ, ഇസപ്രകാര ആചാര്യ നേ
അഭേദനയ പ്രധാന കരകേ കഹാ ഹൈ.
ഭാവാര്ഥഃ––യേ പാ ച പദ ആത്മാ ഹീ കേ ഹൈം, ജബ യഹ ആത്മാ ഘാതികര്മകാ നാശ കരതാ ഹൈ തബ
അരഹംതപദ ഹോതാ ഹൈ, വഹീ ആത്മാ അഘാതികര്മോംകാ നാശ കര നിര്വാണ കോ പ്രാപ്ത ഹോതാ ഹൈ തബ സിദ്ധപദ കഹലാതാ ഹൈ, ജബ ശിക്ഷാ–ദീക്ഷാ ദേനേവാലാ മുനി ഹോതാ ഹൈ തബ ആചാര്യ കഹലാതാ ഹൈ, പഠന–പാഠനമേം തത്പര മുനി ഹോതാ ഹൈ തബ അപാധ്യായ കഹലാതാ ഹൈ ഔര ജന രത്നത്രയസ്വരൂപ മോക്ഷമാര്ഗ കോ കേവല സാധതാ ഹൈ തബ സാധു കഹലാതാ ഹൈ, ഇസപ്രകാര പാ ചോം പദ ആത്മാ ഹീ മേം ഹൈം. ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
൩൩൮] [അഷ്ടപാഹുഡ അര്ഥഃ––ഹേ ഭവ്യജീവോം! തുമ ഇസ ദേഹമേം സ്ഥിത ഐസാ കുഛ ക്യോം ഹൈ, ക്യാ ഹൈ ഉസേ ജാനോ, വഹ
Page 339 of 394
PDF/HTML Page 363 of 418
single page version
മോക്ഷപാഹുഡ][൩൩൯ സോ ആചാര്യ വിചാര കരതേ ഹൈം കി ജോ ഇസ ദേഹമേം ആത്മാ സ്ഥിതി ഹൈ സോ യദ്യപി [സ്വയം]കര്മ ആച്ഛാദിത ഹൈ തോ ഭീ പാ ചോം പദോംകേ യോഗ്യ ഹൈം, ഇസീകേ ശുദ്ധ സ്വരൂപകാ ധ്യാന കരനാ പാ ചോം പദോംകാ ധ്യാന ഹൈ, ഇസലിയേ മേരേ ഇസ ആത്മാഹീ കാ ശരണ ഹൈ ഐസീ ഭാവനാ കീ ഹൈ പ ചപരമേഷ്ഠീ കാ ധ്യാന രൂപ അംതമംഗല ബതായാ ഹൈ.. ൧൦൪.. ആഗേ കഹതേ ഹൈം കി ജോ അംതസമാധിമരണ മേം ചാര ആരാധനാ കാ ആരാധന കഹാ ഹൈ യഹ ഭീ ആത്മാ ഹീ കീ ചേഷ്ടാ ഹൈ, ഇസലിയേ ആത്മാ ഹീ കാ മേരേ ശരണ ഹൈഃ–––
ചഉരോ ചിട്ഠഹി ആദേ തമ്ഹാ ആദാ ഹു മേ സരണം.. ൧൦൫..
ചത്ത്വാരഃ തിഷ്ഠംതി ആത്മനി തസ്മാദാത്മാ സ്ഫുടം മേ ശരണം.. ൧൦൫..
അര്ഥഃ––സമ്യഗ്ദര്ശന, സമ്യഗ്ജ്ഞാന, സമ്യഗ്ചാരിത്ര ഔര സമ്യക തപ യേ ചാര ആരാധന ഹൈം, യേ
ഭീ ആത്മാമേം ഹീ ചേഷ്ടാരൂപ ഹൈം, തേ ചാരോം ആത്മാ ഹീ കീ അവസ്ഥാ ഹൈ, ഇസലിയേ ആചാര്യ കഹതേ ഹൈം കി
മേരേ ആത്മാ ഹീ കാ ശരണ ഹൈ.. ൧൦൫..[ഭഗവതീ ആരാധനാ ഗാഥാ നം൦ ൨]
ഭാവാര്ഥഃ––ആത്മാകാ നിശ്ചയ–വ്യവഹാരാത്മക തത്ത്വാര്ഥശ്രദ്ധാനരൂപ പരിണാമ സമ്യഗ്ദര്ശന ഹൈ, സംശയ വിമോഹ വിഭ്രമ രഹിത ഔര നിശ്ചയവ്യവഹാര സേ നിജസ്വരൂപ കാ യഥാര്ഥ ജാനനാ സമ്യഗ്ജ്ഞാന ഹൈ, സമ്യഗ്ജ്ഞാനസേ തത്ത്വാര്ഥോംകോ ജാനകര രാഗദ്വേഷാദിക രഹിത പരിണാമ ഹോനാ സമ്യക്ചാരിത്ര ഹൈ, അപനീ ശക്തി അനുസാര സമ്യഗ്ജ്ഞാനപൂര്വക കഷ്ടകാ ആദര കര സ്വരൂപകാ സാധനാ സമ്യക്തപ ഹൈ, ഇസപ്രകാര യേ ചാരോം ഹീ പരിണാമ ആത്മാ കേ ഹൈം, ഇസലിയേ ആചാര്യ കഹതേ ഹൈം കി മേരേ ആത്മാ ഹീ കാ ശരണ ഹൈ, ഇസീ കീ ഭാവനാ മേം ചാരോം ആ ഗയേ.
അംതസല്ലേഖനാ മേം ചാര ആരാധനാ കാ ആരാധന കഹാ ഹൈ, സമ്യഗ്ദര്ശന ജ്ഞാന ചാരിത്ര തപ ഇന ചാരോം കാ ഉദ്യോത, ഉദ്യവന, നിര്വഹണ, സാധന ഔര നിസ്തരണ ഐസേ പംചപ്രകാര ആരാധനാ കഹീ ഹൈ, വഹ ആത്മാ കോ ഭാനേ മേം (– ആത്മാകീ ഭാവനാ–ഏകാഗ്രതാ കരനേ മേം) ചാരോം ആ ഗയേ, ഐസേ അംതസല്ലേഖനാ കീ ഭാവനാ ഇസീ മേം ആ ഗഈ ഐസേ ജാനനാ തഥാ ആത്മാ ഹീ പരമമംഗലരൂപ ഹൈ ഐസാ ഭീ ബതായാ ഹൈ.. ൧൦൫
ആഗേ യഹ മോക്ഷപാഹുഡ ഗ്രംഥ പൂര്വ കിയാ, ഇസകേ പഢനേ സുനനേ ഭാനേ കാ ഫല കഹതേ ഹൈംഃ–– ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Page 340 of 394
PDF/HTML Page 364 of 418
single page version
ജേ പഢഇ സുണഇ ഭാവഇ സോ പാവഇ സാസയം സോക്ഖം.. ൧൦൬..
യഃ പഠതി ശ്രൃണോതി ഭാവയതി സഃ പ്രാപ്നോതി ശാശ്വതം സൌഖ്യം.. ൧൦൬..
അര്ഥഃ––പൂര്വോക്ത പ്രകാര ജിനദേവ കേ കഹേ ഹുഏ മോക്ഷപാഹുഡ ഗ്രംഥ കോ ജീവ ഭക്തി–ഭാവസേ
പഢതേ ഹൈം, ഇസകീ ബാരംബാര ചിംതവനരൂപ ഭാവനാ കരതേ ഹൈം തഥാ സുനതേ ഹൈം, വേ ജീവ ശാശ്വത സുഖ,
നിത്യ അതീന്ദ്രിയ ജ്ഞാനാനംദമയ സുഖ കോ പാതേ ഹൈം.
ഭാവാര്ഥഃ––മോക്ഷപാഹുഡ മേഹ മോക്ഷ ഔര മോക്ഷകേ കാരണ കാ സ്വരൂപ കഹാ ഹൈ ഔര ജോ മോക്ഷ കേ കാരണ കാ സ്വരൂപ അന്യ പ്രകാര മാനതേ ഹൈം ഉനകാ നിഷേധ കിയാ ഹൈ, ഇസലിയേ ഇസ ഗ്രംഥ കേ പഢനേ , സുനനേ സേ ഉസകേ യഥാര്ഥ സ്വരൂപകാ ജ്ഞാന–ശ്രദ്ധാന ആചരണ ഹോതാ ഹൈ, ഉസ ധ്യാന സേ കര്മ കാ നാശ ഹോതാ ഹൈ ഔര ഇസകീ ബാരംബാര ഭാവനാ കരനേ സേ ഉസമേം ദൃഢ ഹോകര ഏകാഗ്രധ്യാന കീ സാമര്ഥ്യ ഹോതീ ഹൈ, ഉസ ധ്യാനസേ കര്മകാ നാശ ഹോകര ശാശ്വത സുഖരൂപ മോക്ഷകീ പ്രാപ്തി ഹോതീ ഹൈ. ഇസലിയേ ഇസ ഗ്രംഥകോ പഢനാ–സുനനാ നിരന്തര ഭാവനാ രഖനീ ഐസാ ആശയ ഹൈ.. ൧൦൬.. ഇസ പ്രകാര ശ്രീ കുന്ദകുന്ദ ആചാര്യ നേ യഹ മോക്ഷ പാഹുഡ ഗ്രംഥ സംപൂര്ണ കിയാ. ഇസകാ സംക്ഷേപ ഇസ പ്രകാര ഹൈ കി ––യഹ ജവി ശുദ്ധ ദര്ശനജ്ഞാനമയീ ചേതനാരൂപ ഹൈ തോ ഭീ അനാദി ഹീ സേ പുദ്ഗല കര്മകേ സംയോഗ സേ അജ്ഞാന മിഥ്യാത്വ രാഗ–ദ്വേഷാദിക വിഭാവരൂപ പരിണമതാ ഹൈ ഇസലിയേ നവീന കര്മബംധകേ സംതാനസേ സംസാര മേം ഭ്രമണ കരതാ ഹൈ. ജീവകീ പ്രവൃത്തി കേ സിദ്ധാംത മേം സാമാന്യരൂപ സേ ചോദഹ ഗുണസ്ഥാന നിരൂപണ കിയേ ഹൈം–––ഇനമേം മിഥ്യാത്വ കേ ഉദയ സേ മിഥ്യാത്വ ഗുണസ്ഥാന ഹോതാ ഹൈ , മിഥ്യാത്വകീ സഹകാരിണീ അനംതാനുബംധീ കഷായ ഹൈ, കേവല ഉസകേ ഉദയ സേ സാസാദന ഗുണസ്ഥാന ഹോതാ ഹൈ ഔര സമ്യക്ത്വ–മിഥ്യാത്വ ദോനോംകേ മിലാപരൂപ മിശ്രപ്രകൃതി കേ ഉദയ സേ മിശ്രഗുണസ്ഥാന ഹോതാ ഹൈ, ഇന തീന ഗുണസ്ഥാനോം മേം തോ ആത്മഭാവനാ കാ അഭാവ ഹീ ഹൈ. ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
൩൪൦] [അഷ്ടപാഹുഡ
൧ പാഹുഡ കാ പാഠാന്തര ‘കാരണ’ ഹൈ, സം൦ ഛായാ മേം ഭീ സമഝ ലേനാ.
Page 341 of 394
PDF/HTML Page 365 of 418
single page version
മോക്ഷപാഹുഡ][൩൪൧
ജബ കാലലബ്ധികേ നിമിത്ത സേ ജീവാജീവ പദാര്ഥോം കാ ജ്ഞാന–ശ്രദ്ധാന ഹോനേ പര സമ്യക്ത്വ ഹോതാ ഹൈ തബ ഇസ ജീവ കോ അപനാ ഔര പരകാ, ഹിത–അഹിത കാ തഥാ ഹേയ–ഉപാദേയ കാ ജാനനാ ഹോതാ ഹൈ തബ ആത്മാ കീ ഭാവനാ ഹോതീ ഹൈ തബ അവിരത നാമ ചൌഥാ ഗുണസ്ഥാന ഹോതാ ഹൈ. ജബ ഏകദേശ പരദ്രവ്യ സേ നിവൃത്തി കാ പരിണാമ ഹോതാ ഹൈ തബ ജോ ഏകദേശ ചാരിത്രരൂപ പാ ചവാ ഗുണസ്ഥാന ഹോതാ ഹൈ ഉസകോ ശ്രാവക പദ കഹതേ ഹൈം. സര്വദേശ പരദ്രവ്യ സേ നിവൃത്തിരൂപ പരിണാമ ഹോ തബ സകലചാരിത്രരൂപ ഛട്ഠാ ഗുണസ്ഥാന ഹോതാ ഹൈ, ഇസമേം കുഛ സംജ്വലന ചാരിത്രമോഹ കേ തീവ്ര ഉദയ സേ സ്വരൂപ കേ സാധന മേം പ്രമാദ ഹോതാ ഹൈ, ഇസലിയേ ഇസകാ നാമ പ്രമത്ത ഹൈ, യഹാ സേ ലഗാകര ഊപരകേ ഗുണസ്ഥാന വാലോം കോ സാധു കഹതേ ഹൈം. [ സ്വസന്മുഖതാരൂപ നിജ പരിണാമ കീ പ്രാപ്തി കാ നാമ ഹീ ഉപാദാനരൂപ നിശ്ചയകാലബ്ധി ഹൈ, വഹ ഹോ തോ ഉസ സമയ ബാഹ്യ ദ്രവ്യ – ക്ഷേത്ര – കാലാദി ചിത സാമഗ്രീ നിമിത്ത ഹൈ–––ഉപചാര കാരണ ഹൈ, അന്യഥാ ഉപചാര ഭീ നഹീം.] ജബ സംജ്വലന ചാരിത്രമോഹകാ മംദ ഉദയ ഹോതാ ഹൈ തബ പ്രമാദകാ അഭാവ ഹോകര സ്വരൂപകേ സാധനേ മേം ബഡാ ഉദ്യമ ഹോതാ ഹൈ തബ ഇസകാ നാമ അപ്രമത്ത ഐസാ സാതവാ ഗുണസ്ഥാന ഹൈ, ഇസമേം ധര്മധ്യാന കീ പൂര്ണതാ ഹൈ. ജബ ഇസ ഗുണസ്ഥാന മേം സ്വരൂപ മേം ലീന ഹോ തബ സാതിശയ അപ്രമത്ത ഹോതാ ഹൈ. ശ്രേണീ കാ പ്രാരമ്ഭ കരതാ ഹൈ, തബ ഇസസേ ഊപര ചാരിത്രമോഹകാ അവ്യക്ത ഉദയരൂപ അപൂര്വകരണ, അനിവൃത്ത്കിരണ, സൂക്ഷ്മസാംപരായ നാമ ധാരക യേ തീന ഗുണസ്ഥാന ഹോതേ ഹൈം. ചൌഥേ സേ ലഗാകര ദസവേം സൂക്ഷ്മസാംപരായ തക കര്മ കീ നിര്ജരാ വിശേഷരൂപ സേ ഗുണശ്രേണീരൂപ ഹോതീ ഹൈ. ഇസസേ ഊപര മോഹകര്മ കേ ആഭാവരൂപ ഗ്യാരഹവാ , ബാരഹവാ , ഉപശാംതകഷായ, ക്ഷീണകഷായ ഗുണസ്ഥാന ഹോതേ ഹൈം. ഇസകേ പീഛേ ശേഷ തീന ഘാതിയാ കര്മോംകാ നാശ കര അനംതചതുഷ്ടയ പ്രഗട ഹോകര അരഹംത ഹോതാ ഹൈ യഹ സംയോഗീ ജിന നാമ ഗുണസ്ഥാന ഹൈ, യഹാ യോഗ കീ പ്രവൃത്തി ഹൈ. യോഗോംകാ നിരോധകര അയോഗീ ജിന നാമകാ ചൌദഹവാ ഗുണസ്ഥാന ഹോതാ ഹൈ, യഹാ അഘാതിയാ കര്മോം കാ ഭീ നാശ കരകേ ലഗതാ ഹീ അനംതര സമയമേം നിര്വാണ പദ കോ പ്രാപ്ത ഹോതാ ഹൈ, യഹാ സംസാര കേ അഭാവസേ മോക്ഷ നാമ പാതാ ഹൈ.
ഇസപ്രകാര സബ കര്മോം കാ അഭാവരൂപ മോക്ഷ ഹോതാ ഹൈ, ഇസകേ കാരണ സമ്യഗ്ദര്ശന – ജ്ഞാന – ചാരിത്ര കഹേ, ഇനകീ പ്രവൃത്തി ചൌഥേ ഗുണസ്ഥാനസേ സമ്യക്ത്വ പ്രഗട ഹോനേ പര ഏകദേശ ഹോതീ ഹൈ, യഹാ സേ ലഗാകര ആഗേ ജൈസേ ജൈസേ കര്മകാ അഭാവ ഹോതാ ഹൈ വൈസേ വൈസേ സമ്യഗ്ദര്ശന
Page 342 of 394
PDF/HTML Page 366 of 418
single page version
ആദി കീ പ്രവൃത്തി ബഢതീ ജാതീ ഹൈ, ജബ ഘാതി കര്മകാ അഭാവ ഹോതാ ഹൈ തബ തേരഹവേം ഗുണസ്ഥാന മേം അരഹംത ഹോകര ജീവന മുക്ത കഹലാതേ ഹൈം ഓര ചൌദഹവേം ഗുണസ്ഥാന കേ അംത മേം രത്നത്രയ കീ പൂര്ണതാ ഹോതീ ഹൈ, ഇസലിയേ അഘാതി കര്മകാ ഭീ നാശ ഹോകര അഭാവ ഹോതാ ഹൈ തബ സാക്ഷാത മോ സിദ്ധ കഹലാതേ ഹൈം. ഇസപ്രകാര മോക്ഷകാ ഓര മോക്ഷകേ കാരണ സ്വരൂപ ജിന–ആഗമ സേ ജാനകര ഔര സമ്യഗദര്ശന – ജ്ഞാന– ചാരിത്ര മോക്ഷ കേ കാരണ കഹേ ഹൈം ഇനകോ നിശ്ചയ–വ്യവഹാരരൂപ യഥാര്ഥ ജാനകര സേവന കരനാ. തപ ഭീ മോക്ഷകാ കാരണ ഹൈ ഉസേ ഭീ ചാരിത്ര മേം അംതര്ഭൂത കര ത്രയാത്മക ഹീ കഹാ ഹൈ. ഇസപ്രകാര ഇന കാരണോംസേ പ്രഥമ തോ തദ്ഭവ ഹീ മോക്ഷ ഹോതാ ഹൈ. ജബതക കാരണകീ പൂര്ണതാ നഹീം ഹോതീ ഹൈ ഉസസേ പഹിലേ കദാചിത് ആയുകര്മ കീ പൂര്ണതാ ഹോ ജായ തോ സ്വര്ഗ മേം ദേവ ഹോതാ ഹൈ, വഹാ ഭീ യഹ വാംഛാ രഹതീ ഹൈ യഹ ശുഭോപയോഗ കാ അപരാധ ഹൈ, യഹാ സേ ചയ കര മനുഷ്യ ഹോഊ ഗാ തബ സമ്യഗ്ദര്ശന മോക്ഷമാര്ഗ കാ സേവന കര മോക്ഷ പ്രാപ്ത കരൂ ഗാ, ഐസീ ഭാവനാ രഹതീ ഹൈ തബ വഹാ സേ ചയ കേ മോക്ഷ പാതാ ഹൈ. [ പുരുഷാര്ഥ സിദ്ധി – ഉപായ ശ്ലോക നം൦ ൨൨൦ ‘രത്നത്രയരൂപ ധര്മ ഹൈ വഹ നിര്വാണകാ ഹീ കാരണ ഹൈ ഔര ഉസ സമയ പുണ്യകാ ആസ്രവ ഹോതാ ഹൈ വഹ അപരാധ ശുഭോപയോഗകാ കാരണ ഹൈ.’]
അഭീ ഇസ പംവമ കാല മേം ദ്രവ്യ, ക്ഷേത്ര, കാല, ഭാവകീ സാമഗ്രീ കാ നിമിത്ത നഹീം ഹൈ ഇസലിയേ തദ്ഭവ മോക്ഷ നഹീം ഹൈ, തോ ഭീ ജോ രത്നളയ കാ ശുദ്ധതാപൂര്വക പാലന കരേ തോ യഹാ സേ ദേവ പര്യായ പാകര പീഛേ മനുഷ്യ ഹോകര മോക്ഷ പാതാ ഹൈ. ഇസലിയേ യഹ ഉപദേശ ഹൈ – ജൈസേ ബനേ വൈസേ രത്നത്രയകീ പ്രാപ്തി ഉപായ കരനാ, ഇസമേം ഭീ സമ്യഗ്ദര്ശന പ്രധാന ഹൈ ഇസകാ ഉപായ തോ അവശ്യ ചാഹിയേ ഇസലിയേ ജിനാഗമ കോ സമഝകര സമ്യക്ത്വകാ ഉപായ കരനാ യോഗ്യ ഹൈ, ഇസപ്രകാര ഇസ ഗ്രംഥകാ സംക്ഷേപ ജാനോ.
തേ നിശ്ചയ അവഹാരരൂപ നീകൈം ലഖി മാനൂം.
ഈസ മാനുഷഭവകൂം പായകൈ അന്യ ചാരിത മതി ധരോ,
൩൪൨] [അഷ്ടപാഹുഡ
Page 343 of 394
PDF/HTML Page 367 of 418
single page version
മോക്ഷപാഹുഡ][൩൪൩
പംച പരമ ഗുരു പദ കമല ഗ്രംഥ അംത ഹതികാര.. ൨..
യഹാ കോഈ പൂഛേ ––കി ഗ്രംഥോംമേം ജഹാ തഹാ , പംച ണമോകാര കീ മഹിമാ ബഹുത ലിഖീ ഹൈ, മംഗലകാര്യ മേം വിധ്നകോ ദൂര കരനേ കേ ലിയേ ഇസേ ഹീ പ്രധാന കഹാ ഹൈ ഔര ഇസമേം പംച–പരമേഷ്ഠീ കോ നമസ്കാര ഹൈ വഹ പംചപരമേഷ്ഠീ കീ പ്രധാനതാ ഹുഈ, പംചപരമേഷ്ഠീ കോ പരമ ഗുരു കഹേ ഇസമേം ഇസീ മംത്ര കീ മഹിമാ തഥാ മംഗലരൂപപനാ ഔര ഇസസേ വിധ്ന കാ നിവാരണ, പംച–പരമേഷ്ഠീ കേ പ്രധാനപനാ ഔര ഗുരുപനാ തഥാ നമസ്കാര കരനേ യോഗ്യപനാ കൈസേ ഹൈ? വഹ കഹോ. ഇസകേ സമാധാനരൂപ കുഛ ലിഖതേ ഹൈംഃ–––പ്രഥമ തോ പംചണമോകാര മംത്ര ഹൈ, ഇസകേ പൈംതീസ അക്ഷര ഹൈം, യേ മംത്ര കേ ബീജാക്ഷര ഹൈം തഥാ ഇനകാ യോഗ സബ മംത്രോംസേ പ്രധാന ഹൈ, ഇന അക്ഷരോംകാ ഗുരു ആമ്നായ സേ ശുദ്ധ ഉച്ചാരണ ഹോ തഥാ സാധന യഥാര്ഥ ഹോ തബ യേ അക്ഷര കാര്യ മേം വിധ്ന കേ ദൂര കരനേ മേം കാരണ ഹൈം ഇസലിയേ മംഗലരൂപ ഹൈം. ‘മ’ അര്ഥാത് പാപ കോ ഗാലേ ഉസേ മംഗല കഹതേ ഹൈം തഥാ ‘മംഗ’ അര്ഥാത് സുഖ കോ ലാവേ, ദേ, ഉസകോ മംഗല കഹതേ ഹൈം, ഇസസേ ദോനോം കാര്യ ഹോതേ ഹൈം. ഉച്ചാരണ കേ വിധ്ന ടലതേ ഹൈം, അര്ഥ കാ വിചാര കരനേ പര സുഖ ഹോതാ ഹൈ, ഇസീ സേ ഇസകോ മംത്രോം മേം പ്രധാന കഹാ ഹൈ, ഇസപ്രകാര തോ മംത്ര കേ ആശ്രയ മഹിമാ ഹൈ.
പംചപരമേഷ്ഠീ കോ നമസ്കാര ഇസമേം ഹൈ–––വേ പംചപരമേഷ്ഠീ അരഹംത, സിദ്ധ, ആചാര്യ, ഉപാധ്യായ, ഔര സാധു യേ ഹൈം, ഇനകാ സ്വരൂപ തോ ഗ്രംഥോം മേം പ്രസിദ്ധ ഹൈ, തോ ഭീ കുഛ ലിഖതേ ഹൈംഃ–––യഹ അനാദിനിധന അകൃത്രിമ സര്വജ്ഞ കീ പരമ്പരാ സേ ആഗമ മേം കഹാ ഹൈ ഐസാ ഷദ്ദ്രവ്യ സ്വരൂപ ലോക ഹൈ, ജിസമേം ജീവദ്രവ്യ അനംതാനംത ഹൈം ഔര പുദ്ഗല ദ്രവ്യ ഇസകേ അനംതാനംത ഗുണേ ഹൈം, ഏക–ഏക ധര്മദ്രവ്യ, അധര്മദ്രവ്യ ഹൈം ഔര കാലദ്രവ്യ അസംഖ്യാത ദ്രവ്യ ഹൈം. ജീവ തോ ദര്ശന–ജ്ഞാനമയീ ചേതനാ സ്വരൂപ ഹൈ. അജീവ പാ ച ഹൈം യേ ചേതനാ രഹിത ജഡ ഹൈം––ധര്മ, അധര്മ, ആകാശ ഔര കാല യേ ചാര ദ്രവ്യ തോ ജൈസേ ഹൈം വൈസേ ഹീ രഹതേ ഹൈം, ഇനകേ വികാര പരിണതി നഹീം ഹൈ, ജീവ പുദ്ഗല ദ്രവ്യ കേ പരസ്പര നിമിത്ത – നൈമിത്തികഭാവ സേ വിഭാവ പരിണതി ഹൈ, ഇസമേം ഭീ പുദ്ഗല തോ ജഡ ഹൈ, ഇസകേ വിഭാവ പരണിതി കാ ദുഃഖ–സുഖ കാ വേദന നഹീം ഹൈ ഔര ജീവ ചേതന ഹൈ ഇസകേ ദുഃഖ – സുഖ കാ വേദന ഹൈ.
ജീവ അനംതാനംത ഹൈം ഇസമേം കഈ തോ സംസാരീ ഹൈം, കഈ സംസാര സേ നിവൃത്ത ഹോകര സിദ്ധ ഹോ ചുകേ ഹൈം. സംസാരീ ജീവോം മേം കഈ തോ അഭവ്യ ഹൈം തഥാ അഭവ്യ കേ സമാന ഹൈം യേ ദോനോം ജാതി കേ സംസാര കേ നിവൃത്ത കഭീ നഹീം ഹോതേ ഹൈം, ഇസകേ സംസാര അനാദി നിധന ഹൈ.
Page 344 of 394
PDF/HTML Page 368 of 418
single page version
കഈ ഭവ്യ ഹൈം, യേ സംസാര സേ നിവൃത്ത ഹോകര സിദ്ധ ഹോതേ ഹൈം, ഇസപ്രകാര ജീവോം കീ വ്യവസ്ഥാ ഹൈ. അബ ഇനകേ സംസാര കീ ഉത്പത്തി കൈസേ ഹൈ വഹ കഹതേ ഹൈംഃ––– ജീവോം കേ ജ്ഞാനാവരണാദി ആഠ കര്മോം കാ അനാദിബംധരൂപ പര്യായ ഹൈ, ഇസ ബംധ കേ ഉദയ കേ നിമിത്ത സേ ജീവ രാഗദ്വേഷ മോഹാദി വിഭാവപരിണതിരൂപ പരിണമതാ ഹൈ, ഇസ വിഭാവ പരിണതി കേ നിമിത്ത സേ നവീന കര്മബംധ ഹോതാ ഹൈ, ഇസപ്രകാര ഇനകേ സംതാന പരമ്പരാ സേ ജീവ കേ ചതുര്ഗതിരൂപ സംസാര കീ പ്രവൃത്തി ഹോതീ ഹൈ, ഇസ സംസാര മേം ചാരോം ഗതിയോംമേം അനേക പ്രകാര സുഖ–ദുഃഖരൂപ ഭ്രമണ ഹുആ കരതാ ഹൈ; തബ കോഈ കാല ഐസാ ആവേ ജബ മുക്ത ഹോനാ നികട ഹോ തബ സര്വജ്ഞ കേ ഉപദേശ കാ നിമിത്ത പാകര അപനേ സ്വരൂപ കോ ഔര കര്മബംധകേ സ്വരൂപ കോ, അപനേ ഭീതരീ വിഭാവ കേ സ്വരൂപ കോ ജാനേ ഇനകാ ഭേദവിജ്ഞാന ഹോ, തബ പരദ്രവ്യ കോ സംസാര കാ നിമിത്ത ജാനകര ഇസസേ വിരക്ത ഹോ, അപനേ സ്വരൂപ കേ അനുഭവ കാ സാധന കരേ––ദര്ശന–ജ്ഞാനരൂപ സ്വഭാവ മേം സ്ഥിര ഹോനേ കാ സാധന കരേ തബ ഇസകേ ബാഹ്യ സാധന ഹിംസാദിക പംച പാപോം കാ ത്യാഗരൂപ നിര്ഗ്രംഥ പദ, ––സബ പരിഗ്രഹ കീ ത്യാഗരൂപ നിര്ഗ്രംഥ ദിഗമ്ബര മുദ്രാ ധാരണ കരേ, പാ ച മഹാവ്രത, പാ ച സമിതിരൂപ, തീന ഗുപ്തിരൂപ പ്രവര്തേ തബ സബ ജീവോം പര ദയാ കരനേവാലാ സാധു കഹലാതാ ഹൈ. ഇസമേം തീന പദ ഹോതേ ഹൈം–––ജോ ആപ സാധു ഹോകര അന്യകോ സാധുപദകീ ശിക്ഷാ–ദീക്ഷാ ദേ വഹ ആചാര്യ കഹലാതാ ഹൈ, സാധു ഹോകര ജിനസൂത്ര കോ പഢേ പഢാവേ വഹ ഉപാധ്യായ കഹലാതാ ഹൈ, ജോ അപനേ സ്വരൂപകേ സാധന മേം രഹേ വഹ സാധു കഹലാതാ ഹൈ, ജോ സാധു ഹോകര അപനേ സ്വരൂപ കേ സാധന കേ ധ്യാനകേ ബലസേ ചാര ഘാതിയാ കര്മോംകാ നാശ കര കേവലജ്ഞാന, കേവലദര്ശന, അനന്തസുഖ ഓര അനന്തവീര്യ കോ പ്രാപ്ത ഹോ വഹ അരഹംത കഹലാതാ ഹൈ, തബ തീര്ഥംകര തഥാ സാമാന്യകേവലീ––ജിന ഇന്ദ്രാദികസേ പൂജ്യ ഹോതാ ഹൈ, ഇനകീ വാണീ ഖിരതീ ഹൈ, ജിസസേ സബ ജീവോം കാ ഉപകാര ഹോതാ ഹൈ, അഹിംസാ ധര്മ കാ ഉപദേശ ഹോതാ ഹൈ, സബ ജീവോം കീ രക്ഷാ കരാതേ ഹൈം യഥാര്ഥ പദാര്ഥോം കാ സ്വരൂപ ബതാകര മോക്ഷമാര്ഗ ദിഖാതേ ഹൈം, ഇസപ്രകാര അരഹംത പദ ഹോതാ ഹൈ ഔര ജോ ചാര അഘാതിയാ കര്മോം കാ ഭീ നാശകര സബ കര്മോം സേ രഹിത ഹോ ജാതേം ഹൈം വഹ സിദ്ധ കഹലാതേ ഹൈം.
ഇസപ്രകാര യേ പാ ച പദ ഹൈം, യേ അന്യ സബ ജീവോംസേ മഹാന ഹൈം ഇസലിയേ പംചപരമേഷ്ഠീ കഹലാതേ ഹൈം, ഇനകേ നാമ തഥാ സ്വരൂപകേ ദര്ശന, സ്മരണ, ധ്യാന, പൂജന നമസ്കാര സേ അന്യ ജീവോം കേ ശുഭ പരിണാമ ഹോതേ ഹൈം ഇസലിയേ പാപ കാ നാശ ഹോതാ ഹൈ, വര്തമാന വിധ്നകാ വിലയ ഹോതാ ഹൈ ആഗാമീ പുണ്യ കാ ബംധ ഹോതാ ഹൈ, ഇസലിയേ സ്വര്ഗാദിക ശുഭഗതി പാതാ ഹൈ.
൩൪൪] [അഷ്ടപാഹുഡ
Page 345 of 394
PDF/HTML Page 369 of 418
single page version
മോക്ഷപാഹുഡ][൩൪൫ ഇനകീ അജ്ഞാനുസാര പ്രവര്തനസേ പരംപരാസേ സംസാര സേ നിവൃത്തി ഭീ ഹോതീ ഹൈ, ഇസലിയേ യേ പാ ച പരമേഷ്ഠീ സബ ജീവോം കേ ഉപകാരീ പരമഗുരു ഹൈം, സബ സംസാരീ ജീവോം സേ പൂജ്യ ഹൈം. ഇനകേ സിവായ അന്യ സംസാരീ ജീവ രാഗദ്വേഷ മോഹാദി വികാരോം സേ മലിന ഹൈം, യേ പൂജ്യ നഹീം ഹൈ, ഇനകേ മഹാനപനാ, ഗുരുപനാ, പൂജ്യപനാ നഹീം ഹൈ, ആപ ഹീ കര്മോംകേ വശ മലിന ഹൈം തബ അന്യകാ പാപ ഇനസേ കൈസേ കടേ? ഇസപ്രകാര ജിനമത മേം ഇന പംച പരമേഷ്ഠീ കാ മഹാനപനാ പ്രസിദ്ധ ഹൈ ഔര ന്യായകേ ബല സേ ഭീ ഐസാ ഹീ സിദ്ധ ഹോതാ ഹൈ, ക്യോംകി ജോ സംസാര കേ ഭ്രമണ സേ രഹിത ഹോം വേ ഹീ അന്യ കേ സംസാരകാ ഭ്രമണ മിടാനേ കോ കാരണ ഹോതേ ഹൈം. ജൈസേ ജിസകേ പാസ ധനാദി വസ്തു ഹോ വഹീ അന്യകോ ധനാദിക ദേ ഔര ആപ ദരിദ്രീ ഹോ തബ അന്യ കീ ദരിദ്രതാ കൈസേ മേടേ, ഇസപ്രകാര ജാനനാ. ജിനകോ സംസാര കേ ദുഖ മേടനേ ഹോം ഔര സംസാരഭ്രമണകേ ദുഃഖരൂപ ജന്മ–മരണ സേ രഹിത ഹോനാ ഹോ വേ അരഹംതാദിക പംച പരമേഷ്ഠീ കാ നാമ മംത്ര ജപോ, ഇനകേ സ്വരൂപ കാ ദര്ശന, സ്മരണ, ധ്യാന കരോ, ഇസസേ ശുഭ പരിണാമ ഹോകര പാപകാ നാശ ഹോതാ ഹൈ, സബ വിധ്ന ടലതേ ഹൈം, പരംപരാ സേ സംസാരകാ ഭ്രമണ മിടതാ ഹൈ, കര്മോംകാ നാശ ഹോകര മുക്തികീ പ്രാപ്തി ഹോതീ ഹൈ, ഐസാ ജിനമതകാ ഉപദേശ ഹൈ അതഃ ഭവ്യ ജീവോം കേ അംഗീകാര കരനേ യോഗ്യ ഹൈ. യഹാ കോഈ കഹേ––– അന്യമത മേം ബ്രഹ്മാ, വിഷ്ണു, ശിവ ആദിക ഇഷ്ടദേവ മാനതേ ഹൈം ഉനകേ ഭീ വിധ്ന ടലതേ ദേഖേ ജാതേ ഹൈം തഥാ ഉനകേ മത മേം രാജാദി ബഡേ–ബഡേ പുരുഷ ദേഖേ ജാതേ ഹൈം, ഉനകേ ഭീ വേ ഇഷ്ട വിധ്നാദിക കോ മേടാനേവാലേ ഹൈം ഐസേ ഹീ തുമ്ഹാരേ ഭീ കഹതേ ഹോ, ഐസാ ക്യോം കഹതേ ഹോ കി യഹ പ ച പരമേഷ്ഠീ ഹീ പ്രധാന ഹൈ അന്യ നഹീം? ഉസകോ കഹതേ ഹൈം, ഹേ ഭാഈ! ജീവോം കേ ദുഃഖ തോ സംസാരഭ്രമണ കാ ഹൈ ഔര സംസാര ഭ്രമണ കേ കാരണ രാഗ ദ്വേഷ മോഹാദി പരിണാമ ഹൈം തഥാ രാഗാദിക വര്തമാന മേം ആകുലതാമയീ ദുഃഖസ്വരൂപ ഹൈം, ഇസലിയേ യേ ബ്രഹ്മാദിക ഇഷ്ട ദേവ കഹേ യേ തോ രാഗാദിക തഥാ കാമ– ക്രോധാദി യുക്ത ഹൈം, അജ്ഞാനതപ കേ ഫല സേ കഈ ജീവ സബ ലോക മേം ചമത്കാര സഹിത രാജാദിക ബഡാ പദ പാതേ ഹൈം, ഉനകോ ലോഗ ബഡാ മാനകര ബ്രഹ്മാദിക ഭഗവാന കഹനേ ലഗ ജാതേ ഹൈം ഔര കഹതേ ഹൈം കി യഹ പരമേശ്വര ബ്രഹ്മാകാ അവതാര ഹൈ, തോ ഐസേ മാനനേ സേ തോ കുഛ മോക്ഷമാര്ഗീ തഥാ മോക്ഷരൂപ ഹോതാ നഹീം ഹൈ, സംസാരീ ഹീ രഹതാ ഹൈ.
ഐസേ ഹീ അന്യദേവ സബ പദവാലേ ജാനനേ, വേ ആപ ഹീ രാഗാദിക സേ ദുഃഖരൂപ ഹൈം, ജന്മ–മരണ സഹിത ഹൈം വേ പരകാ–സംസാരകാ ദുഃഖ കൈസേ മേടേംഗേ? ഉനകേ മതമേം വിധ്നകാ ടലനാ ഔര രാജാദിക ബഡേ പുരുഷ ഹോതേ കഹേ ജാതേ ഹൈം, വഹാ തോ ഉന ജീവോം കേ പഹിലേ കുഛ ശുഭ കര്മ ബംധേ ഥേ ഉനകാ ഫല ഹൈ. പൂര്വജന്മ മേം കിംചിത് ശുഭ പരിണാമ കിയാ ഥാ ഇസലിയേ പുണ്യകര്മ ബ ധാ ഥാ, ഉസകേ ഉദയസേ കുഛ വിധ്ന ടലതേ ഹൈം ഔര രാജാദിക പദ പാതേ ഹൈം, വഹ തോ പഹിലേ
Page 346 of 394
PDF/HTML Page 370 of 418
single page version
കുഛ അജ്ഞാനതപ കിയാ ഹൈ ഉസകാ ഫല ഹൈ, യഹ തോ പുണ്യപാപരൂപ സംസാര കീ ചേഷ്ടാ ഹൈ, ഇസമേം കുഛ ബഡാഈ നഹീം ഹൈ, ബഡാഈ തോ വഹ ഹൈ ജിസസേ സംസാര കാ ഭ്രമണ മിടേ സോ യഹ തോ വീതരാഗ വിജ്ഞാന ഭാവോംസേ ഹീ മിടേഗാ, ഇസ വീതരാഗവിജ്ഞാന ഭാവയുക്ത പ ച പരമേഷ്ഠീ ഹൈം യേ ഹീ സംസാരഭ്രമണ കാ ദുഃഖ മിടാനേ മേം കാരണ ഹൈം. വര്തമാന മേം കുഛ പൂര്വ ശുഭകര്മ കേ ഉദയ സേ പുണ്യകാ ചമത്കാര ദേഖകര തഥാ പാപകാ ദുഃഖ ദേഖകര ഭ്രമമേം നഹീം പഡനാ, പുണ്യ പാപ ദോനോം സംസാര ഹൈം ഇനസേ രഹിത മോക്ഷ ഹൈ, അതഃ സംസാര സേ ഛൂടകര മോക്ഷ ഹോ ഐസാ ഉപായ കരനാ. വര്തമാനകാ ഭീ വിധ്ന ജൈസാ പ ച പരമേഷ്ഠീ കേ നാമ, മംത്ര, ധ്യാന, ദര്ശന, സ്മരണ സേ മിടേഗാ വൈസാ അന്യകേ നാമാദിക സേ തോ നഹീം മിടേഗാ, ക്യോംകി യേ പ ചപരമേഷ്ഠീ ഹീ ശാംതിരൂപ ഹൈം, കേവല ശുഭ പരണിാമോം ഹീ കേ കാരണ ഹൈം. അന്യ ഇഷ്ട കേ രൂപ തോ രൌദ്രരൂപ ഹൈം, ഇനകേ ദര്ശന സ്മരണ തോ രാഗാദിക തഥാ ഭയാദികകേ കാരണ ഹൈം, ഇനസേ തോ ശുഭ പരിണാമ ഹോതേ ദിഖതേ നഹീം ഹൈം. കിസീ കേ കദാചിത് കുഛ ധര്മാനുരാഗ കേ വശ സേ ശുഭ പരിണാമ ഹോം തോ വഹ ഉനസേ ഹുആ നഹീം കഹലാതാ, ഉസ പ്രാണീ കേ സ്വാഭാവിക ധര്മാനുരാഗ കേ വശ സേ ഹോതാ ഹൈ. ഇസലിയേ അതിശയവാന ശുഭ പരിണാമ കാ കാരണ തോ ശാംതിരൂപ പ ച പരമേഷ്ഠീ ഹീ കാ രൂപ ഹൈ, അതഃ ഇസീ കാ ആരാധന കരനാ, വദ്യഥാ ഖോടീ യുക്തി സുനകര ഭ്രമമേം നഹീം പഡനാ, ഐസേ ജാനനാ.
൩൪൬] [അഷ്ടപാഹുഡ
Page 347 of 394
PDF/HTML Page 371 of 418
single page version
കര്മനാശി ശിവസുഖ ലിയോ വംദൂം തിന കേ പാംയ.. ൧..
അര്ഥഃ––ഇസപ്രകാര മംഗല കേ ലിയേ ജിന മുനിയോംനേ ശിവസുഖ പ്രാപ്ത കിയാ ഉനകോ നമസ്കാര കരകേ ശ്രീ കുന്ദകുന്ദ ആചാര്യകൃത പ്രാകൃത ഗാഥാ ബദ്ധ ലിംഗപാഹുഡ നാമക ഗ്രംഥകീ ദേശഭാഷാമയ വചനികാ കാ അനുവാദ ലിഖാ ജാതാ ഹൈ–––പ്രഥമ ഹീ ആചാര്യ മംഗല കേ ലിയേ ഇഷ്ടകോ നമസ്കാര കര ഗ്രന്ഥ കരനേകീ പ്രതിജ്ഞാ കരതേ ഹൈംഃ––––
വോച്ഛാമി സമണലിംഗം പാഹുഡസത്ഥം സമാസേണ.. ൧..
വക്ഷ്യാമി ശ്രമണലിംഗം പ്രാഭൃതശാസ്ത്രം സമാസേന.. ൧..
അര്ഥഃ–––ആചാര്യ കഹതേ ഹൈം കി മൈം അരഹംതോം കോ നമസ്കാര കരകേ ഔര വൈസേ ഹീ സിദ്ധോം കോ നമസ്കാര കരകേ തഥാ ജിസമേം ശ്രമണലിംഗ കാ നിരൂപണ ഹൈ ഇസ പ്രകാര പാഹുഡശാസ്ത്ര കോ കഹൂ ഗാ. ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
ഭാഖീശ ഹും സംക്ഷേപഥീ മുനിലിംഗ പ്രാഭൃത ശാസ്ത്രനേ. ൧.
Page 348 of 394
PDF/HTML Page 372 of 418
single page version
ഉസകാ നിഷേധ കരനേ കേ ലിയേ ലിംഗനിരൂപണ ശാസ്ത്ര ആചാര്യ നേ രചാ ഹൈ, ഇസകീ ആദി മേം ഘാതികര്മ കാ നാശകര അനംതചതുഷ്ടയ പ്രാപ്ത കരകേ അരഹംത ഹുഏ, ഇന്ഹോംനേ യഥാര്ഥരൂപ സേ ശ്രമണ കാ മാര്ഗ പ്രവര്തായാ ഔര ഉസ ലിംഗ കോ സാധകര സിദ്ധ ഹുഏ, ഇസപ്രകാര അരഹംത സിദ്ധോം കോ നമസ്കാര കരനേ കീ പ്രതിജ്ഞാ കീ ഹൈ.. ൧.. ആഗേ കഹതേ ഹൈം കി ജോ ലിംഗ ബാഹ്യഭേഷ ഹൈ വഹ അംതരംഗ ധര്മ സഹിത കാര്യകാരീ ഹൈഃ–––
ജാണേഹി ഭാവ ധമ്മം കിം തേ ലിംഗണ കായവ്വോ.. ൨..
ജാനീഹി ഭാവധര്മം കിം തേ ലിംഗേന കര്തവ്യമ്.. ൨..
അര്ഥഃ––ധര്മ സഹിത തോ ലിംഗ ഹോതാ ഹൈ പരന്തു ലിംഗമാത്ര ഹീ ധര്മ കീ പ്രാപ്തി നഹീം ഹൈ,
ഇസലിയേ ഹേ ഭവ്യജീവ! തൂ ഭാവരൂപ ധര്മ കോ ജാന ഔര കേവല ലിംഗ ഹീ സേ തേരാ ക്യാ കാര്യ ഹോതാ ഹൈ
അര്ഥാത് കുഛ ഭീ നഹീം ഹോതാ ഹൈ.
ഭാവാര്ഥഃ––യഹാ ഐസാ ജാനോ കി ––ലിംഗ ഐസാ ചിന്ഹ കാ നാമ ഹൈ, വഹ ബാഹ്യ ഭേഷ ധാരണ
ചിന്ഹ സത്യാര്ഥ ഹോതാ ഹൈ ഔര ഇസ വീതരാഗസ്വരൂപ ആത്മാ കേ ധര്മ കേ ബിനാ ലിംഗ ജോ ബാഹ്യ ഭേഷമാത്ര
സേ ധര്മ കീ സംപത്തി–സമ്യക് പ്രാപ്തി നഹീം ഹൈ, ഇസലിയേ ഉപദേശ ദിയാ ഹൈ കി അംതരംഗ ഭാവധര്മ രാഗ–
ദ്വേഷ രഹിത ആത്മാ കാ ശുദ്ധ ജ്ഞാന–ദര്ശനരൂപ സ്വഭാവ ധര്മ ഹൈ ഉസേ ഹേ ഭവ്യ! തൂ ജാന, ഇസ ബാഹ്യ
ലിംഗ ഭേഷ മാത്ര സേ ക്യാ കാമ? കുഛ ഭീ നഹീം. യഹാ ഐസാ ഭീ ജാനനാ ലി ജിനമത മേം ലിംഗ തീന
കഹേ ഹൈം––ഏക തോ മുനികാ യഥാജാത ദിഗമ്ബര ലിംഗ ൧, ദൂജാ ഉത്കൃഷ്ട ശ്രാവക കാ ൨, തീജാ
ആര്യികാ കാ ൩, ഇന തീനോം ഹീ ലിംഗോം കോ ധാരണ കര ഭ്രഷ്ട ഹോ ജോ കുക്രിയാ കരതേ ഹൈം ഇസകാ നിഷേധ
ഹൈ. അന്യമത കേ കഈ ഭേഷ ഹൈം ഇനകോ ഭീ ധാരണ കരകേ ജോ കുക്രിയാ കരതേ ഹൈം വഹ ഭീ നിംദാ പാതേ ഹൈം,
ഇസലിയേ ഭേഷ ധാരണ കരകേ കുക്രിയാ നഹീം കരനാ ഐസാ ബതായാ ഹൈ.. ൨..
ആഗേ കഹതേ ഹൈം കി ജോ ജിനലിംഗ നിര്ഗ്രംഥ ദിഗമ്ബരരൂപ കോ ഗ്രഹണ കര കുക്രിയാ കരകേ ഹ സീ
കരാതേ ഹൈം വേ ജീവ പാപബുദ്ധി ഹൈംഃ––– ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
൩൪൮] [അഷ്ടപാഹുഡ ഭാവാര്ഥഃ––ഇസ കാല മേം മുനികാ ലിംഗ ജൈസാ ജിനദേവ നേ കഹാ ഹൈ ഉസമേം വിപര്യയ ഹോ ഗയാ,
Page 349 of 394
PDF/HTML Page 373 of 418
single page version
ലിംഗപാഹുഡ][൩൪൯
ഉവഹസദി ലിംഗിഭാവം ലിംഗിമ്മിയ ണാരദോ ലിംഗീ.. ൩..
ഉപഹസതി ലിംഗിഭാവം ലിംഗിഷു നാരദഃ ലിംഗീ.. ൩..
അര്ഥഃ––ജോ ജിനവരേന്ദ്ര അര്ഥാത് തീര്ഥംകര ദേവകേ ലിംഗ നഗ്ന ദിഗമ്ബരരൂപ കോ ഗ്രഹണ കരകേ
ലിംഗീപനേ കേ ഭാവ കോ ഉപഹാസതാ ഹൈ––ഹാസ്യമാത്ര സമഝാതാ ഹൈ വഹ ലിംഗീ അര്ഥാത് ഭേഷീ ജിസകീ
ബുദ്ധി പാപസേ മോഹിത ഹൈ വഹ നാരദ ജൈസാ ഹൈ അഥവാ ഇസ ഗാഥാ കേ ചൌഥേ പാദകാ പാഠാന്തര ഐസാ ഹൈ–
–‘ലിംഗം ണാസേദി ലിംഗീണം’ ഇസകാ അര്ഥ––യഹ ലിംഗീ അന്യ ജോ കോഈ ലിംഗോംകേ ധാരക ഹൈം ഉനകേ
ലിംഗ കോ ഭീ നഷ്ട കരതാ ഹൈ, ഐസാ ബതാതാ ഹൈ കി ലിംഗീ സബ ഐസേ ഹീ ഹോതേ ഹൈം.
ഭാവാര്ഥഃ––ലിംഗധാരീ ഹോകര ഭീ പാപബദ്ധി സേ കുഛ കുക്രിയാ കരേ തബ ഉസനേ ലിംഗപനേ കോ ഹാസ്യമാത്ര സമഝാ, കുഛ കാര്യകാരീ നഹീം സമഝാ. ലിംഗീപനാ തോ ഭാവശുദ്ധി സേ ശോഭാ പാതാ ഹൈ, ജബ ഭാവ ബിഗഡേ തബ ബാഹ്യ കുക്രിയാ കരനേ ലഗ ഗയാ തബ ഇസനേ ഇസ ലിംഗ കോ ലജായാ ഔര അന്യ ലിംഗിയോം കേ ലിംഗ കോ ഭീ കലംക ലഗായാ, ലോഗ കഹനേ ലഗേ കി ലിംഗീ ഐസേ ഹീ ഹോതേ ഹൈം അഥവാ ജൈസേ നാരദകാ ഭേഷ ഹൈ ഉസമേം വഹ അപനീ ഇച്ഛാനുസാര സ്വച്ഛംദ പ്രവര്തതാ ഹൈ, വൈസേ ഹീ യഹ ഭീ ഭേഷീ ഠഹരാ, ഇസലിയേ ആചാര്യ നേ ഐസാ ആശയ ധാരണ കരകേ കഹാ ഹൈ കി ജിനേന്ദ്ര കേ ഭേഷ കോ ലജാനാ യോഗ്യ നഹീം ഹൈ.. ൩..
ആഗേ ലിംഗ ധാരണ കരകേ കുക്രിയാ കരേ ഉസകോ പ്രഗട കരതേ ഹൈംഃ–––
സോ പാവമോഹിദ മദീ തിരിക്ഖ ജോണീ ണ സോ സമണോ.. ൪..
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
ഉപര്ഹാസത കരതോ, തേ വിഘാതേ ലിംഗീഓനാ ലിംഗനേ. ൩.
ജേ ലിംഗ ധാരീ നൃത്യ, ഗായന, വാദ്യവാദനനേ കരേ,
൧ പാഠാന്തര– ‘ലിംഗിമ്മിയ ണാരദോ ലിംഗീ’ കേ സ്ഥാന പര ‘ലിംഗം ണാസേദി ലിംഗീണം’.
Page 350 of 394
PDF/HTML Page 374 of 418
single page version
സഃ പാപമോഹിതമതിഃ തിര്യഗ്യോനിഃ ന സഃ ശ്രമണഃ.. ൪..
അര്ഥഃ––ജോ ലിംഗരൂപ കരകേ നൃത്യ കരതാ ഹൈ ഗാതാ ഹൈ വാദിത്ര ബജാതാ ഹൈ സോ പാപസേ മോഹിത ബുദ്വിവാലാ ഹൈ, തിര്യംചയോനി ഹൈ, പശു ഹൈ, ശ്രമണ നഹീം ഹൈ. ഭാവാര്ഥഃ––ലിംഗ ധാരണ കരകേ ഭാവ ബിഗാഡകര നാചനാ, ഗാനാ, ബജാനാ ഇത്യാദി ക്രിയായേം കരതാ ഹൈ വഹ പാപബുദ്ധി ഹൈ പശു ഹൈ അജ്ഞാനീ ഹൈ, മനുഷ്യ നഹീം ഹൈ, മനുഷ്യ ഹോ തോ ശ്രമണപനാ രക്ഖേ. ജൈസേ നാരദ ഭേഷധാരീ നാചതാ ഹൈ, ഗാതാ ഹൈ, ബജാതാ ഹൈ, വൈസേ യഹ ഭീ ഭേഷീ ഹുആ തബ ഉത്തമ ഭേഷ കോ ലജായാ, ഇസലിയേ ലിംഗ ധാരണ കരകേ ഐസാ ഹോനാ യുക്ത നഹീം ഹൈ..൪.. ആഗേ ഫിര കഹതേ ഹൈംഃ–––
സോ പാവ മോഹിദ മദീ തിരിക്ഖജോണീ ണ സോ സമണോ.. ൫..
സഃ പാപമോഹിതമതിഃ തിര്യഗ്യോനി ന സഃ ശ്രമണഃ.. ൫..
വാംഛാ ചിംതവന മമത്വ കരതാ ഹൈ ഔര ഉസ പരിഗ്രഹ കീ രക്ഷാ കരതാ ഹൈ ഉസകാ ബഹുത യത്ന കരതാ
ഹൈ, ഉസകേ ലിയേ ആര്ത്തധ്യാന നിരംതര ധ്യാതാ ഹൈ, വഹ പാപസേ മോഹിത ബുദ്ധിവാലാ ഹൈ, തിര്യംചയോനി ഹൈ,
പശു ഹൈ, അജ്ഞാനീ ഹൈ, ശ്രമണ തോ നഹീം ഹൈ ശ്രമണപനേ കോ ബിഗാഡതാ ഹൈ, ഐസേ ജാനനാ.. ൫..
ആഗേ ഫിര കഹതേ ഹൈംഃ–––
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– ––––––––––––
തേ പാപമോഹിതബുദ്ധി ഛേ തിര്യംചയോനി, ന ശ്രമണ ഛേ. ൫.
ദ്യൂത ജേ രമേ, ബഹുമാന–ഗര്വിത വാദ–കലഹ സദാ കരേ,
൩൫൦] [അഷ്ടപാഹുഡ
൧ പാഠാന്തരഃ – ‘വച്ച’ ‘വജ്ജ’.
Page 351 of 394
PDF/HTML Page 375 of 418
single page version
ലിംഗപാഹുഡ][൩൫൧
വ്രജതി നരകം പാപഃ കുര്വാണഃ ലിംഗിരുപേണ.. ൬..
അര്ഥഃ––ജോ ലിംഗീ ബഹുത മാന കഷായസേ ഗര്വമാന ഹുആ നിരംതര കലഹ കരതാ ഹൈ, വാദ കരതാ
ഹൈ, ദ്യൂതക്രീഡാ കരതാ ഹൈ വഹ പാപീ നരകകോ പ്രാപ്ത ഹോതാ ഹൈ ഔര പാപസേ ഐസേ ഹീ കരതാ രഹതാ ഹൈ.
ഭാവാര്ഥഃ––ജോ ഗൃഹസ്ഥരൂപ കരകേ ഐസീ ക്രിയാ കരതാ ഹൈ ഉസകോ തോ യഹ ഉലാഹനാ നഹീം ഹൈ,
ജാവേ, പരന്തു ലിംഗ ധാരണ കരകേ ഉസരൂപ സേ കുക്രിയാ കരതാ ഹൈ തോ ഉസകോ ഉപദേശ ഭീ നഹീം
ലഗതാ ഹൈ, ഇസസേ നരക കാ ഹീ പാത്ര ഹോതാ ഹൈ.. ൬..
ആഗേ ഫിര കഹതേ ഹൈഃ–––
സോ പാവമോഹിദമദീ ഹിംഡദി സംസാരകംതാരേ.. ൭..
സഃ പാപമോഹിതമതിഃ ഹിംഡതേ സംസാരകാംതാരേ.. ൭..
അര്ഥഃ––പാപ സേ ഉപഹത അര്ഥാത് ഘാത കിയാ ഗയാ ഹൈ ആത്മഭാവ ജിസകാ ഐസാ ഹോതാ ഹുആ
ജോ ലിംഗീ കാ രൂപ കരകേ അബ്രഹ്മകാ സേവന കരതാ ഹൈ വഹ പാപ സേ മോഹിത ബുദ്ധിവാലാ ലിംഗീ
സംസാരരൂപീ കാംതാര–––വന മേം ഭ്രമണ കരതാ ഹൈ.
ഭാവാര്ഥഃ–– പഹിലേ തോ ലിംഗ ധാരണ കിയാ ഔര പീഛേ ഐസാ പാപ–പരിണാമ ഹുആ കി
ന ഹോ? ജിസകേ അമൃത ഭീ ജഹരരൂപ പരിണമേ ഉനകേ രോഗ ജാനേ കീ ക്യാ ആശാ? വൈസേ ഹീ യഹ
ഹുആ, ഐസേ കാ സംസാര കടനാ കഠിന ഹൈ.. ൭..
ആഗേ ഫിര കഹതേ ഹൈംഃ–––
Page 352 of 394
PDF/HTML Page 376 of 418
single page version
അട്ടം ഝായദി ഝാണം അണംത സംസാരിഓ ഹോദി.. ൮..
ആര്ത്തം ധ്യായാതി ധ്യാനം അനംതസംസാരികഃ ഭവതി.. ൮..
അര്ഥഃ––യദി ലിംഗരൂപ കരകേ ദര്ശന ജ്ഞാന ചാരിത്ര കോ തോ ഉപധാനരൂപ നഹീം കിയേ [–ധാരണ
നഹീം കിയേ] ഔര ആര്ത്തധ്യാന കോ ധ്യാതാ ഹൈ തോ ഐസാ ലിംഗീ അനംത സംസാരീ ഹോതാ ഹൈ.
ഭാവാര്ഥഃ––ലിംഗ ധാരണ കരകേ ദര്ശന ജ്ഞാന ചാരിത്രകാ സേവന കരനാ ഥാ വഹ തോ നഹീം കിയാ ഔര പരിഗ്രഹ കുടുമ്ബ ആദി വിഷയോംകാ പരിഗ്രഹ ഛോഡാ ഉസകീ ഫിര ചിംതാ കരകേ ആര്ത്തധ്യാന–ധ്യാനേ ലഗാ തബ അനംത സംസാരീ ക്യോം ന ഹോ? ഇസകാ താത്പര്യ ഹൈ കി–––സമ്യഗ്ദര്ശനാദി രൂപ ഭാവ തോ പഹിലേ ഹുഏ നഹീം ഔര കുഛ കാരണ പാകര ലിംഗ ധാരണ കര ലിയാ, ഉസകീ അവധി ക്യാ? പഹിലേ ഭാവ ശുദ്ധ കരകേ ലിംഗ ധാരണ കരനാ യുക്ത ഹൈ.. ൮.. ആഗേ കഹതേ ഹൈം കി യദി ഭാവ ശുദ്ധികേ ബിനാ ഗൃഹസ്ഥപദ ഛോഡേ തോ യഹ പ്രവൃത്തി ഹോതീ ഹൈഃ––– –
വച്ചദി ണരയം പാഓ കരമാണോ ലിംഗിരുവേണ.. ൯..
വ്രജതി നരകം പാപഃ കുര്വാണഃ ലിംഗിരുപേണ.. ൯..
ബഹാനാ കിസാന കാ കാര്യ, വാണിജ്യ വ്യാപാര അര്ഥാത് വൈശ്യകാ കാര്യ ഔര ജീവഘാത അര്ഥാത് വൈദ്യകര്മ
കേ ലിയേ ജീവഘാത കരനാ അഥവാ ധീവരാദികാ കാര്യ, ഇന കാര്യോം കോ കരതാ ഹൈ വഹ ലിംഗരൂപ ധാരണ
കരകേ ഐസേ പാപകാര്യ കരതാ ഹുആ പാപീ നരകകോ പ്രാപ്ത ഹോതാ ഹൈ.
ഭാവാര്ഥഃ––ഗൃഹസ്ഥപദ ഛോഡകര ശുദ്ധഭാവ ബിനാ ലിംഗീ ഹുആ ഥാ, ഇസകീ ഭാവകീ ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
നേ ധ്യാന ധ്യാവേ ആര്ത, തേഹ അനംത സംസാരീ മുനി. ൮.
ജോഡേ വിവാഹ, കരേ കൃഷി–വ്യാപാര–ജീവവിഘാത ജേ,
൩൫൨] [അഷ്ടപാഹുഡ
Page 353 of 394
PDF/HTML Page 377 of 418
single page version
ലിംഗപാഹുഡ][൩൫൩ വാസനാ മിടീ നഹീം തബ ലിംഗീ കാ രൂപ ധാരണ കരകേ ഭീ ഗൃഹസ്ഥ കാര്യ കരനേ ലഗാ, ആപ വിവാഹ നഹീം കരതാ ഹൈ തോ ഭീ ഗൃഹസ്ഥോംകേ സമ്ബംധ കരാകര വിവാഹ കരാതാ ഹൈ തഥാ ഖേതീ, വ്യാപാര ജീവഹിംസാ ആപ കരതാ ഹൈ ഔര ഗൃഹസ്ഥോംകോ കരാതാ ഹൈ, തബ പാപീ ഹോകര നരക ജാതാ ഹൈ. ഐസേ ഭേഷ ധാരനേ സേ തോ ഗൃഹസ്ഥ ഹീ ഭകാ ഥാ, പദകാ പാപ തോ നഹീം ലഗതാ, ഇസലിയേ ഐസേ ഭേഷ ധാരണ കരനാ ഉചിത നഹീം ഹൈ യഹ ഉപദേശ ഹൈ.. ൯.. ആഗേ ഫിര കഹതേ ഹൈംഃ–––
യംത്രേണ ദീവ്യമാനഃ ഗച്ഛതി ലിംഗീ നരകയാസം.. ൧൦..
ലാപര അര്ഥാത് ഝൂഠ ബോലനേ വാലോംകേ യുദ്ധ ഔര വിവാദ കരാതാ ഹൈ ഔര തീവ്രകര്മ ജിനമേം ബഹുത പാപ
ഉത്പന്ന ഹോ ഐസേ തഏവ്ര കഷായോംകേ കാര്യോം സേ തഥാ യംത്ര അര്ഥാത് ചൌപഡ, ശതരംജ, പാസാ, ഹിംദോലാ
ആദി സേ ക്രിഡാ കരതാ രഹതാ ഹൈ, വഹ നരക ജാതാ ഹൈ. യഹാ ‘ലാഉരാണം’ കാ പാഠാന്തര ഐസാ ഭീ ഹൈ
രാഉലാണം ഇസകാ അര്ഥ–––രാവല അര്ഥാത് രാജകാര്യ കരനേ വാലോം കേ യുദ്ധ വിവാദ കരാതാ ഹൈ, ഐസേ
ജാനനാ.
ഭാവാര്ഥഃ–– ലിംഗ ധാരണ കരകേ ഐസേ കാര്യ കരേ തോ നരക ഹീ പാതാ ഹൈ ഇസമേം സംശയ നഹീം ഹൈ.. ൧൦.. ആഗേ കഹതേ ഹൈം കി ജോ ലിംഗ ധാരണ കരകേ ലിംഗയോഗ്യ കാര്യ കരതാ ഹുആ ദുഃഖീ രഹതാ ഹൈ, ഉന കാര്യോംകാ ആദര നഹീം കരതാ, വഹ ഭീ നരക മേം ജാതാ ഹൈഃ––– ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
൧ മുദ്രിത സടകി സംസ്കൃത പ്രതി മേം ‘സമാഏണ’ ഐസാ പാഠ ഹൈ ജിസകീ ഛായാ മേം ‘മിഥ്യാത്വാദിനാം’ ഇസപ്രകാര ഹൈ.
Page 354 of 394
PDF/HTML Page 378 of 418
single page version
പീഡയദി വട്ടമാണോ പാവദി ലിംഗീ ണരയവാസം.. ൧൧..
പീഡയതേ വര്തമാനഃ പ്രാപ്നോതി ലിംഗീ നരകവാസമ്.. ൧൧..
അര്ഥഃ––ജോ ലിംഗ ധാരണ കരകേ ഇന ക്രിയാഓംകോ കരതാ ഹുആ ബാധ്യമാന ഹോകര പീഡാ പാതാ ഹൈ, ദുഃഖീ ഹോതാ ഹൈ വഹ ലിംഗീ നരകവാസീ കോ പാതാ ഹൈ. വേ ക്രിയായേം ക്യാ ഹൈ? പ്രഥമ തോ ദര്ശന ജ്ഞാന ചാരിത്ര മേം ഇനകാ നിശ്ചയ–വ്യവഹാരരൂപ ധാരണ കരനാ, തപ–അനശനാദിക ബാരഹ പ്രകാരകേ ശക്തികേ അനുസാര കരനാ, സംയമ–ഇന്ദ്രിയോംകോ ഔര മന കോ വശ മേം കരനാ തഥാ ജീവോം കീ രക്ഷാ കരനാ, നിയമ അര്ഥാത് നിത്യ കുഛ ത്യാഗ കരനാ ഔര നിത്യകര്മ അര്ഥാത് ആവശ്യക ആദി ക്രിയാഓംകോ നിത്യ സമയ പര നിത്യ കരനാ, യേ ലിംഗകേ യോഗ്യ ക്രിയായേം ഹൈം, ഇന ക്രിയാഓംകോ കരതാ ഹുആ ദുഃഖീ ഹോതാ ഹൈ വഹ നരക പാതാ ഹൈ. [‘ആത്മ ഹിത ഹേതു വിരാഗ–ജ്ഞാന സോ ലഖൈ ആപകോ കഷ്ടദാന’ മുനിപദ അര്ഥാത് മോക്ഷമാര്ഗ ഉസകോ തോ വഹ കഷ്ടദാതാ മാനതാ ഹൈ അതഃ വഹ മിഥ്യാരുചിവാന ഹൈ] ഭാവാര്ഥഃ––ലിംഗ ധാരണ കരകേ യേ കാര്യ കരനേ ഥേ, ഇനകാ തോ നിരാദര കരേ ഓര പ്രമാദ സേവേ, ലിംഗകേ യോഗ്യ കാര്യ കരതാ ഹുആ ദുഃഖീ ഹോ, തബ ജാനോ കി ഇസകേ ഭാവശുദ്ധിപൂര്വക ലിംഗ ഗ്രഹണ നഹീം ഹുആ ഔര ഭാവ ബിഗഡനേ പര തോ ഉസകാ ഫല നരക ഹീ ഹോതാ ഹൈ, ഇസപ്രകാര ജാനനാ.. ൧൧.. ആഗേ കഹതേ ഹൈം കി ജോ ഭോജനമേം ഭീ രസോംകാ ലോലുപീ ഹോതാ ഹൈ വഹ ഭീ ലിംഗകോ ലജാതാ ഹൈഃ–––
മായീ ലിംഗവിവാഈ തിരിക്ഖജോണീ ണ സോ സമണോ.. ൧൨..
ജേ ഭോജനേ രസഗൃദ്ധി കരതോ വര്തതോ കാമാദികേ,
൩൫൪] [അഷ്ടപാഹുഡ
Page 355 of 394
PDF/HTML Page 379 of 418
single page version
ലിംഗപാഹുഡ][൩൫൫
മായാവീ ലിംഗവ്യവായീ തിര്യഗ്യോനിഃ ന സഃ ശ്രമണഃ.. ൧൨..
അര്ഥഃ––ജോ ലിഹഗ ധാരണ കരകേ ഭോജന മേം ഭീ രസ കീ ഗൃദ്ധി അര്ഥാത് ആസക്തതാ കോ
കരതാ രഹതാ ഹൈ വഹ കംദര്പ ആദികമേം വര്തതാ ഹൈ, ഉസകേ കാമ–സേവനകീ വാംഛാ തഥാ പ്രമാദ
നിദ്രാദിക പ്രചുര മാത്രാ മേം ബഢ ജാതേ ഹൈം തബ ‘ലിംഗവ്യവായീ’ അര്ഥാത് വ്യഭിചാരീ ഹോതാ ഹൈ, മായാവീ
അര്ഥാത് കാമസേവന കേ ലിയേ അനേക ഛല കരനാ വിചാരതാ ഹൈ, ജോ ഐസാ ഹോതാ ഹൈ വഹ തിര്യംചയോനി ഹൈ,
പശുതുല്യ ഹൈ, മനുഷ്യ നഹീം ഹൈ, ഇസലിയേ ശ്രമണ ഭീ നഹീം ഹൈ.
ഭാവാര്ഥഃ––ഗൃഹസ്ഥപദ ഛോഡകര ആഹാര മേം ലോലുപതാ കരനേ ലഗാ തോ ഗൃഹസ്ഥപദ മേം അനേക
കോ പഹിചാനാ ഹീ നഹീം ഹൈ ഇസലിയേ വിഷയസുഖ കീ ചാഹ രഹീ തബ ഭോജന കേ രസകീ, സാഥകേ അന്യ
ഭീ വിഷയോം കീ ചാഹ ഹോതീ ഹൈ തബ വ്യഭിചാര ആദി മേം പ്രവര്തന കര ലിംഗ കോ ലജാതാ ഹൈ, ഐസേ ലിംഗ
സേ തോ ഗൃഹസ്ഥപദ ഹീ ശ്രേഷ്ഠ ഹൈ, ഐസേ ജാനനാ.. ൧൨..
ആഗേ ഫിര ഇസീ കോ വിശേഷരൂപ സേ കഹതേ ഹൈംഃ–––
അവരപരുഈ സംതോ ജിണമഗ്ഗി ണ ഹോഇ സോ സമണോ.. ൧൩..
അപരപ്രരുപീ സന് ജിനമാര്ഗീ ന ഭവതി സഃ ശ്രമണഃ.. ൧൩..
അര്ഥഃ––ജോ ലിംഗധാരീ പിംഡ അര്ഥാത് ആഹാരകേ നിമിത്ത ദൌഡാ ഹൈ, ആഹാരകേ നിമിത്ത കലഹ
കരകേ ആഹാരകോ ഭോഗതാ ഹൈ, ഖാതാ ഹൈ, ഔര ഉസകേ നിമിത്ത അന്യസേ പരസ്പര ഈര്ഷാ കരതാ ഹൈ വഹ
ശ്രമണ ജിനമാര്ഗീ നഹീം ഹൈ.
ഭാവാര്ഥഃ––ഇസ കാല മേം ജിനലിംഗീ സേ ഭ്രഷ്ട ഹോകര പഹിലേ അര്ദ്ധഫാലക ഹുഏ, പീഛേ ഉനമേം
ശ്വേതാമ്ബരാദി സംഘ ഹുഏ, ഉന്ഹോംനേ ശിഥിലാചാര പുഷ്ട കര ലിംഗ കീ പ്രവൃത്തി ബിഗാഡീ, ഉനകാ യഹ നിഷേധ ഹൈ. ഇനമേം അബ ഭീ കഈ ഐസേ ദേഖേ ജാതേ ഹൈം ജോ–––ആഹാരകേ ലിയേ ശീഘ്ര ദൌഡതേ ഹൈം, ഈര്യാപഥകീ സുധ നഹീം ഹൈ ഔര ആഹാര ഗൃഹസ്ഥകേ ഘര സേ ലാകര ദോ–ചാര ശാമില ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Page 356 of 394
PDF/HTML Page 380 of 418
single page version
ബൈഠകര ഖാതേ ഹൈം, ഇസമേം ബടവാരേ മേം സരസ, നീരസ, ആവേ തബ പരസപര കലഹ കരതേ ഹൈം ഔര ഉസകേ നിമിത്ത പരസ്പര ഈര്ഷാ കരതേ ഹൈം, ഇസപ്രകാര കീ പ്രവൃത്തി കരേം തബ കൈസേ ധമണ ഹുഏ? വേ ജിനമാര്ഗീ തോ ഹൈം നഹീം, കലികാല കേ ഭേഷീ ഹൈം. ഇനകോ സാധു മാനതേ ഹൈം വേ ഭീ അജ്ഞാനീ ഹൈം.. ൧൩.. ആഗേ ഫിര കഹതേ ഹൈഃ––––
ജിണലിംഗ ധാരംതോ ചോരേണ വ ഹോഇ സോ സമണോ.. ൧൪..
ജിനലിംഗം ധാരയന് ചൌരേണേവ ഭവതി സഃ ശ്രമണഃ.. ൧൪..
അര്ഥഃ––ജോ ബിനാ ദിയാ തോ ദാന ലേതാ ഹൈ ഔര പരോക്ഷ പരകേ ദൂഷണോംസേ പരകീ നിംദാ കരതാ
ഹൈ വഹ ജിനലിംഗകോ ധാരണ കരതാ ഹുആ ഭീ ചോരകേ സമാന ശ്രമണ ഹൈ.
ഭാവാര്ഥഃ––ജോ ജിനലിംഗ ധാരണ കരകേ ബിനാ ദിയാ ആഹാര ആദികോ ഗ്രഹണ കരതാ ഹൈ,
ഛിപകര കാര്യ കരനാ യേ തോ ചോരകേ കാര്യ ഹൈം. യഹ ഭേഷ ധാരണ കരകേ ഐസേ കരനേ ലഗാ തബ ചോര ഹീ
ഠഹരാ, ഇസലിയേ ഐസാ ഭേഷീ ഹോനാ യോഗ്യ നഹീം ഹൈ.. ൧൪..
ആഗേ കഹതേ ഹൈം കി ജോ ലിംഗ ധാരണ കരകേ ഐസേ പ്രവര്തതേ ഹൈം വേ ശ്രമണ നഹീം ഹൈംഃ–––
ഇരിയാവഹ ധാരംതോ തിരിക്ഖജോണീ ണ സോ സമണോ.. ൧൫..
ഈംര്യാപഥം ധാരയന് തിര്യഗ്യോനിഃ ന സ ശ്രമണഃ.. ൧൫..
ജിനലിംഗ ധാരക ഹോ ഛതാം തേ ശ്രമണ ചോര സമാന ഛേ. ൧൪.
ലിംഗാത്മ ഈര്യാസമിതിനോ ധാരക ഛതാം കൂദേ, പഡേ,
൩൫൬] [അഷ്ടപാഹുഡ