mokShapAhuD][317
jeN rAgo pare davve sa.nsArassa hi kAraNa.n.
teNAvi joiNo Nichcha.n kujjA appe samAyaNa.n.. 71..
teNAvi joiNo Nichcha.n kujjA appe samAyaNa.n.. 71..
yen rAgaH pare dravye sa.nsArasya hi kAraNam.
tenApi yogI nitya.n kuryAt Atmani svabhAvanAm.. 71..
tenApi yogI nitya.n kuryAt Atmani svabhAvanAm.. 71..
arthaH––jis kAraN se paradravyame.n rAg hai vah sa.nsAr hI kA kAraN hai, us kAraN hI
se yogIshvar muni nitya AtmA hI me.n bhAvanA karate hai.n.
bhAvArthaH––koI aisI sha.nkA karate hai.n ki –––paradravya me.n rAg karane se kyA hote hai?
paradravya hai vah par hai hI, apane rAg jis kAl huA us kAl hai, pIChe miT jAtA hai,
usako upadesh diyA hai ki––paradravya se rAg karane par paradravya apane sAth lagatA hai, yah
prasiddha hai, aur apane rAg kA sa.nskAr dR^i.Dh.h.h hotA hai tab paralok tak bhI chalA jAtA hai yah
to yukti siddha hai aur jinAgam me.n rAg se karma kA ba.ndh kahA hai, isakA uday anya janma kA
kAraN hai, isaprakAr paradravya me.n rAg se sa.nsAr hotA hai, isaliye yogIshvar muni paradravya se
rAg Cho.Dkar AtmA me.n nirantar bhAvanA rakhate hai.n.. 71..
Age kahate hai.n ki aise samabhAv se chAritra hotA haiH––––
usako upadesh diyA hai ki––paradravya se rAg karane par paradravya apane sAth lagatA hai, yah
prasiddha hai, aur apane rAg kA sa.nskAr dR^i.Dh.h.h hotA hai tab paralok tak bhI chalA jAtA hai yah
to yukti siddha hai aur jinAgam me.n rAg se karma kA ba.ndh kahA hai, isakA uday anya janma kA
kAraN hai, isaprakAr paradravya me.n rAg se sa.nsAr hotA hai, isaliye yogIshvar muni paradravya se
rAg Cho.Dkar AtmA me.n nirantar bhAvanA rakhate hai.n.. 71..
Age kahate hai.n ki aise samabhAv se chAritra hotA haiH––––
Ni.ndAe ya pasa.nsAe dukkhe ya suhaesu ya.
sattuNa.n chev ba.ndhUNa.n chAritta.n samabhAvado.. 72..
sattuNa.n chev ba.ndhUNa.n chAritta.n samabhAvado.. 72..
ni.ndAyA.n cha prasha.nsAyA.n duHkhe cha sukheShu cha.
shatrUNA.n chaiv ba.ndhUnA.n chAritra.n samabhAvataH.. 72..
shatrUNA.n chaiv ba.ndhUnA.n chAritra.n samabhAvataH.. 72..
arthaH––nindA–prasha.nsA me.n, duHkh–sukhame.n or shatru–bandhu–mitrame.n samabhAv jo
samatApariNAm, rAg–dveSh se rahitapanA, aise bhAv se chAritra hotA hai.
bhAvArthaH––chAritrakA svarUp yah kahA hai ki jo AtmAkA svabhAv hai vah karmake
samatApariNAm, rAg–dveSh se rahitapanA, aise bhAv se chAritra hotA hai.
bhAvArthaH––chAritrakA svarUp yah kahA hai ki jo AtmAkA svabhAv hai vah karmake
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
paradravya pratye rAg to sa.nsArakAraN Che khare;
tethI shramaN nitye karo nijabhAvanA svAtmA viShe. 71.
ni.ndA–prasha.nsAne viShe, duHkho tathA saukhyo viShe,
tethI shramaN nitye karo nijabhAvanA svAtmA viShe. 71.
ni.ndA–prasha.nsAne viShe, duHkho tathA saukhyo viShe,
shatru tathA mitro viShe samatAthI chArit hoy Che. 72.