Benshreeke Vachanamrut-Hindi (itrans transliteration). Bol: 357-384.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 9 of 12

 

Page 146 of 212
PDF/HTML Page 161 of 227
single page version

146

bahinashrIke vachanAmR^it

sharIrake prati rAg ChUT gayA hai . shAntikA sAgar uma.DA hai . chaitanyakI paryAyakI vividh tara.nge.n uChal rahI hai.n . j~nAname.n kushal hai.n, darshaname.n prabal hai.n, samAdhike vedak hai.n . a.ntarame.n tR^ipta-tR^ipta hai.n . munirAj mAno.n vItarAgatAkI mUrti ho.n is prakAr pariNamit ho gaye hai.n . dehame.n vItarAg dashA ChA gaI hai . jin nahI.n parantu jinasarIkhe hai.n ..356..

is sa.nsArame.n jIv akelA janmatA hai, akelA maratA hai, akelA paribhramaN karatA hai, akelA mukta hotA hai . use kisIkA sAth nahI.n hai . mAtra bhrAntise vah dUsarekI oT aur Ashray mAnatA hai . is prakAr chaudah brahmANDame.n akele bhaTakate hue jIvane itane maraN kiye hai.n ki usake maraNake duHkhame.n usakI mAtAkI A.Nkho.nse jo A.nsU bahe unase samudra bhar jAye.n . bhavaparivartan karate-karate ba.DI mushkilase tujhe yah manuShyabhav prApta huA hai, aisA uttam yog milA hai, usame.n AtmAkA hit kar lene jaisA hai, bijalIkI chamakame.n motI piro lene jaisA hai . yah manuShyabhav


Page 147 of 212
PDF/HTML Page 162 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
147

aur uttam sa.nyog bijalIkI chamakakI bhA.Nti alpa kAlame.n vilIn ho jAye.nge . isaliye jaise tU akelA hI duHkhI ho rahA hai, vaise akelA hI sukhake mArga par jA, akelA hI mukti ko prApta kar le ..357..

gurudev mArgako atyanta spaShTa batalA rahe hai.n . AchAryabhagavanto.nne mukti kA mArga prakAshit kiyA hai aur gurudev use spaShTa kar rahe hai.n . jaise ek-ek mA.Ngame.n tel DAlate hai.n usIprakAr sUkShmatAse spaShTa karake sab samajhAte hai.n . bhedaj~nAnakA mArga hathelIme.n dikhAte hai.n . mAl masalakar, taiyAr karake de rahe hai.n ki ‘le, khA le’ . ab khAnA to apaneko hai ..358..

sahajatattvakA kabhI nAsh nahI.n hotA, vah malin nahI.n hotA, usame.n nyUnatA nahI.n AtI . sharIrase vah bhinna hai, upasarga use ChUte nahI.n hai.n, talavAr use ChedatI nahI.n hai, agni use jalAtI nahI.n hai, rAg-dveSh use vikArI nahI.n banAte . vAh tattva ! ana.nt kAl bIt gayA ho to bhI tU to jyo.nkA tyo.n hI hai . tujhe koI pahichAne yA na


Page 148 of 212
PDF/HTML Page 163 of 227
single page version

148

bahinashrIke vachanAmR^it

pahichAne, tU to sadA aisA hI rahanevAlA hai . munike eva.n samyagdraShTike hR^idayakamalake si.nhAsaname.n yah sahaj- tattva nira.ntar virAjamAn hai ..359..

samyagdraShTiko puruShArthase rahit koI kAl nahI.n hai . puruShArtha karake bhedaj~nAn pragaT kiyA tabase puruShArthakI dhArA chalatI hI hai . samyagdraShTikA yah puruShArtha sahaj hai, haThapUrvak nahI.n hai . draShTi pragaT honeke bAd vah ek or pa.DI ho aisA nahI.n hai . jaise agni Dha.NkI pa.DI ho aisA nahI.n hai . a.ntarame.n bhedaj~nAnakA j~nAtR^itvadhArAkA pragaT vedan hai . sahaj j~nAtR^itvadhArA chal rahI hai vah puruShArthase chal rahI hai . param tattvame.n avichalatA hai . pratikUlatAke samUh Aye, sAre brahmANDame.n khalabalI mach jAy, tathApi chaitanyapariNati na DoleaisI sahaj dashA hai ..360..

tU j~nAyakasvarUp hai . anya sab tujhase alag pa.DA hai, mAtra tUne usake sAth ekatvabuddhi kI hai .

‘sharIr, vANI Adi mai.n nahI.n hU.N, vibhAvabhAv merA


Page 149 of 212
PDF/HTML Page 164 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
149

svarUp nahI.n hai, jaisA siddhabhagavAnakA svarUp hai vaisA hI merA svarUp hai’ aisI yathArtha shraddhA kar .

shubh bhAv Aya.Nge avashya . parantu ‘shubh bhAvase kramashaH mukti hogI, shubh bhAv chale jAya.Nge to sab chalA jAyagA aur mai.n shUnya ho jAU.NgA’aisI shraddhA Cho.D.h.h .

tU agAdh ana.nt svAbhAvik shakti yo.nse bharA huA ek akhaNDa padArtha hai . usakI shraddhA kar aur Age ba.Dh.h.h . ana.nt tIrtha.nkar Adi isI mArgase mukti ko prApta hue hai.n ..361..

jis prakAr aj~nAnIko ‘sharIr hI mai.n hU.N, yah sharIr merA hai’ aisA sahaj hI rahA karatA hai, ghokhanA nahI.n pa.DtA, yAd nahI.n karanA pa.DtA, usIprakAr j~nAnIko ‘j~nAyak hI mai.n hU.N, anya kuCh merA nahI.n hai’ aisI sahaj pariNati vartatI rahatI hai, ghokhanA nahI.n pa.DtA, yAd nahI.n karanA pa.DtA . . sahaj puruShArtha vartatA rahatA hai ..362..

munirAj AshcharyakArI nij R^iddhise bhare hue


Page 150 of 212
PDF/HTML Page 165 of 227
single page version

150

bahinashrIke vachanAmR^it

chaitanyamahalame.n nivAs karate hai.n; chaitanyalokame.n ana.nt prakArakA darshanIy hai usakA avalokan karate hai.n; atIndriy-AnandarUp svAdiShTa amR^itabhojanake thAl bhare hai.n vah bhojan karate hai.n . samarasamay achintya dashA hai !363..

gurudevane shAstro.nke gahan rahasya sulajhAkar satya DhU.N.Dh.h.h nikAlA aur hamAre sAmane spaShTarUpase rakhA hai . hame.n kahI.n satya DhU.N.Dhneko jAnA nahI.n pa.DA . gurudevakA koI adbhut pratAp hai . ‘AtmA’ shabda bolanA sIkhe ho.n to vah bhI gurudevake pratApase . ‘chaitanya hU.N’, ‘j~nAyak hU.N’ityAdi sab gurudevake pratApase hI jAnA hai . bhedaj~nAnakI bAt sunaneko milanA durlabh thI, usake badale unakI sAtishay vANI dvArA usake hameshA jharane bah rahe hai.n . gurudev mAno.n hAth paka.Dkar sikhA rahe hai.n . svaya.n puruShArtha karake sIkh lene jaisA hai . avasar chUkanA yogya nahI.n hai ..364..

kAl anAdi hai, jIv anAdi hai, jIvane do prApta


Page 151 of 212
PDF/HTML Page 166 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
151

nahI.n kiyejinarAjasvAmI aur samyaktva . jinarAjasvAmI mile parantu unhe.n pahichAnA nahI.n, jisase milanA vah na milaneke barAbar hai . anAdi kAlase jIv a.ntarame.n jAtA nahI.n hai aur navInatA prApta nahI.n karatA; ekake ek viShayakAshubhAshubh bhAvakA piShTapeShaN karatA hI rahatA hai, thakatA nahI.n hai . ashubhame.nse shubhame.n aur phi ra shubhame.nse ashubhame.n jAtA hai . yadi shubh bhAvase mukti milatI hotI, tab to kabakI mil gaI hotI ! ab, yadi pUrvame.n ananta bAr kiye hue shubh bhAvakA vishvAs Cho.Dkar, jIv apUrva navIn bhAv karejinavarasvAmI dvArA upadiShTa shuddha samyak pariNati kare, to vah avashya shAshvat sukhako prApta ho ..365..

jisane AtmAko pahichAnA hai, anubhav kiyA hai, usako AtmA hI sadA samIp vartatA hai, pratyek paryAyame.n shuddhAtmadravya hI mukhya rahatA hai . vividh shubh bhAv Aye.n tab kahI.n shuddhAtmA vismR^it nahI.n ho jAtA aur ve bhAv mukhyatA nahI.n pAte .

munirAjako pa.nchAchAr, vrat, niyam, jinabhakti


Page 152 of 212
PDF/HTML Page 167 of 227
single page version

152

bahinashrIke vachanAmR^it

ityAdi sarva shubh bhAvo.nke samay bhedaj~nAnakI dhArA, svarUpakI shuddha chAritradashA nira.ntar chalatI hI rahatI hai . shubh bhAv nIche hI rahate hai.n; AtmA U.NchAkA U.NchA hIUrdhva hIrahatA hai . sab kuCh pIChe rah jAtA hai, Age ek shuddhAtmadravya hI rahatA hai ..366..

jinendrabhagavAnakI vANIme.n atishayatA hai, usame.n ana.nt rahasya hote hai.n, us vANI dvArA bahut jIv mArga prApta karate hai.n . aisA hone par bhI sampUrNa chaitanyatattva us vANIme.n bhI nahI.n AtA . chaitanyatattva adbhut, anupam eva.n avarNanIy hai . vah svAnubhavame.n hI yathArtha pahichAnA jAtA hai ..367..

pa.nchendriyapanA, manuShyapanA, uttam kul aur satya dharmakA shravaN uttarottar durlabh hai . aise sAtishay j~nAnadhArI gurudev aur unakI puruShArthaprerak vANIke shravaNakA yog ana.nt kAlame.n mahApuNyodayase prApta hotA hai . isaliye pramAd Cho.Dkar puruShArtha karo . sab suyog prApta ho gayA hai, usakA lAbh le lo .


Page 153 of 212
PDF/HTML Page 168 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
153

sAvadhAn hokar shuddhAtmAko pahichAnakar bhavabhramaNakA anta lAo ..368..

chaitanyatattvako pudgalAtmak sharIr nahI.n hai, nahI.n hai . chaitanyatattvako bhavakA parichay nahI.n hai, nahI.n hai . chaitanyatattvako shubhAshubh pariNati nahI.n hai, nahI.n hai . usame.n sharIrakA, bhavakA, shubhAshubh bhAvakA sa.nnyAs hai .

jIvane ana.nt bhavo.nme.n paribhramaN kiyA, guN hInarUp yA viparItarUp pariNamit hue, tathApi mUl tattva jyo.nkA tyo.n hI hai, guN jyo.nke tyo.n hI hai.n . j~nAnaguN hInarUp pariNamit huA usase kahI.n usake sAmarthyame.n nyUnatA nahI.n AyI hai . AnandakA anubhav nahI.n hai isaliye AnandaguN kahI.n chalA nahI.n gayA hai, naShTa nahI.n ho gayA hai, ghis nahI.n gayA hai . shakti rUpase sab jyo.nkA tyo.n rahA hai . anAdi kAlase jIv bAhar bhaTakatA hai, ati alpa jAnatA hai, AkulatAme.n ruk gayA hai, tathApi chaitanyadravya aur usake j~nAn-AnandAdi guN jyo.nke tyo.n svayamev surakShit rahe hai.n, unakI surakShA nahI.n karanI pa.DtI .


Page 154 of 212
PDF/HTML Page 169 of 227
single page version

154

bahinashrIke vachanAmR^it

aise paramArthasvarUpakI samyagdraShTi jIvako anubhavayukta pratIti hotI hai ..369..

jise AtmAkA karanA ho use AtmAkA dhyey hI sanmukh rakhane yogya hai . ‘kAryo.n’kI ginatI karanekI apekShA ek AtmAkA dhyey hI mukhya rakhanA vah uttam hai . pravR^ittirUp ‘kArya’ to bhUmikAke yogya hote hai.n .

AtmAko mukhya rakhakar jo kriyA ho use j~nAnI dekhate rahate hai.n . unake sarva kAryo.nme.n ‘AtmA samIp jise rahe’ aisA hotA hai . dhyeyako ve bhUlate nahI.n hai.n ..370..

jaise svapnake laDDuo.nse bhUkh nahI.n miTatI, jaise marIchikAke jalase pyAs nahI.n bujhatI, vaise hI par padArtho.nse sukhI nahI.n huA jAtA . ‘isame.n sadA rativa.nt ban, isame.n sadA sa.ntuShTa re . isase hi ban tU tR^ipta, uttam saukhya ho jisase tujhe ..’’ ’’’


Page 155 of 212
PDF/HTML Page 170 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
155

yahI sukhI honekA upAy hai . vishvAs karo ..371..

jaise pAtAlakuA.N khodane par, pattharakI AkhirI parta TUTakar usame.n Ched ho jAne par pAnIkI jo U.NchI pichakArI u.DtI hai, use dekhanese pAtAlake pAnIkA a.ndarakA bhArI jor khyAlame.n AtA hai, usI prakAr sUkShma upayog dvArA gaharAIme.n chaitanyatattvake tal tak pahu.Nch jAne par, samyagdarshan pragaT honese, jo A.nshik shuddha paryAy phU TatI hai, us paryAyakA vedan karane par chaitanyatattvakA a.ndarakA ana.nt dhruv sAmarthya anubhavame.nspaShTa khyAlame.n AtA hai ..372..

sab tAlo.nkI ku.njI ek‘j~nAyakakA abhyAs karanA’ . isase sab tAle khul jAya.Nge . jise sa.nsArakArAgR^ihase ChUTanA ho, mukti purIme.n jAnA ho, use moh-rAg-dveSharUp tAle kholaneke liye j~nAyakakA abhyAs karanerUp ek hI ku.njI lagAnI chAhiye ..373..


Page 156 of 212
PDF/HTML Page 171 of 227
single page version

156

bahinashrIke vachanAmR^it

shubh rAgakI ruchi vah bhI bhavakI ruchi hai, mokShakI ruchi nahI.n hai . jo ma.ndakaShAyame.n sa.ntuShTa hotA hai, vah akaShAyasvabhAvI j~nAyakako jAnatA nahI.n eva.n pAtA nahI.n . gurudev pukAr-pukArakar kahate hai.n ki j~nAyakakA Ashray karake shuddha pariNati pragaT kar; vahI ek pad hai, sheSh sab apad hai ..374..

is chaitanyatattvako pahichAnanA chAhiye . chaitanyako pahichAnanekA abhyAs karanA, bhedaj~nAnakA abhyAs karanAvahI kartavya hai . vah abhyAs karate-karate AtmAkI rAgAdise bhinnatA bhAsit ho to AtmAkA svarUp prApta ho jAy . AtmA chaitanyatattva hai, j~nAyakasvarUp haiuse pahichAnanA chAhiye . jIvako aisA bhram hai ki paradravyakA mai.n kar sakatA hU.N . parantu svaya.n parapadArthame.n kuCh nahI.n kar sakatA . pratyek dravya svata.ntra hai . svaya.n j~nAtA hai, j~nAyak hai . parapadArthame.n usakA j~nAn jAtA nahI.n hai aur parame.nse kuCh AtA nahI.n hai . yah samajhaneke liye dev-shAstra-guru Adi bAhya nimitta hote hai.n, parantu darshan-j~nAn-chAritra Adi


Page 157 of 212
PDF/HTML Page 172 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
157

jo pragaT hotA hai, vah sab apaneme.nse hI pragaT hotA hai . us mUlatattvako pahichAnanA vahI kartavya hai . dUsarA bAharakA to ana.nt kAlame.n bahut kiyA hai . shubhabhAvakI sab kriyAe.N kI.n, shubhabhAvame.n dharma mAnA, parantu dharma to AtmAke shuddhabhAvame.n hI hai . shubh to vibhAv hai, AkulatArUp hai, duHkharUp hai, usame.n kahI.n shAnti nahI.n hai . yadyapi shubhabhAv Aye binA nahI.n rahate, tathApi vahA.N shAnti to nahI.n hai . shAnti ho, sukh hoAnanda ho aisA tattva to chaitanya hI hai . nivR^ittimay chaitanyapariNatime.n hI sukh hai, bAhyame.n kahI.n sukh hai hI nahI.n . isaliye chaitanyatattvako pahichAnakar usame.n sthir honekA prayAs karanA vahI yathArtha shreyarUp hai . vah ek hI manuShya jIvaname.n karaneyogya hitarUpkalyANarUp hai ..375..

pUrNa guNo.nse abhed aise pUrNa Atmadravya par draShTi karanese, usIke Alambanase, pUrNatA pragaT hotI hai . is akhaNDa dravyakA Alamban vahI akhaNDa ek paramapAriNAmikabhAvakA Alamban hai . j~nAnIko us


Page 158 of 212
PDF/HTML Page 173 of 227
single page version

158

bahinashrIke vachanAmR^it

Ala.nbanase pragaT honevAlI aupashamik, kShAyopashamik aur kShAyikabhAvarUp paryAyo.nkAvyakta honevAlI vibhUtiyo.nkAvedan hotA hai parantu unakA Alamban nahI.n hotAun par jor nahI.n hotA . jor to sadA akhaNDa shuddha dravya par hI hotA hai . kShAyikabhAvakA bhI Ashray yA Alamban nahI.n liyA jAtA kyo.nki vah to paryAy hai, visheShabhAv hai . sAmAnyake Ashrayase hI shuddha visheSh pragaT hotA hai, dhruvake Alambanase hI nirmal utpAd hotA hai . isaliye sab Cho.Dkar, ek shuddhAtmadravyake pratiakhaNDa paramapAriNAmikabhAvake pratidraShTi kar, usIke Upar nirantar jor rakh, usIkI or upayog Dhale aisA kar ..376..

svabhAvame.nse visheSh Ananda pragaT karaneke liye munirAj ja.ngalame.n base hai.n . us hetu unako nirantar paramapAriNAmikabhAvame.n lInatA vartatI hai,din-rAt romaromame.n ek AtmA hI ram rahA hai . sharIr hai kintu sharIrakI koI chintA nahI.n hai, dehAtIt jaisI dashA hai . utsarga eva.n apavAdakI maitrIpUrvak rahanevAle


Page 159 of 212
PDF/HTML Page 174 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
159

hai.n . AtmAkA poShaN karake nij svabhAvabhAvo.nko puShTa karate hue vibhAvabhAvo.nkA shoShaN karate hai.n . jis prakAr mAtAkA pallA paka.Dkar chalatA huA bAlak kuCh a.Dchan dikhane par adhik jorase pallA paka.D.h.h letA hai, usI prakAr muni parIShah-upasarga Ane par prabal puruShArthapUrvak nijAtmadravyako paka.D.h.h lete hai.n . ‘aisI pavitra munidashA kab prApta kare.nge !’ aisA manorath samyagdraShTiko vartatA hai ..377..

jise svabhAvakI mahimA jAgI hai aise sachche AtmArthIko viShay-kaShAyo.nkI mahimA TUTakar unakI tuchChatA lagatI hai . use chaitanyasvabhAvakI samajhame.n nimittabhUt dev-shAstra-gurukI mahimA AtI hai . koI bhI kArya karate hue use nira.ntar shuddha svabhAv prApta karanekA khaTakA lagA hI rahatA hai .

gR^ihasthAshramame.n sthit j~nAnIko shubhAshubh bhAvase bhinna j~nAyakakA avalamban karanevAlI j~nAtR^itvadhArA nira.ntar vartatI rahatI hai . parantu puruShArthakI nirbalatAke kAraN asthiratArUp vibhAvapariNati banI huI hai


Page 160 of 212
PDF/HTML Page 175 of 227
single page version

160

bahinashrIke vachanAmR^it

isaliye unako gR^ihasthAshram sambandhI shubhAshubh pariNAm hote hai.n . svarUpame.n sthir nahI.n rahA jAtA isaliye ve vividh shubhabhAvo.nme.n yukta hote hai.n :‘mujhe dev-gurukI sadA samIpatA ho, guruke charaNakamalakI sevA ho’ ityAdi prakArase jinendrabhakti -stavan-pUjan eva.n gurusevAke bhAv hote hai.n tathA shAstrasvAdhyAyake, dhyAnake, dAnake, bhUmikAnusAr aNuvrat eva.n tapAdike shubhabhAv unake haTh binA Ate hai.n . in sab bhAvo.nke bIch j~nAtR^itva-pariNatikI dhArA to satat chalatI hI rahatI hai .

nijasvarUpadhAmame.n ramanevAle munirAjako bhI pUrNa vItarAgadashAkA abhAv honese vividh shubhabhAv hote hai.n :unake mahAvrat, aTThAIs mUlaguN, pa.nchAchAr, svAdhyAy, dhyAn ityAdi sambandhI shubhabhAv Ate hai.n tathA jinendrabhakti -shrutabhakti -gurubhakti ke ullAsamay bhAv bhI Ate hai.n . ‘he jinendra ! Apake darshan honese, Apake charaNakamalakI prApti honese, mujhe kyA nahI.n prApta huA ? arthAt Ap milanese mujhe sab kuCh mil gayA .’ aise anek prakArase shrI padmanandI Adi munivaro.nne jinendrabhakti ke srot bahAye


Page 161 of 212
PDF/HTML Page 176 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
161

hai.n .aise aise anek prakArake shubhabhAv munirAjako bhI haTh binA Ate hai.n . sAth hI sAth j~nAyakake ugra Alambanase muniyogya ugra j~nAtR^itvadhArA bhI satat chalatI hI rahatI hai .

sAdhakakomuniko tathA samyagdraShTi shrAvakako jo shubhabhAv Ate hai.n ve j~nAtR^itvapariNatise viruddha- svabhAvavAle honeke kAraN unakA AkulatArUpase duHkharUpase vedan hotA hai, heyarUp j~nAt hote hai.n, tathApi us bhUmikAme.n Aye binA nahI.n rahate .

sAdhakakI dashA ekasAth tripaTI (tIn visheShatAo.nvAlI) hai :ek to, use j~nAyakakA Ashray arthAt shuddhAtmadravyake prati jor nira.ntar vartatA hai jisame.n ashuddha tathA shuddha paryAyA.nshakI bhI upekShA hotI hai; dUsarA, shuddha paryAyA.nshakA sukharUpase vedan hotA hai; aur tIsarA, ashuddha paryAyA.nshjisame.n vrat, tap, bhakti Adi shubhabhAvo.nkA samAvesh hai usakA duHkharUpase, upAdhirUpase vedan hotA hai .

sAdhakako shubhabhAv upAdhirUp lagate hai.nisakA aisA artha nahI.n hai ki ve bhAv haThapUrvak hote hai.n .


Page 162 of 212
PDF/HTML Page 177 of 227
single page version

162

bahinashrIke vachanAmR^it

yo.n to sAdhakake ve bhAv haTharahit sahajadashAke hai.n, aj~nAnIkI bhA.Nti ‘ye bhAv nahI.n karU.NgA to parabhavame.n duHkh sahan karanA pa.De.nge’ aise bhayase jabaran kaShTapUrvak nahI.n kiye jAte; tathApi ve sukharUp bhI j~nAt nahI.n hote . shubhabhAvo.nke sAth-sAth vartatI, j~nAyakakA avalamban lenevAlI jo yathochit nirmal pariNati vahI sAdhakako sukharUp j~nAt hotI hai .

jis prakAr hAthIke bAharake dA.NtdikhAneke dA.Nt alag hote hai.n aur bhItarake dA.NtchabAneke dA.Nt alag hote hai.n, usI prakAr sAdhakako bAhyame.n utsAhake kAryashubh pariNAm dikhAyI de.n ve alag hote hai.n aur a.ntarame.n AtmashAntikAAtmatR^iptikA svAbhAvik pariNaman alag hotA hai . bAhya kriyAke AdhArase sAdhakakA a.ntar nahI.n pahichAnA jAtA ..378..

jagatame.n sarvotkR^iShTa vastu terA AtmA hI hai . usame.n chaitanyaras aur Ananda bhare hai.n . vah guN- maNiyo.nkA bhaNDAr hai . aise divyasvarUp AtmAkI divyatAko tU nahI.n pahichAnatA aur paravastuko


Page 163 of 212
PDF/HTML Page 178 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
163

mUlyavAn mAnakar use prApta karanekA parishram kar rahA hai ! paravastu tIn kAlame.n kabhI kisIkI nahI.n huI hai, tU vyartha bhramaNAse use apanI banAnekA prayatna karake apanA ahit kar rahA hai ! 379..

jis prakAr suvarNako ja.ng nahI.n lagatI, agniko dImak nahI.n lagatI, usI prakAr j~nAyakasvabhAvame.n AvaraN, nyUnatA yA ashuddhi nahI.n AtI . tU use pahichAnakar usame.n lIn ho to tere sarva guNaratno.nkI chamak pragaT hogI ..380..

jIv bhale hI chAhe jitane shAstra pa.Dh.h.h le, vAdavivAd karanA jAne, pramAN-nay-nikShepAdise vastukI tarkaNA kare, dhAraNArUp j~nAnako vichAro.nme.n visheSh-visheSh phe re, kintu yadi j~nAnasvarUp AtmAke astitvako na paka.De aur tadrUp pariNamit na ho, to vah j~neyanimagna rahatA hai, jo-jo bAharakA jAne usame.n tallIn ho jAtA hai, mAno.n j~nAn bAharase AtA ho aisA bhAv vedatA rahatA hai . sab pa.Dh.h.h gayA, anek


Page 164 of 212
PDF/HTML Page 179 of 227
single page version

164

bahinashrIke vachanAmR^it

yukti -nyAy jAne, anek vichAr kiye, parantu jAnanevAleko nahI.n jAnA, j~nAnakI asalI bhUmi draShTigochar nahI.n huI, to vah sab jAnanekA phal kyA ? shAstrAbhyAsAdikA prayojan to j~nAnasvarUp AtmAko jAnanA hai ..381..

AtmA utpAd-vyay-dhrauvyasvarUp hai; vah nitya rahakar palaTatA hai . usakA nityasthAyI svarUp rItA nahI.n, pUrNa bharA huA hai . usame.n ana.nt guNaratno.nke kamare bhare hai.n . us adbhut R^iddhiyukta nitya svarUp par draShTi de to tujhe sa.ntoSh hogA ki ‘mai.n to sadA kR^itakR^itya hU.N’ . usame.n sthir honese tU paryAyame.n kR^itakR^itya ho jAyagA ..382..

j~nAyakasvabhAv AtmAkA nirNay karake, mati- shrutaj~nAnakA upayog jo bAhyame.n jAtA hai use a.ntarame.n sameT lenA, bAhar jAte hue upayogako j~nAyakake avalamban dvArA bArambAr a.ntarame.n sthir karate rahanA, vahI shivapurI pahu.NchanekA rAjamArga hai . j~nAyak


Page 165 of 212
PDF/HTML Page 180 of 227
single page version

bahinashrIke vachanAmR^it
165

AtmAkI anubhUti vahI shivapurIkI sa.Dk hai, vahI mokShakA mArga hai . dUsare sab us mArgakA varNan karaneke bhinnabhinna prakAr hai.n . jitane varNanake prakAr hai.n, utane mArga nahI.n hai.n; mArga to ek hI hai ..383..

tere AtmAme.n nidhAn ThasAThas bhare hai.n . ana.nt- guNanidhAnako rahaneke liye ana.nt kShetrakI AvashyakatA nahI.n hai, asa.nkhyAt pradesho.nke kShetrame.n hI ana.nt guN ThasAThas bhare hai.n, tujhame.n aise nidhAn hai.n, to phi ra tU bAhar kyo.n jAtA hai ? tujhame.n hai use dekh na ! tujhame.n kyA kamI hai ? tujhame.n pUrNa sukh hai, pUrNa j~nAn hai, sab kuCh hai . sukh aur j~nAn to kyA parantu koI bhI vastu bAhar lene jAnA pa.De aisA nahI.n hai . ek bAr tU a.ntarame.n pravesh kar, sab antarame.n hai . antarame.n gahare utarane par, samyagdarshan hone par, tere nidhAn tujhe dikhAyI de.nge aur un sarva nidhAnake pragaT a.nshako vedakar tU tR^ipta ho jAyagA . pashchAt puruShArtha karate hI rahanA jisase pUrNa nidhAnakA bhoktA hokar tU sadAkAl param tR^ipta-tR^ipta rahegA ..384..