Benshreena Vachanamrut (Gujarati). Bol: 294-295.

< Previous Page   Next Page >


Page 99 of 186
PDF/HTML Page 116 of 203

 

background image
બહેનશ્રીનાં વચનામૃત
૯૯
જ્ઞાનીને ‘હું જ્ઞાયક છું’ એવી ધારાવાહી પરિણતિ
અખંડિત રહે છે. તે બહારના ભક્તિ-શાસ્ત્ર-સ્વાધ્યાય
આદિ પ્રસંગોમાં ઉલ્લાસપૂર્વક જોડાતા દેખાય ત્યારે પણ
તેમની જ્ઞાયકધારા તો અખંડિતપણે અંદર જુદી જ કાર્ય
કર્યા કરે છે. ૨૯૪.
જોકે દ્રષ્ટિ-અપેક્ષાએ સાધકને કોઈ પર્યાયનો કે
ગુણભેદનો સ્વીકાર નથી તોપણ તેને સ્વરૂપમાં ઠરી જવાની
ભાવના તો વર્તે છે. રાગાંશરૂપ બહિર્મુખતા તેને દુઃખરૂપે
વેદાય છે અને વીતરાગતા-અંશરૂપ અંતર્મુખતા સુખરૂપે
વેદાય છે. જે આંશિક બહિર્મુખ વૃત્તિ વર્તતી હોય તેનાથી
સાધક ન્યારો ને ન્યારો રહે છે. આંખમાં કણું ન સમાય
તેમ ચૈતન્યપરિણતિમાં વિભાવ ન સમાય. જો સાધકને
બહારમાં
પ્રશસ્ત
અપ્રશસ્ત રાગમાંદુઃખ ન લાગે અને
અંદરમાંવીતરાગતામાંસુખ ન લાગે તો તે અંદર કેમ
જાય? ક્યાંક રાગ વિષે ‘રાગ આગ દહે’ એમ કહ્યું હોય,
ક્યાંક પ્રશસ્ત રાગને ‘વિષકુંભ’ કહ્યો હોય, ગમે તે
ભાષામાં કહ્યું હોય, સર્વત્ર ભાવ એક જ છે કે
વિભાવનો
અંશ તે દુઃખરૂપ છે. ભલે ઊંચામાં ઊંચા શુભભાવરૂપ કે
અતિસૂક્ષ્મ રાગરૂપ પ્રવૃત્તિ હોય તોપણ જેટલી પ્રવૃત્તિ તેટલી
આકુળતા છે અને જેટલો નિવૃત્ત થઈ સ્વરૂપમાં લીન