PDF/HTML Page 861 of 1906
single page version
samAdhAna- ... pahalese .. ho rahA hai, abhI bhI ho rahA hai. gurudev virAjate the, sab mangalatA chhA gayI hai. isaliye vah sab (ho rahA hai). ek sAdhanAbhUmi hai na, isaliye sabako sphuratA rahatA hai.
mumukShu- ... yah nishchay hai yA yah shraddhAguN hai yA sukhaguN hai, svAnubhUtike samay aisA kuchh khyAlamen...
samAdhAna- use andar bhAsatA hai.
mumukShu- koI guNakI pariNati...?
samAdhAna- ananta guNakI pariNati use khyAlamen AtI hai.
mumukShu- ... aisA kuchh bhinna-bhinna bhAsit hotA hai?
samAdhAna- sab guN to ek dravyamen hI hain. parantu usamen ananta-ananta bhAv bhare hain, ananta guN bhare hain. usakA bhAvabhAsan hotA hai. kevalagnAnI pratyakSha jAnate hain, parantu svAnubhUtimen bhI usakA bhAvakA bhAsan hotA hai.
mumukShu- vah to svAnubhUtike samay hI khyAlamen AtA hai.
samAdhAna- hAn, svAnubhUtimen khyAlamen AtA hai, usake vedanamen AtA hai.
mumukShu- darshanaguNase dekhe ..
samAdhAna- netra rahit... vah to jaD hai, Ankh to jaD hai. Ankh kuchh dekhatI nahIn. andar dekhanevAlA chaitanya hai. Ankh to nimitta hai. ye jo bAharakA dikhatA hai, vah Ankh nahIn dekhatI, Ankh to jaD hai, Ankh nahIn dekhatI hai. dekhanevAlA andar hai. usakI kShayopasham shaktike kAraN vah sIdhA nahIn dekh sakatA. Ankhake kAraN hI hai. Ankh to jaD hI hai. chaitanya chalA jAtA hai to Ankh kahAn dekhatI hai? isaliye dekhanevAlA to svayam hI hai, chaitanya hI hai.
ab, jo svayam hI dekhanevAlA hai, use AlambanakI jarUrat nahIn paDatI. use Alamban to kShayopashamagnAn hai isaliye jarUrat paDatI hai. chaitanya svayam dekhanevAlA hai. svAnubhUtimen usakA dekhanekA guN chalA nahIn jAtA hai. svayam dekhanevAlA, svayam svayamko dekhatA hai. us vakta bAhar upayog nahIn hai, parantu svayam svayamko dekhatA hai, svayam svayamko vedatA
PDF/HTML Page 862 of 1906
single page version
hai. bhale use pratyakSha kevalagnAnI ho vaisA nahIn hai, parantu usake vedanamen AtA hai. dekhanevAlA svayam hai. ye Ankh kuchh dekhatI nahIn. dekhanekA guN hI chaitanyakA hai. Ankh to jaD hai. chaitanya chalA jAtA hai to Ankh kahAn dekhatI hai? isaliye dekhanevAlA chaitanya hai, jAnanevAlA chaitanya hai. jAnanevAlA svayam hai, dekhanevAlA svayam hai. gnAyak svayam jAnanevAlA jo-jo bhAv hon, un sabako jAnanevAlA andar hai. vibhAv ekake bAd ek sab vikalpa chale jAy to bhI jAnanevAlA aise hI khaDA hai. bachapanase lekar abhI tak kyA-kyA huA, sab gnAn jAnatA hai. vikalpa to chale gaye hain, kArya chale gaye to bI jAnanevAlA to vaisAkA vaisA hai. jAnanevAlA aur dekhanevAlA vah svayam guNavAlA hai, jAnane-dekhanevAlA.
AnandaguN hai, vah bAharase Ananda mAnatA hai, vah kalpit hai. lekin vikalpa TUT jAy, AkulatA TUTakar jo nirvikalpa dashA Aye use svAnubhUtimen jo AnandaguN vedanamen AtA hai, usake sAth usake ananta guNonkA bhAvakA bhAsan hotA hai.
mumukShu- sanchetatA hai aisA jo apane kahate hain, svayam apaneApako sanchetatA hai, vah bhI ek guNamense hotA hai?
samAdhAna- svayam svayamko sanchetatA hai, vah bhI ek jAtakA guN hai, ek jAtakA ... hai. svayam svayamko chetatA arthAt svayamko chetatA hai, svayam svayamko jAnatA hai. sanchetanA arthAt jAnanA. usamen chetanatA hai. jaDatA nahIn hai. vikalpa TUT gaye isaliye shUnya nahIn ho jAtA. vikalpa usake chale gaye isaliye usakA jAnanA chalA nahIn jAtA. vikalpako jAnanevAlA, jo vikalpa Aye use jAnanevAlA, use vikalpa chhUT gaye isaliye vah shUnya nahIn ho jAtA. jAnanevAlA khaDA rahatA hai. vah jAnatA hai, svayam svayamko jAnatA hai. svayam svayamko jAnatA hai, svayam svayamko dekhatA hai, svayam svayamke AnandakA anubhav karatA hai, svayam svayammen lInatA karatA hai. apane ananta guNakA bhAvakA bhAsan hotA hai.
mumukShu- arthAt bhinna-bhinna guNonkA bhI us vakta khyAl A jAtA hai.
samAdhAna- hAn, khyAl A jAtA hai. ... anupam hai, laukik anubhUti hai, usase alaukik anubhUti hai. chaitanya anubhUti. svatasiddha chaitanya hai. use kisIne banAyA nahIn hai, parantu svayam jAnanevAlA, svayam dekhanevAlA, svayam AnandarUp, svayam ananta guN aur ananta shaktionse bharA hai. vikalpa TUT gaye isaliye akelA svayam ho gayA isaliye svayamko visheSh apUrva nirvikalpa anubhav hotA hai.
mumukShu- ... aur jab paraprakAshak hotA hai, tab vikalpa paramen jAtA hai ki nahIn?
samAdhAna- phir bAhar Aye to bhI, svAnubhUtike bAd bAhar Aye to use bhedagnAnakI dhArA khaDI rahatI hai. upayog bAhar jAy to bhI main gnAyak jAnanevAlA hUn, ye vikalpa
PDF/HTML Page 863 of 1906
single page version
Aye usase main bhinna hUn. aisA kShaN-kShaNamen, kShaN-kShaNamen usakI bhedagnAnakI dhArA, aisI gnAnakI dhArA use sahaj rahatI hai. phir use dhokhanA nahIn paDatA. aisI shraddhA aur gnAn, amuk prakArakI bhedagnAn use vartatI hI rahatI hai. khAte-pIte, kArya karate hue, kabhI bhI nidrAmen, svapnamen bhedagnAnakI dhArA-main bhinna chainatya hUn, main bhinna hUn, bhinna hUn, bhinna hUn, aisI dhArA use chalatI hI rahatI hai. bAhar upayog jAy to bhI vaisI dhArA use chalatI hI hai. sahaj bhedagnAnakI dhArA chalatI hai.
mumukShu- svaparaprakAshak jab kahate hain, tab usakA samay bhinna hotA hai?
samAdhAna- nahIn, samay bhinna nahIn hai. ek samayamen svayam svayamko prakAshatA hai aur svayam (parako bhI prakAshatA hai). kevalagnAn hone par svayam svayamko jAnate hue, dUsarA usamen svayam gnAt ho jAtA hai. do samay alag nahIn hai ki parako jAne tab svayamko na jAne aur svayamko jAne tab parako na jAne. aisA nahIn hai, samay bhinna nahIn hai. aur bAhar upayog ho to bhI use gnAyakakI dhArA-gnAyakakI pariNati (chalatI hai). chhadmasthako ek samayamen ek upayog hotA hai. parantu gnAyakakI pariNatikI dhArA use vaise hI chalatI hai. pariNati to sahaj sva-rUp rahatI hai aur par-rUp hotA nahIn. svayam svayamko jAnatA huA dUsareko jAnatA hai. ekamek nahIn hotA, vah chhadmastha bhI ekamek nahIn hotA. bhedagnAnakI dhArAkI pariNati rahatI hai. svayam svayamko vedatA huA svayamko jAnatA huA anyako jAnatA hai. vedatA huA arthAt anubhUtikI bAt alag hai, ye to amuk anshamen shAnti, samAdhirUp svayam pariNamatA huA anyako jAnatA hai. svaparaprakAshak is prakAr hai.
mumukShu- anyako jAnate samay bhI usakA vikalpa dUsarekI or jAtA hai?
samAdhAna- vikalpa jAy to vah vikalpa aur main bhinna hain. main jAnanevAlA bhinna hUn, us jAtakI usakI pariNati haTatI hI nahIn, haTatI hI nahIn.
mumukShu- vah chhadmasthamen, phir Age?
samAdhAna- Age jAy tab to use nirvikalpa svAnubhUti hotI hai tab vikalpa TUT jAtA hai. phir usakI svAnubhUti jaise-jaise baDhatI jAtI hai, aise bhedagnAnakI dhArA to vaise hI rahatI hai ki main bhinna hUn, gnAyak hUn. gnAyakapanA usakA baDhatA jAtA hai. vikalpadashA TUTatI jAtI hai aur gnAyakakI dhArA baDhatI jAtI hai. aur nirvikalpa svAnubhUti baDhatI jAtI hai. svAnubhUti baDhatI jAtI hai. gnAyakakA tIkhApan baDhate jAtA hai isaliye munipanA AtA hai. phir kShaN-kShaNamen, kShaN-bhaNamen AtmAkI anubhUti hotI hai. vikalpa kam ho jAte hain. svAnubhUti hote-hote kevalagnAn ho jAtA hai isaliye vikalpakA nAsh ho jAtA hai.
PDF/HTML Page 864 of 1906
single page version
... usakA ansh, samyak hotA hai tab svAnubhUtimen Anshik dashA pragaT hotI hai. svAnubhUti pragaT hotI hai tab muktikA mArga shurU hotA hai. vah kaise ho? vah karane jaisA hai. svAnubhUtikA mArga gurudevane batAyA hai, us mArgakI or chale jAnA. svAnubhUti, chaitanya tattva bhinna gnAyak hai, sharIr tattva bhinna hai, vibhAvaparyAy svayamkA svabhAv nahIn hai. usakA gnAn, usakI shraddhA, usakI lInatA svAnubhUti pragaT karanese usImense kevalagnAn pragaT hotA hai. kevalagnAn kahIn bAharase nahIn AtA hai. antar AtmAmense pragaT hotA hai. svAnubhUtikI dashA baDhate-baDhate kevalagnAnakI prApti hotI hai. aur satya vahI hai, jIvanakA kartavya hI vah hai-svAnubhUti pragaT karanA.
svAnubhUtikA dIpak pragaT ho to pUrNatA pragaT ho jAya. kevalagnAn sUrya hai aur yah ek chaitanya(kI) svAnubhUtikA ansh hai, vah pragaT karane jaisA hai. bhedagnAnakI dhArA pragaT karanese svAnubhUti pragaT hotI hai. vikalpa TUTakar nirvikalpa dashA kaise pragaT ho, usakA puruShArtha, usakA prayatna, usakA vichAr, manthan, laganI sab karane jaisA hai.
gurudevane mArga batAyA hai. dev-guru-shAstra sab kahate hain. dev-gurune to vah prApta kiyA, devane pUrNatA kI. guru sAdhakadashAmen visheSh Age baDhate hain. svayamko vah karanA hai. dev-guru-shAstra batAte hain. jaise bhagavAn hain, vaisA apanA svabhAv hai. bhagavAnake dravya- guN-paryAy jAne, vah svayamko jAnatA hai. isaliye bhagavAnako jAne. svayam kaise pahachAnA jAy? aisA svayamkI or dhyey rakhane jaisA hai. svayam kaun? chaitanyadravya, usake guN, usakI svabhAvaparyAy kaise prApta ho? vah sab yathArtha gnAn karane jaisA hai. bhagavAnako pahachAne vah svayamko pahachAne, svayamko pahachAne vah bhagavAnako pahachAne. aisA nimitta- upAdAnakA sambandha hai. puruShArtha kare, andar dRuShTi kare to svayammese AtA hai, kahIn bAharase nahIn AtA hai. chaitanyamen sab svabhAv bharA hai, usamense prApta hotA hai. jo hai usamense pragaT hotA hai.
mumukShu- kaise pahachAn ho?
samAdhAna- kaise pahachAn ho? svayam svabhAvako pahachAne ki yah gnAyak svabhAv so main hUn aur yah main nahIn hUn. yah AkulatAlakShaN hai. vibhAvakA lakShaN AkulatA hai aur gnAyakakA lakShaN jAnanekA lakShaN hai. lakShaN dvArA pahachAne ki yah lakShaN chaitanyakA aur yah lakShaN vibhAvakA hai. yah jAnanekA lakShaN aur yah vibhAv bhinna hai. gnAyak lakShaN pUrA chaitanya dravya gnAyakatAse bharA hai aur (vibhAv) AkulatAse bharA hai. dononko bhinna kare. lakShaN dvArA pahachAne. lakShaN dvArA lakShyako pahachAn le. lakShaN dvArA pahachAnA jAtA hai. usake svabhAv dvArA pahachAnA jAtA hai.
antaramen jo sab vikalpa Aye use jAnanevAlA bhinna hai. jAnanatattva pUrA bhinna hai.
PDF/HTML Page 865 of 1906
single page version
gurudevane batAyA hai. gnAyakako pahachAna. gnAyakatA usakA lakShaN hai. vah guN usakA asAdhAraN hai. AnandaguN bAdamen svAnubhUtimen pragaT hotA hai, parantu gnAyakatA-gnAnalakShaN to usakA pahachAnA jA sake aisA hai. jAnanevAlA sadA jIvant jAgatA hI hai, use pahachAnA jA sake aisA hai. lakShaNase pahachAnamen Aye. pragnAchhainIse bhinna karanA. use lakShaNase pahachAn lenA ki yah lakShaN merA aur yah lakShaN vibhAvakA hai. yah shItalatA pAnIkI hai aur malinatA kIchaDakI hai. vaise andar shItal svabhAv AtmA chaitanya shAntasamudra gnAyakatAse bharA huA main hUn aur yah vibhAv hai. (donon) bhinna hai. sab vikalpa AkulatAmay hai. Unchemen Unche bhAv ho, bIchamen vah shubhabhAv Aye to vah AkulatAse bhare hain. nirAkul aur shAntasvarUp AnandasvarUp AtmA hai. jAnanasvarUpako pahachAn lenA.
mumukShu- AkulatA nahIn lagatI hai.
samAdhAna- vichAr kare to lage. usamen sukh lagA hai isaliye AkulatA nahIn lagatI hai. vah AkulatA hai. jisamen sukh nahIn hai usamen sukh mAnA isaliye AkulatA nahIn lagatI hai. AkulatA hI bharI hai. jisamen usakI kartAbuddhi (chalatI hai ki) main yah karun, vah karun, aisA karun, vaisA karun. antaramen sUkShma hokar dekhe to AkulatA hI hai. AkulatAke sivA kuchh nahIn hai. sthUl dRuShTise use sukhabuddhi lagatI hai. sUkShma hokar dekhe to sab AkulatA hI hai. vibhAvakI sankalpa-vikalpakI shrRunkhalA AkulatAse hI bharI hai. akelA nirAkul lakShaN gnAnalakShaN vah shAnta svabhAvase bharA hai. yah sab AkulatA lakShaN hai. (AkulatA) nahIn laganekA kAraN svayamne usamen sukhabuddhi mAnI hai. anAdikI bhrAnti ho gayI hai. sUkShmatAse dekhe to donon bhinna hI hai. AkulatA hI hai.
.. gnAyakatA, jo samatAsvarUp, ramyasvarUp, gnAyakatAsvarUpa. ... usase vApas haThatA hai ki yah sab bhinna hai aur main bhinna hUn. gurudevane vahI kahA hai aur vahI karanA hai. chaitanyamen hI sab mangalatA bharI hai aur vahI mangalasvarUp AtmA hai.
mumukShu- ... pariNati nahIn hotI hai. usamen kahAn aTakanA hotA hogA?
samAdhAna- puruShArthakI kShati hai isilaye. nirNayamen AtA hai parantu utanA puruShArtha karatA nahIn hai, isaliye puruShArthakI kShatike kAraN vah anubhavamen nahIn AtA hai. nirNay to buddhise karatA hai, parantu yathArtha jo antaramen svabhAvako pahachAnakar nirNay karake usamen puruShArtha karake tadagat pariNati karanI, usamen puruShArthakI kShati hai.
pramAdake kAraN aTak rahA hai. svayamkA pramAd hai. antaramen pramAd toDakar puruShArtha kare ki yah kuchh nahIn chAhiye, ye sab dukhase bharA hai. aise antar ruchikI tIvratA, utanI lagan lage, utanA puruShArthakA jor ho to antaramense chaitanyakI svAnubhUti pragaT hue binA nahIn rahatI. AtmA pUrA Anandase bharA hai aur usakA koI alag hI svabhAv
PDF/HTML Page 866 of 1906
single page version
hai, alaukik adabhut svarUp hai, parantu svayamke puruShArthakI kShati hai. apanI Alasake kAraN vah dikhAI nahIn detA. apanI Alasake kAraN svayamne itanA kAl vyatIt kiyA hai.
gurudev kahate the na, "nij nayananI ALase re, nirakhyA nahIn harine jarI'. apane nayanakI Alasake kAraN svayam apane chaitanyako pahachAnatA nahIn hai, dekhatA nahIn hai, use svAnubhavamen letA nahIn. puruShArtha kare to apane pAs hI hai, kahIn dUr nahIn hai, kahIn bAhar lene jAnA paDe aisA nahIn hai yA kahIn dUr hai (aisA nahIn hai), apane pAs hI svayam basA hai. svayam hI hai, isaliye svayam dRuShTi badale, dishA badale to pUrA chaitanyakA pariNaman chaitanyamay ho jAtA hai. usakI pUrI duniyA alag ho jAtI hai.
mumukShu- ..
samAdhAna- gurudevane kahA hai na dev-guru.. antar AtmAmen prabhAvanA karanI hai.
mumukShu- ...
samAdhAna- Apako suprabhAtakI navInatA pragaT karanekA gurudevane kahA hai.
mumukShu- 102vAn varSha chal rahA hai. kitanA AyuShya ho vah to bhagavAnako mAlUm, parantu dhAraNA anusAr 106 hai. gurudevane kahA vah bAt sachchI hai....
samAdhAna- lekin karanekA to vahI hai na. prabhAt arthAt ek hI karanekA hai.
mumukShu- vah to ApakI bAt barAbar hai ki Atma sanmukh hokar apanA kArya kar sakate hain. yah bAt to kabUl hai. parantu kaise sanmukh honA? gharake kAmamense, dUsaremense ... ho tab ho na?
samAdhAna- kAmakAj kuchh nahIn, antarakI pariNati apane puruShArthase pragaT hotI hai. kAm koI rokatA nahIn hai.
mumukShu- ... jitanA kare, utanA apane puruShArthase karatA hai. vah bAt to sau pratishat sachchI hai. usamen koI shankA nahIn hai.
mumukShu- isaliye chAr baje bankimako kahA ki mujhe jAnA hI hai.
samAdhAna- svAnubhUti pragaT kare to hotA hai. parantu andarase svayamko karanA hai.
mumukShu- lekin pahale hamane abhedagnAn kiyA hai aisA sAbit ho, bAdamen bhedagnAn hogA na?
samAdhAna- abhed dRuShTi karake bhed, donon sAthamen hote hain.
mumukShu- usake pahale abhedagnAn hI kiyA hai, itanA do dikhAI denA chAhiye na.
samAdhAna- ekatvabuddhi ekatva aur vibhakta. apanA ekatva aur anyase vibhakta.
PDF/HTML Page 867 of 1906
single page version
mumukShu- svayam hI svayamko samajhAtA hai, svayam hI apanA sachchA guru hai, yah to mahArAj sAhabane DankekI choT par kahA hai, parantu bAharamen vyavahArase guru hote to hain na!
samAdhAna- dev-guru-shAstrakI mahimA rakhakar apanI mahimA karake puruShArtha kare to hotA hai. bahut sunA hai, Apako kyA kahanA? gurune bahut upadesh diyA hai. sab samajhAyA hai. gurune sab samajhAyA hai.
mumukShu- alpa buddhivAleko bArambAr sunanekA man hotA hai. mumukShu- sirpha samajhAyA hai utanA nahIn, unakI to anahad kRupA thI. samAdhAna- kRupA kitanI thI! mumukShu- bhAI kyA kahate hain? kuchh bhI ho to bhAI kyA kahate hain?