Benshreeni Amrut Vani Part 2 Transcripts-Hindi (English transliteration). Track: 159.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 156 of 286

 

PDF/HTML Page 1005 of 1906
single page version

Trek-159 (audio) (View topics)

samAdhAna- .. kramabaddha hai..

mumukShu- kramabaddhakA svarUp usane hI jAnA hai.

samAdhAna- usane hI vAstavikarUpamen jAnA hai. jo puruShArtha karatA hai, usIne kramabaddhakA svarUp jAnA hai, use hI kramabaddha hai.

mumukShu- usIkA sachchA kramabaddha hai.

samAdhAna- usakA sachchA kramabaddha hai.

mumukShu- dUsarA kramabaddha-kramabaddha bolatA hai, lekin usakA kramabaddha mAtra kalpanA hI hai.

samAdhAna- vah kalpanA hai. phir kramabaddha arthAt bAhya padArtha jaise hone hon vaise ho, kartAbuddhi chhoD de ki main yah nahIn karatA hUn, vah kramabaddha alaga. svabhAvakA kramabaddha to puruShArthapUrvak hI hotA hai.

mumukShu- ye to thoDA dilAsA lenekI bAt hai.

samAdhAna- hAn, bAharakA jo honevAlA hai vah kramabaddha hI hai. bAhya sanyog anukUlatA- pratikUlatAke vah sab to kramabaddha hai. parantu andar svabhAvaparyAy pragaT honI vah to puruShArthapUrvak pragaT hotI hai.

mumukShu- vah muddekI bAt hai.

samAdhAna- vah puruShArthapUrvak kramabaddha hotA hai. puruShArtha binA kramabaddha nahIn hotA. apaneAp ho jAtA hai, usamen puruShArtha nahIn hotA aur aise hI ho jAtA hai, aisA nahIn hai. jise svabhAv pragaT karanA ho usakI dRuShTi to main svabhAvakI or jAUn, aisI usakI bhAvanA hotI hai. usakI gnAyak-orakI dhArA hotI hai. use aisA nahIn hotA hai ki bhagavAnane jaisA dekhA hogA vaisA hogA. aisA nahIn, use antaramen pariNati pragaT karun aisA hotA hai. antar shuddhikI paryAy pragaT honekI or usakI puruShArthakI gati pariNamatI hai. jisakI puruShArthakI gati apanI or nahIn hai, use svabhAvakI orakA kramabaddha hotA hI nahIn.

mumukShu- mukhyatA to puruShArthakI hI hai.


PDF/HTML Page 1006 of 1906
single page version

samAdhAna- puruShArthakI mukhyatA hai.

mumukShu- ... nahIn Aye to kramabaddha samajhamen hI nahIn AyA.

samAdhAna- to kramabaddha samajhamen nahIn AyA hai.

mumukShu- vAsvatamen to aisA hai na?

samAdhAna- hAn, vAstavamen aisA hai ki kramabaddha samajhamen hI nahIn AyA. honevAlA hogA, svabhAvakA jo honevAlA hogA, puruShArtha honevAlA hogA to hogA, aisA kare to usakI antarakI sachchI jignAsA hI nahIn hai. jignAsuko aisA antaramense santoSh AtA hI nahIn. jise svabhAvaparyAy pragaT honevAlI hai use aisA santoSh nahIn hotA ki honA hogA vah hogA, bhagavAnane kahA hai vaise hogA, aisA santoSh nahIn AtA. use antaramen khaTak rahatI hai ki kab mujhe antaramen svabhAvaparyAy kaise pragaT ho? kaise ho? aisI use khaTak rahA karatI hai. isaliye vah svabhAvakI or usake puruShArthakI gati muDe binA rahatI nahIn. isaliye puruShArtha usakA svabhAvakI or jAtA hai, (isaliye) us prakArakA kramabaddha hai.

bAharake jo pheraphAr hote hain, usamen svayam kuchh nahIn kar sakatA. bAharake sanyog- viyog, anukUlatA-pratikUlatA saba. vibhAvaparyAyamen jaisA honA hogA vaisA hogA, aisA artha kare to vah nukasAnakArak hai.

mumukShu- vah svachchhanda hai.

samAdhAna- vah svachchhanda hai. apanI mandatAse hotA hai, aisI khaTak rahanI chAhiye. nahIn to use svachchhanda hogA. usamen jaisA honA hogA vaisA hogA, to use svabhAv- orakI jignAsA hI nahIn hai. aisI mumukShuko antaramen khaTak rahanI chAhiye. kramabaddha hai...

jignAsuko to puruShArtha par lakShya jAnA chAhiye. kyonki puruShArtha karanA vah usake hAthakI bAt hai. use khaTak rahanI chAhiye. puruShArthakI or usakA lakShya jAnA chAhiye. kramabaddha Adiko vah gauN kar detA hai. bAharake kAyAmen kramabaddha barAbar hai, parantu antaramen svayam svabhAvakI or muDanemen kramabaddha usake khyAlamen to use khaTak rahA kare ki main kaise puruShArtha karun, Age kaise baDhUn, aise apanI or AtA hai.

gurudev to aisA hI kahate the. bIchavAlI koI bAt hI nahIn. jo svabhAvako samajhA aur gnAyak huA usako hI kramabaddha hai. dUsaronko kramabaddha hai hI nahIn. bIchamen jignAsukI koI bAt hI nahIn. jo svabhAv pragaT huA aur gnAyakakI or gayA, use hI kramabaddha hai. aisA hI kahate the.

mumukShu- vahI shailI.

samAdhAna- vahI shailI.

mumukShu- svabhAv pariNati hI lI hai.


PDF/HTML Page 1007 of 1906
single page version

samAdhAna- svabhAv pariNati pragaT huyI to kramabaddha. nahIn to tUne kramabaddha jAnA hI nahIn.

mumukShu- guurudevakI shailI aisI hI AyI hai.

samAdhAna- jignAsukI koI bAt bIchamen nahIn. do vibhAg, basa.

mumukShu- Apane to jignAsukA bahut sundar spaShTIkaraN kiyA. Apake vachanAmRutamen bhI bahut bAten jignAsukI svabhAv pariNatise hI pravachanamen AyI hai. bhAvanA AdikI sab bAten hain, gnAnIkI bhAvanA aise AyI hai.

samAdhAna- do bhAg hI kar dete the. bIchavAlI yahAnse vahAn, yahAnse vahAn prashnettarIkI koI bAt hI nahIn. do vibhAg hI kar dete the.

mumukShu- shuddha pariNatikA kram shurU hotA hai, vahI bAt lete the.

samAdhAna- bas, vahI bAta. yahAn sab jignAsAke prashna kare isaliye jignAsukI bAt bIchamen (A jAtI hai). AchArya, gurudev sab shAstramen do bhAg-ek pudagal auraek AtmA. bas! aisI hI bAta. rAgako yahAn DAl diyA, svabhAvako is or rakh diyA.

mumukShu- rAgako jaDamen aur pudagalamen DAl diyA. aur vahAn takakI usake ShaTakArak usakI paryAyamen, paryAyake ShaTakArak.... AtmA shuddha hai. .. vah kyA AtA hai? paryAyake ShaTakArak paryAyamen? aise to vastuko chha kArakonkI shakti hai. us hisAbase to vastu darshan ekadam barAbar hai. chha guN hai, chha shaktiyAn hain.

samAdhAna- do dravya svatantra. is dravyake ShaTakArak isamen aur us dravyake ShaTakArak usamen. donon dravyake ShaTakArak to ekadam bhinna svatantra hai. phir paryAy ek ansh hai. paryAy ansharUp (hone par bhI) svatantra hai. aisA batAneke liye usake ShaTakArak kahe. parantu jitanA dravya svatantra (hai), utanI paryAy svatantra hai, aisA usakA artha nahIn hai. usI dravyakI paryAy hai. aur us dravyake Ashrayase vah paryAy hotI hai. chetanakI chetan paryAya. vah jo svabhAvaparyAy hotI hai vah usakI paryAy hai. isaliye do dravya jitane ShaTakArak rUpase svatantra hain, usI dravyakI paryAy, utane dravya aur paryAy svatantra nahIn hai. phir bhI ek ansh hai aur ek trikAlI dravya shAshvat hai. anAdiananta dravya hai aur vah kShaNik paryAy hai. parantu vah ek ansh hai, isaliye usakI svatantratA batAneke liye usake ShaTakArak kahe. bAkI usakA artha aisA nahIn hai ki dravya jitanA svatantra hai, utanI paryAy (svatantra hai). paryAy utanI svatantra ho to do dravya ho gaye.

mumukShu- vah bhI dravya ho jAya.

samAdhAna- hAn, vah bhI dravya ho gayA aur yah bhI dravya ho gayA. aisA usakAartha nahIn hai. use usakI svatantratA batAte hain ki paryAy bhI ek ansharUpase svatantra hai. parantu

Paryay Ek Ansh hai, SATT hai yeh Apeksha se Paryay Ke Kshatkarak ki baat ati
hai lekin usse Paryay Sarvatha bhinn hai aisa nahi hai.

PDF/HTML Page 1008 of 1906
single page version

jaisA yah dravya hai, vaisI usakI svatantratA nahIn hai. kyonki vah paryAy dravyake Ashrayase hai. us paryAyakA vedan dravyako hotA hai. isaliye vah dravyakI hI paryAy hai. vaisI hI svatantratA usamen nahIn hai. parantu usakI svatantratA batAyI hai. paryAy bhI ek sat hai. dravya sat, guN sat, paryAy sata. usakA satapanA batAte hain. parantu usakI svatantratA, jaisI dravyakI hai vaisI svatantratA (paryAyakI nahIn hai).

mumukShu- ShaTakArakonkI maryAdA hI alag hai. vah to spaShTa kiye binA samajh nahIn sakate.

samAdhAna- paryAy bhI ek sat hai, isaliye usake ShaTakArak bhinna. parantu usakI apekShA samajhanI chAhiye. vah dravyakI paryAy hai. koI bhinna dravya nahIn hai. nahIn to paryAyakA dravya ho jAya. pUrNa nahIn ho jAtI, paryAyamen kuchh nyUnatA rahatI hai. isaliye paryAy bhI ek sat hai. dravyamen pariNati abhI nyUn hai, (to) paryAy sat hai, aisA batAte hain. isaliye vah koI svatantra dravya nahIn hai. paryAy hai vah dravyake Ashrayase usakI pariNati hai. jaisI dravyakI dRuShTi vaisI paryAy pariNamatI hai. paryAy kahIn aur pariNamatI hai aur dravya kahIn aur pariNamatA hai, aisA nahIn hai. vajan kis par kitanA vajan denA, vah ...

mumukShu- usake badale UlaTA-sulaTA ho jAtA hai.

samAdhAna- UlaTA-sulaTA ho jAtA hai.

mumukShu- vajan galat tarIkese jAy to bhI vyartha hai.

samAdhAna- hAn, vyartha hai. vajan kahAn denA, vah use samajhanA chAhiye na. bhUtArtha aur abhUtArtha. paryAy abhUtArtha kahalAtI hai aur koI apekShAse-paryAy paryAyakI apekShAse bhUtArtha kahalAtI hai. vah bhUtArtha kis prakArakA? aur vah bhUtArtha kis prakArakA? use samajhanA chAhiye. vaise yah ShaTakArak aur vah ShaTakArak, vah kis jAtake ShaTakArak hai aur yah kis jAtake ShaTakArak, vah samajhamen AnA chAhiye. paryAy abhUtArtha aur bhUtArtha. dravyako bhUtArtha kahate hain, dravyadRuShTise. phir koI apekShAse-paryAy paryAy apekShAse kahalAtI hai. parantu vah donon bhUtArtha-bhUtArtha ekasamAn nahIn hai. vaise donon ShaTakArak ekasamAn (nahIn hai). usakI apekShA alag hai.

mumukShu- vaisA hI pravachanasAr-114 gAthAmen huA hai ki paryAyArthikanayako sarvathA banda karake, vah chakShu sarvathA banda karake dravyako dekhanA. aur dravyArthikanayake chakShuko sarvathA banda karake. donon jagah sarvathA shabdaprayog kiyA hai, phir bhI donon jagah sarvathAkA vajan ekasamAn to le nahIn sakate.

samAdhAna- nahIn, ekasamAn nahIn liyA jAtA.

mumukShu- nahIn to shabdapraprog donon jagah ekasamAn hI hai. pravachan paDhe to bhI


PDF/HTML Page 1009 of 1906
single page version

tAtparya nikAlanA mushkil (paDe).

samAdhAna- dravyArthikanayake chakShu sarvathA banda karake paryAyArthikako dekhe. parantu usakI apekShA to hRudayamen rakhanI chAhiye. dravya aur paryAy dononkI apekShA samajhe to samajhamen Aye.

mumukShu- nay to sApekSha lI hai. nay to sab sApekSha hote hain. usamen sarvathA banda karanA to kaise bane? phir bhI vahAn aise shabda liye hain, sarvathA banda karake.

samAdhAna- sarvathA banda karake aisA liyA hai. usamen artha dUsare prakArakA lenA paDe, Ankh banda karanI arthAta.

mumukShu- Ankh banda karanI mAne kyA? donon jagah samAn artha karanA athavA Ankh banda karanI usakA kyA karanA?

samAdhAna- mukhya-gauN karanA. Ankh banda karanI yAnI usamen dUsarA to koI (artha nahIn hai).

mumukShu- sarvathA banda karanA... gnAn kaise banda ho? banda karanA ho to bhI kaise ho?

samAdhAna- kis prakArakA hai, paryAyakA svarUp jAnaneke liye dravyakI apekShA ek or rakhakar paryAyakA svarUp kShaNik hai aur dravyakA svarUp shAshvat trikAl hai. is prakAr usakA svarUp samajhaneke liye vah chakShu banda karanA. yah dravyakA svarUp alag jAtakA hai aur paryAyakA svarUp alag jAtakA hai. arthAt dravyakA jo trikAl svarUp hai, use lakShyamen nahIn lekarake paryAy kShaNik hai, aisA samajhanA. isaliye vah chakShu banda karanA. jo trikAlako (dekhanekA) chakShu hai use banda karanA aur ise usake svarUpamen samajhanA. paryAyako paryAyake svarUpamen samajhanA, dravyako dravyake svarUpamen samajhanA. usakA svarUp samajhaneke liye usake chakShu banda karanA, aisA artha hai.

isakA svarUp usamen nahIn AtA, usakA svarUpamen isamen nahIn AtA. isaliye usake chakShu banda karanA. kisIkA svarUp kisImen jAtA nahIn. dononkA svarUp donommen rahatA hai. isaliye usakA jaisA svarUp hai, us svarUpamen samajhanA. isaliye usake chakShu banda karanA, aisA usakA artha hai. trikAlake svarUpako usamen (kShaNikamen) pravesh nahIn hone denA aur kShaNikakA svarUp trikAlamen pravesh nahIn hone denA, is tarah dononko bhinna rakhanA.

mumukShu- barAbar hai, bahut spaShTa.

samAdhAna- usakA svarUp usamen. kShaNikakA svarUp usamen nahIn Ane denA aur trikAlakA svarUp usamen (kShaNikamen) nahIn Ane denA. dononko bhinna rakhanA. chakShu sarvathA


PDF/HTML Page 1010 of 1906
single page version

banda karanA.

mumukShu- sarvathA chakShu banda karanA, aisA shabda vahAn paDA hai.

samAdhAna- sarvathA chakShu banda (karanA). dravyArthikanayake chakShu sarvathA banda karake paryAyArthikako dekhanA. arthAt trikAl svarUp jo AtmAkA hai, trikAlake svarUpako paryAyamen nahIn Ane denA. paryAy to kShaNik hai, vartamAnamen pariNamanevAlI hai. isaliye jaisI hai vaisI vartamAnamen pariNamatI hai, aise samajhanA. aur vartamAnamen pariNamanevAlI hai aur vah trikAl pariNamanevAlA hai usamen kShaNik pariNamanevAlA hai, aisA svarUp usamen Ane nahIn denA. aisA artha samajhanA. puna dravya hI paryAyarUp pariNamatA hai, vah bAt vahAn alag rakh dI hai.

mumukShu- .. rakhakar hI Ate hain. akele kathanako pakaDane jAy to musIbat hogI.

samAdhAna- sirpha shabdonko pakaDe to... usamen aisA hai.. gurudev aisA kahate the, koI kahatA hai gurudev aisA kahate the. gurudevakA Ashay samajhanA vah satya hai. .. pUrvak hI unakA pariNaman aur kahanekI shailI... ve svayam hI jab padmanandI Adi sab paDhate the tab uchhal jAte the. aur ve svayam hI jab nishchayakI bAt Aye to nishchayakI bAt jaisA ho vaisA barAbar paDhate the. isaliye unakA hRuday sandhiyukta thA. unakA pUrA pariNaman hI vaisA thA. bhale vyavahArakI bAt gauN karake koI-koI bAr paDhate the. parantu jab bhI vah paDhate the tab use op chaDhAkar paDhate the.

mumukShu- jagatako..

samAdhAna- gurudevakA sab pratAp hai. tattvadRuShTi to anAdise jIvane jAnI nahIn hai. isaliye tattva to gurudevane khUb (diyA hai). anAdi kAlase tattva hI samajhamen nahIn AyA hai. mukhya bAt to vah hai. hajAron jIvonko jAgRut kar diye. gujarAtI, hindI sabako.

mumukShu- AtmAmense gnAn AtA ho to shAstra Adi paDhanA kyon?

samAdhAna- gnAn to gnAnamense hI AtA hai. jisamen ho usamense Aye, kuchh bAharase nahIn AtA hai. svayamko utanI antaramen shakti nahIn hai na. gnAnamense gnAn.. AtA hai gnAnamense, parantu shAstra nimitta hote haiain. upAdAn apanA parantu usamen shAstra nimitta banate hain. vastukA svabhAv kyA hai use jAnA nahIn hai. bhagavAn kyA kahate hain? vastu svarUp kyA hai? muktikA mArga kyA hai? svayam anajAnA hai. AchAyA jo kah gaye hain, mahA munivaro, gurudevane jo mArga batAyA, bhagavAnakI vANI-divyadhvanimen AyA hai, AchAyAne shAstrommen likhA hai. shAstra nimitta banate hain. upAdAn apanA hotA hai. svayamne anAdise mArga jAnA nahIn hai. bhrAntimen paDA hai. muktikA mArga kaisA hai, yah mAlUm nahIn hai. isaliye shAstra


PDF/HTML Page 1011 of 1906
single page version

nimitta banate hain.

jabatak svayam antar vastu svarUp jAnatA nahIn, tabatak shAstrakA nimitta hotA hai. parantu vah khyAlamen yah rakhe ki mAtra shAstrase nahIn hotA hai, hotA hai apane gnAnase. shAstra to nimitta hai. shAstra kuchh kahate nahIn ki tU jAna. parantu jAnatA hai svayamse. shAstra nimitta banate hain.

gurudev yahAn vANI barasAte the. gurudevakI vANI prabal nimitta thI. parantu gnAn to svayam jAne to ho na. gurukI vANI ek sarIkhI barasatI thI to grahaN to svayamko karanA hotA hai. jisakI jaisI lAyakAt ho us anusAr grahaN karatA hai. upAdAn svayamkA. nimitta gurukI vANI aur AchAyAke shAstra nimitta banate hain. vah to mahAn nimitta hai.

anAdi kAlakA anajAnA mArga, svayam kahAn-kahAn akaTatA hai, jUThe mArgamen. kaise mukti ho? kis prakArase vastukA svarUp hai? svAnubhUti kaise ho? mAlUm nahIn hai. isaliye AchAyA aur guru sab mArga darshAte hain. ve nimitta banate hain. anAdi kAlase mArga jAnA nahIn hai to ek bAr dev evan gurukI vANI sune to use andarase deshanA labdhi hotI hai. grahaN karatA hai svayamse, parantu nimitta-naimittik aisA sambandha hai. ve nimitta banate hain-gurukI, AchAryakI vANI Adi.

mumukShu- ham log to shubhako bhI nikAl dete hain, phir apane pAs sAdhan kyA rahA?

samAdhAna- shubh apanA svabhAv nahIn hai. vastu svabhAv aisA hai. shubh pariNAm bhI AkulatArUp hai. andar sankalpa-vikalpa sab AkulatA hai. vah pravRutti AtmAkA mArga nahIn hai. AtmAkA pariNaman AtmAmen karanA. yah shubh pariNAm to kRutrim hai, apanA svabhAv nahIn hai. bIchamen Aye binA nahIn rahatA. use shraddhAmen jAnanA ki yah merA svabhAv nahIn hai. use hey mAnanA. kyonki vah apanA svabhAv nahIn hai. isaliye use jAnanA barAbar, usakI shraddhA karanI ki yah merA svabhAv nahIn hai. parantu bIchamen Aye binA nahIn rahatA. jab tak svayammen pUrNa lInatA nahIn ho jAtI, tabatak bIchamen Ate hain.

samAdhAna- .. samyagdarshanakI prApti na ho to usake liye bahut prayatna karanA paDatA hai. bAhya kriyA, shubh bhAvase puNyabandha hotA hai aur puNyase devalok milatA hai. to usase bhavakA abhAv nahIn hotA. shuddhAtmAko pahachAne to bhavakA abhAv hotA hai. shuddhAtmA kaise jAnanemen Ave? usake liye sab vAnchan, vichAr, tattva-vichAr Adi karanA chAhiye. to svAnubhUti hotI hai.


PDF/HTML Page 1012 of 1906
single page version

karanA to svayamko hai puruShArtha karake. usake tattva vichAr, bhedagnAnakA prayatna, parase ekatvabuddhi toDanI, bhedagnAn karanA sab svayamko karanA hai. dev-guru-shAstrakI mahimA, gnAyak- -gnAyakakA raTan sab apaneko karanA hai.

mArga batAnevAle gurudev is manuShyabhavamen mile. anubhUti muktikA mArga hai. vikalpa toDakar AkulatA (chhoDakar)... nirAkul svabhAv AtmA hai, gnAnasvabhAv AtmA hai. main gnAn hUn, ye sab kuchh main nahIn hUn. main to shubhAshubh bhAvase bhinna main gnAyak svabhAv hUn. shubhAshubh bhAv apanA svabhAv nahIn hai. bIchamen Ate hain, to bhI apanA svabhAv nahIn hai. to usako hey jAnakar gnAyak svabhAvakA abhyAs karanA, vah karanA hai. apanA svabhAv hai usako bhUl gayA hai. to usako grahaN karanA chAhiye. shAstramen AtA hai na? vah parakA vastra oDhakar so jAtA hai. guru batAte hain ki, uTh! terA yah svabhAv nahIn hai. ye to parakA hai. tU grahaN kar le. tere svabhAvako lakShaN dekhakar pahachAn le. jab lakShaN khyAlamen Ave tab bhedagnAn karatA hai. yah karanA hai, vahI ek svAnubhUtikA mArga hai. bhedagnAn karanA vahI. gurudevake pAs samajhe hain.

mumukShu- Apake pAs sIkhane milegA. samAdhAna- ananta kAlase samajh binA paribhramaN huA hai. sachchA samajhan kare to muktikA mArga mile. antar AtmAkA lakShaN pahachAne. AtmAkA kis svabhAvase hai, use grahaN kare.

prashamamUrti bhagavatI mAtano jay ho! mAtAjInI amRut vANIno jay ho!