PDF/HTML Page 1468 of 1906
single page version
mumukShu- upayog jab ise jAne, use jAne us vakta bhI aisA lenA ki main gnAyak hI hUn aur yah gnAt ho rahA hai, vah main nahIn hUn. aise bhedagnAnakI prakriyA hai?
samAdhAna- aisA vikalpa nahIn hotA, parantu yah gnAyak hai vah main hUn, yah gney hai vah main nahIn hUn. main gnAyak hUn, main jAnanevAlA hUn. ye gney gnAnamen gnAt ho rahA hai. ye gney parapadArtha hai, vah main nahIn hUn. gney so main nahIn hUn, gnAn so main hUn. gnAyak so main hUn.
jo gney dikhatA hai vah main nahIn hUn. aur gnAn hai vah to dravyakA guN hai. gnAn guN hai aur guNIko pahachAnanA-gnAyak so main hUn. gnAn ek guN hai. usamen lakShya- lakShaNakA bhed hai. gneyako jAnanevAlA gnAn aur gnAn jisamen rahA hai vah dravya main hUn. dravyake andar gnAn rahA hai. parantu gnAn jisamen rahA hai, aise gnAyakakA astitva hai vah main hUn. pUrA gnAyak grahaN kare. mAtra gnAn main nahIn, pUrA gnAyak so main hUn. gnAn hai vah gnAyakakA guN hai.
... antaramen shuddhAtmA Ave, parantu use aisI bhedagnAnakI dhArA pragaT ho ki gnAyak hai vahI main hUn. aisA bArambAr usakA abhyAs kare to use svAnubhUti ho. aisA bArambAr abhyAs, kShaN-kShaNamen aisA abhyAs karatA jAy ki main gnAyak hUn. gnAyakakI use mahimA Aye. ek gnAnamAtramen kyA? use kuchh rukhA nahIn ho jAtA ki gnAnamen kuchh nahIn hai. gnAyakamen hI sab bharA hai. gnAnamAtra AtmAmen sab bharA hai. aisI mahimApUrvak use gnAyakakA astitva grahaN ho aur bArambAr usakA abhyAs kare to use svAnubhUti hotI hai.
... gnAn so main, gnAn so main usamen gnAyak so main hUn, aisA AnA chAhiye. mAtra gnAn yAnI sirpha guN nahIn, gnAyak so main hUn.
mumukShu- ananta guNakA piNDa aisA jo gnAyak hai vah main. vahAn le jAnA.
samAdhAna- vahAn le jAnA. ananta guNakA use bhed nahIn AtA hai, parantu usakI mahimAmen aisA AtA hai ki ananta guNase bharA jo gnAyak hai, anantatAse (bharA) gnAyak so main hUn.
PDF/HTML Page 1469 of 1906
single page version
... pIlApan hai, chIkanApan hai, suvarNa aisA hai, athavA hIrA aisA hai, aisA usakA prakAsh hai, shvet hai, vah sab guN hai. parantu pUrNa hIrA so main, pUrNa suvarNa so main. aise gnAnamen ek gnAnaguN jAne vah main, aisA nahIn, jAnanevAlekA pUrNa astitva hai vah main hUn.
mumukShu- bahut sundar spaShTIkaraN AyA. bahut samayase aisA lagatA thA ki gurudev AtmAkA svabhAv gnAn to kahate hain, parantu use koI kAryasiddhi to hotI nahIn, parantu yah ek bahut baDI bhUl hotI hai.
samAdhAna- mAtra gneyako jAnane vah gnAn, is tarah gnAn nahIn, parantu pUrA dravya gnAyaka. vah gnAn kisake AdhArase rahA hai? us gnAnako AdhAr kisakA hai? pUrA dravya hai. gnAn ek pUrA astitva hai, gnAyak ananta guNase gunthA huA gnAyakakA pUrA astitva hai vah main hUn.
mumukShu- mAtra ek guN main nahIn, parantu ananta guNakA piNDa aisA jo dravya, aisA merA astitva hai, vah main hUn.
samAdhAna- aisA merA astitva hai vah main hUn. pIlA utanA sonA nahIn, parantu sonemen dUsare bahut guN hain, aisA sonekA pUrA astitva hai vah sonA hai. aise gnAyak hai vah ananta guNase bharA huA ek dravya hai, vah main hUn. gnAn kahakar gurudevako, AchAryadevako gnAn kahakar gnAyak kahanA hai. gnAnaguN asAdhAraN hai isaliye gnAn dvArA pahachAn karavAte haiain ki gnAn so main. gnAn hai vah tU hai, aise pahachAn karavAte hain. lakShaNase lakShyakI pahachAn karavAte hain. AchAryadev aur gurudevako yahI kahanA hai ki gnAn hai vah tU hai arthAt gnAyak hai vah tU hai, aisA kahanA chAhate hain.
mumukShu- kahanekA bhAvArtha yah hai ki gnAyak so main.
samAdhAna- gnAyak hai vah tU hai, aisA kahanA chAhate hain, gnAn kahakara. kyonki gnAn sabako gnAt ho sakatA hai, gnAn asadhAraN guN hai isaliye lakShaN dvArA lakShyakI pahachAn karavAte hain. gurudev aisA kahate the aur shAstrommen bhI (aisA hI kahanA hai). gurudevane shAstronke rahasya khole hain. gnAn kahakar gnAyak kahanA chAhate the.
mumukShu- bahut sundar bAt AyI. gnAn kahakar gurudev bhI gnAyak hI kahate the.
samAdhAna- hAn, gurudev, gnAn kahakar gnAyak kahate the. AtA hai, "isamen sadA rativant ban'. jitanA gnAnamAtra hai utanA tU hai. usamen sadA ruchi kar, usamen santuShTa ho, usamen tRupta ho. jitanA gnAnamAtra AtmA utanA tU. jitanA paramArtha gnAnasvarUp AtmA hai vah tU hai. gnAnamAtra kahakar gnAyak hai vah tU hai, aisA kahanA chAhate hain.
mumukShu- utanA satyArtha..
PDF/HTML Page 1470 of 1906
single page version
samAdhAna- utanA hI satyArtha paramArtha hai, jitanA gnAn hai. usamen tRupta ho, usamen santuShTa ho.
mumukShu- isamen sadA rativant ban, isamen sadA santuShTa re. aisI gAthA hai.
samAdhAna- hAn, "isase hI ban tU tRupta, uttam saukhya ho jisase tujhe.' aur gurudev bhI yahI kahate the ki gnAn hai vah tU hai. arthAt gnAyak so tU hai. gnAnamAtramen sab A gayA. gnAnamAtramen AchAryadev kahate hain, sab A gayA. usamen tRupta ho, usamen santuShTa ho, tujhe sukh (prApta hogA). gnAnamAtra kahakar gnAyak kahate hain. usamen ananta guN bhare hain, usamen ananta Ananda bharA hai. sab usamen bharA hai. ata asAdhAraN AtmAkA gnAnaguN jo lakShaN tujhe pahachAnamen AtA hai, us lakShaN dvArA lakShyako pahachAn le. bas! usImen sab bharA hai.
mumukShu- akele gnAnako mukhya karake bAt kI hai, parantu ananta guNakA piNDa aisA jo gnAyak, use dRuShTimen leneke liye vah darshAyA hai.
samAdhAna- hAn, use dRuShTimen leneke liye, pUrA gnAyak grahaN karaneke liye. ananta guNakA astitva gnAyakarUp hai, use grahaN kara. gnAyak, usamen pUrA dravya A jAtA hai.
mumukShu- pahale vikalpa ho, bAdamen vikalpakA abhAv ho jAtA hai?
samAdhAna- pahale nirvikalpa tattvakI yathArtha pratIti hotI hai ki yah gnAyak hai vah main hUn. aisI yathArtha pratIti hotI hai. bIchamen vikalpa to hote hain, parantu bArambAr usakA abhyAs kare, usakI lInatA kare, usakI pratItiko dRuDh kare to nirvikalpa hotA hai. bArambAr usakI bhedagnAnakI dhArA ugra kare to nirvikalpa ho.
mumukShu- utAvalIse..
samAdhAna- utAvalIse nahIn. dhairya, shAnti, bhAvanAse aur jignAsAse. AkulatAse nahIn, parantu usakI bhAvanA ugra ho, jignAsA ho, parantu dhairyase puruShArtha kare. AkulatA karane-se nahIn hotA. bArambAr gurudevake upadeshamen vahI AtA thA.
mumukShu- kuchh bhI paDhe, das pankti paDhe, lekin usamen-se mukhya bAt yah Aye, pUrA pravachan paDhe to bhI yahI bAt Aye. kartRutvakI bAt kahIn Aye hI nahIn. gnAnakI bAt Aye. isamen-se paddhati kyA? Aj bahut achchhA spaShTIkaraN huA.
samAdhAna- tU kartA nahIn hai, parantu gnAtA hai aisA Aye. tU gnAnako grahaN kara.
mumukShu- ... vaise to kartAbuddhi manda paDatI hai. parantu jAnatA hUn, vah to merA svabhAv hai. phir bhI koI kAryasiddhi to hotI nahIn hai. bahut samayase yah abhyAs karate ho. lekin yah bAt satya hai ki gurudevane gnAn dvArA gnAyakako hI darshAyA hai. bahut sundara.
PDF/HTML Page 1471 of 1906
single page version
samAdhAna- gnAyak darshAyA hai. kartAbuddhi, use sthUlapane lage ki main kar nahIn sakatA hUn. parantu andaramen jabatak gnAyak gnAyakarUp nahIn huA hai, tabatak use antaramen kartAbuddhi paDI hai. usake abhiprAyamen. jo-jo vikalpa Aye, vikalpake sAth usakI kartAbuddhi juDI hai. jab yathArtha gnAyak gnAyakarUp pariName, gnAtA ho, tab use kartRutva chhUTatA hai. tab usakI svAmitvabuddhi yathArtha rUpase antaramen-se tab chhUTatI hai. pahale use vichArase chhUTe ki main kartA nahIn hUn. main jAnanevAlA hUn. parantu antaramen jab yathArtha pariNaman ho-gnAyak gnAyakarUp ho-tab usakA kartRutva chhUTatA hai.
mumukShu- sabako jAnanevAlA gnAn AtmAkA lakShaN hai?
samAdhAna- vah AtmAkA lakShaN to hai, gneyako jAnatA hai vah gnAn to hai, parantu vah dRuShTikI bhUl hai ki main gneyako jAnatA hUn. dRuShTikI bhUl hai. gnAn to gnAn hai, usamen dRuShTikI bhUl hai. AtmAkA lakShaN to hai, lekin dRuShTikI bhUl hai ki main gneyako... rAgamishrit ho jAtA hai. usamen rAgako dUr karake, gneyako bhinna karake akele gnAnako grahaN kare to gnAn lakShaN to AtmAkA hai.
mumukShu- usase bhinnatA kaiso hogI gneyAkAr gnAnase? jo sAmAnya gnAn hai. ApakA kahanA aisA hai ki sAmAnya gnAn AtmAkA lakShaN hai. gneyAkAr gneyamishrit jo hai vah AtmAkA lakShaN nahIn hai.
samAdhAna- nahIn. bhinna-bhinnatAvAlA gnAn, vah gnAn merA mUl lakShaN nahIn hai. mUl lakShaN to ek jANak tattva, jAnanevAlA tattva hai vah main hUn. usako grahaN karanA. jAnanevAlA jo sAmAnya jAnanevAlA.. jAnanevAlA.. jAnanevAlA jo vastukA mUl svabhAv hai usako grahaN karanA, usakA astitva grahaN karanA. usamen is gneyako jAnA, is gneyako jAnA aisA nahIn. svatasiddha jAnanevAlA hai. ananta shakti jisamen jAnanekI hai, vah jAnanevAlA tattva hai vah main hUn. usako grahaN karanA.
mumukShu- jo jAnanevAlA tattva hai, vah to lakShya ho gayA.
samAdhAna- hAn, lakShya.
mumukShu- aur lakShaN kyA hai? gnAnasAmAnya, gneyAkAr gnAn nahIn? gneyAkAramen jo sAmAnya gnAn hai (vah)?
samAdhAna- sAmAnyako grahaN karanA. visheSh grahaN nahIn karake, visheSh dvArA sAmAnyako grahaN karanA. jo dRuShTAnta AtA hai na? bAdalamen jo prakAshake kiraN dikhAI dete hain, us kiraNake pIchhe pUrA sUrya akhaNDa hai, usako grahaN karanA. kShayopasham gnAnakA bhed jo dekhanemen AtA hai, us bhedako grahaN nahIn karake mUl sUryako grahaN karanA. bAdalamen jo kiraNen hain, vah hai to sUryake kiraN, parantu bhed-bhed kiraN mAtra mUl vastu nahIn
PDF/HTML Page 1472 of 1906
single page version
hai. mUl vastu pUrA dravya (nahIn hai). vah kiraN kahAn-se nikalatA hai? us dravyako grahaN karanA.
jo bAdal hai, usamen jo prakAshakI kiraNen dikhatI hain, (vah mUl vastu nahIn hai). mUl sUryako grahaN karanA. prakAshake kiraN use chhinna-bhinna nahIn karate. vah prakAsh sUryako dikhAte hain. usako dikhAte hain. aise kShayopashamagnAnake bhed hain, vah mUl vastuko dikhAte hain. usako grahaN karanA.
mumukShu- khaNDa khaNDa gnAn bhI akhaNDa vastuko dikhAtA hai.
samAdhAna- hAn, akhaNDa vastuko dikhAtA hai, usako grahaN karanA.
mumukShu- to khaNDa khaNDa gnAnako nA dekhakarake akhaNDa AtmAko dekhanA.
samAdhAna- akhaNDa AtmAko dekhanA chAhiye.
mumukShu- khaNDa khaNDa gnAnake dvArA akhaNDa AtmA dekhA jA sakatA hai?
samAdhAna- dekh sakatA hai. dRuShTi akhaNDa par (jAtI hai). dekh sakatA hai. usakA abhinandan karate hain, akhaNDako toDatA nahIn hai, vah akhaNDako dikhA sakatA hai. lakShaN dvArA lakShya dekhanemen AtA hai.
mumukShu- khaNDa khaNDa gnAnake dvArA akhaNDa AtmA jAnA jA sakatA hai?
samAdhAna- jAn sakatA hai. lakShaNase lakShya pahachAnanemen AtA hai. khaNDa khaNDa gnAnase dikhanemen na Ave to svayam.. lakShaN aur lakShya, vah to gnAnakA lakShaN hai. vah to svatasiddha apane-se apaneko jAnanA. khaNDako gauN karake jAno to apane Apase apaneko jAnA. parantu vyavahAr-se lo to khaNDase akhaNDa jAnA jAtA hai. vyavahArase aisA bIchamen khaNDa AtA hai.
samAdhAna- ... vedanA bhinna aur AtmA bhinna hai. AtmAkA smaraN karanA. gnAyak AtmA hai usakA bhedagnAnakA prayatna karanA. yah karanekA gurudevane kahA hai. vikalpase bhinna AtmA hai use pahachAnanekA prayatna karanA. vedanA sharIramen AtI hai, AtmAmen AtI nahIn hai. AtmA tattva atyant bhinna hai. dev-guuru-shAstrake sAnnidhyamen to Ap pahale- se rahe ho. aur vahI sanskAr (hai), sachamUchamen to vahI karanekA hai.
mumukShu- unakI sharaN hai aur ApakI sharaN hai.
samAdhAna- ye sab vANI milI, vah mahAbhAgyakI bAt hai. aisI vANI milanI aur aisA mArga batAnevAle guru milanA mushkil hai. gurudevane kahA, ek chaitanya AtmAkA Alamban karanA. bAkI sab to vibhAv hai, vikalpa hai. usakA Alamban (chhoDanA). usamen gnAn, Ananda sab bharA hai.
chattArI mangalan, arihantA mangalan, sAhU mangalan, kevalipaNatto dhammo mangalan.
PDF/HTML Page 1473 of 1906
single page version
chattArI loguttamA, arihantA loguttamA, siddhA loguttamA, sAhU loguttamA, kevalipaNatto dhammo loguttamA.
chattArI sharaNan pavajjAmi, arihantA sharaNan pavajjAmi, siddhA sharaNan pavajjAmi, kevalI paNatto dhammo sharaNan pavajjAmi.
chAr sharaN, chAr mangal, chAr uttam kare je, bhavasAgarathI tare te sakaL karmano ANe anta. mokSha taNA sukh le anant, bhAv dharIne je guN gAye, te jIv tarIne muktie jAya. sansAramAnhI sharaN chAr, avar sharaN nahIn koI. je nar-nArI Adare tene akShay avichal pad hoya. angUThe amRut varase labdhi taNA bhaNDAra. guru gautamane samarIe to sadAy manavAnchhit phal dAtA.
samAdhAna- ... phir usamen lInatA ho, usamen sthir ho jAy to vikalpa TUTakar svAnubhUti hotI hai. lekin usakA bhedagnAn karanA chAhiye. anAdi kAlase ekatvabuddhikA abhyAs hai. yah sharIr main hUn, yah merA hai, aisI ekatvabuddhi hai. vibhAv main hUn, vibhAv merA svabhAv hai, aisI ekatvabuddhi ho rahI hai. sab vikalpa dekhanemen Ate hain, chaitanya dekhanemen nahIn AtA hai. chaitanyako dekhanA chAhiye. chaitanyakI pratIti aur chaitanya apanA svabhAv, usako khyAlamen lenA chAhiye.
usakA-chaitanya tattvakA kaise darshan hove? aisI pratIti kar, aisA bharosA kar, usamen sthir ho jAnA to chaitanyatattvakI svAnubhUti aur usakA darshan hotA hai. aisA prayog hai. usakI pratIti karanA, gnAn karanA, bhedagnAn karanA. bhedagnAnakA bArambAr abhyAs karanA. main chaitanya hUn, chaitanya hUn, chaitanya hUn aisA bhItaramen-se tattvamen-se pahachAn karake usakA abhyAs karanA chAhiye. to svAnubhUti hotI hai.
mumukShu- vichAr, vikalpamen to main chaitanya hUn, chaitanya hUn, jaisA Apane pharamAyA, dhyAnake kAlamen baiThaneke liye karate hain. chaitanya hUn, chaitanya hUn sUkShma andaramen vahIkA vahI raTan chalate rahatA hai. parantu jo anubhUti Apane kI hai, aisA (kuchh hotA nahIn).
samAdhAna- yathArtha svabhAvamen-se honA chAhiye. vikalpa to bIchamen AtA hai, parantu vikalpa to sthUl hai. bhItaramen jo chaitanyakA svabhAv hai vah main hUn. chaitanyakA astitva grahaN karanA chAhiye. main chaitanyatattva, usakA astitva grahaN karake usamen sthir honA chAhiye. vikalpamAtra vikalpa-vikalpa to bIchamen AtA hai, parantu vAstavamen usakA astitva grahaN karake usamen sthir honA chAhiye.
vah nahIn hove tabatak usakA bArambAr-bArambAr abhyAs karanA chAhiye. usake liye tattvakA vichAr, shAstra svAdhyAy Adi sab chaitanyatattvako pahachAnaneke liye karanA chAhiye. bhedagnAnakA abhyAsa. chaitanyakI svAnubhUti kaise ho, usake liye karanA chAhiye.
PDF/HTML Page 1474 of 1906
single page version
mumukShu- dUsarA ek usamen AtA hai, gnAn parako jAnatA hai, gnAn svako jAnatA hai aur gnAn sva-parako jAnatA hai. to tIn prakArakA aisA gnAnakA pariNamanake kAlamen (hotA hai). to svAnubhavake andar jo chhadmastha avasthA hai, to svaparaprakAshakapanA to svAnubhavamen nahIn ban pAyagA, vah kaise hogA?
samAdhAna- par-or upayog nahIn hai. isaliye paragneyako nahIn jAnatA hai. parantu apane svamen upayog hai, sva padArthako jAnatA hai. apane ananta guN aur apanI paryAyako jAnatA hai. isaliye svaparaprakAshak apanemen hotA hai. gney to bAhya upayog nahIn hai isaliye nahIn jAnatA hai. apanemen jo ananta guN aur apanI paryAyako jAnatA hai. padArtha aur apane guN-paryAy, aisA svaparaprakAshak anubhavake kAlamen aisA svaparaprakAshak hotA hai.
mumukShu- us kAlamen sva hI AyA.
samAdhAna- sva AyA. parantu guNako aur paryAyako jAnatA hai, isaliye usako svaparaprakAshak kahanemen AyA. is apekShAse kahanemen AtA hai.
mumukShu- lokAlokakA aur svakA gnAnachetanA ananta guNamayakA to kevalagnAnAdi pratyakSha..
samAdhAna- vah to kevalagnAnamen hotA hai. chhadmasthakA upayog bAharamen jAy to bhItar antaramen AtA hai. to bAharakA upayog nahIn hai. isaliye parako nahIn jAnatA hai, svako jAnatA hai. parantu apane guN-paryAyako jAnatA hai. kevalagnAn to vItarAg ho gayA isaliye apane ananta guN-paryAy aur parake ananta guN-paryAy, sabako jAnatA hai. usako upayog denA nahIn paDatA, vah to sahaj jAnatA hai. sahaj pariNati ho gayI, apanemen lIn ho gayA. gnAnakA jaisA svabhAv hai, vaisA jAnanekA svabhAv pragaT ho gayA. to kram-kramase upayog denA paDatA hai (aisA nahIn rahA), kram-kramase upayog kevalagnAnIko denA nahIn paDatA. isaliye sahaj apane svarUpamen rahakar sab sahaj jAnatA hai. upayog denA nahIn paDatA. upayog nahIn dete hain, to bhI jAnate hain. aisA pratyakSha gnAn ho gayA. kram-kram upayog nahIn denA paDatA.
chhadmasthako kram-kramase upayog detA hai, isaliye aisA kram paDatA hai. bAhyako jAne, bAhar lakShya nahIn hove tab bhItarako jAnatA hai. chhadmasthako upayog kram-kramase hotA hai na. ek kram paDatA hai to bAharako jAnatA hai. antaramen jAne to bAhar upayogamen kram paDatA hai. kevalagnAnIko kram nahIn paDatA hai. lekin usakA svabhAv jo svaparaprakAshak hai usakA nAsh nahIn hotA. vah to kevalagnAnamen pratyakSha ho gayA. parantu chhadmastha avasthAmen svaparaprakAshakakA nAsh nahIn hotA hai. badalatA hai. bAharamen jAy to bAharako jAnA, antaramen jAy to antarako jAnA.
PDF/HTML Page 1475 of 1906
single page version
mumukShu- kramikarUpase kArya karatA hai. samAdhAna- hAn, kramarUp kArya karatA hai, kramarUp kArya karatA hai. ekasAth kArya karatA hai to sva-par dononkA jAnatA hai. isamen kram paDatA hai, isaliye nahIn jAnatA hai. parantu bhItaramen apane ananta guN aur ananta paryAy jo svAnubhUtimen hote hain guN- paryAy, usako to jAnatA hai. usakA vedan hotA hai. vah to jAnatA hai, svAnubhUtimen.