Benshreeni Amrut Vani Part 2 Transcripts-Hindi (English transliteration). Track: 232.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 229 of 286

 

PDF/HTML Page 1517 of 1906
single page version

Trek-232 (audio) (View topics)

mumukShu- anekAntakA Ashray kaise karanA?

samAdhAna- anekAntakA Ashray to yathArtha svarUp samajhane-se hotA hai. pahale gnAnamen yathArtha samajhanA chAhiye ki vastukA svarUp aisA hai. yathArtha vichAr karake nirNay karanA chAhiye. bhItaramen jo svabhAv hai usako lakShyamen lenA chAhiye. main chaitanya svarUp hUn, ye merA gnAyak svabhAv hai. ye vibhAv merA svabhAv nahIn hai. vibhAv to hai, paryAy apekShA-se hai. dravya apekShAse nahIn. aisA yathArtha vastu svarUpakA nirNay karanA chAhiye. yukti, dalIl yathArtha rItase nakkI (karanA chAhiye). yukti, dalIlase aise nakkkI karanA ki jo vastu hai, vaise yathArtha nakkI karanA chAhiye.

jo gurudevane kahA, jo bhagavAn kahate hain, shAstramenn AtA hai usake sAth milAn karake, apane vichAr karake yuktike avalamban-se nakkI karanA chAhiye. pahale yuktike avalamban-se Agamake Ashray-se, dev-guru-shAstrakI jo pratyakSha vANI sune usake Ashray- avalamban-se, yuktike avalamban-se phir usakA bhedagnAn karake svAnubhUti-se nakkI hotA hai. pahale yuktike Alamban-se nakkI hotA hai, vichAr karane-se. dev-guru-shAstra aur yuktikA Alambana.

mumukShu- vachanAmRutamen AtA hai ki tujhe kahIn achchhA na lage to AtmAmen ruche.

samAdhAna- kahIn na ruche AtmAmen... tereko yadi bAharamen achchhA na lage to, koI kahatA hai ki mujhe achchhA nahIn lagatA hai. to achchhA AtmAmen hai. to AtmAmen dRuShTi kara. usamen Ananda paDA hai. AtmAmen achchhA hai. AtmAmen aisA Ananda aur AtmAkA svabhAv, terA svabhAv tujhe achchhA lagegA. bAhar to AkulatA hI AkulatA hai. jahAn dekho vahAn AkulatA hI hai. bAharamen kuchh shAnti to hai nahIn. isaliye tU AtmA taraph dRuShTi kar, AtmAko pahachAn aur AtmAmen lInatA kara. to isamen Ananda bharA hai. to usamen tujhe achchhA lagegA. apanA svarUp hai isaliye tujhe anukUl aur tujhe Ananda svarUp lagegA, tU usamen ruchi kara.

apanA svaghar hai, terA svabhAv hai, isaliye vah Ananda dAyak hai. usamen tU jA. usakI pratIt kar, gnAn kar, usamen jA to tujhe achchhA lagegA. shAstramen AtA hai na?


PDF/HTML Page 1518 of 1906
single page version

isamen sadA prIti kar, ruchi kar, tujhe uttam sukh prApta hogA. tujhe AshcharyakArI uttam sukh tere AtmAmen-se pragaT hogA. AtmAmen ruchi kar, prIti kar aur AtmAmen sukh pragaT hogA. AtmAmen-se sukh pragaT hogA. gnAnasvarUp AtmA, gnAyakasvarUp AtmAmen prIti kara. AtmAmen sab kuchh bharA hai, bAharamen kuchh nahIn hai. gnAnasvarUp AtmAmen sab bharA hai. vah santuShTarUp hai. usamen tujhe santoSh hogA. usamen tujh tRupti hogI. bAhar jAnekI ichchhA bhI nahIn hogI. isaliye tU tere AtmAmen achchhA lagA. usamen Ananda bharA hai.

mumukShu- anekAnta vastuke svarUpako darshAtA hai. usamen dravyakA Ashray A jAtA hai?

samAdhAna- anekAnta svarUpamen? hAn, dravyakA Ashray A jAtA hai. anekAnta svarUp, jisako yathArtha anekAnta svarUp pragaT hotA hai, anekAntakA nirNay hotA hai to usako dravya par dRuShTi hotI hai. dravyase shuddha hUn, aise dravya par dRuShTi kare. gnAnamen sab anekAnta svarUp A jAtA hai. to aisI dRuShTi samyak hotI hai. anekAnta usako khyAlamen nahIn rahatA to dRuShTi samyak nahIn hotI hai. gnAn aur dRuShTi dononko sambandha hai. dRuShTi ek dravya par karane-se ki main shuddha hUn, to gnAnamen khyAl rahatA hai ki main ashuddha kis apekShAse hUn, shuddha kis apekShAse hai, aisA anekAnta svarUp usake gnAnamen rahatA hI hai. usako samyakagnAn kahate hain. dRuShTi bhI samyak hotI hai.

dRuShTimen bhale main shuddhAtmA hUn, dRuShTimen aisA Ave, parantu gnAnamen sab anekAnta svarUp AtA hai. dRuShTike sAth anekAnta svarUp pragaT ho jAtA hai. dRuShTike sAth anekAntakA gnAn pragaT ho jAtA hai. anekAnta svarUp to hai. usakA gnAn A jAtA hai, dRuShTike sAtha. dRuShTi samyak hotI hai to gnAn samyak ho jAtA hai. sab apekShA gnAnamen A jAtI hai. ek dravya aur paryAy, ye do apekShAmen sab apekShA A jAtI hai. anekAnta sab isamen A jAtA hai. dravya-paryAyakA gnAn karanese. dravya-guN-paryAy, usamen sab apekShA A jAtI hai.

mumukShu- samyak ekAnta yAnI dravyakA Ashray sahajapane A jAtA hai? ye thoDA vistArase Ap samajhAIye. anekAntake nirNayamen dRuShTaShTi samyak ho jAtI hai, isakA spaShTIkaraN thoDA vistArase (samajhAnekI kRupA karen).

samAdhAna- anekAntakA nirNay kare to dRuShTi samyak ho jAtI hai. dRuShTi, jahAn use anekAnta khyAlamen AyA ki main shuddhAtmA, dravya apekShAse shuddha hUn aur paryAy apekShAse ashuddhatA hai. to usamen use dRuShTi dravya par (hotI hai ki) main chaitanyakA Ashray grahaN karun, is prakAr chaitanyakA Ashray lene-se use dRuShTi samyak ho jAtI hai. aur khyAl rahatA hai ki paryAyamen ashuddhatA hai. paryAyamen ashuddhatA hai isaliye use puruShArthakA khyAl Adi sab sAth rahatA hai. nahIn to akelA gnAn (kare ki) main dravya apekShAse shuddha


PDF/HTML Page 1519 of 1906
single page version

hUn, paryAy apekShAse ashuddha, mAtra aisA karatA rahe to vah to mAtra use vichArakA anekAnta huA. vichAramen anekAntakA aisA vichAr karatA rahe ki dravya apekShAse shuddha hUn, paryAy apekShAse ashuddha hUn. aisA vichAr karatA rahe to vichAr mAtra anekAnta rahatA hai.

parantu vah samyak anekAnta kab hotA hai? ki dRuShTi samyak ho to hI samyak anekAnta (hotA hai). pariNatirUp anekAnta tab hotA hai ki dRuShTi samyak ho to pariNatirUp anekAnta hotA hai. nahIn to vichAr vichArarUp, anekAntakA vichAr karatA rahe ki dravyase aisA, paryAyase aisA, vah vichAramen AyA, nirNay kiyA lekin dRuShTi dravya par sthApit nahIn hotI hai to usakA anekAnta vichAramAtra hai.

mumukShu- anekAntakA nirNay bhI sachchA nirNay nahIn hai.

samAdhAna- hAn, mAtra vichAr karatA hai. pariNatirUp nahIn hai. dRuShTi dravya par aur paryAyakA khyAl rahatA hai, aisI jahAn pariNati hotI hai, to usake sAth dRuShTi aur pramAN donon sAthamen pariName to usakA anekAnta gnAn (barAbar hai), anekAntake sAth dRuShTi samyak ekAnta (hotI hai), vah donon sAthamen A jAte hain. ekAnta (aur) anekAnta. anekAntakA mAtra vichAr karatA rahe vah to mAtra vichAr hai. nirNay karanerUp hai, abhyAsarUp hai.

mumukShu- vah nahIn.

samAdhAna- vah nahIn. pariNati ho jAnI chAhiye. dravya par dRuShTi jAy aur paryAyakA khyAl rahe, andar svayamkI puruShArthakI Dor chAlU ho jAy to anekAntane anekAntarUp kArya kiyA hai. usamen to anAdikI ekatvabuddhi hai, usamen-se svayam bhedagnAn karake svabhAv- or jAy aur paryAyakA khyAl rakhe to use anekAntakI pariNati pragaT huyI hai.

samAdhAna- ... janma-maraN, janma-maraN sansAramen chalate rahate hain. AtmA shAshvat hai. gurudevane bahut sunAyA hai. grahaN karane jaisA vah ek hI hai. shAshvat AtmAkA sharaN, vahI sachchA sharaN hai. janma-maraNamen ananta kAlamen svayamne bahutonko chhoDA aur svayamko chhoDakar bahut chale jAte hain. ek shAshvat AtmA hI sarvotkRuShTa hai aur vahI sukharUp hai. usIkA sharaN grahaN karane jaisA hai. bAkI to sansAramen aisA sab chalatA hI rahatA hai.

ananta kAlamen jIvako sab prApta ho chUkA hai. gurudevane jo mArga batAyA-samyagdarshan- svAnubhUtikA mArga-jo hai vah prApta nahIn huA hai. bAkI kuchh jIvako apUrva nahIn hai, bAkI sab prApta ho chUkA hai. AchAryadev kahate hain na, ek samyagdarshan aur jinavar svAmI nahIn mile hain. bAkI sab jIvako milA hai. jinavar svAmI mile to svayamne pahachAnA nahIn hai. isaliye samyagdarshan kaise prApta ho aur bhavakA abhAv kaise ho, vah karane jaisA hai.

bhavakA abhAv karane (hetu) antaramen AtmA kyA hai? gnAyak AtmA bhinna kaise


PDF/HTML Page 1520 of 1906
single page version

ho? usakI pariNati kaise pragaT ho, vahI puruShArtha karane jaisA hai. bAkI shAnti rakhanI. sansAr to aisA hI hai, sansArakA svarUp (aisA hI hai). jIvane bahut janma-maraN kiye hain. kitane? ananta-ananta kiye hain. ananta (bhav) devake, ananta narkake, tiryanchake, manuShyake (kiye). isamen is bhavamen-manuShya bhavamen gurudev mile, vah mahAbhAgyakI bAt hai ki gurudevane yah mArga batAyA. vah grahaN karane jaisA hai, vahI shAntirUp hai. jIvon kahAn paDe the bAhya dRuShTimen, kriyAommen, usamen-se gurudevane antar dRuShTi karaneko kahA. gnAyak AtmAko pahachAnaneko kahA.

bhedagnAn (kare). yah sharIr bhinna, AtmA bhinna. antaramen bhedagnAn karake vibhAv AtmAkA svabhAv nahIn hai, usase bhinna-nyArA AtmAko pahachAnanA, vah puruShArtha kaise ho, vah karane jaisA hai. vahI sukhakA upAy aur shAntikA upAy hai. shubh bhAvanAmen dev-guru- shAstra (aur) antaramen shuddhAtmAkI pahachAn kaise ho? sachchA vahI hai.

mumukShu- manda kaShAyarUp samAdhAn to rahe, parantu yathArtha is lakShyapUrvakakA samAdhAn ho to usIko samAdhAn kahen. Upar-Upar-se to sab karate hain ki aisA honevAlA hogA kramabaddhamen us anusAr ho rahA hai. parantu lakShyapUrvakakA yathArtha samAdhAn kaise karanA?

samAdhAna- usakA abhyAs karanA, lakShyapUrvakake samAdhAn (ke liye). gnAyak AtmAmen-se kaise shAnti pragaT ho? merA AtmA bhinna, in sab vikalpon-se bhI bhinna AtmA svayam akelA hI hai. use koI parapadArthake sAth sambandha nahIn hai. is sharIrake dravya-guN-paryAyase AtmA bhinna hai. kisIke sAth sambandha nahIn hai. antaramen-se is prakAr bhinnatA karake antaramen-se shAnti Ave, usakA abhyAs karanA.

sab chIj anubhavamen, parichayamen A gayI hai. ek AtmAkA svabhAv parichayamen nahIn AyA hai, anubhavamen nahIn AyA hai. vah kaise ho? vah karane jaisA hai. itanA samAdhAn bhI gurudevake pratAp-se sab log karanA sIkhe hain. gnAyakake lakShyase ho, gnAyakakI pariNati pragaT hokar ho, vah alag bAt hai, parantu is prakArase samAdhAn (honA bhI) gurudevake pratAp-se sIkhe hain.

mumukShu- bApU bahut kahate the ki gurudevake pratAp-se aisA satya dharma bAhar AyA hai. itanA satya dharma bAhar AyA hai ki gurudevake alAvA kisIne abhI tak bAharamen pragaTarUpase kisIne sunA nahIn hai.

samAdhAna- .. usakI yadi ruchi lage, use grahaN kare to bhinna paD jAte hain. svayam hI ekatvabuddhi karake use grahaN karake khaDA hai. phir kahatA hai, vah bhinna nahIn paDate hain. svayamne hI grahaN kiyA hai. svayam hI chhoDe to chhUTe. usakA bhedagnAn karake chaitanyako grahaN kare to vah bhinna paDate hain. usane svayamne grahaN kiyA hai. tU use chhoDakar


PDF/HTML Page 1521 of 1906
single page version

chaitanyako grahaN kara. chaitanyakA astitva (grahaN kar) to vah bhinna paD jAyenge.

mumukShu- dRuShTikA jor Ane-se vah bhinna paD jAtA hai ki use bhinna karanekI prakriyA karanI paDe?

samAdhAna- chaitanyakA astitva grahaN ho isaliye vah bhinna paD jAte hain. ekakA grahaN ho isaliye vah bhinna paD jAte hain. use chhoDanekI kriyA nahIn karanI paDatI. chaitanyako grahaN karanekA puruShArtha kare. chaitanya grahaN ho-chaitanya dravya, isaliye vah bhinna paDate hain. usakA bhedagnAn hotA hai.

mumukShu- gnAniyonko to ananta karuNA hotI hai to ham jaise pAmar jIvonko bhI... itane prayatnamen kahIn kachAs lagatI hai.

samAdhAna- apane puruShArthakI kShati hai. koI kisIko kar nahIn detA. gurudev kahate the, kisIkA koI kar nahIn sakatA. tIrthankar bhagavAn yA gurudev, koI kar nahIn sakatA. mArga batAte hain, karanekA svayamko hai. gurudev karuNA kar-karake, chAron or-se spaShTa kar- karake mArga batAyA hai. karanA svayamko hai.

mumukShu- gnAnIkI nishrAmen rahe jIvonko gnAnI, mumukShuke doSh bhI batAye. hamArA kyA doSh ho sakatA hai? antim pragnAchhainI andaramen paTak nahIn sakate hain.

samAdhAna- apanI kShati (hai). svayam dUsaremen rukakar puruShArtha nahIn karatA hai. kahIn- kahIn ruk hI jAtA hai. bAharamen pramAdake kAraN athavA bAhya ruchike kAraN, pramAdake kAraN, anek kAraNonse bAhar rukA rahatA hai. bAhya pravRuttiommen, bAharamen use ruchi aur ras lagatA hai. chaitanya, akelA chaitanya, usakI antaramen-se use jitanI ruchi aur lagan laganI chAhiye utanI nahIn lagatI hai. isaliye kahIn bhI rukA rahatA hai.

mumukShu- Apako dekhate hain tab bahut Ananda-Ananda hotA hai. lekin hamArA Ananda pragaT nahIn hogA to yah Ananda to kahAn chalA jAyagA.

samAdhAna- karanA svayamko hai. svayamko hI pragaT karanA hai. svayam kare to hI chhUTakArA hai. AchAryadev kahate hain, ugra abhyAs kar to chha mahinemen tujhe pragaT hogA. lekin vah ugrapane karatA nahIn hai, manda-manda, manda-manda karatA hai isaliye use samay lagatA hai. puruShArtha kar-karake thoDA-thoDA karake chhoD detA hai. antaramen-se ugra nahIn karatA hai.

mumukShu- gnAnakA phal virati hai. jo paDhane-se, jo vichAr karane-se, jo samajhane- se AtmA vibhAv-se, vibhAvake kAyA-se rahit nahIn huA vah paDhanA-vichAranA mithyA hai. mumukShukI bhUmikAmen bhI thoDA is prakAr-se rahit honA to jarUrI hai na? us jAtakA...

samAdhAna- yathArtha gnAn jise ho, gnAyakakI dhArA pragaT ho usakA phal virati


PDF/HTML Page 1522 of 1906
single page version

hai. jise gnAyakakI dhArA pragaT ho, use virakti A hI jAtI hai. vah bhinna paD jAtA hai. andar svarUp ramaNatA Anshik pragaT hotI hai. anantAnubandhI kaShAy chhUTakar svarUp ramaNatA (pragaT hotI hai). us gnAnakA phal virati hai. gnAyakakI dhArA pragaT ho usamen vibhAv amuk anshamen chhUT hI jAte hain. vah gnAnakA phal virati hai.

mumukShuko yah lenA ki use jignAsA pragaT huyI to vahAn vichAr, vAnchan kare usamen use amuk vairAgya Adi to sAthamen hotA hI hai. yadi nahIn hai to utanI ruchi hI nahIn hai. AtmAkI or ruchi jAy aur vibhAvakA ras na chhUTe to use tattvakI ruchi hI nahIn hai. vibhAvakA ras to chhUTanA chAhiye. yathArtha virati to gnAyakakI dhArA pragaT ho, vah yathArtha virati hai. lekin use abhyAsamen bhI, jise AtmAkI ruchi jAgRut ho, use vibhAvakA ras chhUTanA hI chAhiye. tattva vichAr kare, vAnchan kare parantu andarase utanA vairAgya nahIn AtA hai to yathArtha ruchi hI nahIn hai. ruchike sAth thoDI virakti to use antar-se ras chhUT jAnA chAhiye.

mumukShu- sachchI bAt hai, vah sAth-sAth pragaT honA hI chAhiye.

samAdhAna- sAth-sAth ho to hI usakI ruchi hai.

mumukShu- anyathA shuShka gnAn ho jAya.

samAdhAna- anyathA to rukhA gnAn hai.

mumukShu- shrImadajIne to bahut likhA hai. ek jagah to likhA hai, he Arya! dravyAnuyogakA phal sarva bhAv-se virAm pAmanerUp sanyam hai. yah kabhI mat bhUlanA. dravyAnuyogakA phal..

samAdhAna- dravyAnuyogakA phal sanyam AtA hai. jahAn dravyAnuyog yathArtha pariNamit ho gayA, use sanyam, kram-kramase sanyam A hI jAtA hai. aur us vakta amuk anshamen to sanyam A hI jAtA hai. dravyAnuyog, jise antaramen svAnubhUti pragaT huyI, use Anshik sanyam to A gayA hai. svarUp ramaNatA pragaT ho gayI, svarUpAcharaN chAritra ho gayA hai. mumukShu dashAmen bhI use amuk prakAr-se ruchi chhUT jAtI hai. bAhar-se vairAgya A jAtA hai.

mumukShu- .. karoDon kohinUr hIrAse vadhAye to bhI kam hai. sachamUch kahatA hUn. yah bAt koI gajab bAt hai, kahIn bhI samajhane mile aisA nahIn hai. yahAn-se to karIb- karIb log ... paryAyamen jAyenge. kyonki yah kAl hI aisA vichitra hai. AtmAkI lagan lagAkar bhI prApta na karen to.... bahut gajab bAt hai.

samAdhAna- svayamko us or chalanA hai. mumukShu- gurudevane bAt kahI ki hamArI or dekhane-se bhI rAg hogA.

prashamamUrti bhagavatI mAtano jay ho!