PDF/HTML Page 1722 of 1906
single page version
mumukShu- dev-shAstra-gurukI mahimA bahut AtI hai, gurudevakI bhI bahut mahimA AtI hai, ApakI bhI bahut mahimA AtI hai. parantu usamen amuk apekShit Ananda AtA hai. parantu Ap jo kahate ho, andaramen atIndriy Ananda, aisA Ananda to ab tak gnAt nahIn hotA hai, usamen kyA merI kShati hogI? manamen to itanA hotA hai ki uchhal paDate hain. Apake charaNommen AjIvan samarpaN kar de, itanA andaramen bhAv AtA hai. apanA chale to AjIvan gnAnIke pIchhe sonagaDhamen rahen. phir bhI andar Ananda nahIn A rahA hai. antaramen jo atIndriy kahate hain, samyagdarshan honeke samay jo Ananda AtA hai, aisA Ananda AtA nahIn. usamen kahAn (aTakanA hotA hai)?
samAdhAna- apane puruShArthakI mandatA hai. puruShArthakI mandatA hai. antaramen jo atIndriy anupam AnA chAhiye, vikalpa chhUTakar nirvikalpa ho tab vah Ananda AtA hai. vah Ananda use koI vikalpa sahit vah Ananda nahIn AtA hai. jo mahimAkA Ananda AtA hai, vah shubhabhAvakA Ananda hai. AtmA koI bhinna hai, aisA gurudevane batAyA. jinendra dev koI alag hai, guru koI alag hai, aise jo dev-guru-shAstrakI mahimA Aye vah sab shubhabhAvakA Ananda hai. parantu vikalpa chhUTakar jo Ananda Aye vah koI anup Ananda hai.
vah Ananda koI vikalpavAlI paryAyamen vah Ananda nahIn hotA. vikalpa chhUTakar chaitanyamen-se jo Ananda Aye, jo chaitanyakA svabhAv hai, us svabhAvamen pariNamit hokar jo Ananda Ave vah Ananda koI anupam hotA hai. aur pragaT nahIn honAkA kAraN apanI mandatA-puruShArthakI mandatA hai. mahimA Aye, lekin vah svayam puruShArtha nahIn karatA hai. pramAdake kAraN use Ananda nahIn A rahA hai.
usakI pariNati jo par taraph jA rahI hai, use svayam vApas nahIn moDatA hai. jo anAdikA abhyAs hai usImen pariNati doD jAtI hai. use andar mahimA Ave ki yahI satya hai, yahI karane jaisA hai aise mahimA Aye to bhI usakI pariNatiko palaTanA vah apane hAthakI bAt hai. svayam pariNati palaTatA nahIn hai. isaliye puruShArthakI mandatAke kAraN vah Age nahIn baDh pAtA hai. puruShArthakI mandatAke kAraNa. aTakA hai vah apanI
PDF/HTML Page 1723 of 1906
single page version
mandatAke kAraNa. ruchikI aisI ugratA karake jo puruShArtha apanI taraph muDanA chAhiye, us puruShArthako svayam moDatA nahIn. isaliye usamen aTak jAtA hai.
puruShArtha jo bAharamen kAm karatA hai, use svayam palaTatA nahIn hai. vikalpamen jo puruShArtha jAtA hai, us puruShArthako palaTakar nirvikalpatAkI paryAyamen svayam palaTatA nahIn hai. isaliye use vah Ananda nahIn AtA hai. vah Ananda andar chaitanyamen jAy to hI vah Ananda usamen-se pragaT hotA hai. vikalpamen khaDA ho, tabatak Ananda nahIn AtA hai. savikalpa dashAmen bhedagnAnakI dhArA pragaT ho, samyagdarshan ho, use Anshik shAnti hotI hai. parantu vikalpavAlI dashAmen jo nirvikalpatAkA Ananda hotA hai vah Ananda to nirvikalpa dashAmen hI hotA hai.
samyagdRuShTiko bhedagnAnakI dhArA sahaj hotI hai. usamen Anshik shAnti, gnAyakakI dhArA, shAntikI dashA hotI hai. parantu apUrva Ananda to nirvikalpa dashAmen hI hotA hai. aur vah bhedagnAnakI dhArA bhI, abhI jo jignAsu hai, use sahaj dhArA nahIn hai. vah to abhI abhyAs karatA hai. ekatvabuddhi hai. ekatvatAko toDe, usakA prayAs kare. vah ekatvatA toDanekA puruShArtha nahIn karatA hai. jitanI ekatvatA vibhAvake sAth hai, kShaN- kShaNamen use ekatvabuddhi ho rahI hai, kShaN-kShaNamen, aisI ugratA gnAyakakI dhArA kShaN-kShaNamen pragaT ho, aisA puruShArtha to nahIn hai. vah kShaN jyAdA hai, vikalpake sAth (ekatvakI) kShaN to din-rAt chalatI hai, gnAyakakA abhyAs to koI bAr karatA hai. ata use gnAyakakI pariNati sahaj honI chAhiye. to vikalpa TUTakar Ananda ho. vah to karatA nahIn. main gnAyak hUn, aise ruchi kare, mahimA kare, koI bAr abhyAs kare to mAtra kShaNabhar thoDI der kare vah use sahaj nahIn TikatA hai aur (ekatvatA) to usakI TikI hai, vah to use chaubIson ghaNTe chalatI hai. yah use.. tIvra puruShArtha karake tIvra puruShArtha karatA nahIn hai. isaliye nirvikalpa dashA hokar jo Ananda AnA chAhiye vah nahIn AtA hai.
vah jIvan ekatvatAmen ekamek ho gayA hai aur yah bhedagnAnakA jIvan to mushkil- se abhyAs kare to. vah to hai nahIn. isaliye use Ananda nahIn AtA hai. bhAvanA rahe, ruchi rahe, mahimA rahe, parantu puruShArthakI dhArA us or jAtI nahIn isaliye nahIn hotA hai.
mumukShu- vah Ananda kaisA hogA? kyonki hamen to gurudevake prati yA Apake prati bhAvanA Aye, arpaNatAkA bhAv Aye to hamen aisA lagatA hai ki hamen lagatA hai hamen bahut Ananda-ananda AyA, aisA lagatA hai. phir Ap jo kahate ho vah Ananda kaisA hogA?
samAdhAna- us AnandakA kisIke sAth usakA mel nahIn hai. vah bolanemen Aye
PDF/HTML Page 1724 of 1906
single page version
aisA nahIn hai. vah to svabhAvamen lIn ho, svabhAvako pahachAne to usamen sahaj pragaT hotA hai. vah to anupam hai, use kisIkI upamA lAgU nahIn paDatI. koI vikalpAshrit bhAvonkI upamA use lAgU nahIn paDatI. vikalpamen jo Ananda AtA hai vah AkulatA mishrit Ananda hai. us Anandamen AkulatA rahI hai aur vah vibhAv bhAv hai. chaitanyakA Ananda nirvikalpa hai, AkulatA rahit hai, svabhAvamen-se sahaj pragaT hotA Ananda hai. use kahIn-se lAnA nahIn paDatA, vah to sahaj pragaT hotA hai. use kisIkI upamA lAgU nahIn paDatI. vah to anupam hai. AtmAmen jo svabhAv bharA hai, usamen pariNati hone-se, lInatA hone-se pragaT hotA hai. use kisIkI upamA nahIn hai. use koI dRuShTAnta lAgU nahIn paDatA.
mumukShu- kathanchit vyaktavya hai.
samAdhAna- samajh lenA. jagatake koI vibhAvabhAvamen vah Ananda nahIn hai. jagat- se bhinna nyArA hI hai. chaitanya anupam tattva, usakA Ananda anupama. usake sab bhAv anupama. vah alag duniyAkA Ananda hai aisA samajh lenA. use koI dRuShTAnta lAgU nahIn paDatA. jo sukh-sukh ichchhatA hai, vah sukh apanemen bharA hai, bAhar-se nahIn AtA hai. vah koI apUrva hai, use jagatakI koI upamA lAgU nahIn paDatI, vah koI anupam hai.
mumukShu- ham kuchh dUsarI ichchhA rakhate hain. aisI sab bAten.. aur ek paramapAriNAmikabhAva. usakA vichAr karate hain tab thambh jAte hain. isamen karanA kyA hai? svabhAv ... tU hai, svabhAv hai. to phir shAnti kyon nahIn hotI hai? svabhAvamen shAnti bharI hai, svabhAvakA vichAr karane par dUsarA koI vikalpa Ane nahIn detA. svabhAva. vAchyArthakA vichAr ... usamen kuchh karanA nahIn hai. hamArI mati kahAn ulajhatI hai, yah samajhamen AyA hai. ...
samAdhAna- kahIn na kahIn svayam hI ruk jAtA hai.
mumukShu- vah to hakIkat hai.
samAdhAna- utpAd-vyay-dhruvako yathArtha samajhe to vikalpa chhUTe. karanekA kuchh nahIn rahatA. vAstavik rUp-se kartAbuddhi chhoD de, gnAyak ho jAy to karanA kuchh nahIn hai. main parapadArthakA kar sakatA hUn athavA vikalpakA kartA main hUn athavA main rAgakA kartA hUn, vah sab chhUT jAya. vAstavik rUp-se yadi gnAyak ho jAy, gnAyakakI pariNati ho to usamen bAharakA kuchh karanA nahIn rahatA hai. vah sahaj gnAtA ban jAy, sahaj jo utpAd-vyay-dhruvasvarUp vastu hai, us rUp svayam pariNamit ho jAy to bAharakA kuchh karanA nahIn rahatA.
svayam jis svarUp hai, usamen dRuShTiko thambhAkar usakA gnAn aur lInatA kare to
PDF/HTML Page 1725 of 1906
single page version
kuchh karanekA nahIn rahatA hai. svayam gnAyak ho jAy to. gnAyako hotA nahIn hai aur kartRutvabuddhi khaDI rahatI hai ki main kuchh karun, main kuchh karun, bAharakA karun, aisA karun, vaisA karun, aisI kartRutvabuddhimen vah bAharakA kuchh nahIn kar sakatA hai. utpAd-vyay- dhruv sahaj svabhAv hai, us rUp svayam ho jAy to kuchh karanA nahIn rahatA hai.
apanI ruchi nahIn hai us rUp honekI, svayam niShkarma nivRuttirUp pariNati karanI aur svabhAvarUp pariNamit ho jAnA, aisI ruchikI kShati hai. svayamko kuchh bAharakI pravRutti ruchatI hai. nivRutta svarUp AtmA hai usamen hI shAnti aur usamen hI Ananda bharA hai. us jAtakI svayamkI ruchi nahIn hai isaliye bAharakA kuchh karanA, aisI usakI pariNati chalatI rahatI hai.
mumukShu- ruchi nahIn hai?
samAdhAna- vAstavik ruchi vaisI ho, antaramen vaisI ugra ruchi ho ki main nivRutta svarUp hI hUn aur nivRuttarUp pariNam jAUn, aisI ruchikI yadi ugratA ho to puruShArtha hue binA rahe nahIn. jahAn chain na paDe, jis vikalpa bhAvamen svayam ek kShaN mAtra bhI Tik na sake, to-to vah chhUT hI jAtA hai. svayam Tik sakatA hai, vah aisA sUchit karatA hai usake puruShArthakI mandatA hai. vahAn vah TikA hai.
mumukShu- ruchikI jAtamen kShati hai yA mAtrAmen kShati hai?
samAdhAna- vah svayam samajh lenA ki jAtamen kShati hai yA mAtrAmen. apanA hRuday samajh letA hai ki yathArtha chaitanya svarUp hai vah ek hI mujhe chAhiye, phir bhI main bAhar jAtA hUn, merI ruchikI mandatA hai. ruchikI jAtamen kShati hai. gurudevane itanA mArga batAyA, phir jAtamen kShati rahe to vah to svayamkI hI kShati hai. jAtamen kShati nahIn rahatI. gurudevane aisA upadesh diyA aur yathArtha mumukShu banakar sunA ho to usakI jAtimen kShati rahe aisA kaise bane? parantu mAtrAmen usakI dRuDhatAmen kShati hai. usake puruShArthakI mandatA, usakI ruchikI mandatA. vah bAharamen TikatA hai.
mumukShu- dUsaremen to kahen ki usakI shraddhA alag hai. dUsarI shraddhA dekhate hue, yah vastu suhAtI hai yA nahIn? kyonki shraddhAkA kArya to ek hI prakArakA hai, usamen koI bhang-bhed nahIn paDate. to yah ruchatA hai, aisA ham kahate hain. dUsarA ruchatA nahIn hai, yah hakIkat hai.
samAdhAna- ruchikA kArya AtA nahIn hai. ruchatA hai vah, aur kArya kare dUsarA. kArya bAharakA hotA hai. antaramen yadi AtmAkI ruchi ho to us jAtakA kArya nahIn hotA hai. utanI ruchikI mandatA hai aur puruShArthakI mandatA hai. jise yathArtha pratIti ho, andar dRuDhatA ho use puruShArthakI gati us or muDatI hai. phir kitane muDe vah dUsarI
PDF/HTML Page 1726 of 1906
single page version
bAt hai. puruShArtha aur pratItamen thoDA antar rah jAtA hai. jise pratIti ho-samyagdarshan ho aur turanta chAritra ho jAy aisA nahIn banatA. parantu pratIti ho usakA amu kArya to AtA hI hai. jisakI yathArtha pratIti huyI, use amuk bhedagnAnakI dhArA nirvikalpa dashA to pragaT huyI hai, parantu usakI lInatAmen der lagatI hai.
mumukShu- sanmukh jo kahanemen AtA hai ki yah sanmukh huA hai. sanmukhatA aur pratItamen kyA pharka hai? ise pratIti hai aur is sanmukhatA hai.
samAdhAna- pratIt to yathArtha pratIti. sahaj bhedagnAnakI dhArA pragaT ho gayI vah pratIti. svasanmukh huA usamen amuk jAtakI ruchi hai. use abhI yathArtha pratIti nahIn huyI hai.
mumukShu- kisake sanmukh huA hai, use mAlUm hai?
samAdhAna- AtmAke sanmukh huA hai.
mumukShu- sanmukh mAne kyA?
samAdhAna- sanmukh arthAt AtmA taraph usakI pariNati muDatI hai ki yahI mujhe chAhie. samIp A gayA hai, vikalpa, vibhAv to use ekadam nahIn ruchatA hai. mujhe sahaj gnAyakatA ruchatI hai, antaramen gnAyak taraph usakI bAr-bAr gati jAtI hai. abhI yathArtha nahIn huA hai, vah sanmukhatA hai.
mumukShu- yathArtha nahIn huA hai, vah sanmukhatA hai. sanmukhatA arthAt use khyAl hai ki yah, isake sanmukh hUn, yah, use khyAlamen AyA hai?
samAdhAna- hAn, use amuk prakAr-se AyA hai. vAstavik to aisA hI hai ki jab yathArtha huA tab huA. usake pahalekA hai vah sab to yogyatAvAlA kahA jAtA hai. phir usamen samIp kitanA, dUr kitanA vah svayam samajh lenA. vahAn tak to usake do bhAg hI hai. yathArtha jab samyagdarshan pragaT hotA hai, tabhI yathArtha pratIti, tabhI samyagdarshana. usamen bhAg nahIn hai.
usake pUrvakA sab manda aur tIvratAvAlA hI kahanemen AtA hai. vah sab visheShaN, yathArtha visheShaN sab samyagdarshanamen lAgU paDate hain. usake pahale usakI ruchi aur jignAsA us taraphakI hai. vah use us prakAr-se kAraNarUp-se yathArtha kahanemen AtA hai. vah kAraNarUp (kahA jAtA hai).
mumukShu- jab aisA vichAr karate hain ki bahinako itane alpa samayamen samyagdarshan ho gayA aur ham itane-itane sAl-se mahenat karate hain to bhI pariNati hotI nahIn. puruShArthake prakAramen kuchh kShati hogI?
samAdhAna- mahenat kI, vah mahenat bhI kaisI kI, vah samajhanA paDegA na. puruShArthakI
PDF/HTML Page 1727 of 1906
single page version
kShati hai. ruchimen pharka hai aisA nahIn, parantu apanI ruchikI mandatA hai. bAhar kitanA rukA hai? bAharamen kitanI ruchi jAtI hai?
mumukShu- usamen samayakA savAl hai? jyAdA vakta usamen rukatA hai aur isamen kam samay rukatA hai.
samAdhAna- samay-se bhI antarakI kShati hai, samayakI nahIn.
mumukShu- jyAdA samay rukatA hai aisA?
samAdhAna- samay jyAdA aisA nahIn, antaramen-se palaTatA nahIn hai. samay nahIn.
mumukShu- ruchikI mandatA to hai. aisI ichchhA to rakhate hain ki samyagdarshan ho. nitAntarUp-se, nahIn to itane sAl nikAlekA kyA prayojan kyA? parantu prayojanamen kuchh aisI kShati lagatI hai ki vah dUr honI chAhiye, to tvarA-se kAm kar sake.
samAdhAna- kShati ho to hI apane puruShArthakI mandatA rahatI hai.
mumukShu- svayamko khojanA chAhiye.
samAdhAna- apanI kShati apaneko (mAlUm paDe).
mumukShu- sab ghoTAlA hai.
samAdhAna- svayamko samajhanA hai. usamen koI use khojakar nahIn de detA. kAraN yathArtha ho to kArya yathArtha Ave. parantu kaisA kAraN pragaT huA, vah svayamko khojanA hai. sanmukhatA Adi sab svayamko khojanA hai.
mumukShu- gurudev-se bhI abhI prabhAvanAkA kAl kuchh visheSh tvarA-se aur visheSh vikasIt ho rahA ho, aisA lagatA hai.
samAdhAna- tIrthankarakA dravya thA isaliye unakA puNya aur us jAtakA pratAp kArya karatA hI rahatA hai. vartamAnamen bhI kare aur bhaviShyamen bhI karatA rahe. gurudevane jo vANI barasAyI hai, jo upadeshakI jamAvaT kI hai vah jIvonke hRudayamen samAyI hai. isaliye sabako gurudev par bhakti hai, ata gurudevako kyA arpaN karen, aisI bhAvanA sabako hotI hai. gurudevake upakArake badalamen kyA karanA, aisI bhAvanA sabako hotI hai.
mumukShu- us din Ap jab shilAnyAs karate the, pATiyA lagAte the, tab aisA huA ki bahinashrI kyA karate hain!
samAdhAna- ... pAnI rahegA tabatak gurudevakI vANI rahegI. upadeshakhI jamAvaT chhoTe-se lekar baDonko aisI kI hai aur kisIko aisI ruchi utpanna ho gayI. isaliye gurudevako kyA arpaN karen? unake upakArakA badalA kaise chUkAye? isaliye sab unakA hI pratAp hai. gurudevake charaNommen kyA den, aisA sabako ho jAtA hai.
mumukShu- aisA hI hai, aisA hI hai. bAt sachchI hai. hamako bahut bAr lajjA
PDF/HTML Page 1728 of 1906
single page version
AtI hai.
samAdhAna- vANI barasAkar sabako jAgRut kiyA. isaliye gurudevakA upakArakA badalA kaise chUkAye, aisI sabako bhAvanA hotI hai. unakA prabhAvanA yog hI vartatA hai.
mumukShu- ekadam sachchI bAt hai. akSharasha sachchI bAt hai. usamen bhI ApakI pavitratA, ApakI nirmalatA, ApakI nispRuhatA. nispRuhatA jabarajasta kAm kar rahI hai. bahinashrIko kahAn kisIkI paDI hai. gurudev kahate the na. svayam kahate the, Apako kyA hai? Ap to baiThe raho. logonko jo karanA hai karane do. barAbar vahI sthiti A gayI hai. Ananda huA. Ap dIrghAyu ho aur svAsthya kushal raho.
samAdhAna- gurudevakI vaishAkh shuklA dUj thI na, us vakta yahAn sab sajAvaT kI thI. yahAn svAdhyAy mandiramen chitra evan charaN Adi lagAyA thA. jIvan darshan kiyA thA. vahAn svAdhyAy mandiramen gayI thI. tab mujhe aise hI vichAr Ate the ki yah sab huA, lekin gurudev yahAn padhAre to (kitanA achchhA hotA). aise hI vichAr rAtako bhI Ate rahe. gurudev padhAro, padhAro.
prAtakAlamen svapna AyA ki gurudev mAnon devalokamen-se padhArate hain, devake rUpamen. ratnake AbhUShaN, hAr, mugaT ityAdi. gurudevane kahA, bahin! aisA kuchh nahIn rakhanA, main to yahI hUn. aisA tIn bAr (hAth karake bole). mainne kahA, main to kadAchit mAnUn, ye sab kaise mAne? gurudev kuchh bole nahIn. lekin us din sabako aisA hI ho gayA, mAnon ullAs-ullAs ho gayA.
mumukShu- gurudev yahAn the us vakta bhI apanI itanI chintA karate the, to vahAn jAneke bAd to adhik samRuddhimen gaye hain, sAdhu-santonke bIch (rahate hain). isaliye kuchh to karate hoenge na. unako bhI vikalpa to AtA hogA. nahIn to bhagavAnako pUchh le ki vahAn ho rahA hai.
samAdhAna- gurudevakA sab prabhAv hai. mumukShu- bahut sundara. pUre shAsanake bhAgyake yogase pUre bhAratavarShamen... samAdhAna- antaramen ruchi rakhanI. vahAn vyApAr-vyavasAy ho to bhI shAstra svAdhyAy karanA, kuchh vichAr karanA ki AtmA bhinna hai. yah manuShya jIvan aise hI pravRuttimen chalA jAtA hai.