Benshreeni Amrut Vani Part 2 Transcripts-Hindi (English transliteration). Track: 264.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 261 of 286

 

PDF/HTML Page 1729 of 1906
single page version

Trek-264 (audio) (View topics)

samAdhAna- laganI lagI ho to (puruShArtha) utpanna hotA hai. antaramen utanI laganI chAhiye, utanI ruchi chAhiye. yahI karanA hai. usIkI laganI bArambAr yah lagatA rahe ki main chaitanya gnAyak hUn. gnAyakakI pariNati hI pragaT karane jaisA hai. utanI andar lagan lage to puruShArtha utpanna hotA hai. ruchi manda ho, bAharamen juDatA rahe to usakA puruShArtha utpanna nahIn hotA hai. laganI lage to hI utpanna hotA hai. gurudevane to bahut kahA hai, mArga batAyA hai. karanekA svayamko hai. pariNatiko kaise palaTanA, vah apane hAthakI bAt hai.

mumukShu- ham bhAIon to Apake pAs jyAdA nahIn baiTh sakate hain. parantu hamAre bhAgya-se hamenn paNDitajI achchhe mil gaye hain.

samAdhAna- (gurudev-se) bahut milA hai. svayamko sirpha puruShArtha hI karanA bAkI hai. gurudev-se sabane jAn liyA hai. aur gurudevane hI sab mArga batAyA hai. sab log bAhya kriyAommen kahAn paDe the. antar dRuShTi gurudevane karavAyI ki antaramen dekh, antaramen hI mArga hai. svAnubhUtikA mArga gurudevane batAyA.

mumukShu- vibhAvamen rAg hI lenA yA dUsare guN bhI Ate hain?

samAdhAna- vibhAvamAtra arthAt vibhAvamen jitane jo bhAv Aye vah saba. vibhAvamen sab kaShAy, nokaShAy vibhAvamen A jAte hain.

mumukShu- paryAyamAtra-se bhinna aise lenA yA sirpha vibhAv-se bhinne aise lenA?

samAdhAna- paryAyamAtra yAnI vibhAv paryAy-se. svabhAv paryAy jitanA svayam nahIn hai, parantu svabhAv paryAy-se sarvathA bhinna hai aisA nahIn lenA. svayam apaneApako grahaN karatA hai. paryAy-se kathanchit (bhinna). svabhAv paryAy to apanI pariNati hai. usase sarvathA bhinna nahIn le sakate. paryAy svabhAv taraph jAy aur apaneko grahaN karatI hai.

mumukShu- vibhAvake vikRut guNommen sarvathA bhinna?

samAdhAna- usamen to sarvathA bhinna. ashuddha pariNati apane puruShArthakI mandatA- se hotI hai, parantu vah apanA svabhAv nahIn hai. isaliye vibhAv pariNati-se sarvathA bhinna (lenA). paradravyake nimitta-se honevAle jo bhAv hai, un sabase sarvathA bhinna hai. dravyakarma, bhAvakarma, nokarma sabase bhinna hai.


PDF/HTML Page 1730 of 1906
single page version

svayam anAdiananta shAshva dravya hai. usamen kShayopasham bhAv, sab adhUrI-pUrNa paryAyen, vah sab paryAy apanemen (hotI hai). anAdiananta apanA svabhAv nahIn hai isaliye use koI apekShA-se bhinna kahanemen AtA hai. parantu vah sarvathA bhinna aise nahIn hai.

mumukShu- dravyamen to rAg aur vibhAv, ashuddhi-se bhinna, ...?

samAdhAna- hAn, ashuddhi-se bhinna. dravyadRuShTi kare, apane svabhAvako grahaN kare, vahAn shAshvat dravyako grahaN karatA hai. isaliye usamen guNabhed, paryAyabhed sab usamen-se nikal jAtA hai. parantu gnAnamen vah samajhatA hai ki ye guNakA bhed, lakShaNabhed (hai). paryAy jo pragaT ho vah mere svabhAvakI paryAy hai. aise gnAnamen grahaN karatA hai.RudRuShTimen usake guNabhed par vah aTakatA nahIn. dRuShTi ek shAshvat dravyako grahaN karatA hai. grahaN kare to usamen-se pragaT ho. jo usamen svabhAv hai, vah svabhAv paryAy pragaT hotI hai.

mumukShu- ..

samAdhAna- hAn. main ashuddhi-se bhinna shuddhAtmA hUn. shAshvat dravya hUn.

mumukShu- shlok AtA hai, "tatprati prIti chitten, vArtApi hi shrutA'. vah bhI sanskArakI hI bAt hai? ruchipUrvak "tatprati prIti chitten, vArtApi hi shrutA'. bhagavAn AtmAkI bAt prItipUrvak, ruchipUrvak sune to bhAvi nirvAN bhAjana. bAt sunI ho vah sanskArakI bAt hai?

samAdhAna- bhAvi nirvAN bhAjana. sanskAr nahIn, antaramen aisI ruchi yadi pragaT kI ho, antaramen aisI ruchi ho to bhAvi (nirvAN bhAjan hai). tatprati prIti chittena. antarakI prIti, antarakI rUchipUrvak yadi vah grahaN kI ho, usamen sanskAr samA jAte hain.

sanskArakA matalab vah hai ki svayamko jis prakArakI ruchi hai, us ruchikI andar dRuDhatA honI, us taraph apanA jhukAv honA, jo ruchi hai us jAtakA, vah ruchikA sanskAr hai. vah sanskAr apekShA-se. ruchi, gaharI ruchi hai us ruchike andar ekadam jamAvaT ho jAnA, vah sanskAr hI hai.

mumukShu- vahAn to aisA kahA na, nishchitam bhAvi nirvAN bhAjana. niyam-se vah bhaviShyamen muktikA bhAjan hotA hai.

samAdhAna- muktikA bhAjan hotA hai.

mumukShu- sanskAramen bhI utanA bal ho to..

samAdhAna- sanskAramen ruchi sAthamen A jAtI hai. sanskAr arthAt ruchi. antarakI gaharI ruchipUrvakake jo sanskAr hain, sanskAr usIkA nAm hai ki jo sanskAr antaramen aisI gaharI ruchipUrvakake ho ki jo sanskAr phir jAye hI nahIn. sanskAr nirarthak na jAy, aise sanskAra. aise ruchipUrvakakA ho to bhAvi nirvAN bhAjan hai. yathArtha kAraNarUp hotA hai.


PDF/HTML Page 1731 of 1906
single page version

mumukShu- ruchipUrvakake aise sanskAr paDe ki jo niyam-se muktikA kAraN ho.

samAdhAna- niyam-se muktikA kAraN ho.

mumukShu- .. pragaT ho.

samAdhAna- puruShArtha pragaT ho. puruShArtha kare tab use aisA hI hotA hai ki main puruShArtha karun. bhAvanA aisI hotI hai. parantu ruchipUrvakake jo sanskAr Dale vah yathArtha bhAvi nirvAN bhAjan hotA hai. nirvANakA bhAjan hotA hai. ... sanskAr vahI kAm karate hain, viparIt ruchi hai isaliye mithyAtva-viparIt dRuShTike sanskAr chale Ate hain. yathArtha andar ruchi ho ki ye kuchh alag hai. AtmA koI alag hai, mArga koI alag hai. aisI ruchi antaramen-se ho, prIti-se vANI sune to antaramen aisI apUrvatA lage ki ye AtmA koI apUrva hai. vANImen aisA kahate hain, gurudev aisA kahate hain to antaramen AtmA koI apUrva hai. aisI AtmAkI apUrvatA taraphakI ruchi jage aur usake sanskAr antaramen Dale, vah bhAvi nirvAN bhAjan hotA hai.

mumukShu- vartamAnamen abhI samyagdarshan prApta nahIn huA ho, to bhI usake liye..

samAdhAna- hAn, sanskAr kAm karate hain.

mumukShu- khyAl A sakatA hai ki yah jIv bhAvi nirvANakA bhAjan hogA. usakI ruchi par-se athavA usakI chaTapaTI par-se, laganI par-se (khyAl AtA hogA)?

samAdhAna- usake anumAn-se usakI koI apUrvatA par-se khyAl A sakatA hai.

mumukShu- "svabhAv shabda sunate hI sharIrako chIratA huA hRudayamen utar jAy, rom- rom ullasit ho jAy-itanA hRudayamen ho, aur svabhAvako prApta kiye binA chain na paDe,.. yathArtha bhUmikAmen aisA hotA hai.' aisA kahakar Apako kyA kahanA hai?

samAdhAna- antaramen gaharAImen chIrakar utar jAya. andar AtmAkI pariNatimen itanA antaramen dRuDh ho jAy ki yah kuchh alag hI hai. aisI gaharAImen use ruchi lagatI hai ki yahI satya hai. ye sab vibhAv nisAr hai, sArabhUt vastu koI apUrva hai. aisA antaramen use lage.

yathArtha arthAt jise antaramen AtmAkA hI karanA hai, dUsarA koI prayojan nahIn hai. ek AtmAkA jise prayojan hai, us prayojan-se hI usake sab kArya, AtmAke prayojan artha hI hain. aisI AtmArthIkI bhUmikA-pratham bhUmikA hai.

mumukShu- AtmArthIkI bhUmikAmen aisA hotA hai.

samAdhAna- hAn, aisA hotA hai.

mumukShu- ... isaliye use ullAs AtA hogA. chIrakar hRudayamen utar jAy arthAt use us jAtakA utsAh (AtA hogA)?


PDF/HTML Page 1732 of 1906
single page version

samAdhAna- andar hRudayamen use aisA ho jAy ki main bhinna hUn aur yah sab bhinna hai. yahI karanA hai, satya yahI hai, aisA antaramen apanI or use utanI mahimA, utanA ullAs, apanI or antaramen jhukAv ho jAya. ruchi, us jAtakA jhukAv ho jAtA hai.

.. alag hI bAt hai. muktikA mArga koI alag hI hai. yah svAnubhUti .. bhinna hI hai. aisI apUrvatA lage. tattva vichAr kare, us or ruchi jAya. rAg-se, guNabhed aur paryAyabhed-se main bhinna kis apekShA-se hUn, vah sab jo jignAsu hai use nirNay hotA hai. yathArtha tattva dRuShTimen vah sab A jAtA hai. dravya par dRuShTi kare usamen sab A jAtA hai.

use rAg-se bhinna paDanA bAkI rahatA hai. main gnAyak hUn. parantu gnAnakA guNabhed, paryAyabhed Adi kis apekShA-se hai aur kaise hai, usakI vastu sthiti kaise hai, vah sab usake gnAnamen A jAtA hai. yathArtha gnAn kare use. main to anAdiananta shAshvat dravya hUn. dravya hUn to usamen ashuddhatA (ho rahI hai). main shuddhAtmA hUn to ye ashuddhatA kis kAraN-se (hotI hai)? kyA hai? antaramen sAdhak paryAy pragaT ho, ye bAdhak dashA, sAdhak dashA, adhUrI paryAy, pUrNa paryAy, guNakA bhed, gnAn, darshan, chAritra Adi sab bhed kyA? un sabakA yathArtha gnAn use hotA hai. dRuShTi ek akhaNDa dravya main shAshvat hUn. usamen pUrNa-apUrNakI koI apekShA nahIn hai. to bhI pUrNa-apUrNa jo pariNati hotI hai, vah kis kAraN-se (hotI hI)? vah sab gnAn yathArtha ho jAtA hai. use nishchay- vyavahArakI sab sandhi usake gnAnamen A jAtI hai.

bhale rAg-se bhinna paDanA hai, kAryamen use vah karanA hai ki main gnAyak hUn, koI bhI vibhAv (main nahIn hUn). kyonki virUddha svabhAvI hai. rAgase bhinna paDanekA prayog karanA rahatA hai. main gnAyak bhinna hUn. parantu usake gnAnamen yah sab sAdhakatA (Adi rahatA hai). kRutakRutya hUn, aisI dRuShTi hai aur kArya karanekA rahatA hai. dRuShTi-se main shAshvat dravya hUn aur shuddha hUn, pUrNa shuddha hUn. phir bhI ashuddhatA ho rahI hai, usamen apUrNa-pUrNa paryAyakA bhed (paDatA hai). isaliye use gnAn sab hotA hai, parantu kArya vibhAv-se bhinna paDanekA rahatA hai. prayogamen vah hai. main gnAyak hUn. gnAyak dashAkI ugratA hotI hai. kRutakRutya honeke bAvajUd karanekA rahatA hai.

mumukShu- gnAnamen sab rahatA hai.

samAdhAna- gnAnamen sab apekShAen rahatI hai. abhed hone par bhI bhedakI apekShA rahatI hai. usI prakAr kRutakRutya hone par bhI kArya karanA bAkI rahatA hai.

mumukShu- paryAyamen adhUrApan hai to..


PDF/HTML Page 1733 of 1906
single page version

samAdhAna- hAn, aisA hai. paryAyamen adhUrA, dravya-se pUrNa hUn.

mumukShu- .. aisA dRuShTimen liyA hai, usI vakta paryAyamen kArya karanA bAkI rahatA hai.

samAdhAna- us samay khyAl hai, kArya karanekA hai. kahIn bhUl rahe aisA hai hI nahIn. svayam Age baDh nahIn sakatA hai, isaliye sab prashna utpanna hote hain. bAkI gurudevane itanA kahA hai ki kahIn bhUl na rahe, itanI spaShTatA kI hai. sab spaShTIkaraN kiyA hai. jise koI prashna utpanna huA ho, usIkA spaShTIkaraN unakI vANImen AtA thA. kisIko aisA lage ki yah kahAn-se AyA? jise jo prashna hote the, un sabakA uttar A jAtA thA.

mumukShu- tIrthankar jaisA yog thA.

samAdhAna- hAn, aisA yog thA. unakI vANIkA yog hI aisA thA.

samAdhAna- .. antaramen svabhAvamen sab bharA hai. antar dRuShTi kar to antaramen-se sab nikale aisA hai. usake liye sab vichAr, vAnchan Adi (hai). AtmA ek anAdiananta vastu hai. ek tattva hai. agAdh samudra, agAdh guNon-se bharA hai. sab vibhAvabhAv hai vah AtmAkA svabhAv nahIn hai. vah to puruShArthakI mandatA-se, karmake nimitta-se apane puruShArthakI mandatA-se hotA hai. svayam puruShArtha palaTakar AtmA taraphakI ruchi karake usIkA bAr-bAr manan, chintavan, sab AtmAkA kaise ho, vahI karane jaisA hai. usIkI ruchi baDhAne jaisA hai.

anAdi kAlamen sab kiyA, lekin ek AtmA apUrva hai (aisA jAnA nahIn). gurudevakI vANI apUrva thI. kitane sAl vANI barasAyI hai. yahAn 45-45 sAl nivAs kiyA hai. subah aur dopaharako vANI hI barasAte the. unakA to param upakAr hai. itanI to Tep huI hain. unhen to vANIkA yog koI prabal aur unakA prabhAvanA yog, aur unakI vANI kuchh alag jAtakI thI. ve to mahApuruSh the. yahAn to jo unase prApta huA hai, vah sab kahanemen AtA hai. unhonne to barason vANI barasAyI hai.

mumukShu- itanA kahA hai to ham jaise jIvonko itanA upakArI hai ki jisakI koI kImat nahIn ho sakatI.

samAdhAna- gurudev mAnon sAkShAt bolate ho, aisA Tepamen lagatA hai. .. to hUbahU sinhakI dahAD lagatI thI. unakA jo pravachan thA, vah alag thA. unakI karuNA utanI thI. koI AdamI Aye to karuNA-se hI bulAte the. sharIrakA koI ghyAn nahIn thA.

... to antaramen dRuDh ho. AtmA sarvase bhinna gnAyak hai, usIkA abhyAs aur usIkA vAnchan, usakA vichAr, bAr-bAr vichAr aur vAnchanamen dRuDh karane jaisA hai. ek gnAyak AtmAko pahachAnaneke liye.


PDF/HTML Page 1734 of 1906
single page version

aur shubh pariNAmamen dev-guru-shAstra kyA kahate hain? unakA Ashay kyA hai? aur use AtmAmen kaise UtArakar grahaN karanA? usIkA bAr-bAr gholan, manan karane jaisA hai. bAkI sab (nisAr hai). sansAramen jIvanamen karane jaisA ho to yah hai, ek gnAyak AtmAko kaise pahachAnanA. svAnubhUtikA mArga gurudevane batAyA hai. log itanA jAnane lage hain vah gurudevakA pratAp hai. unhonne hI sabako yah dishA batAyI hai ki AtmA kaisA hai aur usakA svarUp kyA hai? pratyek dravya svatantra hain. tU terA kar sakatA hai. bArambAr- bArambAr aisA hI kahate the.

samAdhAna- ... andar-se grahaN kar le. use grahaN karake phir use chhoDanA hI mata. aise grahaN kar lenA. ananta kAlamen bhagavAn hAthamen Aneke bAd use kaise chhoDe? antaramen use grahaN kar le ki yah merA AtmA aur yah vibhAva. dononko bhinna karanA. ye sab kAnchake TUkaDe haiain. usamen-kAnchake TUkaDemen chaitanyakA chamatkAr nahIn dikhatA. chaitanyakA chamatkAr to is hIremen hai. us hIreko pahachAn lenA, chaitanya hIreko. vah sab to kAnchake TUkaDe hain. AtA hai na? "...., kastUrI tujh pAs hai, kyA DhUnDhat hai.' he mRug! terI khushbu-se yah van sugandhit huA hai aur tU bAhar-se khojatA hai ki yahAn-se khushbu AtI hai, is vRukShamen-se, isamen-se, usamen-se. kahIn khushbu nahIn hai. yahAn dRuShTi kar to terI sugandha hai.

chaitanyakA chamatkAr, gnAnakI prabhA tUne gneyamen sthApit kar dI hai. vah gnAnakI prabhA terI hai, tU teremen dekha. ye chaitanyakA chamatkAr tUne jaDamen sthApit kar diyA hai. tU svayam chaitanya- hIrA hai. usamen sab hai, use khoj le. usakI or dRuShTi kar, usamen hI sab bharA hai.

samAdhAna- .. laganI lagI ho to utpanna ho. antaramen utanI laganI chAhiye, svayamko utanI ruchi honI chAhiye. yahI karanA hai. usIkI bArambAr lagan lagatI rahe ki main chaitanya gnAyak hUn. us gnAyakakI pariNati hI pragaT karane jaisI hai. utanI andar laganI lage to puruShArtha utpanna ho. ruchi manda ho, bAhar juDatA rahe to use puruShArtha utpanna nahIn hotA hai. laganI lage to hI utpanna hotA hai. gurudevane to bahut kahA hai, bahut mArga batAyA hai. karanA svayamko hai. pariNati kaise palaTanI vah apane hAthakI bAt hai.

mumukShu- ham bhAIon Apake pAs jyAdA nahIn baiTh sakate, parantu hamAre bhAgya- se hamen paNDitajI bhI achchhe mil gaye hain.

samAdhAna- .. bahut milA hai, puruShArtha svayamko karanA hai. gurudev-se hI sabane

jAnA hai aur gurudevane hI mArga batAyA hai. sab bAhya kriyAommen aur kahAn paDe the.
antar dRuShTi gurudevane karavAyI ki antaramen dekh, antaramen hI mArga hai. svAnubhUtikA mArga
gurudevane batayA. prashamamUrti bhagavatI mAtano jay ho! mAtAjInI amRut vANIno jay ho!