Benshreeni Amrut Vani Part 2 Transcripts-Hindi (English transliteration). Track: 90.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 87 of 286

 

PDF/HTML Page 555 of 1906
single page version

mumukShu- asthiratA apekShAse paramen juDe tab bhI use ruchatA nahIn hogA.

samAdhAna- use antaramen ruchi nahIn hai. yah puruShArthakI mandatAke kAraN bAr jAnA ho rahA hai. antaramen pUrNarUpase sthir nahIn huA jAtA. antaramen bAhar AnA ho jAtA hai. antarmukhakI dashAmense, antarmukhakI sthitimense bAhar AnA hotA hai aur savikalpa dashAmen AnA hotA hai, vah ruchatA nahIn hai. phir bhI puruShArthakI mandatAke kAraN AnA ho jAtA hai aur usamen gRuhasthAshramamen bAhya kAyAmen juDatA hai.

pratyek kArya, shubhAshubh pratyek kAyAmen juDe lekin usakI ruchi to AtmAmen jAnekI rahatI hai. merI gnAyakakI dhArA visheSh kaise pragaT ho? visheSh lInatA kaise ho? aisI use bhAvanA rahatI hai. aisI anupam dashA, aisA anupam chaitanyadev jo hAthamen AyA use chhoDakar bAhar jAnekA man nahIn hotA hai. parantu puruShArthakI mandatAke kAraN bAhar jAnA hotA hai.

samAdhAna- ... aisI ekatvabuddhi nirantar rahatI hai. din aur rAt ekatvabuddhikI pariNati chalatI hai. vichAr kare ki main judA hUn-bhinna hUn, parantu pariNati to ekatvakI chalatI hai. jaisI ekatvakI pariNati chalatI hai, vaisI pariNati "main gnAyak hUn' aisA abhyAs bArambAr kare. jaisI vah pariNati nirantar (chalatI hai), jIvanamen aisI ekatvabuddhi ho rahI hai. anAdi kAlase ho rahI hai. main gnAyak hUn, (aisA) ek-do bAr vichAr kare aisA nahIn, jIvanamen aisA hI dRuDh kare ki main gnAyak hI hUn. aisI bhale bhAvanA, vichAr kare parantu ekatvabuddhi toDanekI pariNati honI chAhiye.

main gnAyak hI hUn, main yah nahIn hUn, kShaN-kShaNamen usakA vichAr Aye. mAtra vichAr Upar-Uparase nahIn, antarase gnAyakakI laganIpUrvak (honA chAhiye). andar jignAsA ... ho aur bArambAr main gnAyak hUn, aisA bhItaramense honA chAhiye. bArambAra. yathArtha sahaj pariNati to jab nirvikalpa dashA hotI hai, usake bAd sahaj hotI hai. parantu pahale usakA bArambAr abhyAs kare. main gnAyake hI hUn, kShaN-kShaNamen usakA abhyAs karanA chAhiye. bArambAra.

buddhise jAn liyA ki yah sharIr bhinna, main bhinna, yah vibhAv merA svabhAv nahIn.


PDF/HTML Page 556 of 1906
single page version

parantu usake prayatnamen aisA honA chAhiye ki main bhinna hI hUn. bArambAr jab-jab vikalpa Ave tab main usase bhinna hUn. aisA bhItaramense honA chAhiye. aisA abhyAs honA chAhiye.

mumukShu- pahale deh sambandhi bhinnatAkA prayAs visheSh chalegA?

samAdhAna- aisA kram AtA hai. pratham deh, sthUl dehase main bhinna hUn. sUkShma vibhAvase bhinna, shubhase bhinna aisA AtA hai, aisA kram AtA hai. kram AtA hai, parantu jab yathArthatAse bhinna hove tab sab ekasAth ho jAtA hai. yah sthUl sharIr to main nahIn hUn, main to gnAyak hUn. lekin bhItaramen vibhAv Ave vah bhI main nahIn hUn, vah merA svabhAv nahIn hai.

phir shubhabhAva. shubhAshubh aur shubhabhAva. usamen dravya-guN-paryAyakA vichAr Ave to bhI vah to vikalpa rAgamishrit hai. usase bhI main bhinna hUn. aisA kram-kramase (hotA hai). parantu kram Ave vah vyavahAr hai. bhItaramen to jab yathArthatAse bhinna paDatA hai, tab sab ekasAth ho jAtA hai. yathArtha bhinnatA Ave tab ekasAth (ho jAtA hai). sthUl sharIrase, vibhAvase, subuddhikA vilAs hai, sabase ekasAth bhinna ho jAtA hai. pahale abhyAs kramamen aisA AtA hai. sthUl sharIrase bhinna, vibhAvase bhinna, shubhabhAvase bhinna. dravya-guN-paryAyakA rAgamishrit vichAr bIchamen AtA hai. parantu vah sab to rAgamishrit vichAr hai. aisA merA svabhAv (nahIn hai).

sharIramen jab kuchh hove to main to AtmA hI hUn, main to bhinna hUn. yah sthUl sharIr merA nahIn hai. vah to pudagal jaD hai. aise ekatvabuddhi toDanI chAhiye. vibhAvase ekatvabuddhi toDanI chAhiye. shubhabhAv Ave isase bhI ekatvabuddhi toDanI chAhie. sabase ekatvabuddhi toDanI chAhiye. ekatvabuddhi toDaneke liye upayogako sUkShma karanA paDatA hai. deh to sthUl hai, main sUkShma hUn. shubhabhAvase bhI bhinna upayog sUkShma hotA hai. aisI jisako jignAsA ho tab ekasAth ho jAtA hai.

mumukShu- andar bhinnatAkI pariNati nirantar chAlU rahatI hai?

samAdhAna- hAn, abhyAs karanekI pariNati chAlU rahatI hai. ... aisA koI niyam nahIn hai, lekin shubhabhAv (hotA hai). dravya-guN-paryAyakA vichAr (hotA hai). koI kahatA hai ki Akhiramen kaun-sA vikalpa (hotA hai)? aisA vikalpakA koI nishchit nahIn hai. aisA shubhabhAv gnAyakake sAth shubhabhAv sAthamen rahatA hai. kaun-sA shubhabhAv, isakA koI niyam nahIn hai. gnAyakake sambandhamen jo anukUl hove usakA vichAr (hotA hai).

... bhedagnAn karanekA prayAs hotA hai. bhedavignAnata siddhA siddhA ye kil kechana. jo siddha hue sab bhedavignAnase hue hain. dravya par dRuShTi aur bhedagnAnakA prayAsa. main chaitanya


PDF/HTML Page 557 of 1906
single page version

shAshvat dravya hUn. aise dravya par dRuShTi karake, vibhAv merA svabhAv nahIn hai, aisA bhedagnAn karanekA prayAs karanA chAhiye. jo nahIn hue hain, bhedavignAnake abhAvase nahIn hue hain. jo hue bhedavignAnase hue hain. ananta kAl gayA. apanA svabhAv saral hai, sugam hai, to bhI durlabh ho gayA hai.

mumukShu- durlabh honekA kyA kAraN rahA?

samAdhAna- kAraN, aisI ekatva pariNatikI itanI gADhatA ho gayI hai. puruShArtha nahIn karatA hai. pramAd ho rahA hai. pahale to yathArtha samajhan nahIn hai, agnAnatA hai. gnAn sachchA nahIn hai. sachchA gnAn kare, vichAr karake nakkI kare to bhI pramAdake kAraN nahIn ho sakatA hai. main bhinna hUn, aisA nakkI kare. anAdi kAlase kahIn na kahIn ruk jAtA hai. aise gurudev mile, sachchA mArga milA. nakkI karatA vichAr karake, lekin pramAdake kAraN nahIn ho sakatA hai. antar laganI lagI nahIn hai aur pramAd hai. laganI lage to puruShArtha hue binA rahatA hI nahIn.

mumukShu- .. us samay manamen jitanA ullAs aur nirNayakI jAgRuti hotI hai, uutanA jab Apase alag hote hain us samay utanA kAm nahIn hotA. darshanase hI itanA lAbh milatA hai, isakA kyA kAraN?

samAdhAna- yahAn Anese hotA hai, phir kahAn nahIn hotA hai? upAdAn-nimittakA aisA sambandha hotA hai. apane kAraNase svayam... shAstramen AtA hai na ki satsang lAbhakA kAraN hotA hai. karatA hai svayamse, puruShArtha svayamko karanA hai, parantu satsangake sAth nimitta-naimittik sambandha hotA hai. satsang karanA. tujhe puruShArtha chalanekA kAraN hotA hai. aisA bhI kahanemen AtA hai ki achchhe sangamen rahanA. munionko aisA upadesh diyA hai. satsang.. nimitta-upAdAnakA sambandha hai.

mumubhu- jisake prati rAg ho, vah jIv tir jAtA hai. samAdhAna- ... rAg ho arthAt use gnAnIkI mahimA hotI hai. mahimA yAnI usakI svayamkI orakI yathArtha mahimA honI chAhiye. rAg yAnI mahimA hotI hai. gnAnIkI mahimA arthAt use svabhAvakI mahimA hai. ve kyA karate hain? AtmAkA kyA? use svabhAvakI mahimA, gnAnIkI mahimA arthAt unakI antar dashAkI mahimA hai. antar dashAkI mahimA arthAt mujhe yah chAhiye, aisA andar gaharAImen A jAtA hai.

shAstramen AtA hai ki yah tattvakI bAt tatprati prItichitten vArtApi hI shrutA. yah jo tattvakI bAt hai, use jisane prItise sunI hai, vah bhAvi nirvAN bhAjan hai. gurukI vANI, bhagavAnakI vANI usane prItise sunI isaliye use bhAvi (nirvANakA bhAjan kahA hai). antarakI prIti lenI.


PDF/HTML Page 558 of 1906
single page version

vaise gnAnIkI bhakti-rAg arthAt antarakI bhakti arthAt antaramen use nimittamen gnAnIkI bhakti, antar gnAyakakI bhakti A jAtI hai. aisA sambandha hotA hai, isaliye nimitta- upAdAnakA sambandha hai. prIti antarakI, ruchi aur prIti antarakI lenI.

ananta kAlase samyagdarshan prApta nahIn kiyA hai, to koI dev aur guruke upadeshase deshanAlabdhi (prApta hotI hai), vah nimitta-upAdAnakA sambandha hai. kare svayamse, puruShArtha svayamko karanA hai. svatantra, pratyek dravya svatantra hain. koI kisIko kar nahIn detA. parantu aisA nimitta-upAdAnakA sambandha hai ki sAkShAt vANI mile. devakI athavA gurukI vANI mile to jIvako antar deshanAlabdhi hokar use pariNati palaTanekA kAraN banatA hai.

... bIjalIke chamakArekI bhAnti chale jAye, aisA hotA hai. thoDA pheraphAr ho, kisIne pAnIko chhU liyA, kisIne harI vanaspati chhU lI, aisA khyAl Aye to bole nahIn ki chhU liyA, aise hI chal dete the. aisA lage ki kyon chale gaye? jise ghar padhAre ho use itanA dukh lagatA hai...

... AtmAkA hI karanA hai, aisA dhyey thA. vahI sachchA hai. AtmAke dhyeyase hI sab karanA hai. himmatabhAIko vah hai, AtmAkA dhyeya. jo kuchh karanA hai, AtmAke dhyeyase karanA hai. kisIko kuchh kahanA nahIn. kyA kahanA?

... apanA karanA hai. dUsareko dikhAneke liye nahIn karanA hai, svayamko karanA hai. bhavakA abhAv kaise ho aur AtmA kaise prApta ho, vahI karanA hai. bhedagnAn karake AtmA kaise pahachAnamen Aye, vahI karanA hai. sukh aur Ananda sab AtmAmen bharA hai, bAhar to kahIn nahIn hai. aisI joradAr vANI, dUsaronko AtmAko Ashcharya lage aur vibhAv chUr-chUr ho jAy, aisI unakI vANI thI. svayam puruShArtha kare.. shravaN kare use ruchi pragaT honekA kAraN bane.

mumukShu- sunate hI digambar ban jAy, aisI vANI.

samAdhAna- yah kahate hain vah satya hI hai. .. kramabaddha aisA hotA hai ki puruShArtha svayam kare to hue binA rahe hI nahIn. kramabaddha... bAhar dekhanevAlA svayam apanA bachAv karake aTak jAtA hai. kramabaddha...

tujhe kyA kAm hai? tU terA gnAyakapanA pragaT kar, gnAyakakI pariNati pragaT kara. kartAbuddhi chhUTakar gnAyakatA pragaT kar aur bhedagnAn pragaT karake, dravya par dRuShTi karake bhedagnAnapUrvak AtmAmen lInatA kara. usase bhinna honekA prayatna kar to hue binA rahatA nahIn. svayam kare use kramabaddha rokatA nahIn. use kAlalabdhi bhI rokatI nahIn aur kramabaddha bhI rokatA nahIn. koI rokatA nahIn. svayam apane kAraN rukA hai. apanI mandatAse, apane hI kAraNase pramAdase svayam chhUTatA nahIn. svayam puruShArtha kare to chhUT sake aisA hai.


PDF/HTML Page 559 of 1906
single page version

kramabaddha to kartAbuddhi chhoDaneke liye hai, bachAv karaneke liye nahIn hai. .. use aisA hI hotA hai ki merI kamajorI hai, main kar nahIn sakatA hUn. .. vichAr karatA rahe aur Age nahIn baDhe to bhI nahIn sakatA hai. aisA nakkI karake phir us prakArakA prayatna kare to Age baDhatA hai. parantu jabatak vah nahIn hotA hai, tabatak shrutake vichAr, shrutakA chintavan, shAstra abhyAs Adi sab hotA hai. parantu Age to svayam andar prayatna kare to hotA hai.

mumukShu- ... tab to Age baDhanekA kuchh..

samAdhAna- pakaDamen Aneke liye bhI svayamko prayatna karanA paDatA hai ki yah gnAyak hai. shAshvat AtmA hai. use grahaN karaneke liye svayam prayatna kare. vichAr karake nakkI kare ki yah shAshvat AtmA hai. vahI merA Ashray hai. usakA Ashray grahaN kare. usakA bhI prayatna karanA. vichAr karake nakkI karanA paDatA hai. dravya kyA hai, guN kyA hai, paryAy kyA hai. aisA vichAr karake nakkI karake jo shAshvat hai, gnAyak dhruv hai usakA Ashray letA hai.

mumukShu- dravya-guN-paryAyakA .. Age baDhanemen...

samAdhAna- Age baDhanemen sachchA gnAn karanemen upayogI hai. kyonki jo yathArtha vastu hai vaisI pahachAne to sachchA prayatna ho. vastu jaisI ho vaisI pahachAne nahIn to usakA prayatna sachchA nahIn ho sakatA. vastu jis prakArase hai, us prakArase pahachAnakar usakA Ashray le to Age baDhe. sachchA gnAn kare to sachchA dhyAn hotA hai. to hI sachchI ekAgratA hotI hai. gnAn sachchA nahIn hai to usakA dhyAn kahAn jAkar khaDA rahegA? kisake Ashrayase khaDA rahegA? kisake Ashrayase sthir hogA? jise sachchA gnAn nahIn hai, use sachchA dhyAn bhI nahIn ho sakatA hai. gnAn to chAron orase spaShTa evan nirmal ho to use Age baDhanemen saralatA rahatI hai. yathArtha gnAn jUThA ho to usakA puruShArtha sachchA nahIn ho sakatA.

mumukShu- laganI baDhe..

samAdhAna- laganI svayam baDhAye to hotA hai. use bAharakA ras chhUT jAnA chAhiye. antaramen chaitanyamen sukh laganA chAhiye. sukh chaitanyamen hI hai. bAhar kahIn nahIn hai. bAhar rukatA ho, use antaramen muDanekA, svayam antaramen prayatna kare. ruchi baDhAnekA prayatna kare, laganI lagAneke liye.

antaramen sukh lage to use laganI lage na. antaramen sukh evan AtmA sArabhUt hai, aisA nahIn lage to laganI kahAnse lage? sarvasva sArabhUt ho to AtmA hai jagatamen, dUsarA kuchh sArabhUt nahIn hai. aisI antaramense ruchi laganI chAhiye to laganI lage. AtmAke


PDF/HTML Page 560 of 1906
single page version

binA kahIn chain paDe nahIn, aisI laganI antarase laganI chAhiye. parantu AtmAkI utanI jarUrat lage to laganI lage na.

ras hai, jahAn-tahAn ruk jAtA hai. andar laganI laganeke liye, AtmA hI vastu sarvasva hai aur usIkI jarUrat hai, aisA laganA chAhiye. parantu vah koI kar nahIn detA, svayam kare to hotA hai.

mumukShu- satpuruShake sAnnidhyamen kuchh laganI baDhe na?

samAdhAna- satpuruShakA nimitta mahAnimitta hai, prabal nimitta hai. parantu karanA to svayamko hai. isaliye shAstramen AtA hai, dev-guru-shAstra, satpuruShakA sAnnidhya... tU usakI sharaNamen jA, jaisA kahe vaisA kare. aisA AtA hai. parantu karanA svayamko karanA hai. upAdAn svayamko taiyAr karanA hai. koI kar nahIn detA, karanA svayamko ho. satpuruShakA nimitta to prabal hai. devakA, gurukA sabakA prabal nimitta hai, muktikA mArga pragaT karaneke liye. muktiko pahachAnaneke liye, svAnubhUti pragaT karaneke liye, jignAsukI bhUmikA AtmArthItA pragaT karaneke liye gurukA nimitta baDA hai, parantu karanA svayamko hai.

nimitta- jIv nimittako adhik jor detA hai. samAdhAna- aisA nahIn hai. shrImadakA kahanekA Ashay ek hai. unakA gaharAIse yah kahanA hai ki tU kar to hotA hai. nimittakI orase bAt bhale karate ho.

mumukShu- dRuShTikA viShay pakaDe usake pahale to gnAnamen mukhya-gauN karake, dravya mukhya aur paryAy gauN, aisA karake dravyakA gnAn karanA paDe.

samAdhAna- aisA gnAn use ho jAtA hai. bhale hI lambI bAt samajhe nahIn, parantu jo dRuShTikA viShayamen dravya mukhya aur paryAy gauN usamen A jAtA hai. jise AtmAkI lagI ho, use sankShepamen bhI A jAtA hai. tiryanch koI shabda nahIn samajhate hain to bhI use samyagdarshan hotA hai. vah andar mukhya shAshvat AtmA grahaN karatA hai aur jo bhed hai vah sahaj hI gauN ho jAte hain. nav tattvake nAm bhI nahIn Ate hain.

mumukShu- svayam apaneAp..

samAdhAna- yathArtha lakShya ho to sabhI pahalU use A jAte hain. parantu jabatak nahIn samajhatA hai, tabatak vichAr karake nakkI kare to use gnAn adhik nirmal hokar Age baDhanemen saralatA rahatI hai, mArga spaShTa hotA hai. spaShTatA use adhik lAbhakA kAraN hotA hai. koI ek antarmuhUrtamen prApta kar letA hai, vah bAt alag hai. bAkI jyAdA spaShTatA andar gnAnakI nirmalatA ho to use jyAdA lAbhakA kAraN hai. parantu mUl prayojanabhUt vastu jo samajhatA hai, use muktikA mArga pragaT ho jAtA hai. prayojanabhUt vastu yathArtha


PDF/HTML Page 561 of 1906
single page version

A gayI to use svAnubhUti bhI hotI hai aur Age bhI baDhatA hai. kevalagnAn paryant pahunch jAtA hai.

shivabhUt muni jyAdA nahIn samajhate the. mUl prayojanabhUt samajh liyA to Age baDh gaye. ekAnta aisA nahIn hai ki jyAdA gnAn ho to hI Age baDh sake. aisA ekAnta nahIn hai. chAritra usamen pragaT ho jAy, kam gnAn ho to bhI. samyagdarshan, gnAn, chAritra sab....

prashamamUrti bhagavatI mAtano jay ho! mAtAjInI amRut vANIno jay ho!
 