PDF/HTML Page 1698 of 1906
single page version

મુમુક્ષુઃ- વહ લીનતા તો ચૌબીસોં ઘણ્ટે ચલતી હોગી. ઉગ્રતા બઢ જાય..

સમાધાનઃ- ચૌબીસોં ઘણ્ટેં ઉનકી ભૂમિકા અનુસાર હોતા હૈ. જો ઉનકી સમ્યગ્દર્શન સમ્બન્ધિત લીનતા હો વહ ચૌબીસોં ઘણ્ટે (હોતી હૈ). ઉનકી વિશેષ લીનતા, તારતમ્યતા ઉનકે પુરુષાર્થ અનુસાર હોતી હૈ. ભૂમિકા પલટે વહ લીનતા વિશેષ હોતી હૈ. પાઁચવા, છઠવાઁ, સાતવાઁ વહ લીનતા ઉનકી અલગ હોતી હૈ. અંતર્મુહૂર્ત-અંતર્મુહૂર્તમેં સ્વાનુભૂતિમેં પ્રવેશ કરતે હૈં. અંતર્મુહૂર્ત-અંતર્મુહૂર્તમેં વિકલ્પ છૂટકર સ્વાનુભૂતિમેં જાતે હૈં. ઉસકી લીનતા એકદમ ઉગ્ર હોતી હૈ. ખાતે-પીતે, નિદ્રામેં અંતર્મુહૂર્ત-અંતર્મુહૂર્તમેં સ્વાનુભૂતિમેં પ્રવેશ હો જાતા હૈ. બાહર રહ નહીં સકતે હૈં. અંતર્મુહૂર્ત-સે જ્યાદા બાહર રહ હી નહીં સકતે હૈં. ઇતના અપને સ્વરૂપમેં એકદમ પ્રવેશ હો જાતા હૈ. લીનતાકા પ્રવેશ હો જાતા હૈ.

દૃષ્ટિ એવં જ્ઞાન તો પ્રગટ હૈ હી, પરન્તુ યે લીનતા-ચારિત્ર દશા બઢતી હૈ છઠવેં- સાતવેં ગુણસ્થાનમેં. ચતુર્થ ગુણસ્થાનમેં સ્વરૂપાચરણ ચારિત્ર હોતા હૈ. પાઁચવેં ગુણસ્થાનમેં ઉસસે વિશેષ હોતી હૈ. પાઁચવે ગુણસ્થાનકી ભૂમિકાકે સ્ટેજ અમુક-અમુક બઢતે જાતે હૈં. ઉસમેં ઉસે સ્વરૂપકી લીનતા બઢતી જાતી હૈ. ઉસ અનુસાર ઉસકે શુભ પરિણામમેં બાહરકે સ્ટેજમેં ભી ફેરફાર હોતા જાતા હૈ. અંતરમેં સ્વાનુભૂતિકી દશા બઢતી જાતી હૈ.

મુમુક્ષુઃ- મુનિ મહારાજકો ખાતે-પીતે, ચલતે-ફિરતે ઐસી દશા હો જાય, વૈસે ચતુર્થ ગુણસ્થાનમેં કોઈ બાર હોતી હોગી?

સમાધાનઃ- કોઈ બાર હો, ઉસકા નિયમ નહીં હૈ. છઠવેં-સાતવેંમેં તો નિયમસે હોતી હૈ. સ્વરૂપાચરણ ચારિત્રમેં ઐસા હો, પરન્તુ વહ નિયમિત નહીં હોતી. ઇન્હેં તો અંતર્મુહૂર્ત- અંતર્મુહૂર્તમેં નિયમિત હોતી હૈ. ચતુર્થ ગુણસ્થાનકી લીનતા કબ વિશેષ બઢ જાય, હોતી હી નહીં ઐસા નહીં હૈ, લેકિન ઉસકા નિયમ નહીં હૈ.

મુમુક્ષુઃ- ધ્યાનમેં બૈઠે તભી નિર્વિકલ્પ દશા હો, ઐસા નહીં હોતા ચતુર્ત ગુણસ્થાનમેં?

સમાધાનઃ- ધ્યાનમેં બાહર-સે બૈઠે યા ન બૈઠે. કોઈ બાર બાહર-સે બૈઠે ઔર હો. કોઈ બાર ન બૈઠે તો અંતરમેં અમુક પ્રકારકા ધ્યાન તો ઉસે પ્રગટ હો હી ગયા હૈ. જો જ્ઞાતાકા અસ્તિત્વ ઉસને ગ્રહણ કિયા હૈ, જ્ઞાયકકી ધારા વર્તતી હૈ, ઉતની એકાગ્રતા તો ઉસે ચાલૂ હી હૈ. ઇસલિયે ઉસ પ્રકારકા ધ્યાન તો ઉસે હૈ હી. ધ્યાન અર્થાત એકાગ્રતા.

PDF/HTML Page 1699 of 1906
single page version

ઉસ જાતકી એકાગ્રતા ઉસે છૂટતી હી નહીં. અમુક પ્રકારકી એકાગ્રતા તો ઉસે હૈ. ઉસ એકાગ્રતામેં કુછ વિશેષતા હો જાય તો ઉસે બાહર-સે ધ્યાનમેં બૈઠે તો હી હો, ઐસા નિયમ લાગૂ નહીં પડતા.

મુમુક્ષુઃ- ઐસા બન્ધન નહીં હૈ.

સમાધાનઃ- ઐસા બન્ધન નહીં હૈ કિ બાહર-સે શરીર ધ્યાનમેં બૈઠે, ઐસા બન્ધન નહીં હૈ. શરીર બૈઠ જાય ઐસા બન્ધન નહીં હૈ. અંતરમેં એકાગ્રતા (હોતી હૈ). અમુક એકાગ્રતા તો હૈ હી, પરન્તુ વિશેષ એકાગ્રતા કબ બઢ જાય, શરીર બૈઠા હો ઐસા હો તો હી બઢે ઐસા ન્યાય નહીં હૈ. મુનિકો તો હૈ હી નહીં, પરન્તુ ચતુર્થ ગુણસ્થાનમેં ઐસા નિયમ નહીં હૈ. સબ બાર ઐસા નિયમ નહીં હોતા. કોઈ બાર ઐસા ભી બનતા હૈ કિ ધ્યાનમેં બૈઠા હો તબ હો. બાહર-સે ધ્યાનમેં બૈઠા હો. કોઈ બાર કોઈ ભી સ્થિતિમેં શરીર હો ઔર ધ્યાન હો જાય. બાહરકા બન્ધન નહીં હૈ. અમુક પ્રકાર-સે સહજ દશા હો જાતી હૈ.

અનાદિકા સર્વ પ્રથમ હો ઉસે પલટનેમેં થોડી મુશ્કિલી હોતી હૈ, કિસીકો અંતર્મુહૂર્તમેં ભી હો જાતા હૈ. ઉસમેં ભી અંતર્મુહૂર્તમેં હો જાતા હૈ. ફિર તો ઉસકી દશા સહજ હૈ. ઇસલિયે બાહરમેં અમુક પ્રકાર-સે બૈઠે તો હી હો, ઐસા બન્ધન નહીં હૈ.

મુમુક્ષુઃ- એક બાર નિર્વિકલ્પ દશા હો ગયી ઇસલિયે અમુક કાલ રાહ દેખની પડે ઐસા નહીં હોતા ન? ફિરસે તુરન્ત ભી હો સકતી હૈ.

સમાધાનઃ- રાહ દેખની નહીં પડતી. જિસકી અંતર દશા ચાલૂ હૈ, જિસે ભેદજ્ઞાનકી દશા ચાલૂ હૈ, ઉસે અમુક સમયમેં હુએ બિના રહતી હી નહીં. ઉસે સમયકા બન્ધન નહીં હૈ. ઉસે અમુક સમયમેં હુએ બિના નહીં રહતી. જિસે અંતરકી દશા હૈ, ભેદજ્ઞાનકી ધારા વર્તતી હી હૈ, ઉસે હુએ બિના નહીં રહતી.

જો અંતર-સે ભિન્ન પડ ગયા, જિસકા ઉપયોગ બાહર ગયા, વહ અમુક સમયમેં અંતરમેં આયે બિના નહીં રહતા. ઉસ ઉપયોગમેં બાહર કુછ સર્વસ્વ નહીં હૈ. ભેદજ્ઞાનકી ધારા તો વર્તતી હી હૈ. સ્વયં જુદા-ન્યારા વર્તતા હૈ, ક્ષણ-ક્ષણમેં ન્યારા વર્તતા હૈ. ન્યારી પરિણતિ તો હૈ હી. ઉપયોગ તો પલટ જાતા હૈ. જૈસી પરિણતિ હૈ વૈસા ઉપયોગ વાપસ હુએ બિના નહીં રહતા. પરિણતિ અલગ કામ કરતી હૈ, ઉપયોગ બાહર જાતા હૈ.

પરિણતિકી ડોર ઉસે-ઉપયોગકો વાપસ લાયે બિના નહીં રહતી. પરિણતિ તો ન્યારી હૈ. ભેદજ્ઞાનરૂપ ભેદજ્ઞાનકી ધારા નિરંતર ક્ષણ-ક્ષણમેં વિકલ્પકે બીચ ઉસકી ન્યારી ડોર ક્ષણ-ક્ષણમેં સહજરૂપ હૈ. પરિણતિકી ડોર ન્યારી હૈ, વહ ઉપયોગકો વહાઁ ટિકને નહીં દેતી. અમુક સમયમેં ઉપયોગ વાપસ આ હી જાતા હૈ. સ્વરૂપમેં લીન હુએ બિના, નિર્વિકલ્પ દશા હુએ બિના ઉસે નહીં રહતી. પરિણતિ ઉપયોગકો વાપસ અપનેમેં લાતી હૈ.

PDF/HTML Page 1700 of 1906
single page version

મુમુક્ષુઃ- જ્ઞાનીકી સવિકલ્પ દશા ઇતની મજબૂત હૈ કિ નિર્વિકલ્પ ઉપયોગકી લાચારી કરની નહીં પડતી, વહ અપનેઆપ હોતા હૈ.

સમાધાનઃ- ઉસકી લાચારી નહીં કરની પડતી. ઉસકી દશા હી ઐસી હૈ. ઉસે શાન્તિ ઔર હૂઁફ હૈ હી. અપની દશા હી ઐસી હૈ. સ્વયં કહીં એકત્વબુદ્ધિ-સે વર્તતા નહીં હૈ. ભિન્ન હી વર્તતા હૈ. ઉસકી ન્યારી પરિણતિ હી ઉસ ઉપયોગકો વાપસ લાતી હૈ. વહ ઉપયોગ બાહર લંબે સમય બાહર ટિક નહીં પાતા. વહ ઉપયોગ અપને સ્વરૂપમેં ફિર-સે લીન હુએ બિના નહીં રહતા. ઉસકી ન્યારી પરિણતિ હી ઉસે વાપસ લાતી હૈ. ઉસકી લાચારી નહીં કરની પડતી.

સ્વયંકો અપની હૂઁફ હૈ. અપની પરિણતિ હી ઉસ ઉપયોગકો વાપસ લાતી હૈ. ઉસે ઐસા નહીં હૈ કિ નિર્વિકલ્પ દશા કબ આયેગી? ઉસકી રાહ દેખકર બૈઠના નહીં હૈ. ઉસકી ઉસે કોઈ શંકા નહીં હોતી. પરિણતિ હી ઉસ ઉપયોગકો વાપસ ખીઁચકર લાતી હૈ.

સમાધાનઃ- પરિણતિ જોરદાર હોતી હૈ તો નિર્વિકલ્પ દશા હો જાતી હૈ.

મુમુક્ષુઃ- જ્ઞાનીકો તો ચૌબીસોં ઘણ્ટે અવલમ્બન હોતા હૈ.

સમાધાનઃ- ચૌબીસોં ઘણ્ટે આત્મ સ્વભાવકા અવલમ્બન હૈ. ઉસકા ઉપયોગ બાહર એકમેક હોતા હી નહીં. ઉપયોગ બાહર જાયે તો ભી ભિન્ન હી હૈ. વહ વાપસ સ્વરૂપમેં જમે બિના નહીં રહતા. ઉસકી રુચિ ઉસે વાપસ (લે આતી હૈ), ઉસકી પરિણતિ ઉસે વાપસ લાતી હૈ. ઐસા સહજપને હૈ.

મુમુક્ષુઃ- ચ્યૂત હો જાતા હૈ, ઉસકા ક્યા કારણ?

સમાધાનઃ- ઉસકી પરિણતિમેં દિક્કત હૈ, ઉસકા પુરુષાર્થ છૂટ જાતા હૈ, ઉસકી ન્યારી પરિણતિ છૂટ જાતી હૈ. એકત્વબુદ્ધિ હો જાતી હૈ. જ્ઞાયક ભિન્ન, વિભાવ ભિન્ન વહ પરિણતિ જો જ્ઞાતાકી ધારા ક્ષણ-ક્ષણમેં આંશિક જ્ઞાતાધારા, આંશિક શાન્તિધારા (ચલતી રહતી હૈ). આત્માકી સ્વાનુભૂતિકા આનન્દ અલગ હૈ. બાકી અંતરમેં જો ન્યારી શાન્તિધારા ઔર જ્ઞાયકધારા થી, ઉસકી પરિણતિ છૂટ જાતી હૈ. ઉસકી પરિણતિ એકમેક હો જાતી હૈ. ઇસલિયે સ્વાનુભૂતિ ચલી જાતી હૈ. વર્તમાન પરિણતિ છૂટકર એકત્વબુદ્ધિ હો જાતી હૈ. પરિણતિ પલટ જાતી હૈ.

સમાધાનઃ- જ્ઞાન-સે રચિત એક ચૈતન્ય વસ્તુ હી હૈ. જ્ઞાન બાહર-સે નહીં આતા હૈ. વહ જાનનેવાલી પૂરી વસ્તુ હી હૈ. દ્રવ્ય જાનનેવાલા, ઉસકા ગુણ જાનનેવાલા, ઉસકી પર્યાયમેં જાનનેવાલા, સર્વ પ્રકાર-સે વહ જાનનેવાલા હી હૈ, ઐસી એક વસ્તુ હી હૈ. જૈસે યહ જડ હૈ, વહ જડ કુછ જાનતા નહીં. વહ સ્વયં જાનતા હી નહીં હૈ. તબ એક જાનનેવાલી વસ્તુ હૈ કિ સર્વ પ્રકાર-સે જાનનેવાલી હી હૈ.

PDF/HTML Page 1701 of 1906
single page version

ઉષ્ણતા બાહર-સે નહીં આતી હૈ, અગ્નિ સ્વયં હી ઉષ્ણ હૈ. બર્ફ સ્વયં હી ઠણ્ડા હૈ. ઉસકી ઠણ્ડક બાહર-સે નહીં આતી. વૈસે જાનના બાહર-સે નહીં આતા હૈ, જાનનેવાલી વસ્તુ હી સ્વયં હૈ. ઉસમેં બાહરકે સબ નિમિત્ત હૈં. ઇસે જાના, ઉસે જાના. જાનનેવાલી વસ્તુ સ્વયં હૈ.

સમાધાનઃ- ... આત્માકો જ્ઞાનકે સાથ એકમેક સમ્બન્ધ હૈ. જ્ઞાન બિનાકા આત્મા નહીં હૈ, આત્મા બિનાકા જ્ઞાન નહીં હૈ. તાદાત્મ્ય સમ્બન્ધ હૈ. ઐસે અનન્ત ગુણ હૈં. જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર, અસ્તિત્વ, વસ્તુત્વ સબકે સાથ, દ્રવ્યકો સબકે સાથ ઐસા તાદાત્મ્ય સમ્બન્ધ હૈ. અનન્ત ગુણ-સે ભરા હુઆ, અનન્ત ગુણસ્વરૂપ હી દ્રવ્ય હૈ. અનન્ત ગુણ આત્મામેં એકમેક હૈં. જડમેં ભી વૈસે અસ્તિત્વ, વસ્તુત્વ ઇત્યાદિ જો જડકે-પુદગલકે વર્ણ, ગન્ધ, રસ, સ્પર્શ સબ એકમેક તાદાત્મ્ય હૈ. ઉસમેં-સે કુછ અલગ નહીં પડતા. એકમેેક હૈ.

મુમુક્ષુઃ- દ્રવ્યકો ઔર ગુણોંકો એકમેક સમ્બન્ધ હૈ ન? ગુણકો ઔર ગુણકો ભી ઐસા સમ્બન્ધ હૈ? જૈસે આપને કહા કિ દ્રવ્ય ઔર ગુણકા તાદાત્મ્યસિદ્ધ સમ્બન્ધ ઙૈ. વૈસે એક ગુણકો બાકીકે અનન્ત ગુણ જો હૈં, ઉસકે સાથ તાદાત્મ્યસિદ્ધ સમ્બન્ધ નહીં હૈ?

સમાધાનઃ- ઉસકા લક્ષણભેદ-સે ભેદ હૈ. સબકા લક્ષણ ભિન્ન પડતા હૈ. બાકી વસ્તુતઃ સબ એક હૈ. પરન્તુ ઉસકે લક્ષણ અલગ હૈં. જ્ઞાનકા લક્ષણ જાનના, દર્શનકા દેખનેકા, પ્રતીત કરના, ચારિત્રકા લક્ષણ લીનતાકા, આનન્દકા આનન્દ સ્વરૂપ, ઇસપ્રકાર સબકે લક્ષણ ભિન્ન-ભિન્ન હૈં. દ્રવ્ય અપેક્ષા-સે સબ એકમેક હૈં. બાકી એકદૂસરેકે લક્ષણ અપેક્ષા-સે ઉસકે ભેદ હૈં. વસ્તુભેદ નહીં હૈ, પરન્તુ લક્ષણ અપેક્ષા-સે ભેદ હૈં. ઉસકે લક્ષણ અલગ, ઉસકે કાર્ય અલગ. જ્ઞાનકા જાનનેકા કાર્ય, દર્શનકા દેખનેકા, ચારિત્રકા લીનતાકા, સબકા કાર્ય કાર્ય અપેક્ષા-સે ભિન્ન-ભિન્ન હૈ. વસ્તુ અપેક્ષા-સે એક હૈ.

મુમુક્ષુઃ- જબ જ્ઞાનગુણ જ્ઞાનગુણકા કામ કરે, ઉસ વક્ત કર્તા ગુણ ક્યા કરતા હૈ? (જૈસે) જ્ઞાન કરતા હૈ, વૈસે કર્તા નામકા ગુણ હૈ, વહ ક્યા કરતા હોગા?

સમાધાનઃ- વહ કર્તા સ્વયં કાર્ય કરતા હૈ. જ્ઞાન જાનનેકા કાર્ય કરે તો કર્તાગુણ ઉસ રૂપ પરિણમન કરકે ઉસકા કાર્ય લાનેકા કામ કરતા હૈ. જ્ઞાન જાનતા હૈ તો ઉસમેં પરિણમન કરકે જો જાનનેકા કાર્ય હોતા હૈ, વહ જાનનેકા કાર્ય વહ કર્તાગુણ કહલાતા હૈ. કાર્ય કરતા હૈ. કર્તાગુણમેં.. કર્તા, ક્રિયા ઔર કર્મ. વહ કર્તાકી પરિણતિ હૈ.

મુમુક્ષુઃ- યે જો આપને સમ્બન્ધ કહા, વહ નિમિત્ત-નૈમિત્તિક સમ્બન્ધ નહી હૈ? એકરૂપતા રૂપ સમ્બન્ધ હૈ.

સમાધાનઃ- હાઁ, એકરૂપ સમ્બન્ધ હૈ, પરન્તુ ઉસમેં લક્ષણભેદ હૈ, કાર્યભેદ હૈ. નિમિત્ત- નૈમિત્તિક નહીં હૈ. નિમિત્ત-નૈમિત્તિક તો દો દ્રવ્યમેં હોતા હૈ, યે તો એક હી દ્રવ્ય હૈ.

PDF/HTML Page 1702 of 1906
single page version

એક દ્રવ્યકે અન્દર લક્ષણભેદ ઔર કાર્યભેદ આદિ હૈ.

મુમુક્ષુઃ- ... રખનેકે લિયે કહા હોગા યા ... ન હો જાય ઇસલિયે ગુણ ઇસપ્રકાર હૈ? સ્વતંત્રતા બતાનેકે લિયે.

સમાધાનઃ- પ્રત્યેક વસ્તુ સ્વતંત્ર હી હૈં. પરન્તુ ગુણોંકી સ્વતંત્રતા હૈ. પરન્તુ વસ્તુ- સે એક હૈ. ઉસમેં અન્યત્વ ભેદ હૈ, પરન્તુ ઉસમેં વસ્તુભેદ નહીં હૈ. પરસ્પર એકદૂસરે- સે લક્ષણ-સે ભિન્ન પડતે હૈં, પરન્તુ વસ્તુ અપેક્ષા-સે એક હૈં. વહ સ્વતંત્રતા ઐસા નહીં હૈ, એક દ્રવ્ય જૈસે દૂસરે દ્રવ્ય-સે સ્વતંત્ર હૈ, જૈસે પુદગલ ઔર ચૈતન્ય સ્વતંત્ર હૈ, દો દ્રવ્ય અત્યંત ભિન્ન હૈં, વૈસે ગુણ ઔર દ્રવ્ય, પ્રત્યેક ગુણ-ગુણ ઉસ પ્રકાર-સે અત્યંત ભિન્ન નહીં હૈં. વસ્તુ-સે એક હૈ ઔર લક્ષણ-સે ભિન્ન હૈં. ઉસકી ભિન્નતા અત્યંત ભિન્નતા નહીં હૈ. પ્રત્યેક ગુણોંકી અત્યંત ભિન્નતા નહીં હૈ. વસ્તુ અપેક્ષા-સે એક હૈ, પરન્તુ લક્ષણ- સે ભિન્ન હૈં.

મુમુક્ષુઃ- અન્યોન્ય ભેદ હુઆ?

સમાધાનઃ- અન્યોન્ય અર્થાત લક્ષણ-સે ભિન્ન હૈં. ઉસકી સ્વતંત્રતા... એક દ્રવ્ય- સે દૂસરા દ્રવ્ય સ્વતંત્ર હૈ, વૈસે પ્રત્યેક ગણ ઉસ પ્રકાર-સે સ્વતંત્ર નહીં હૈં. ઉસકી સ્વતંત્રતા લક્ષણ તક હૈ ઔર કાર્ય તક હૈ. બાકી વસ્તુ અપેક્ષા-સે વહ સબ એક હૈ. એક હી વસ્તુકે સબ ગુણ હૈં. અનન્ત ગુણ-સે બની એક વસ્તુ હૈ. અનન્ત ગુણસ્વરૂપ હી એક વસ્તુ હૈ. વસ્તુ અપેક્ષા-સે એક હૈ, લક્ષણ અપેક્ષા-સે ભિન્ન-ભિન્ન હૈ. એક દ્રવ્યકે અન્દર અનન્ત શક્તિયાઁ-અનન્ત ગુણ હૈં. સબકે કાર્ય સબ કરતે હૈં ઔર સબકે લક્ષણ, કાર્ય એવં પ્રયોજન ભિન્ન-ભિન્ન હૈ. વહ સ્વતંત્રતા ઉસ જાતકી હૈ કિ દ્રવ્યકી સ્વતંત્રતા હૈ ઐસી સ્વતંત્રતા નહીં હૈ.

વહ તો, જૈસે સર્વગુણાંશ સો સમ્યગ્દર્શન. સમ્યગ્દર્શનકા ગુણ પ્રગટ હો, દૃષ્ટિ વિભાવ તરફ, દૃષ્ટિ પર તરફ થી ઔર સ્વ તરફ દૃષ્ટિ જાતી હૈ (તો) સમ્યગ્દર્શન ગુણ પ્રગટ હોતા હૈ. તો ઉન સબકા અવિનાભાવી સમ્બન્ધ ઐસા હૈ કિ એક સમ્યગ્દર્શન પ્રગટ હો તો ઉસકે સાથ સર્વગુણાંશ સો સમ્યગ્દર્શન (હોતા હૈ). સર્વ ગુણકી શુદ્ધિ આંશિક હોતી હૈ. સર્વ ગુણકી દિશા બદલકર અપની તરફ પરિણતિ હોતી હૈ. અનન્ત ગુણકી દિશા બદલકર શુદ્ધરૂપ પરિણતિ હોતી હૈ. એકકી શુદ્ધ હોતી હૈ સબ શુદ્ધતારૂપ પરિણમતે હૈં. ઐસા સમ્બન્ધ હૈ. ક્યોંકિ વસ્તુ એક હૈ ઇસલિયે.

એક સમ્યગ્દર્શન પ્રગટ હુઆ તો ઉસમેં જ્ઞાન ભી સમ્યક હુઆ. ચારિત્ર ભી, મિથ્યાચારિત્ર થા તો ચારિત્ર ભી સમ્યક હુઆ. સબ ગુણકી દિશા બદલ ગયી. ક્યોંકિ એક વસ્તુકે સબ ગુણ હૈ. ઐસા ઉસકા હો તો દૂસરે ગુણકી પરિણતિ બદલ જાતી હૈ. ઐસા અવિનાભાવી એકદૂસરેકે સાથ સમ્બન્ધ હૈ.

PDF/HTML Page 1703 of 1906
single page version

સમાધાનઃ- ... પચ્ચીસ સાલ હોનેમેં કહાઁ દેર લગેગી? ક્યોં અન્દર કુછ હોતા નહીં? ક્યોં પરિભ્રમણકી થકાન લગતી નહીં? ક્યોં કપકપી હોતી નહીં? ઐસા હોતા થા. અનેક જાતકા હોતા થા. અન્દરમેં જો સ્વયંને કિયા હૈ, વહ અપના હૈ, બાકી કાલ તો ચલા જા રહા હૈ. દેવલોકકા સાગરોપમકા કાલ ભી પૂરા હો જાતા હૈ, તો ઇસ મનુષ્ય ભવકા કાલ તો ક્યા હિસાબમેં હૈ?

ઇસ પંચમકાલમેં ગુરુદેવ મિલે ઔર ગુરુદેવને જો ઉપદેશકી જમાવટ કી, વહી યાદ કરને જૈસા હૈ ઔર ઉસમેં-સે ગ્રહણ કરને જૈસા હૈ. ઉપદેશ ક્યા? ગુરુદેવને ઇતના ઉપદેશ બરસાયા. જિસે ગ્રહણ કરકે અંતરમેં જમાવટ કરની, ઐસા ઉપદેશ દિયા હૈ. જૈસે ભગવાનકી દિવ્યધ્વનિકી વર્ષા હોતી હૈ, વૈસે ગુરુદેવકી (વાણીકી) વર્ષા હુયી હૈ. દોનોં વક્ત નિયમરૂપ સે.

જહાઁ ગાઁવ-ગાઁવમેં સૌરાષ્ટ્રમેં કહીં મન્દિર નહીં થા, હર જગહ મન્દિર બન ગયે. શાસ્ત્ર ઉતને પ્રકાશિત હુએ. કિતને હી ભણ્ડારમેં થે સબ બાહર આ ગયે.

મુમુક્ષુઃ- ટેપ ભર ગયી.

સમાધાનઃ- ટેપ ભર ગયી.

મુમુક્ષુઃ- યહાઁ સુનતે હૈં તો ઐસા લગતા હૈ કિ માનોં ગુરુદેવ સાક્ષાત વિરાજતે હોં ઐસા હી લગતા હૈ.

સમાધાનઃ- ગુરુદેવકા યહ ક્ષેત્ર, દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ, ભાવ ઔર ટેપ સબ ઐસા હૈ. વહ સ્થાન ઔર વહ ટેપ યહાઁ બજતી હૈ વહ અલગ હૈ, વહ સ્થાન, ગુરુદેવ જહાઁ બૈઠતે થે વહ પાટ, ક્ષેત્ર આદિ સબ વહ, ઇસલિયે માનોં ગુરુદેવ બોલતે હો ઐસા લગે. ટેપ બોલે ઉસકે સાથ ....

કૈસે સમઝમેં આયે, ઐસા વિચાર આયે ન. સહજ જો અન્દરમેં લગતા હો વહ સહજ આતા હૈ. કુછ શાસ્ત્રકા હો, લેકિન ગુરુદેવને શાસ્ત્રોંકા અર્થ કરનેમેં કહાઁ કુછ બાકી રખા હૈ. ગુરુદેવને બહુત દિયા હૈ.

મુમુક્ષુઃ- ... સમાધાનઃ- પદ્મનંદી જબ પઢતે થે, તબ ઐસા હી પઢતે થે. પદ્મનંદીમેં જિનેન્દ્ર ભગવાનકા અધિકાર જબ આવે, તબ ઐસા હી પઢતે થે. દાનકા અધિકાર આયે તબ ઐસા પઢતે. હે જિનેન્દ્ર! ઐસા કહકર પઢતે થે. ટેપમેં આયા થા ન? માતા! આપકા પુત્ર હમારા સ્વામી હૈ. માતા! જતન કરકે રખના. ... ઇન્દ્રાણી ભગવાનકો લેને આતી હૈ, તબ વહ બાત આતી થી. હૃદય-સે બોલતે થે. સબકા કલેજા કાઁપ ઊઠે, ઐસે કહતે થે. વહ ભક્તિ અધિકાર પઢે, દાન અધિકાર પઢે.... (તબ ઐસા હી આતા થા).