PDF/HTML Page 1722 of 1906
single page version
મુમુક્ષુઃ- દેવ-શાસ્ત્ર-ગુરુકી મહિમા બહુત આતી હૈ, ગુરુદેવકી ભી બહુત મહિમા આતી હૈ, આપકી ભી બહુત મહિમા આતી હૈ. પરન્તુ ઉસમેં અમુક અપેક્ષિત આનન્દ આતા હૈ. પરન્તુ આપ જો કહતે હો, અન્દરમેં અતીન્દ્રિય આનન્દ, ઐસા આનન્દ તો અબ તક જ્ઞાત નહીં હોતા હૈ, ઉસમેં ક્યા મેરી ક્ષતિ હોગી? મનમેં તો ઇતના હોતા હૈ કિ ઉછલ પડતે હૈં. આપકે ચરણોંમેં આજીવન સમર્પણ કર દે, ઇતના અન્દરમેં ભાવ આતા હૈ. અપના ચલે તો આજીવન જ્ઞાનીકે પીછે સોનગઢમેં રહેં. ફિર ભી અન્દર આનન્દ નહીં આ રહા હૈ. અંતરમેં જો અતીન્દ્રિય કહતે હૈં, સમ્યગ્દર્શન હોનેકે સમય જો આનન્દ આતા હૈ, ઐસા આનન્દ આતા નહીં. ઉસમેં કહાઁ (અટકના હોતા હૈ)?
સમાધાનઃ- અપને પુરુષાર્થકી મન્દતા હૈ. પુરુષાર્થકી મન્દતા હૈ. અંતરમેં જો અતીન્દ્રિય અનુપમ આના ચાહિયે, વિકલ્પ છૂટકર નિર્વિકલ્પ હો તબ વહ આનન્દ આતા હૈ. વહ આનન્દ ઉસે કોઈ વિકલ્પ સહિત વહ આનન્દ નહીં આતા હૈ. જો મહિમાકા આનન્દ આતા હૈ, વહ શુભભાવકા આનન્દ હૈ. આત્મા કોઈ ભિન્ન હૈ, ઐસા ગુરુદેવને બતાયા. જિનેન્દ્ર દેવ કોઈ અલગ હૈ, ગુરુ કોઈ અલગ હૈ, ઐસે જો દેવ-ગુરુ-શાસ્ત્રકી મહિમા આયે વહ સબ શુભભાવકા આનન્દ હૈ. પરન્તુ વિકલ્પ છૂટકર જો આનન્દ આયે વહ કોઈ અનુપ આનન્દ હૈ.
વહ આનન્દ કોઈ વિકલ્પવાલી પર્યાયમેં વહ આનન્દ નહીં હોતા. વિકલ્પ છૂટકર ચૈતન્યમેં-સે જો આનન્દ આયે, જો ચૈતન્યકા સ્વભાવ હૈ, ઉસ સ્વભાવમેં પરિણમિત હોકર જો આનન્દ આવે વહ આનન્દ કોઈ અનુપમ હોતા હૈ. ઔર પ્રગટ નહીં હોનાકા કારણ અપની મન્દતા-પુરુષાર્થકી મન્દતા હૈ. મહિમા આયે, લેકિન વહ સ્વયં પુરુષાર્થ નહીં કરતા હૈ. પ્રમાદકે કારણ ઉસે આનન્દ નહીં આ રહા હૈ.
ઉસકી પરિણતિ જો પર તરફ જા રહી હૈ, ઉસે સ્વયં વાપસ નહીં મોડતા હૈ. જો અનાદિકા અભ્યાસ હૈ ઉસીમેં પરિણતિ દોડ જાતી હૈ. ઉસે અન્દર મહિમા આવે કિ યહી સત્ય હૈ, યહી કરને જૈસા હૈ ઐસે મહિમા આયે તો ભી ઉસકી પરિણતિકો પલટના વહ અપને હાથકી બાત હૈ. સ્વયં પરિણતિ પલટતા નહીં હૈ. ઇસલિયે પુરુષાર્થકી મન્દતાકે કારણ વહ આગે નહીં બઢ પાતા હૈ. પુરુષાર્થકી મન્દતાકે કારણ. અટકા હૈ વહ અપની
PDF/HTML Page 1723 of 1906
single page version
મન્દતાકે કારણ. રુચિકી ઐસી ઉગ્રતા કરકે જો પુરુષાર્થ અપની તરફ મુડના ચાહિયે, ઉસ પુરુષાર્થકો સ્વયં મોડતા નહીં. ઇસલિયે ઉસમેં અટક જાતા હૈ.
પુરુષાર્થ જો બાહરમેં કામ કરતા હૈ, ઉસે સ્વયં પલટતા નહીં હૈ. વિકલ્પમેં જો પુરુષાર્થ જાતા હૈ, ઉસ પુરુષાર્થકો પલટકર નિર્વિકલ્પતાકી પર્યાયમેં સ્વયં પલટતા નહીં હૈ. ઇસલિયે ઉસે વહ આનન્દ નહીં આતા હૈ. વહ આનન્દ અન્દર ચૈતન્યમેં જાય તો હી વહ આનન્દ ઉસમેં-સે પ્રગટ હોતા હૈ. વિકલ્પમેં ખડા હો, તબતક આનન્દ નહીં આતા હૈ. સવિકલ્પ દશામેં ભેદજ્ઞાનકી ધારા પ્રગટ હો, સમ્યગ્દર્શન હો, ઉસે આંશિક શાન્તિ હોતી હૈ. પરન્તુ વિકલ્પવાલી દશામેં જો નિર્વિકલ્પતાકા આનન્દ હોતા હૈ વહ આનન્દ તો નિર્વિકલ્પ દશામેં હી હોતા હૈ.
સમ્યગ્દૃષ્ટિકો ભેદજ્ઞાનકી ધારા સહજ હોતી હૈ. ઉસમેં આંશિક શાન્તિ, જ્ઞાયકકી ધારા, શાન્તિકી દશા હોતી હૈ. પરન્તુ અપૂર્વ આનન્દ તો નિર્વિકલ્પ દશામેં હી હોતા હૈ. ઔર વહ ભેદજ્ઞાનકી ધારા ભી, અભી જો જિજ્ઞાસુ હૈ, ઉસે સહજ ધારા નહીં હૈ. વહ તો અભી અભ્યાસ કરતા હૈ. એકત્વબુદ્ધિ હૈ. એકત્વતાકો તોડે, ઉસકા પ્રયાસ કરે. વહ એકત્વતા તોડનેકા પુરુષાર્થ નહીં કરતા હૈ. જિતની એકત્વતા વિભાવકે સાથ હૈ, ક્ષણ- ક્ષણમેં ઉસે એકત્વબુદ્ધિ હો રહી હૈ, ક્ષણ-ક્ષણમેં, ઐસી ઉગ્રતા જ્ઞાયકકી ધારા ક્ષણ-ક્ષણમેં પ્રગટ હો, ઐસા પુરુષાર્થ તો નહીં હૈ. વહ ક્ષણ જ્યાદા હૈ, વિકલ્પકે સાથ (એકત્વકી) ક્ષણ તો દિન-રાત ચલતી હૈ, જ્ઞાયકકા અભ્યાસ તો કોઈ બાર કરતા હૈ. અતઃ ઉસે જ્ઞાયકકી પરિણતિ સહજ હોની ચાહિયે. તો વિકલ્પ ટૂટકર આનન્દ હો. વહ તો કરતા નહીં. મૈં જ્ઞાયક હૂઁ, ઐસે રુચિ કરે, મહિમા કરે, કોઈ બાર અભ્યાસ કરે તો માત્ર ક્ષણભર થોડી દેર કરે વહ ઉસે સહજ નહીં ટિકતા હૈ ઔર (એકત્વતા) તો ઉસકી ટિકી હૈ, વહ તો ઉસે ચૌબીસોં ઘણ્ટે ચલતી હૈ. યહ ઉસે.. તીવ્ર પુરુષાર્થ કરકે તીવ્ર પુરુષાર્થ કરતા નહીં હૈ. ઇસલિયે નિર્વિકલ્પ દશા હોકર જો આનન્દ આના ચાહિયે વહ નહીં આતા હૈ.
વહ જીવન એકત્વતામેં એકમેક હો ગયા હૈ ઔર યહ ભેદજ્ઞાનકા જીવન તો મુશ્કિલ- સે અભ્યાસ કરે તો. વહ તો હૈ નહીં. ઇસલિયે ઉસે આનન્દ નહીં આતા હૈ. ભાવના રહે, રુચિ રહે, મહિમા રહે, પરન્તુ પુરુષાર્થકી ધારા ઉસ ઓર જાતી નહીં ઇસલિયે નહીં હોતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- વહ આનન્દ કૈસા હોગા? ક્યોંકિ હમેં તો ગુરુદેવકે પ્રતિ યા આપકે પ્રતિ ભાવના આયે, અર્પણતાકા ભાવ આયે તો હમેં ઐસા લગતા હૈ કિ હમેં લગતા હૈ હમેં બહુત આનન્દ-અનન્દ આયા, ઐસા લગતા હૈ. ફિર આપ જો કહતે હો વહ આનન્દ કૈસા હોગા?
સમાધાનઃ- ઉસ આનન્દકા કિસીકે સાથ ઉસકા મેલ નહીં હૈ. વહ બોલનેમેં આયે
PDF/HTML Page 1724 of 1906
single page version
ઐસા નહીં હૈ. વહ તો સ્વભાવમેં લીન હો, સ્વભાવકો પહચાને તો ઉસમેં સહજ પ્રગટ હોતા હૈ. વહ તો અનુપમ હૈ, ઉસે કિસીકી ઉપમા લાગૂ નહીં પડતી. કોઈ વિકલ્પાશ્રિત ભાવોંકી ઉપમા ઉસે લાગૂ નહીં પડતી. વિકલ્પમેં જો આનન્દ આતા હૈ વહ આકુલતા મિશ્રિત આનન્દ હૈ. ઉસ આનન્દમેં આકુલતા રહી હૈ ઔર વહ વિભાવ ભાવ હૈ. ચૈતન્યકા આનન્દ નિર્વિકલ્પ હૈ, આકુલતા રહિત હૈ, સ્વભાવમેં-સે સહજ પ્રગટ હોતા આનન્દ હૈ. ઉસે કહીં-સે લાના નહીં પડતા, વહ તો સહજ પ્રગટ હોતા હૈ. ઉસે કિસીકી ઉપમા લાગૂ નહીં પડતી. વહ તો અનુપમ હૈ. આત્મામેં જો સ્વભાવ ભરા હૈ, ઉસમેં પરિણતિ હોને-સે, લીનતા હોને-સે પ્રગટ હોતા હૈ. ઉસે કિસીકી ઉપમા નહીં હૈ. ઉસે કોઈ દૃષ્ટાન્ત લાગૂ નહીં પડતા.
મુમુક્ષુઃ- કથંચિત વ્યક્તવ્ય હૈ.
સમાધાનઃ- સમઝ લેના. જગતકે કોઈ વિભાવભાવમેં વહ આનન્દ નહીં હૈ. જગત- સે ભિન્ન ન્યારા હી હૈ. ચૈતન્ય અનુપમ તત્ત્વ, ઉસકા આનન્દ અનુપમ. ઉસકે સબ ભાવ અનુપમ. વહ અલગ દુનિયાકા આનન્દ હૈ ઐસા સમઝ લેના. ઉસે કોઈ દૃષ્ટાન્ત લાગૂ નહીં પડતા. જો સુખ-સુખ ઇચ્છતા હૈ, વહ સુખ અપનેમેં ભરા હૈ, બાહર-સે નહીં આતા હૈ. વહ કોઈ અપૂર્વ હૈ, ઉસે જગતકી કોઈ ઉપમા લાગૂ નહીં પડતી, વહ કોઈ અનુપમ હૈ.
મુમુક્ષુઃ- હમ કુછ દૂસરી ઇચ્છા રખતે હૈં. ઐસી સબ બાતેં.. ઔર એક પરમપારિણામિકભાવ. ઉસકા વિચાર કરતે હૈં તબ થઁભ જાતે હૈં. ઇસમેં કરના ક્યા હૈ? સ્વભાવ ... તૂ હૈ, સ્વભાવ હૈ. તો ફિર શાન્તિ ક્યોં નહીં હોતી હૈ? સ્વભાવમેં શાન્તિ ભરી હૈ, સ્વભાવકા વિચાર કરને પર દૂસરા કોઈ વિકલ્પ આને નહીં દેતા. સ્વભાવ. વાચ્યાર્થકા વિચાર ... ઉસમેં કુછ કરના નહીં હૈ. હમારી મતિ કહાઁ ઉલઝતી હૈ, યહ સમઝમેં આયા હૈ. ...
સમાધાનઃ- કહીં ન કહીં સ્વયં હી રુક જાતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- વહ તો હકીકત હૈ.
સમાધાનઃ- ઉત્પાદ-વ્યય-ધ્રુવકો યથાર્થ સમઝે તો વિકલ્પ છૂટે. કરનેકા કુછ નહીં રહતા. વાસ્તવિક રૂપ-સે કર્તાબુદ્ધિ છોડ દે, જ્ઞાયક હો જાય તો કરના કુછ નહીં હૈ. મૈં પરપદાર્થકા કર સકતા હૂઁ અથવા વિકલ્પકા કર્તા મૈં હૂઁ અથવા મૈં રાગકા કર્તા હૂઁ, વહ સબ છૂટ જાય. વાસ્તવિક રૂપ-સે યદિ જ્ઞાયક હો જાય, જ્ઞાયકકી પરિણતિ હો તો ઉસમેં બાહરકા કુછ કરના નહીં રહતા હૈ. વહ સહજ જ્ઞાતા બન જાય, સહજ જો ઉત્પાદ-વ્યય-ધ્રુવસ્વરૂપ વસ્તુ હૈ, ઉસ રૂપ સ્વયં પરિણમિત હો જાય તો બાહરકા કુછ કરના નહીં રહતા.
સ્વયં જિસ સ્વરૂપ હૈ, ઉસમેં દૃષ્ટિકો થઁભાકર ઉસકા જ્ઞાન ઔર લીનતા કરે તો
PDF/HTML Page 1725 of 1906
single page version
કુછ કરનેકા નહીં રહતા હૈ. સ્વયં જ્ઞાયક હો જાય તો. જ્ઞાયકો હોતા નહીં હૈ ઔર કર્તૃત્વબુદ્ધિ ખડી રહતી હૈ કિ મૈં કુછ કરુઁ, મૈં કુછ કરુઁ, બાહરકા કરુઁ, ઐસા કરુઁ, વૈસા કરુઁ, ઐસી કર્તૃત્વબુદ્ધિમેં વહ બાહરકા કુછ નહીં કર સકતા હૈ. ઉત્પાદ-વ્યય- ધ્રુવ સહજ સ્વભાવ હૈ, ઉસ રૂપ સ્વયં હો જાય તો કુછ કરના નહીં રહતા હૈ.
અપની રુચિ નહીં હૈ ઉસ રૂપ હોનેકી, સ્વયં નિષ્કર્મ નિવૃત્તિરૂપ પરિણતિ કરની ઔર સ્વભાવરૂપ પરિણમિત હો જાના, ઐસી રુચિકી ક્ષતિ હૈ. સ્વયંકો કુછ બાહરકી પ્રવૃત્તિ રુચતી હૈ. નિવૃત્ત સ્વરૂપ આત્મા હૈ ઉસમેં હી શાન્તિ ઔર ઉસમેં હી આનન્દ ભરા હૈ. ઉસ જાતકી સ્વયંકી રુચિ નહીં હૈ ઇસલિયે બાહરકા કુછ કરના, ઐસી ઉસકી પરિણતિ ચલતી રહતી હૈ.
મુમુક્ષુઃ- રુચિ નહીં હૈ?
સમાધાનઃ- વાસ્તવિક રુચિ વૈસી હો, અંતરમેં વૈસી ઉગ્ર રુચિ હો કિ મૈં નિવૃત્ત સ્વરૂપ હી હૂઁ ઔર નિવૃત્તરૂપ પરિણમ જાઊઁ, ઐસી રુચિકી યદિ ઉગ્રતા હો તો પુરુષાર્થ હુએ બિના રહે નહીં. જહાઁ ચૈન ન પડે, જિસ વિકલ્પ ભાવમેં સ્વયં એક ક્ષણ માત્ર ભી ટિક ન સકે, તો-તો વહ છૂટ હી જાતા હૈ. સ્વયં ટિક સકતા હૈ, વહ ઐસા સૂચિત કરતા હૈ ઉસકે પુરુષાર્થકી મન્દતા હૈ. વહાઁ વહ ટિકા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- રુચિકી જાતમેં ક્ષતિ હૈ યા માત્રામેં ક્ષતિ હૈ?
સમાધાનઃ- વહ સ્વયં સમઝ લેના કિ જાતમેં ક્ષતિ હૈ યા માત્રામેં. અપના હૃદય સમઝ લેતા હૈ કિ યથાર્થ ચૈતન્ય સ્વરૂપ હૈ વહ એક હી મુઝે ચાહિયે, ફિર ભી મૈં બાહર જાતા હૂઁ, મેરી રુચિકી મન્દતા હૈ. રુચિકી જાતમેં ક્ષતિ હૈ. ગુરુદેવને ઇતના માર્ગ બતાયા, ફિર જાતમેં ક્ષતિ રહે તો વહ તો સ્વયંકી હી ક્ષતિ હૈ. જાતમેં ક્ષતિ નહીં રહતી. ગુરુદેવને ઐસા ઉપદેશ દિયા ઔર યથાર્થ મુમુક્ષુ બનકર સુના હો તો ઉસકી જાતિમેં ક્ષતિ રહે ઐસા કૈસે બને? પરન્તુ માત્રામેં ઉસકી દૃઢતામેં ક્ષતિ હૈ. ઉસકે પુરુષાર્થકી મન્દતા, ઉસકી રુચિકી મન્દતા. વહ બાહરમેં ટિકતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- દૂસરેમેં તો કહેં કિ ઉસકી શ્રદ્ધા અલગ હૈ. દૂસરી શ્રદ્ધા દેખતે હુએ, યહ વસ્તુ સુહાતી હૈ યા નહીં? ક્યોંકિ શ્રદ્ધાકા કાર્ય તો એક હી પ્રકારકા હૈ, ઉસમેં કોઈ ભંગ-ભેદ નહીં પડતે. તો યહ રુચતા હૈ, ઐસા હમ કહતે હૈં. દૂસરા રુચતા નહીં હૈ, યહ હકીકત હૈ.
સમાધાનઃ- રુચિકા કાર્ય આતા નહીં હૈ. રુચતા હૈ વહ, ઔર કાર્ય કરે દૂસરા. કાર્ય બાહરકા હોતા હૈ. અંતરમેં યદિ આત્માકી રુચિ હો તો ઉસ જાતકા કાર્ય નહીં હોતા હૈ. ઉતની રુચિકી મન્દતા હૈ ઔર પુરુષાર્થકી મન્દતા હૈ. જિસે યથાર્થ પ્રતીતિ હો, અન્દર દૃઢતા હો ઉસે પુરુષાર્થકી ગતિ ઉસ ઓર મુડતી હૈ. ફિર કિતને મુડે વહ દૂસરી
PDF/HTML Page 1726 of 1906
single page version
બાત હૈ. પુરુષાર્થ ઔર પ્રતીતમેં થોડા અંતર રહ જાતા હૈ. જિસે પ્રતીતિ હો-સમ્યગ્દર્શન હો ઔર તુરન્ત ચારિત્ર હો જાય ઐસા નહીં બનતા. પરન્તુ પ્રતીતિ હો ઉસકા અમુ કાર્ય તો આતા હી હૈ. જિસકી યથાર્થ પ્રતીતિ હુયી, ઉસે અમુક ભેદજ્ઞાનકી ધારા નિર્વિકલ્પ દશા તો પ્રગટ હુયી હૈ, પરન્તુ ઉસકી લીનતામેં દેર લગતી હૈ.
મુમુક્ષુઃ- સન્મુખ જો કહનેમેં આતા હૈ કિ યહ સન્મુખ હુઆ હૈ. સન્મુખતા ઔર પ્રતીતમેં ક્યા ફર્ક હૈ? ઇસે પ્રતીતિ હૈ ઔર ઇસ સન્મુખતા હૈ.
સમાધાનઃ- પ્રતીત તો યથાર્થ પ્રતીતિ. સહજ ભેદજ્ઞાનકી ધારા પ્રગટ હો ગયી વહ પ્રતીતિ. સ્વસન્મુખ હુઆ ઉસમેં અમુક જાતકી રુચિ હૈ. ઉસે અભી યથાર્થ પ્રતીતિ નહીં હુયી હૈ.
મુમુક્ષુઃ- કિસકે સન્મુખ હુઆ હૈ, ઉસે માલૂમ હૈ?
સમાધાનઃ- આત્માકે સન્મુખ હુઆ હૈ.
મુમુક્ષુઃ- સન્મુખ માને ક્યા?
સમાધાનઃ- સન્મુખ અર્થાત આત્મા તરફ ઉસકી પરિણતિ મુડતી હૈ કિ યહી મુઝે ચાહિએ. સમીપ આ ગયા હૈ, વિકલ્પ, વિભાવ તો ઉસે એકદમ નહીં રુચતા હૈ. મુઝે સહજ જ્ઞાયકતા રુચતી હૈ, અંતરમેં જ્ઞાયક તરફ ઉસકી બાર-બાર ગતિ જાતી હૈ. અભી યથાર્થ નહીં હુઆ હૈ, વહ સન્મુખતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- યથાર્થ નહીં હુઆ હૈ, વહ સન્મુખતા હૈ. સન્મુખતા અર્થાત ઉસે ખ્યાલ હૈ કિ યહ, ઇસકે સન્મુખ હૂઁ, યહ, ઉસે ખ્યાલમેં આયા હૈ?
સમાધાનઃ- હાઁ, ઉસે અમુક પ્રકાર-સે આયા હૈ. વાસ્તવિક તો ઐસા હી હૈ કિ જબ યથાર્થ હુઆ તબ હુઆ. ઉસકે પહલેકા હૈ વહ સબ તો યોગ્યતાવાલા કહા જાતા હૈ. ફિર ઉસમેં સમીપ કિતના, દૂર કિતના વહ સ્વયં સમઝ લેના. વહાઁ તક તો ઉસકે દો ભાગ હી હૈ. યથાર્થ જબ સમ્યગ્દર્શન પ્રગટ હોતા હૈ, તભી યથાર્થ પ્રતીતિ, તભી સમ્યગ્દર્શન. ઉસમેં ભાગ નહીં હૈ.
ઉસકે પૂર્વકા સબ મન્દ ઔર તીવ્રતાવાલા હી કહનેમેં આતા હૈ. વહ સબ વિશેષણ, યથાર્થ વિશેષણ સબ સમ્યગ્દર્શનમેં લાગૂ પડતે હૈં. ઉસકે પહલે ઉસકી રુચિ ઔર જિજ્ઞાસા ઉસ તરફકી હૈ. વહ ઉસે ઉસ પ્રકાર-સે કારણરૂપ-સે યથાર્થ કહનેમેં આતા હૈ. વહ કારણરૂપ (કહા જાતા હૈ).
મુમુક્ષુઃ- જબ ઐસા વિચાર કરતે હૈં કિ બહિનકો ઇતને અલ્પ સમયમેં સમ્યગ્દર્શન હો ગયા ઔર હમ ઇતને-ઇતને સાલ-સે મહેનત કરતે હૈં તો ભી પરિણતિ હોતી નહીં. પુરુષાર્થકે પ્રકારમેં કુછ ક્ષતિ હોગી?
સમાધાનઃ- મહેનત કી, વહ મહેનત ભી કૈસી કી, વહ સમઝના પડેગા ન. પુરુષાર્થકી
PDF/HTML Page 1727 of 1906
single page version
ક્ષતિ હૈ. રુચિમેં ફર્ક હૈ ઐસા નહીં, પરન્તુ અપની રુચિકી મન્દતા હૈ. બાહર કિતના રુકા હૈ? બાહરમેં કિતની રુચિ જાતી હૈ?
મુમુક્ષુઃ- ઉસમેં સમયકા સવાલ હૈ? જ્યાદા વક્ત ઉસમેં રુકતા હૈ ઔર ઇસમેં કમ સમય રુકતા હૈ.
સમાધાનઃ- સમય-સે ભી અંતરકી ક્ષતિ હૈ, સમયકી નહીં.
મુમુક્ષુઃ- જ્યાદા સમય રુકતા હૈ ઐસા?
સમાધાનઃ- સમય જ્યાદા ઐસા નહીં, અંતરમેં-સે પલટતા નહીં હૈ. સમય નહીં.
મુમુક્ષુઃ- રુચિકી મન્દતા તો હૈ. ઐસી ઇચ્છા તો રખતે હૈં કિ સમ્યગ્દર્શન હો. નિતાંતરૂપ-સે, નહીં તો ઇતને સાલ નિકાલેકા ક્યા પ્રયોજન ક્યા? પરન્તુ પ્રયોજનમેં કુછ ઐસી ક્ષતિ લગતી હૈ કિ વહ દૂર હોની ચાહિયે, તો ત્વરા-સે કામ કર સકે.
સમાધાનઃ- ક્ષતિ હો તો હી અપને પુરુષાર્થકી મન્દતા રહતી હૈ.
મુમુક્ષુઃ- સ્વયંકો ખોજના ચાહિયે.
સમાધાનઃ- અપની ક્ષતિ અપનેકો (માલૂમ પડે).
મુમુક્ષુઃ- સબ ઘોટાલા હૈ.
સમાધાનઃ- સ્વયંકો સમઝના હૈ. ઉસમેં કોઈ ઉસે ખોજકર નહીં દે દેતા. કારણ યથાર્થ હો તો કાર્ય યથાર્થ આવે. પરન્તુ કૈસા કારણ પ્રગટ હુઆ, વહ સ્વયંકો ખોજના હૈ. સન્મુખતા આદિ સબ સ્વયંકો ખોજના હૈ.
મુમુક્ષુઃ- ગુરુદેવ-સે ભી અભી પ્રભાવનાકા કાલ કુછ વિશેષ ત્વરા-સે ઔર વિશેષ વિકસીત હો રહા હો, ઐસા લગતા હૈ.
સમાધાનઃ- તીર્થંકરકા દ્રવ્ય થા ઇસલિયે ઉનકા પુણ્ય ઔર ઉસ જાતકા પ્રતાપ કાર્ય કરતા હી રહતા હૈ. વર્તમાનમેં ભી કરે ઔર ભવિષ્યમેં ભી કરતા રહે. ગુરુદેવને જો વાણી બરસાયી હૈ, જો ઉપદેશકી જમાવટ કી હૈ વહ જીવોંકે હૃદયમેં સમાયી હૈ. ઇસલિયે સબકો ગુરુદેવ પર ભક્તિ હૈ, અતઃ ગુરુદેવકો ક્યા અર્પણ કરેં, ઐસી ભાવના સબકો હોતી હૈ. ગુરુદેવકે ઉપકારકે બદલમેં ક્યા કરના, ઐસી ભાવના સબકો હોતી હૈ.
મુમુક્ષુઃ- ઉસ દિન આપ જબ શિલાન્યાસ કરતે થે, પાટિયા લગાતે થે, તબ ઐસા હુઆ કિ બહિનશ્રી ક્યા કરતે હૈં!
સમાધાનઃ- ... પાની રહેગા તબતક ગુરુદેવકી વાણી રહેગી. ઉપદેશખી જમાવટ છોટે-સે લેકર બડોંકો ઐસી કી હૈ ઔર કિસીકો ઐસી રુચિ ઉત્પન્ન હો ગયી. ઇસલિયે ગુરુદેવકો ક્યા અર્પણ કરેં? ઉનકે ઉપકારકા બદલા કૈસે ચૂકાયે? ઇસલિયે સબ ઉનકા હી પ્રતાપ હૈ. ગુરુદેવકે ચરણોંમેં ક્યા દેં, ઐસા સબકો હો જાતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- ઐસા હી હૈ, ઐસા હી હૈ. બાત સચ્ચી હૈ. હમકો બહુત બાર લજ્જા
PDF/HTML Page 1728 of 1906
single page version
આતી હૈ.
સમાધાનઃ- વાણી બરસાકર સબકો જાગૃત કિયા. ઇસલિયે ગુરુદેવકા ઉપકારકા બદલા કૈસે ચૂકાયે, ઐસી સબકો ભાવના હોતી હૈ. ઉનકા પ્રભાવના યોગ હી વર્તતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- એકદમ સચ્ચી બાત હૈ. અક્ષરશઃ સચ્ચી બાત હૈ. ઉસમેં ભી આપકી પવિત્રતા, આપકી નિર્મલતા, આપકી નિસ્પૃહતા. નિસ્પૃહતા જબરજસ્ત કામ કર રહી હૈ. બહિનશ્રીકો કહાઁ કિસીકી પડી હૈ. ગુરુદેવ કહતે થે ન. સ્વયં કહતે થે, આપકો ક્યા હૈ? આપ તો બૈઠે રહો. લોગોંકો જો કરના હૈ કરને દો. બરાબર વહી સ્થિતિ આ ગયી હૈ. આનન્દ હુઆ. આપ દીર્ઘાયુ હો ઔર સ્વાસ્થ્ય કુશલ રહો.
સમાધાનઃ- ગુરુદેવકી વૈશાખ શુક્લા દૂજ થી ન, ઉસ વક્ત યહાઁ સબ સજાવટ કી થી. યહાઁ સ્વાધ્યાય મન્દિરમેં ચિત્ર એવં ચરણ આદિ લગાયા થા. જીવન દર્શન કિયા થા. વહાઁ સ્વાધ્યાય મન્દિરમેં ગયી થી. તબ મુઝે ઐસે હી વિચાર આતે થે કિ યહ સબ હુઆ, લેકિન ગુરુદેવ યહાઁ પધારે તો (કિતના અચ્છા હોતા). ઐસે હી વિચાર રાતકો ભી આતે રહે. ગુરુદેવ પધારો, પધારો.
પ્રાતઃકાલમેં સ્વપ્ન આયા કિ ગુરુદેવ માનોં દેવલોકમેં-સે પધારતે હૈં, દેવકે રૂપમેં. રત્નકે આભૂષણ, હાર, મુગટ ઇત્યાદિ. ગુરુદેવને કહા, બહિન! ઐસા કુછ નહીં રખના, મૈં તો યહી હૂઁ. ઐસા તીન બાર (હાથ કરકે બોલે). મૈંને કહા, મૈં તો કદાચિત માનૂઁ, યે સબ કૈસે માને? ગુરુદેવ કુછ બોલે નહીં. લેકિન ઉસ દિન સબકો ઐસા હી હો ગયા, માનોં ઉલ્લાસ-ઉલ્લાસ હો ગયા.
મુમુક્ષુઃ- ગુરુદેવ યહાઁ થે ઉસ વક્ત ભી અપની ઇતની ચિંતા કરતે થે, તો વહાઁ જાનેકે બાદ તો અધિક સમૃદ્ધિમેં ગયે હૈં, સાધુ-સંતોંકે બીચ (રહતે હૈં). ઇસલિયે કુછ તો કરતે હોેંગે ન. ઉનકો ભી વિકલ્પ તો આતા હોગા. નહીં તો ભગવાનકો પૂછ લે કિ વહાઁ હો રહા હૈ.
સમાધાનઃ- ગુરુદેવકા સબ પ્રભાવ હૈ. મુમુક્ષુઃ- બહુત સુન્દર. પૂરે શાસનકે ભાગ્યકે યોગસે પૂરે ભારતવર્ષમેં... સમાધાનઃ- અંતરમેં રુચિ રખની. વહાઁ વ્યાપાર-વ્યવસાય હો તો ભી શાસ્ત્ર સ્વાધ્યાય કરના, કુછ વિચાર કરના કિ આત્મા ભિન્ન હૈ. યહ મનુષ્ય જીવન ઐસે હી પ્રવૃત્તિમેં ચલા જાતા હૈ.