PDF/HTML Page 1537 of 1906
single page version
samādhānaḥ- saccā prayatna nahīṁ hotā hai. prayatna, manda-manda prayatna ho usameṁ pahacān nahīṁ hotī. usakī ruci honī muśkil hai. usakī ruci kare, mahimā kare ki ātmā koī apūrva cīj hai. jagatakī koī vastu anupam nahīṁ hai. sabase anupam ho to ātmā hī hai. aisī ātmākī anupam mahimā laganī cāhiye ki merā ātmā bhinna hai aur yah sab bhinna hai. usakī mahimā lage. phir usakā prayatna kare.
rucike sāth prayatna hotā hai. rucike binā prayatna hotā hī nahīṁ. samyagdarśan ho, andar ātmākī pahacān ho, usīko saccā munipanā ātā hai. bāhar-se choḍ de vah saccā munipanā nahīṁ ātā. saccī sāmāyik, saccā tap aṁtarameṁ pragaṭe to hī usake sāth sab śubhabhāv hote haiaiṁ. to hī puṇya bandha hotā hai. bākī aṁtarameṁ saccā tap ādi sab aṁtarameṁ hotā hai.
mumukṣuḥ- ... samajhameṁ nahīṁ ātā.
samādhānaḥ- viśeṣ samajhanekā prayatna karanā cāhiye. koī samajhatā ho usakā kisīkā paricay karake viśeṣ samajhanekā prayatna karanā cāhiye. śāstrameṁ jo ātā hai usakā rahasya kyā hai, vah sab andarameṁ svayaṁ ātmāke sāth samajhakar vicār karanā cāhiye. ātmākā kyā svabhāv hai, śāstrameṁ kyā ātā hai, gurune kyā kahā hai, vah mārga samajhanekā prayatna karanā cāhiye.
pahale sacca samajh kare to phir āge baḍhe. jo mārga nahīṁ samajhatā hai, vah āge nahīṁ baḍh sakatā hai. samajhe binā kahān̐ ḍag bharegā? dhyey ho ki bhāvanagar jānā hai to usakā rāstā mālūm ho kadam vahān̐ caleṁge. saccī samajh pahale karanī cāhiye.
mumukṣuḥ- samajh guruke alāvā nahīṁ āyegī na? guru rāstā batāye tab...
samādhānaḥ- guuru rāste batāye, parantu..
mumukṣuḥ- gurukā samāgam kare to hī isameṁ āge baḍh sake?
samādhānaḥ- gurukā samāgam, guru to mahā prabal nimitta hai. unakā samāgam ho to viśeṣ samajhanekā kāraṇ banatā hai. apaneāp samajhanā bahut duṣkar hai. anādi kālameṁ ek bār koī guruke aise vacan mile to jīv taiyār hotā hai. aisā upadeś mile
PDF/HTML Page 1538 of 1906
single page version
to guru jo mārga batāye vah koī apūrva rīt-se svayaṁ grahaṇ kare to āge baḍh sakatā hai.
mumukṣuḥ- ātmā-se bhī, darśan karane-se bhī āpake śabda hameṁ jo asar karate haiṁ, aisī asar paḍhanemeṁ nahīṁ ātī. isaliye ham log nikale. dūsare log nahīṁ āye haiṁ. paḍhate haiṁ, samajhate haiṁ ki ātmā hai. lekin pahacān hotī nahīṁ, jīvatattva... darśan kiyā, satsamāgamake sivā samajhameṁ nahīṁ ātā.
samādhānaḥ- ātmākā svabhāv ananta guṇ-se bharā, vah karanekā hai. parantu use samajhaneke liye kitanā satsaṁgakā paricay cāhiye. ātmāke dravya-guṇ-paryāy, pudagalake dravya-guṇ-paryāy, ye donoṁ bhinna haiṁ. do tattva bhinna hai. anādiananta hai, vah kaise hai? ye vibhāv kyā? svabhāv kyā? sab jānaneke liye thoḍā paricay cāhiye. satsaṁg ho na to (samajhameṁ āye).
ātmākā bhedajñān karanā. ye vibhāv bhinna, ātmā bhinna. śubhabhāv puṇyabandhakā kāraṇ hai, bīcameṁ ātā hai. parantu vah apanā svarūp nahīṁ hai. usase ātmā bhinna hai. lekin vah samajhaneke liye use viśeṣ, yah pūchā na? tap kise kahate haiṁ? sāmāyik kise kahate haiṁ? usakā rahasya samajhaneke liye satsaṁg ho to samajhameṁ āye aisā hai.
(samyagdarśan) prāpta nahīṁ kiyā hai, vahī karanā hai. samyagdarśan anādi kāl-se apūrva hai vah nahīṁ kiyā hai. vah karanā hai. kaise ho? tadartha satsaṁg ādi, viśeṣ samajhanekī āvaśyakatā hai.
samādhānaḥ- ... ātmāmeṁ to jñān, darśan, cāritra ādi ananta guṇ hai. anādiananta hai. guṇoṁkā nāś nahīṁ huā hai. vibhāv huā to bhī un guṇoṁkā nāś nahīṁ huā hai. nigodameṁ gayā to bhī usakī sab śaktiyān̐ jyoṁkī tyoṁ hai. kevalajñān śaktirūp hai, usakā prayās kare to pragaṭ ho aisā hai. vartamānameṁ paryāy vibhāv ho rahī hai. jo palaṭatī hai vah paryāy hai. aur yadi svayaṁ svabhāv-or palaṭe to svabhāvaparyāy ho. vibhāv- or palaṭe to vibhāvakī paryāy hotī hai. parantu vibhāv (svabhāv nahīṁ hai).
vicār, vāṁcan sab karanā hai. jinendra bhagavān, dev-guru-śāstra sacce kaun hai? use pahacānanā. aur aṁtar ātmā hai use pahacānanā. jinendra dev, jinhoṁne vītarāg daśā prāpta kī hai. jinhoṁne kevalajñān (pragaṭ huā hai), jo svarūpameṁ līn ho gaye haiṁ. pūrṇa vītarāgatā (pragaṭ huyī hai), jinheṁ vikalpa rāgakā aṁś utpanna nahīṁ hotā. kevalajñānī bhagavān pūrṇa vītarāg haiṁ. bhagavānako pahacāne vah svayaṁko pahacānatā hai aur jo svayaṁko pahacānatā hai vah bhagavānako pahacānatā hai. bhagavānako pahacānā saccā kab kahā jāy? jab svayaṁko pahacāne tab bhagavānako pahacānā kahanemeṁ āye. bhagavānakā dravya kyā? bhagavānake ananta guṇ, bhagavān kevalajñān ādi ananta guṇoṁmeṁ virājate haiṁ. svayaṁkā bhī vaisā hī
PDF/HTML Page 1539 of 1906
single page version
svarūp hai-bhagavān jaisā, vah kaise prāpta ho?
aur guru sādhanā kar rahe haiṁ. svarūpameṁ kṣaṇ-kṣaṇameṁ līn ho rahe haiṁ. aise guru kisako kahate haiṁ? ātmākī sādhanā kare aur svarūpameṁ līn hote ho, vah guru hai.
aur śāstra, jisameṁ ātmākī bāt ātī ho, vah śāstra hai. vah sab yathārtha samajhakar, ātmākī pahacān kaise ho? dhyey ātmākā honā cāhiye. ananta kāl-se bhagavān bahut bār mile, guru mile, śāstra mile, lekin svayaṁko pahacānā nahīṁ. bāharameṁ ruk gayā. svayaṁkī pahacān kaise ho? aur jabatak pahacān na ho, andar līnatā na ho tab śubhabhāvoṁmeṁ dev-guru-śāstra śubh bhāvanāmeṁ hote haiṁ. dhyey ek ātmākā rakhanā. karanā vah hai.
bāhar kahīṁ sarvasva nahīṁ hai. ātmāmeṁ sarvasva sukh aur sarvasva ānanda ātmāmeṁ hai. use pragaṭ karanā vah karanā hai. ananta śaktiyān̐ ātmāmeṁ haiṁ. vah koī bāhar jyādā kriyā kare, yā jyādā tyāg kare, to aṁtarameṁ pragaṭ ho, aisā nahīṁ hai. parantu aṁtarameṁ svayaṁko pahacāne aur aṁtar-se virakti ho, aṁtar-se vibhāvakā tyāg ho to saccā tyāg hai. bāharakā ho vah to śubhabhāvanā hai mātra. aṁtar-se vāstavameṁ chūṭ jāy, aṁtarameṁ- se rāgase bhinna hokar svayaṁko pahacāne vah vāstavameṁ aṁtarameṁ tyāg hai. vah aṁtarameṁ karanā hai.
saccā tyāg aṁtarameṁ hai, saccā saṁvar aṁtarameṁ hotā hai, saccī nirjarā aṁtarameṁ hotī hai, sab aṁtarameṁ hotā hai. bākī bāharakā jo mānate haiṁ ki apane tap kareṁ to nirjarā hogī, vah sab bāharakā hai. aisā tap bahut bār kiyā, aisī nirjarā kī, lekin vāstavameṁ nirjarā nahīṁ hotī hai. naye-naye karma bāndhate haiṁ. saccā to aṁtar-se chūṭe to vāstavameṁ bandha-se chūṭe aur vāstavameṁ aṁtar-se bhinna hokar saccā mokṣa aṁtarameṁ hotā hai. karanā vah hai.
jaisā siddha bhagavānakā svarūp hai, aisā apanā svarūp hai. aur vah gr̥hasthāśramameṁ usakī svānubhūti kar sakatā hai. gr̥hasthāśramameṁ āṁśik aur munidaśāmeṁ bāraṁbār svānubhūti kar sakatā hai. jo usakā svabhāv hai usameṁ-se pragaṭ hotā hai. choṭīpīpar ho use ghisate-ghisate caraparāī (pragaṭ hotī hai, vah) usameṁ bharā hai vah pragaṭ hotā hai. vaise ātmāmeṁ jñān hai, bāraṁbār us par dr̥ṣṭi kare, usameṁ ramaṇatā kare to pragaṭ hotā hai. bāhar-se nahīṁ ātā. bāharameṁ to mātra śubhabhāvanārūp kar sakatā hai.
... svabhāv-se bharā huā, vaise ātmā ānanda-se aur jñān-se bharā hai. aise ananta guṇ-se bharā hai. parantu aṁtarameṁ dr̥ṣṭi pragaṭ ho, to kām āye aisā hai. bhedajñān karake ātmāko pahacānanā. ātmāke utpād-vyay-dhruv aur pudagalake utpād-vyay-dhruv kyā? apane dravya-guṇ-paryāy, dūsaroṁke dravya-guṇ-paryāy, donoṁko bhinna kare, vah karanā hai.
PDF/HTML Page 1540 of 1906
single page version
mumukṣuḥ- jitanā ādar dev-guru-śāstrake prati ātā hai, is bhūmimeṁ, dūsarī jagah ātā nahīṁ.
samādhānaḥ- gurudev yahān̐ kitane sāl rahe haiṁ. 45 sāl gurudev yahīṁ rahe haiṁ. aur ye sab kudaratī unake pratāp-se aisā ho gayā hai ki...
mumukṣuḥ- ...
samādhānaḥ- vāstavik upāy vahī hai-svānubhūti. gurudevane vahī (upadeś diyā hai ki) svānubhūti pragaṭ karo. bāharameṁ jīv ananta kālameṁ har jagah jahān̐-tahān̐ ruk jātā hai. parantu aṁtarameṁ karanekā ek hī hai-svānubhūti kaise ho? bhedajñān kaise ho? ātmā kaise grahaṇ ho? vah hai. bāhar ruk jātā hai.
ananta kālameṁ (kriyāen̐) kī, bāhya tyāg kiyā, munipanā liyā, parantu aṁtar ek ātmāko pahacānā nahīṁ. sab bāharakā jānā, lekin ātmāko jāne binā. ek ātmāko jāne usane sab jānā hai. aisā gurudev kahate the, ek ātmāmeṁ dr̥ṣṭi de to usameṁ sab ā jātā hai. ananta kāl aise hī vyatīt kiyā. bāhar thoḍī kriyā kar lī to dharma mān liyā, athavā kuch tyāg kar diyā to maiṁne bahut kiyā, parantu aṁtarameṁ tyāg kyā hai aur kaise hai, usakā vicār nahīṁ kiyā hai.
svānubhūtikā mārga gurudevane (batāyā). svānubhūti aṁtarameṁ hotī hai. nahīṁ to samayasār paḍhakar, isameṁ to ātmāke ānandakī bāt hai, ānandakī bāt hai, aisā karake choḍ dete the. digaṁbaroṁmeṁ sab choḍ dete the. gurudevane usameṁ-se rahasya khole ki isameṁ to koī apūrva bāt bharī hai. samayasārameṁ.
(gurudevane saṁpradāyameeṁ) dīkṣā lekar choḍ diyā ki mārga to koī alag hai. aṁtarameṁ hai. sabako prakāś kiyā. yahān̐ to ṭhīk, pūre hindustānameṁ sabako jāgr̥t kar diyā ki aṁtarameṁ hai saba. sthānakavāsīmeṁ yā digaṁbarameṁ, sab bāhya kriyāmeṁ dharma mānate the. vah kahe, sāmāyik, pratikramaṇ kar le to dharma (ho gayā), thoḍī bhakti-pūjā kar le to dharma (ho gayā), yahān̐ digaṁbarameṁ thoḍī śuddha-aśuddhi kar le to dharma (ho gayā), aise dharma (mānate the). bāhar-se thoḍā kar le, phir pūrā din kuch bhī karate ho, thoḍā kar le to dharma (ho gayā). usameṁ śubhabhāv rakhe to puṇyabandha ho. bāhya prasiddhike hetu- se kare to puṇya bhī nahīṁ bandhatā. śubhabhāvanā rakhe to puṇyabandha hotā hai.
gurudev kahate haiṁ, puṇyabhāv bhī terā svabhāv nahīṁ hai. usase devalok hotā hai, bhavakā abhāv nahīṁ hotā hai. tū usase bhinna hai. śubhabhāv bhī terā svarūp nahīṁ hai. usase tū bhinna hai. śubhabhāv sab bīcameṁ āte haiṁ. dev-guru-śāstra, dān, dayā, tap sab āye, lekin vah terā svabhāv (nahīṁ hai). śubhabhāvanā terā svarūp nahīṁ hai.
PDF/HTML Page 1541 of 1906
single page version
pahale śurūāt saccī samajhane karanī hai. yathārtha jñān ho to yathārtha cāritra ho. binā jñānake bāhar-se cāritra le lenā, vah to samajhe binā calanā hai. kahān̐ calanā hai? mārga to khoja. andar yathārtha śraddhā aur yathārtha jñān karake, yahān̐ jānā hai, usakā jñān karake andar ramaṇatā kar to cāritra (hotā hai). bāhar-se cāritra nahīṁ ātā hai. bāhya kriyāoṁmeṁ calane lagā. lekin vah sthūl dr̥ṣṭi hai, aṁtar dr̥ṣṭi nahīṁ kī. muni hokar tyāg kiyā, upavās kiye, vrat dhāraṇ kiye, sab kiyā, kaṁṭhastha kiyā, paḍh liyā, lekin ātmā andar kaise bhinna hai, vah jānā nahīṁ. sab raṭ liyā, paḍh liyā, śāstra dhokh liye, parantu aṁtarameṁ ātmā bhinna aur ye bhinna hai, aisā aṁtarameṁ (jānā nahīṁ). aṁtarameṁ-se pragaṭ karanā, aṁtarameṁ-se bhinna honā, vah kuch nahīṁ kiyā.
... jīvako ananta bār prāpta huā hai. parantu devameṁ-se punaḥ paribhramaṇ hotā hai. siddha daśā to aṁtarameṁ (hotī hai). vicār daśā ho, aṁtarameṁ-se jñān jñānarūp pariṇame, jñāyak jñāyakarūp pariṇame, ek jñāyak svabhāvameṁ sab bharā hai, usameṁ ananta śakti bharī haiṁ, vah aṁtarameṁ-se pragaṭ hotī hai.
mūl svabhāv, mūl jo tanā hai-ātma svabhāv-caitanya-use grahaṇ nahīṁ kiyā aur sab śākhā aur pattoṁko pakaḍ liyā. śākhā-pattoṁse... mūlameṁ jākar usameṁ jñān-vairāgya rūpī jalakā siṁcan kare to usameṁ-se vr̥kṣa panape. mūl bināke śākhā aur patte sūkh jāyeṁge.
.. dhyān karanemeṁ vikalpa-vikalpa manda kare, phir śūnyākār jaisā (ho jātā hai). ātmāko grahaṇ kiye binā dhyān bhī saccā nahīṁ hotā.
samādhānaḥ- ... jaisā sat pūrā dravya hai, ananta guṇ aur paryāy-se bharā huā, dravya-guṇ-paryāy... aise sat nahīṁ hai. usakā kārya bhinna, usakā lakṣaṇ bhinna hai. isaliye use bhī sat us tarah kahanemeṁ ātā hai. dravya sat, guṇ sat, paryāy sata. aur ahetuk arthāt vah akāraṇayī hai. ahetuk hai. vah svayaṁ svataṁtra hai. svayaṁ apanā kārya karanemeṁ svataṁtra hai. svayaṁ apane svabhāvameṁ svataṁtra hai. aise usakī svataṁtratā hai, aise usakā sat hai. parantu vah sat aisā nahīṁ hai ki jaise dravya sat, guṇ-paryāy-se bharā pūrā dravya sat hai, aise guṇ-paryāy, aisā sat nahīṁ hai. lakṣaṇ-se aur kāyā-se us prakār- se vah sat hai.
mumukṣuḥ- do padāthākī bhān̐ti do sat bhinna-bhinna nahīṁ hai.
samādhānaḥ- hā̃n. vaise sat nahīṁ hai. do padārtha bhinna-bhinna sat haiṁ, vaisā sat nahīṁ hai. usake lakṣaṇ-se, usake kārya, unake kārya bhinna-bhinna hai, us apekṣāse unheṁ sat kahanemeṁ ātā hai.
PDF/HTML Page 1542 of 1906
single page version
mumukṣuḥ- us apekṣāse satako bhinna kiyā jātā hai.
samādhānaḥ- us prakār-se bhinna paḍate haiṁ. aur lakṣaṇ evaṁ kārya, usake svayaṁke haiṁ. koī use karatā nahīṁ. svayaṁ usake kārya hai. to bhī use dravyakā āśray rahatā hai. dravyakī pariṇati, svayaṁ svabhāv-or lakṣya kare, dr̥ṣṭi kare to us orakī pariṇati hotī hai. paryāy hotī hai svataṁtra, lekin vah dravyake āśray-se rahatī hai.
akhaṇḍa dravyakā jaisā sat hai aisī dr̥ṣṭi kar to vaisī terī pariṇati hogī. parantu vah dravya aisā hai ki dravya ananta guṇ aur ananta paryāy-se bharā hai. dravya aisā nahīṁ hai ki dravyameṁ koī śakti nahīṁ hai yā dravya koī kārya nahīṁ karatā hai, aisā nahīṁ hai. dravyameṁ ananta śakti, ananta guṇ aur ananta paryāyeṁ haiṁ. aisā kahanā cāhate haiṁ. aisā kahakar padārtha alag nahīṁ karanā cāhate haiṁ. dravyakā svarūp batāte haiṁ, aisā kahakara.
dravya sat, guṇ sat, paryāy sat aisā kahakar dravyakā svarūp batāte haiṁ ki dravya aisā hai. vah dravya kaisā hai? ki usameṁ ananta guṇ haiṁ aur ananta paryāy haiṁ. aur vah satarūp hai. vah dravya svayaṁ hī vaisā hai. aisā kahanekā āśay hai. usameṁ do ṭūkaḍe nahīṁ karanā cāhate, lekin dravyakā svarūp batāte haiṁ. dravyameṁ jo guṇ haiṁ, vah satarūp hai, paryāy satarūp hai. sat arthāt usakā astitva hai. lekin usakā astitva aisā nahīṁ hai ki dravyakā astitva ananta śaktiyān̐-ananta guṇoṁse bharapūr hai, aisā guṇakā sat aur paryāyakā sat aisā nahīṁ hai. vah to ekakā hai, ek guṇakā, ek paryāyakā hai. vah sat aisā nahīṁ hai. is prakār dravya sat, guṇ sat, paryāy sat kahakar dravyakā svarūp batāte haiṁ. bhinnatā karaneko nahīṁ batāte haiṁ, parantu aisī dr̥ṣṭi aur svayaṁko aisī mahimā āye ki yah dravya ananta guṇ aur ananta paryāyoṁ-se bharā hai. aisā tū yathārtha jñān kara. jñān karake us or dr̥ṣṭi aur us jātakī pariṇati pragaṭ kara. aisā kahanekā āśay hai.
teremeṁ ananta guṇ aur teremeṁ ananta paryāy haiṁ. aur vah satarūp hai. tū dravya aisā nahīṁ hai ki ek aisā piṇḍa hai ki jisameṁ koī kārya nahīṁ hai, jisameṁ bhinna-bhinna jātakī paryāyeṁ nahīṁ hai, aisā nahīṁ hai. teremeṁ anek jātakī paryāyeṁ aur ananta jātake guṇ bhare haiṁ, usakā tū jñān kara. aisā kahanā cāhate haiṁ. ataḥ pratyek sat bhinna- bhinna hai, vah ek-ek ṭūkaḍe haiṁ, aisī dr̥ṣṭi kar, aisā nahīṁ kahanā cāhate haiṁ. parantu usakā tū jñān kara. terā dravya ananta guṇ aur ananta paryāy-se bharā hai aur vah ananta guṇ aur ananta paryāy satarūp haiṁ. sat arthāt terā dravya jaise ananta śaktiyoṁ- se bharā hai aisā sat nahīṁ, apitu ek-ek maryāedit sat hai. ek jñānalakṣaṇ jānanekā, aise. ek-ek aṁśakā hai. pūrā aṁśīkā sat hai, vaisā aṁśakā sat nahīṁ hai. aur
PDF/HTML Page 1543 of 1906
single page version
aṁśakā sat hai vah svayaṁsiddha hai. lekin dravyakā svarūp dravyake āśray-se hai.
mumukṣuḥ- use rakhakar bāt hai.
samādhānaḥ- vah bāt rakhakar usakā svayaṁsiddha sat is prakār samajhanā.
mumukṣuḥ- tīnoṁ milakar ek sat hai. ... paradravya-se bhedajñān ho. aur dravya sat, guṇ sat aur paryāy sat aisā jñān karavākar paryāyakā lakṣya chuḍānā hai aur guṇakī dr̥ṣṭi karavānī hai, aisā koī prayojan hai?
samādhānaḥ- tū paradravya-se bhinna ho jā. teremeṁ paryāy haiṁ, tū kūṭastha nahīṁ hai, parantu teremeṁ bhī paryāy haiṁ. terī pariṇatiko badal, aisā kahanā hai. teremeṁ paryāy haiṁ, teremeṁ guṇ haiṁ. apane sva guṇ aur sva paryāyoṁkā usakā jñān hotā hai. terī pariṇati palaṭan svabhāvī hai. tū aisā nahīṁ hai ki kūṭastha hai. akelā kūṭastha hai aur usameṁ kuch hai hī nahīṁ, sarva apekṣā-se kūṭastha hai aisā nahīṁ hai. teremeṁ pariṇati-paryāy bhī hai aur vah paryāy satarūp hai. teremeṁ ananta guṇ haiṁ. aise dravya sat, guṇ sat, paryāy sat sabakā jñān kara.
.. dr̥ṣṭi to abhed karanī hai, parantu yah sab jñān karanā hai. terā dravya akhaṇḍa kaisā hai, usakā jñān kara. paryāyadr̥ṣṭi chuḍākar... dr̥ṣṭi apanī or jātī hai to paryāy apanī or muḍatī hai.
mumukṣuḥ- ..
samādhānaḥ- dravyakā lakṣya hotā hai isaliye paryāy svayaṁ palaṭatī hai. koī dravya kūṭastha mānate ho, dravyameṁ guṇ nahīṁ hai, aisā mānate ho. usameṁ akhaṇḍa anekānta svarūp ā jātā hai. teremeṁ guṇ ananta haiṁ, teremeṁ paryāy haiṁ. sabakā jñān kara. paryāy na ho to sādhak daśā bhī na ho. to sādhak daśā paryāy hai. guṇoṁkā vedan hotā hai. jñānakā jñānarūp, cāritrakā cāritrarūp, ānandakā ānandarūpa. vah sab vedan hotā hai. isaliye teremeṁ guṇ haiṁ, teremeṁ paryāy haiṁ. aur vah sab svadravya hai. vah sab jñān karaneke liye hai. aur usameṁ pariṇati, us rūp apane puruṣārthakī pariṇati bhī us anusār hotī hai.
dr̥ṣṭi aur jñān yathārtha na ho to usakā puruṣārtha bhī yathārtha nahīṁ hotā. dravya par akhaṇḍa dr̥ṣṭi kar, parantu ye guṇ aur paryāyake bhedameṁ rukanā nahīṁ hai, parantu usakā jñān kara. tujhe cāritrakī paryāy pragaṭ ho, vah bhī paryāy hai, tujhe jñān pragaṭ ho, vah bhī ek paryāy hai. lekin vah sab teremeṁ guṇ haiṁ.
mumukṣuḥ- ek akhaṇḍa vastumeṁ aise ananta guṇ..
samādhānaḥ- paryāyarūp sat bhī tere dravyameṁ sab bharā hai. usakā jñān kara. yathārtha śraddhā ho, svānubhūti ho. to bhī cāritradaśā abhī bākī rahatī hai. isaliye aise guṇake
PDF/HTML Page 1544 of 1906
single page version
bhed andar hai, paryāyake bhed paḍate haiṁ, un sabakā jñān kara.
mumukṣuḥ- un sabako jaisā hai vaisā jāna.
samādhānaḥ- jaisā hai vaisā tū jāna. to tujhe vītarāg daśākī prāptiā hogī, to terī sādhak daśā āge baḍhegī. dr̥ṣṭi huyī isaliye sab paripūrṇa ho gayā, aisā nahīṁ hai. abhī terī daśā adhūrī hai. vītarāg daśākī prāpti (nahīṁ huyī hai), pūrṇatā abhī bākī hai. dr̥ṣṭi bhale pūrṇa par hai, lekin abhī adhūrā hai.
mumukṣuḥ- ...
samādhānaḥ- usakā matalab ki jaisā dravya sat hai, vaise guṇ evaṁ paryāy us jātake sat nahīṁ hai. isaliye vaisā sat nahīṁ hai, ek hī sat hai. us apekṣā-se ek hī sat hai. lakṣaṇ... jo śāstrameṁ ātā hai, vah astitva rakhatā hai, guṇ aur paryāy apanā astitva rakhatā hai, isaliye sata.
mumukṣuḥ- is apekṣā-se śāstrameṁ dravya sat, guṇ sat aur paryāy satakā.. samādhānaḥ- vah apanā astitva rakhatā hai. guṇ aur paryāya. bākī dravya-guṇ- paryāy milakar pūrā dravya (hai). dravya jaisā akhaṇḍa sat hai, vaise guṇ aur paryāy vaise svataṁtra sat nahīṁ hai jagatameṁ, aisā. aur dr̥ṣṭimeṁ maiṁ pūrṇa vītarāg svarūp hūn̐, vah dr̥ṣṭikā prayojan hai. aur paryāyakī sādhanā abhī bākī hai, isaliye usameṁṁ vītarāgatākā, pūrṇatākā prayojan, kevalajñān paryaṁt pahun̐canā, vah prayojan hai. guṇ aur paryāy...