PDF/HTML Page 225 of 1906
single page version
mumukṣhuḥ- ...
samādhānaḥ- svabhāvako sīmā nahīn hotī, svabhāv to ananta hotā hai, vibhāvako sīmā hotī hai. vibhāv ananta nahīn hai. svabhāv ananta.. ananta.. ananta svabhāv (hai). svabhāv pariṇati pragaṭ ho to ananta kāl paryant pariṇaman chalatā hai. ananta kāl paryanta. svabhāvamen anantatā bharī hai. vibhāvamen anantā nahīn hai. apanā svabhāv nahīn hai to kahān̐- se anantatā āve? sīmāvālā hai. vibhāvakī maryādā ho jātī hai. adhyavasān asaṅkhyāt hote hain, usamen anantatā nahīn hotī. svabhāv ananta hotā hai.
paryāy apekṣhāse dravyamen hāni-vr̥uddhi hai, dravya apekṣhāse nahīn hai. paryāy apekṣhāse aisā kahate hain ki kevalagnān pragaṭ huā, lokālokakā gnān pragaṭ huā, kevalagnān shaktirūp ho gayā, aisā sab paryāy apekṣhāse (kahanemen ātā hai). kevalagnān pragaṭ nahīn hai, kevalagnān shaktimen hai, aisā sab kahanemen ātā hai. dravya apekṣhāse vastu jaisī hai vaisī hai. usamen vāstavikarūpase kuchh kam nahīn huā hai, kuchh baḍhā bhī nahīn hai. parantu paryāyakī apekṣhāse- pariṇatikī apekṣhāse aisā kahā jāy ki usamen kevalagnānakī paryāy pragaṭ huī, kevalagnānakā vikās huā. nigodamen jāye tab thoḍā kṣhayopasham rahatā hai, aisā kahā jāya. vah sab paryāy apekṣhāse kahanemen ātā hai. dravya apekṣhāse hāni-vr̥uddhi nahīn hotī, parantu paryāy apekṣhāse hai. paryāy apekṣhāse pariṇati shuddha ho to usamen agurulaghu paryāyakī tāratamyatā hāni-vr̥uddhi (hotī hai). aisā vastukā svabhāv to rahatā hai. anantaguṇ vr̥uddhi aur anantaguṇ hāni. us prakārase dravya svataḥ pariṇamatā hai. aisā dravyakā svabhāv hai. paryāyamen vaisā hotā hai. vah paryāy dravyakī hī hai. dravyakī paryāyamen bhī aisī tāratamyatārūp dravya pariṇamatā hai. paryāyakī orase, pariṇatikī orase dekhen to usamen hāni-vr̥uddhi us prakārase lāgū hotī hai. parantu dravya apekṣhāse lāgū nahīn paḍatī.
jo agurulaghu hai usakī vāstavik hāni-vr̥uddhi nahīn hotī ki kevalagnān huā to gnān baḍh gayā aur gnān kam ho gayā, aisā nahīn hai. usakī paryāyamen tāratamyatārūp pariṇamatā hai. ye to gnān shaktimen kevalagnān ho gayā, phir kevalagnān pragaṭ hotā hai. vah to usake vikāsakī apekṣhāse hai. svabhāvakā āshray le, dravyakā āshray le to
PDF/HTML Page 226 of 1906
single page version
dravyakī orakī jo shuddha paryāyen pragaṭ hotī hai. isaliye paryāy binākā dravya nahīn hai. dravyamen paryāy hai, paryāyen hotī hai, pariṇati hotī hai. aur paryāyakī apekṣhāse hāni- vr̥uddhi lāgū paḍatī hai. paryāy apekṣhāse. dravya apekṣhāse lāgū nahīn paḍatī. paryāy apekṣhāse sādhanākī paryāy pragaṭ huyī. samyagdarshan, chhaṭhṭhā-sātavān̐ guṇasthān, āge baḍhā, paryāyamen shuddhi baḍhatī gayī, shreṇī lagāyī, sab paryāy apekṣhāse kahā jātā hai. kevalagnān pragaṭ huā, sab paryāy apekṣhāse hai. aur vah paryāy dravyakī hī hai. isaliye dravya aur paryāyako abhed karake kahen to dravya shuddharūp pariṇamit huā, dravyamen kevalagnān huā, dravya apekṣhāse aisā kahā jāye. dravya aur paryāy, donoṅko abhed karake kahen to.
aur paryāy aur dravya, aise bhed karake kaho to dravyamen kuchh nahīn hai, dravya to anādiananta jaisā hai vaisā hī shuddha hai. bākī paryāyamen sab (pheraphār hotā hai). aur paryāy kahīn paḍī hai aur dravya kahīn paḍā hai, dravya kuchh alag hī vedan karatā hai aur paryāyamen kuchh aur hī vedan hai, aise do bhāg nahīn hai. vah sab vedan svayaṅko hī hotā hai. (paryāyakā) vedan koī aur kare aur (dravyakā) vedan koī aur kare, aisā nahīn hai. jo paryāyamen hotā hai usakā use gnān hotā hai ki yah paryāyakā vedan hai, yah dravya hai, yah paryāy hai, gnānamen sab khyālamen hotā hai. kyoṅki dravya aur paryāy sab abhed hai. vaise do ṭūkaḍe nahīn hai ki bilakūl do dravya ho, aise do ṭūkaḍe nahīn hai. bhed apekṣhā hai (usamen) dravyakā svarūp aur paryāyakā svarūp ek kṣhaṇ mātra hai aur vah anādiananta hai, shāshvat hai. is apekṣhāse usakā svarūpabhed hai, parantu vastubhed nahīn hai.
mumukṣhuḥ- mātājī! ātmānubhūtike pahale pramāṇ, nay, nipekṣhase ātmākā kaisā nirṇay karanā?
samādhānaḥ- jānanā chāhiye. ātmākā dravya apekṣhāse kyā svarūp hai, paryāy apekṣhāse kyā svarūp hai. pramāṇ apekṣhāse dravya aur paryāy donoṅkā svarūp samajhe. dravyadr̥uṣhṭiko mukhya rakhe. dr̥uṣhṭimen mukhya dravya hotā hai, paryāy gauṇ hotī hai. nay aur pramāṇase aisā vichār kare.
mumukṣhuḥ- aur nikṣhepase?
samādhānaḥ- khās to mukhya nay aur pramāṇ hotā hai. nikṣhep to bīchamen ātā hai koī ākṣhep karaneko. yah vastu hai, bhagavānakī pratimā hai to bhagavān hai, nikṣhep aise hotā hai. koī bhaviṣhyamen kevalagnānī honevālā hai to use vartamānamen kevalagnānī hai, aisā kahanā vah nikṣhep hai. āge honevāle hain, bhūtakālamen ho gaye hain, use vartamānamen kahanā-ākṣhep karanā vah nikṣhepamen hotā hai. aisā nayamen bhī hotā hai, nikṣhepamen bhī hotā
PDF/HTML Page 227 of 1906
single page version
hai. sthāpanā karatā hai. sthāpanā nikṣhep, dravya nikṣhep, bhāv nikṣhepa. ākṣhep karatā hai, bhūtakā, vartamān, bhaviṣhyakā. sādhanāmen nay aur pramāṇ donon sāthamen rahate haĩn. nikṣhep to bīchamen ātā hai.
mumukṣhuḥ- dravya-guṇ-paryāyase vichāramen ātmākā nirṇay karanā aur pramāṇ-nayase nirṇay karanā ek hī bāt hai yā donommen kuchh antar hai?
samādhānaḥ- donon ek hai. ekamen ā jātā hai. dravya-guṇ-paryāy vāstavik samajhamen āye to usamen nay aur pramāṇ ā jātā hai. dravyakā svarūp samajhe, paryāyakā samajhe, dravya mukhya, paryāy gauṇ, ashuddha kis apekṣhāse hai, shuddha kis apekṣhāse hai yah sab samajhe. apekṣhākī bāt samajhanī chāhiye. dravya-guṇ-paryāy kaise hain, usamen kaun-sī apekṣhā lāgū paḍatī hai. usamen jo apekṣhākī bāt ātī hai usamen nay aur pramāṇ ā jāte haĩn. dravya-guṇ-paryāyakā svarūp samajhe to guṇ kis apekṣhāse hai aur paryāy kis apekṣhāse hai, dravya kis apekṣhāse hai, usamen apekṣhā samajhe to usamen nay aur pramāṇ donon ā jāte haĩn. dravya-guṇ-paryāy samajhe usamen sāthamen apekṣhā samajhe to nay aur pramāṇ sāthamen ā jāte haĩn. paryāyako samajhe usamen sāthamen apekṣhā samajhanī chāhiye, to usamen nay aur pramāṇ ā jāte haĩn.
mukhya kare, gauṇ kare, dravya-guṇ-paryāyakā svarūp samajhe. usamen mukhya kaun, gauṇ kaun, usakā kyā svarūp, vah sab samajhanā chāhiye. nay aur pramāṇase samajhanā chāhiye. guṇakā yah svarūp, paryāyakā yah svarūp, dravyakā yah svarūp, usamen apekṣhāse samajhe usameen nay-pramāṇ ātā hai.
mumukṣhuḥ- dravyatvabhāv shaktirūp hai aur shaktike sāmane dr̥uṣhṭi rakhanese athavā dr̥uṣhṭimen shakti par vajan denese paryāyamen shuddhatā hotī hai. to shaktimense to koī... shakti to utanī kī utanī sampūrṇa hī rahatī hai. to sirpha dr̥uṣhṭi denese hī shuddhatā ā jātī hai?
samādhānaḥ- shakti to utanī kī utanī rahatī hai, vah sab dravya apekṣhāse kahanemen ātā hai. lekin pragaṭ hotī hai, vah paryāy apekṣhāse pragaṭ bhī hotī hai. shakti jaisī hai vaisī, utanī kī utanī rahatī hai. usamen kuchh baḍhatā nahīn, usamen kuchh ghaṭatā nahīn, vah sab dravya apekṣhāse hai. parantu paryāy apekṣhāse esā kahanemen āye ki dravyake āshrayase shuddha paryāy pragaṭ huī, dravyamense paryāy pragaṭ huī, samyagdarshan pragaṭ huā, chhaṭhṭhā-sātavān̐ guṇasthān pragaṭ huā, vah sab kahanemen āye vah sab paryāy apekṣhāse pragaṭ bhī hotā hai. shakti apekṣhāse dravya jaisā hai vaisā hai. parantu pragaṭ bhī hotā hai, aisī ek apekṣhā paryāyakī hai. kuchh pragaṭ hī nahīn hotā aisā nahīn hai. kevalagnān pragaṭ huā, vītarāgadashā pragaṭ huī, chāritra pragaṭ huā, chāritra shakti men anādiananta vaisākā vaisā, jaisā hai
PDF/HTML Page 228 of 1906
single page version
vaisā hai, vah dravya apekṣhāse kahanemen ātā hai. parantu chāritramen mithyāchāritra ho gayā, dr̥uṣhṭi bāhar gayī hai, svarūpācharaṇ chāritra pragaṭ huā, vah sab paryāy apekṣhāse pragaṭ hotā hai. isaprakār kuchh pragaṭ nahīn hotā hai, dravyamense kuchh pragaṭ hī nahīn hotā hai, aisā nahīn hai. paryāy apekṣhāse pragaṭ hotā hai, dravya apekṣhāse jaisā hai vaisā hai.
mumukṣhuḥ- aisā hī dravyakā adabhut sāmarthya hai.
samādhānaḥ- vah adabhut sāmarthya hai.
mumukṣhuḥ- dravyatva vaisākā vaisā rakhakar, paryāyamen..
samādhānaḥ- hā̃n. dravya-guṇamen vaisākā vaisā rakhakar, paryāyamen hāni-vr̥uddhi (ho), paryāy pragaṭ ho, paryāy vibhāvarūp huyī, paryāy svabhāvarūp huyī, vahī paryāy visheṣh pragaṭ huyī, vah sab hotā hai.
mumukṣhuḥ- use bhī dravyakā sāmarthya kahanemen ātā hai?
samādhānaḥ- vah dravyakā sāmarthya hai.
mumukṣhuḥ- dravyakī hī adabhutatā hai.
samādhānaḥ- dravyakī adabhutatā hai. ek apekṣhāse dravyamense kuchh pragaṭ nahīn hotā. paryāyamense paryāy (pragaṭ hotī hai), aisā kahanemen ātā hai. parantu dravyamense paryāy pragaṭ huyī, dravyamense pragaṭ hotī hai, aisā bhī ek apekṣhāse hai.
jānanevālā gnān dravyamense pragaṭ huā, koī nirādhār pragaṭ nahīn huā hai. lokālokako jānanevālā jo gnān thā, vītarāgadashā, nirmalatā dravyamen pragaṭ huyī. dravyamen yānī vītarāgī pariṇati dravyakī pragaṭ huyī, dravyamen kevalagnān pragaṭ huā. gnān lokālokakī nirmalatārūp dravya pariṇamit huā, aisā hai.
mumukṣhuḥ- ... shakti bhī rakhatā hai aur pūrṇatā bhī dravya hī pragaṭ karatā hai.
samādhānaḥ- hān̐, dravya hī pūrṇatā pragaṭ karatā hai aur dravyakī shaktimen kuchh hāni- vr̥uddhi nahīn hotī. pūrṇa ānanda huā. use sab pragaṭ ho gayā, phir dūsare samayamen kyā pariṇaman āyegā? aisā nahīn hai. utanā pragaṭ ho gayā hai phir bhī ananta-ananta hai. dūsare samaye utanā kā utanā pragaṭ hotā hai. itanā sab dravyamen bharā thā, vah sab pūrṇa sāmarthya, pūrṇa vītarāgadashā aur pūrṇa kevalagnān ek samayamen sabamen pahun̐ch jāye, tīn kāl tīn lok sabamen ek samayamen pahun̐ch gayā, vah to pūrṇa pragaṭ ho gayā, ab dravyako kyā karanā bākī rahā? dūsare samayamen vaisā hī ananta (pragaṭ hotā hai). dūsare samay usakī pariṇati vaisī hī khaḍī rahatī hai. ananta kāl paryant pariṇame to bhī dravyamense kuchh kam nahīn hotā. utanā pragaṭ ho gayā to bhī.
mumukṣhuḥ- akṣhay ghaḍā hai.
PDF/HTML Page 229 of 1906
single page version
samādhānaḥ- akṣhay ghaḍā hai. utanākā utanā hai. jitanā pragaṭ huā, vikasit huā to bhī utanā hī hai. shaktimen thā to bhī utanā hī thā. shaktimen thā utanā vedanamen nahīn ātā thā, ab vedanamen pūrṇa ho gayā to bhī dūsare samay utanākā utanā hai. dravyakā aisā hī koī achintya sāmarthya hai.
dravyakī apekṣhā, paryāyakī apekṣhā, in donoṅkī sandhi karake samajhanā, vah dravyakā svarūp koī adabhut hai. mātra dravya apekṣhāko alag kare aur paryāyamen kuchh nahīn hai, paryāy nirādhār rah gayī, aisā nahīn hai. dravyakā sāmarthya aisā hai. paryāyakā svarūp hai vah dravyakā hī svarūp hai. paryāy koī achintyasvarūp hai. anādiananta rahe aur vartamān pariṇati kare. anādiananta dravya pariṇamatā nahīn koī apekṣhāse kahanemen āye, phir koī apekṣhāse (aisā kahe ki) dravya pariṇamatā hai. dravyamen to koī hāni-vr̥uddhi hotī hī nahī̃n. dravya to vaisākā vaisā kūṭastha kahanemen ātā hai. punaḥ dravya pāriṇāmik hai. vah kaisī virodhī bāt hai. kūṭastha hai aur pāriṇāmik hai. pāriṇāmik hai to pariṇamatā rahatā hai. aisā kahanemen ātā hai ki paryāy pariṇamatī hai. lekin paryāy kahān̐ pariṇamatī hai? dravyamen pariṇamatī hai ki paryāy bāhar pariṇamatī hai? paryāy koī alag dravyakī bhān̐ti nahīn pariṇamatī. dravya svayam, pāriṇāmikabhāvase dravya svayam pariṇamatā hai. aisā dravyakā adabhut svarūp hai.
mumukṣhuḥ- donoṅkī sandhipūrvak pūrī bāt vichāranī chāhiye.
samādhānaḥ- sandhipūrvak donoṅko samajhanā chāhiye. .. ānanda ā gayā, ab dūsare samayamen dūsarā ānanda kahān̐-se āyegā? ek samayamen guṇ pūrā ho gayā. ab khatma ho gayā, ab dūsarā kahān̐-se āyegā? yah koī aisā dhan nahīn hai. dhan gharamen ikaṭṭhā huā, pūrā dhan kharcha kar diyā, ab kyā? aisā nahīn hai. pūrā kahanemen ātā hai, phir bhī vah to vaise hī dravyamense āte hī rahatā hai. usamen khatma hotā hī nahī̃n. ab dravyakī shakti kam ho gayī, ab dravyamen kuchh nahīn hai, aisā māne to bhī galat hai. dravyamen ananta shakti hai. shakti hai, nigodamen jāye to bhī utanī kī utanī shakti hai, pūrṇa sāmarthya hai aur pragaṭ ho to bhī (utanā hī hai).
pragaṭ honevālā bhī svayam hai. shakti nahīn hai aisā lage to aisā nahīn hai. pragaṭ ho to bhī vaisā kā vaisā hai.
mumukṣhuḥ- ... dravyakī hai.
samādhānaḥ- donon dravyakī hai. kṣhaṇikarūp pariṇamit honevālā dravya bhī dravyakā svarūp hai. lekin usakā svarūp samajhanā ki dravyamen ek bhāg aisā hai ki kṣhaṇ- kṣhaṇamen pariṇati hotī hai. dūsarī-dūsarī paryāy ātī hai. aur usakā ek bhāg anādiananta
PDF/HTML Page 230 of 1906
single page version
vaisākā vaisā rahatā hai. dravya anādiananta aur paryāyamen (aisā hai), donoṅko samajhanā. usake do bhāg kar de (aisā nahīn honā chāhiye).
mumukṣhuḥ- shabdamen to aisā āye ki ek bhāg, phir bhī...
samādhānaḥ- nahīn, do bhāg nahīn hai. dravyake do bhāg hai, vaise do bhāg nahīn hai. apekṣhāse bhāg hai. ... saṅkhyā ādise bhed hai. usakā svarūp bhinna-bhinna hai. svarūpabhedase bhed hai, vastubhedase bhed nahīn hai.
mumukṣhuḥ-.... aur bhagavān gharamen virājamān kiye hain...
samādhānaḥ- gurudevakī vāṇī sharaṇ hai. gurudevane sabako bahut upadesh diyā hai. karanā vahī hai. dikhāī detā hai ki sansār aisā hai. aisā samay āye tab kisīke sāth koī sambandha nahīn hai. jab āyuṣhya pūrṇa hotā hai tab ... koī use rok nahīn sakatā. sansār aisā hī hai. yah sharīr aur ātmā bhinna hai, pratyakṣha dikhatā hai. ātmā svayam chalā jātā hai. koī rokī nahīn sakatā. isaliye andar jo sanskār hote hain vahī sāth āte haĩn.
aise janma-maraṇ ananta hue, usamen svayam akelā janmatā hai, akelā mare, akelā hī bhāvanā kare, svayam akelā svargamen, akelā mokṣhamen, har jagah akelā hī jātā hai. sansārake sab sambandha aise hī hai, sab kṣhaṇik hai. ananta janma-maraṇ karate-karate gurudev mile aur yah mārga darshāyā, vah ek āshrayabhūt hai. sharaṇ to vahī hai. jīvane kitane janma-maraṇ kiye hai. usamen yah manuṣhyabhav milā. ananta janma-maraṇ, ananta janma- maraṇ jīvane kiye.
is lokamen jitane pudagal dravya hain, use jīvane sharīr par dhāraṇ karake, grahaṇ karake chhoḍe haĩn. ākāshake ek-ek pradeshamen janma-maraṇ kiyā hai. asaṅkhyāt adhyavasāy kiye haĩn. ananta kāl rakhaḍā hai. ananta bār devamen gayā, ananta bār narkamen gayā, ananta tiryañchake bhav kiye, ananta bhav manuṣhyake kiye. usamen jis bhavamen yah dharma ho aur ātmākā sharaṇ (prāpta ho), gnāyakakā sharaṇ aur dev-guru-shāstrakā sharaṇ vah sachchā hai. jagatamen jīvako sab prāpta huā hai, ek ātmā nahīn prāpta huā. gurudev kahate the, ek samyagdarshan apūrva hai, vah prāpta nahīn huā hai. bhagavān nahīn mile haĩn. bhagavān mile to svayanne pahachānā nahī̃n. isaliye vahī grahaṇ karane jaisā hai. vah kaise prāpta ho, vahī karane jaisā hai. devalokake devoṅkā sāgaropamakā āyuṣhya hotā hai to vah āyuṣhya bhī pūrṇa ho jāte haĩn. use aisā lagatā hai ki māno yah to amar hai. devalokako amarāpurī kahate hain, to bhī ve amar nahīn rahate. sāgaropamake āyuṣhya pūre ho jāte haĩn. phir usakā mālā murajhātī hai to use mālūm paḍatā hai ki āyuṣhya pūrā ho rahā hai.
PDF/HTML Page 231 of 1906
single page version
devalokake āyuṣhya pūre ho jāte hain to phir yah manuṣhyakā āyuṣhya to kitanā hai. ekadam thoḍā hai. us thoḍemen ātmākā kar lene jaisā hai.
gurudev kahate the na ki bijalīkī chamakamen motī pīro le. ek bijalīkī chamakakī bhān̐ti manuṣhyakā bhav hai. usamen ātmāko grahaṇ kar lene jaisā hai. tīrthaṅkaro, chakravartīo ādi sab is sansārakā aisā svarūpako dekhakar kṣhaṇamātramen vairāgyako prāpta hokar muni hokar chale jāte the. is sansārakā svarūp aisā hai. muni hokar jaṅgalamen ātmākā dhyān karake kevalagnān prāpta karate haĩn. osakā pānīkā bindu kṣhaṇamātramen ūḍ jātā hai. tīrthaṅkar bhagavān jaise bādalake bikharatā huā dekhakar, pānīkā bindu aur osakā bindu dekhakar vairāgyako prāpta hokar jaṅgalamen chale jāte the, ātmākā dhyān karate the.
vairāgya karake ātmākā svarūp aur yah ātmā kaise pahachānanemen āye yah bhāvanā baḍhāne jaisī hai. shubhamen dev-guru-shāstra, jinendradev, gurudev aur shāstra, unakī mahimā, shāstrakā chintavan, shāstra svādhyāy aur ātmākī ruchi-ātmā gnāyak kaise pahachānamen āye, bhedagnān kaise ho. yah sharīr bhinna hai. ātmā to shāshvat hai, ātmākā nāsh nahīn hotā. yah sab sharīrake pheraphār hai. ātmā to jahān̐ jāye vahān̐ shāshvat hai. ātmā kaise grahaṇ ho? ātmā gnāyakadev mahimāvant hai. vahī karane jaisā hai. (merā-merā) karatā hai, lekin merā kuchh nahīn hai. sab paradravya svatantra dravya hai. svayam andar taiyārī karake sanskār ḍāle ho vahī apanā hai.
mumukṣhuḥ- jis prakār jīv nikal gayā, mainne to pahalī bār aise nikalate hue dekhā, to aisā lagā ki yah sab moh, māyā, bandhan sabakuchh yahān̐ chhoḍakar kṣhaṇamen nikal jātā hai. mainne pratyakṣha pahalī bār dekhā. aisā lagatā hai ki yah jīv sāthamen kyā lekar jāyegā? moh, māyā, bandhan jo merā-merā karatā thā, vah to ek kṣhaṇamān chhūṭ jātā hai.
samādhānaḥ- vah to ek kṣhaṇamen sab chhoḍakar jātā hai.
mumukṣhuḥ- sāthamen kyā jātā hai?
samādhānaḥ- sāthamen andar jo svayanne achchhī bhāvanā kī ho vah jātī hai. ātmākā svarūp... lekin ātmāko to pahachānā nahīn, parantu andar jo shubhabhāvanā svayanne kī ho vah sāthamen jātī hai. dūsarā kuchh sāthamen nahīn jātā hai. shubhāshubh bhāv jo jīvanamen kiyā vah sab usake sāth hai, dūsarā kuchh nahīn hai.
mumukṣhuḥ- aisā kaisā ham puruṣhārtha karen ki jisase hamen bhaviṣhyamen gurudev evan āpake sānnidhyakā yog prāpta ho?
samādhānaḥ- svayam antaramense ek ātmā hī sarvasva hai, bākī sabakuchh... anya
PDF/HTML Page 232 of 1906
single page version
padārthamen ras kam ho jāye, yah sab niḥsār hai, koī sārabhūt vastu nahīn hai. usakī ekatvabuddhi andar toḍanekā prayatna kare ki main to ātmā shāshvat hūn̐, yah paradravya kuchh bhī merā nahīn hai. paradravya pratikā moh toḍ de ki yah paradravya merā nahīn hai. vyarthamen merā-merā karatā hai. yah sharīr bhī apanā nahīn hai to bāharakā ghar, kuṭumba koī apanā nahīn hai. koī vastu, koī paisā yā koī vastu apanī nahīn hai. sabakuchh yahān̐ paḍā rahatā hai. sab sam̐bhālakar rakhatā ho, sab (chhoḍakar) ek kṣhaṇamen svayam chalā jātā hai.
un sab parase mamatā chhoḍakar aur ek chaitanyakī ruchi aur chaitanyakī mahimā baḍhāye aur dev-guru-shāstrakī mahimā (baḍhāye). bākī sab niḥsār hai, sab parase moh ṭūṭ jāye, moh chhoḍakar ek ātmākī orakī mahimā kare to ātmāmen jo sanskār ḍāle hain vah sāthamen āte haĩn. aur usake sāth jo shubhabhāvanā hotī hai, usase jo puṇya bandhatā hai usase achchhā yog mile, gurudev mile, jinendradev mile, vah sab shubhabhāvanāse jo puṇya bandhatā hai, usase vah prāpta hotā hai.