Benshreeni Amrut Vani Part 2 Transcripts-Hindi (itrans transliteration). Track: 158.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 155 of 286

 

PDF/HTML Page 997 of 1906
single page version

Trek-158 (audio) (View topics)

mumukShuH- .. bauddhik vishvAs AtA hai, usake bAd anubhUt karaneke liye use kuCh prayatna karanekI AvashyakatA hai? athavA kaisA prayatna karanA chAhiye?

samAdhAnaH- pahale use j~nAnase jAne ki yah merA svabhAv hai. lakShaNase pahichAne ki yah jAnanevAlA hai vah mai.n hU.N, ye jo vibhAv, sa.nkalpa-vikalpa hote hai.n vah merA svabhAv nahI.n hai. merA svabhAv bhinna hai. pahale use usake lakShaNase pahichAnakar usame.n lInatA kare. bAra.nbAr usakA abhyAs kare ki yah mai.n hU.N, yah mai.n nahI.n hU.N. yah merA svabhAv (hai). usakI ekatvabuddhi toDe. yah sharIr mai.n nahI.n hU.N, vikalpa mai.n nahI.n hU.N, anAdikA abhyAs hai, vah abhyAs toDakar apane svabhAvakA abhyAs kare. bAra.nbAr mai.n yah AtmA, mai.n chaitanya j~nAnasvabhAv, mai.n j~nAyak svabhAv (hU.N), aisA bAra.nbAr usakA abhyAs kare. usame.n lInatA kare, usakI ekAgratA kare, bAra.nbAr kare, aisA ugratAse kare.

pahale svaya.nko pahachAne, yathArtha j~nAn kare to use phir yathArtha dhyAn hotA hai. pahale usakA yathArtha j~nAn kare ki yah svabhAv hai vahI mai.n hU.N, anya kuCh mai.n nahI.n hU.N. aisI yathArtha shraddhA karake phir usakI ekAgratA kare to vikalpa TUTakar use svAnubhUti honekA prasa.ng Aye. pahale yathArtha j~nAn kare. usame.n shAstrakA jyAdA j~nAn ho aisA nahI.n hai, parantu prayojanabhUt AtmA hai, us AtmAkA svabhAv kyA? usake guN kyA? usakI paryAy kyA? ye vibhAvaparyAy kyA? ye pudagal kyA? ye chaitanya kyA? usakA mUl prayojanabhUt pahachAn le, usakA bhedaj~nAn kare ki yah mai.n nahI.n hU.N aur yah mai.n hU.N. aisA pahale a.ntar vichArase nirNay kare, phir a.ntar usakA svabhAv pahichAnakar kare, phir usame.n ekAgratA kare to hotA hai.

mumukShuH- sa.nsArake chAlU jIvan prasa.ngame.n ashAnti rahatI ho isaliye usame.n ekAgratA nahI.n hotI ho to usake liye kyA upAy karanA?

samAdhAnaH- ashAnti rahatI ho to usakI AtmA-orakI ruchi bAra.nbAr baDhAnI. bAharakI ruchi, bAharakI mahimA, bAharame.n lInatA Adi hai... AtmAme.n hI sarvasva hai, bAharame.n kuCh nahI.n hai. AtmA koI apUrva chIj hai, AtmA koI adbhUt vastu hai, ye sab niHsAr hai. sArabhUt ho to AtmA hai, aisA nirNay bAra.nbAr karake usakI mahimA


PDF/HTML Page 998 of 1906
single page version

baDhAye, usakI ruchi baDhAye, usake vichAr baDhAye, usakA chintavan baDhAye to vah ras, usakI AkulatA kam ho. aur tattvakA vichAr baDhAtA jAy, usakA abhyAs baDhAtA jAy to phir usame.n yathArtha j~nAn ho to phir use yathArtha shAnti AnekA prasa.ng bane. yathArtha ekAgratA kare to. parantu pahale use sachchI samajh barAbar honI chAhiye. yathArtha mArgako jAne to usame.n sachchI ekAgratA ho.

mumukShuH- sachche dhyAnakA svarUp kyA hai?

samAdhAnaH- sarvapratham AtmAkA astitva pahichAne. aisI hI ye vikalpa toD dU.N, ye vikalpa toD dU.N, (aisA kare) lekin AtmA kyA hai, use pahichAne binA vikalpa toDakar kahA.N jAyegA? vikalpa TUTegA bhI nahI.n. vikalpa kam ho.nge lekin TUTe.nge nahI.n. parantu vikalpa rahit vastu kyA hai? vikalpa rahit AtmA j~nAyak jAnanevAlA j~nAyak hai, vah tattva hI bhinna hai. pahale usakA astitva pahichAne, usakA svabhAv pahichAne. dhyAn karake kahA.N khaDA rahanA? jo vastu hai use grahaN kare ki ya AtmAkA svabhAv aur ye parakA svabhAva. is prakAr use barAbar grahaN kare, yathArtha j~nAn karake, to dhyAn hotA hai. aise hI samajhe binA dhyAn kare, vikalpa kam karu.N, kma karu.N. Atma padArtha kahA.N khaDe rahanA ye to mAlUm nahI.n, kahA.N sthir rahanA? vikalpa TUTe to vikalpa kam ho, athavA to use shUnyatA jaise lage.

dhyAn to use kahe.n ki andarase kuCh jAgR^iti Ave. a.ntarame.n AtmAme.n use koI apUrvatA lage. apUrva, kuCh apUrva lage to use dhyAn kahe.n. shUnyatA A jAy to vah koI dhyAn nahI.n hai. a.ntarame.n vastuko grahaN karake dhyAn honA chAhiye. nahI.n to dhyAn to.. usame.n AtA hai na? dhyAn tara.ngarUp hotA hai. yathArtha j~nAn binAkA dhyAn tara.ngarUp hotA hai.

mumukShuH- shrImadame.n.

samAdhAnaH- shrImadame.n AtA hai.

mumukShuH- ... bhUl naye prakArakI hogI ki jis kAraN jIv samyagdarshan prApta nahI.n kar sakA?

samAdhAnaH- bhUl to anek jAtakI (hai). parako apanA mAnA vah usakI bhUl hai. anek jAtakI. kahI.n na kahI.n jIv aTakA hai. kahI.n thoDA kuCh kiyA aur aTak gayA ki mai.nne bahut kiyA. thoDA j~nAn karake aTak gayA, thoDI kriyA karake aTak gayA, thoDA shubhabhAv kiyA to mai.n to bahut dharma karatA hU.N, aise aTak gayA. thoDA vairAgya karake aTak gayA, kuCh tyAg kiyA to, mai.nne bahut tyAg kiyA, mai.nne bahut dharma kiyA, aisA karake aTak gayA. kahI.n-kahI.n aTak gayA. thoDe shAstra dhokh liye


PDF/HTML Page 999 of 1906
single page version

to usame.n aTak gayA. aise kahI.n-kahI.n aTak gayA, mAno.n mai.nne bahut kiyA. lekin jabatak svaya.nko-chaitanyako pahachAnA nahI.n hai, a.ntarame.nse kuCh pragaT nahI.n huA yA a.ntarame.n use koI apUrvatA Aye to use kisIko pUChane bhI nahI.n jAnA paDe. usake AtmAme.nse hI aisA Aye ki yahI mArga hai. a.ntarame.nse aisI koI apUrvatA aur yathArtha mArgakI pratIti aur aisA Ananda Aye kI yahI mArga hai. jo bhagavAnane kahA vah yahI mArga hai, isI svAnubhUtike mArga par Age baDhA jAtA hai. usakA a.ntara.ng hI use kah detA hai. ... aTak jAtA hai. koI j~nAname.n, koI jUThe dhyAname.n, kuCh kriyAo.nme.n, kuCh-kuCh thoDA-thoDA karake aTak jAtA hai. mUl vastuko pahichAne binA. bIchame.n shubhabhAv Aye to mai.nne bahut shubhabhAv kiye. mai.nne bahut dayA, bhakti, ye-vo, dAn diyA, sab bahut kiyA, mai.nne bahut dharma kiyA. bAharase dharma nahI.n hotA hai, vah to shubhabhAv ho to puNyabandha hotA hai. a.ntarame.nse shuddhAtmAko pahichAne to svabhAvame.nse dharma hotA hai. kahI.n- kahI.n bAharame.n aTak jAtA hai.

mumukShuH- apanA aj~nAn hI usame.n kAraN hai yA aur kuCh?

samAdhAnaH- nahI.n, apanA hI kAraN hai, koI anya kAraN nahI.n hai. apanI aj~nAnatAse hI svaya.n rakhaDA hai. koI dUsarA use rakhaDAtA nahI.n. koI use kuCh nahI.n kahatA. karma to nimittamAtra hai. apanI bhrAnti aur apanI bhUlase rakhaDA hai. svaya.n bhUl kI hai, svaya.n hI toDe. guru yathArtha mArga darshAye, mArgako grahaN karanA apane hAthakI bAt hai. gurudevane anek prakArase svarUp samajhAyA hai. apUrva mArga batAyA hai. grahaN karanA apane hAthakI bAt hai.

mumukShuH- bahinashrI! samyak puruShArtha mAne kyA? samyak puruShArtha, sachchA puruShArtha- satya puruShArtha mAne kyA?

samAdhAnaH- samyak puruShArtha ki jisake pIChe AtmA pragaT ho. AtmA ananta guNo.nse bharapUr hai. AtmAme.n ananta shaktiyA.N hai.n. AtmA jisame.n pragaT ho vah samyak puruShArtha hai. jis puruShArthame.n AtmA pragaT na ho, vikalpakA abhAv hokar nirvikalpa dashA jo svAnubhUtikA mArga hai, vah pragaT na ho, us pa.nth par nahI.n jAnA ho aur mAtra shubhabhAv ho, jis shubhabhAvase puNyabandha ho, to vah samyak puruShArtha nahI.n hai. puNya bandhe to svarga milatA hai. vah samyak puruShArtha nahI.n hai.

samyak puruShArtha usakA nAm hai ki jisame.n sva-parakA bhedaj~nAn ho ki ye vastu mai.n nahI.n hU.N. mai.n to chaitanya koI apUrva vastu chaitanya chamatkArI, chaitanya chi.ntAmaNi vastu mai.n hU.N. aisI koI andarase vastu grahaN hokar puruShArtha ho to vah samyak puruShArtha hai. bAkI vikalpa manda kiye, rAg manda kiyA, sab kiyA, shubhabhAv kiye, parantu jahA.N


PDF/HTML Page 1000 of 1906
single page version

puNya bandhA aur AtmAkA svarUp, andar svAnubhUti pragaT nahI.n huyI to vah samyak puruShArtha nahI.n hai.

athavA to svAnubhUtike mArga par ho to vah samyakake mArga par hai, samyakatva sanmukh hai. AtmA kaise pahachAnA jAy? AtmAkA svarUp kyA hai? bhedaj~nAnakA abhyAs kare, us mArga par jAy, usakA vichAr, vA.nchan Adi kare to vah mArga par hai. parantu shubhabhAvame.n hI dharma mAne to vah samyak puruShArtha nahI.n hai.

mumukShuH- bahinashrI! svaya.n svabhAv sanmukh hai ki nahI.n, aisA usako khyAl A jAtA hai ki svaya.n samyak sanmukh hai?

samAdhAnaH- svaya.nkA AtmA svaya.nko javAb de ki is mArgase.. ye svAnubhUtikA hI mArga hai. isI mArgase svAnubhUti pragaT hotI hai, dUsare mArgase nahI.n hogI. bhedaj~nAnake mArga par, svabhAv grahaN karaneke mArga par, bhedaj~nAnake mArga par hI svAnubhUti pragaT hotI hai aur svaya.n apanA jAn sakatA hai ki isI mArgase svAnubhUti pragaT hotI hai.

yadi nahI.n jAn sake to... sab usI mArga par jAte hai.n. pahalese svAnubhUti ho nahI.n jAtI, parantu pahale svaya.n nirNay karatA hai ki isI mArga par jAyA jAtA hai. mArgakA svaya.nko j~nAn hotA hai to use mArga par jAtA hai. apanA AtmA javAb detA hai ki isI mArga par svAnubhUti pragaT hotI hai.

mumukShuH- aisA svaya.nko khyAl A jAtA hai?

samAdhAnaH- khyAl A jAtA hai ki isI mArgase svAnubhUti hotI hai. muumukShuH- mai.n sachche mArga par hU.N, aisA bhI khyAl A jAtA hai?

samAdhAnaH- hA.N, svaya.nko khyAl A jAtA hai.

mumukShuH- bahinashrI! kartA-karmakI bhUl kaisI hogI?

samAdhAnaH- mai.n paradravyakA kar sakatA hU.N, mai.n paradravyako badal sakatA hU.N, vah sab kartA-karmakI bhUl hai. mai.n j~nAyak hU.N, mai.n dUsarekA nahI.n kar sakatA hU.N, parantu mere svabhAvakA kArya kar sakatA hU.N. mere a.ntarame.n jo j~nAn, darshan, chAritra Adi guN hai, ananta guN hai.n, use mai.n pragaT kar sakatA hU.N. parantu mai.n is pudagalake, sharIrake kArya mai.n nahI.n kar sakatA hU.N. vah sab kartA-karmakI bhUl hai.

bAharame.n mai.nne kisIkA achChA kar diyA, kisIko ye kar diyA, vah sab to puNya- pAp anusAr hotA hai. usame.n svaya.n nimittamAtra hai. usake bhAv karatA hai, bAkI kisIkA kar nahI.n sakatA hai. usake svaya.nke sharIrame.n rog Aye to bhI vah kuCh nahI.n kar sakatA, to dUsarA to kyA kar sake? paradravyakA kuCh nahI.n kar sakatA.

vibhAv bhI usakA svabhAv nahI.n hai, puruShArthakI mandatAse vah usame.n juDatA rahatA


PDF/HTML Page 1001 of 1906
single page version

hai. svaya.n apane shuddhAtmAkA kArya kar sakatA hai aur aj~nAn avasthAse vibhAv karatA hai. bAkI dUsare parapadArthakA vah kuCh nahI.n kar sakatA. jaD padArthakA kare, koI kisIkA kare, ek chaitanya dUsarekA kare yA ek pudagal dUsarekA kare to dravyakI svata.ntratA hI nahI.n rahI.

vastu svaya.n svata.ntra mahAn padArtha hai. sabake dravya-guN svata.ntra hai.n. kaise pariNamanA vah apane hAthakI bAt hai. ek padArtha dUsarekA kare to vah padArtha kamajor ho gayA. to dUsarA kuCh dUsarA kar de, svaya.n sulaTA kare, dUsarA UlaTA kar de, aisA parAdhIn vastukA svarUp hotA hI nahI.n. pratyek dravya svata.ntra hai. svataH kaise pariNamanA vah usake hAthakI bAt hai. usake hAthakI bAt hai. puruShArtha svaya.nko karanA rahatA hai.

mumukShuH- sva aur parakA bhedaj~nAn kaise karanA?

samAdhAnaH- roj vah bAt AtI hai. karanA to svaya.nko paDatA hai. kaise karanA? to lakShaN pahachAnakar karanA. usakA lakShaN to pahachAnA jAy aisA hai. j~nAnasvabhAvako pahichAnanA. ye vibhAv hai aur ye svabhAv hai. lakShaN pahichAnanA paDe. kA.Nch aur hIrekI parakh to jo jauharI ho vah kare na. lakShaNase pahachAname.n AtA hai. a.ntarame.nse sachchI jij~nAsA ho to pahachAname.n A hI jAtA hai ki yah j~nAn hai aur yah vibhAv hai. to bhedaj~nAn ho. lakShaN pahichAne to bhedaj~nAn ho. parantu usakA abhyAs chAhiye. ye j~nAn hai, j~nAn hai, j~nAn hai, usakA bAra.nbAr abhyAs karanA chAhiye ki yah j~nAtA hai. j~nAn arthAt j~nAtA.

... vikalpa to Ate hai.n, puruShArtha karanA. palaTAnA chAhiye puruShArtha karake ki mai.n j~nAyak hU.N. bAra.nbAr usame.n Tik na sake to us jAtakA vichAr, vA.nchan, svAdhyAy, mahimA karanI. dev-guru-shAstrakI, AtmAkI-j~nAyakakI mahimA karanI, na palaTe to. bhAvanA rakhanI, puruShArtha karanA.

muumukShuH- mAtAjI! ApakA jIvane to bachapanase itanA vairAgyamay thA, adabhUt AshcharyakArI. aur hame.n to aisA lagatA hai ki are..! ye duniyA aisI hai, sab ChoDane lAyak hai, bas! AtmAkA hI karanA hai.

samAdhAnaH- abhyAs hai na. kShaNabhar vairAgya AtA hai, phir badal jAtA hai. andar gaharAIse ho to hotA hai. usakI lagan a.ntarame.nse laganI chAhiye. is manuShyajIvaname.n vahI karanA hai. bAra.nbAr usIkI lagan, bAra.nbAr abhyAs karanA chAhiye. palaT to jAtA hai, anAdikA abhyAs hai isaliye palaT jAtA hai. aur a.ntarame.nse utanI lagI ho to a.ntarame.n vahI khaTak rahA kare. are..! AtmAkA karanA bAkI rah jAtA hai. sab kiyA lekin AtmAkA karanA bAkI rah jAtA hai. aisI a.ntarame.nse khaTak laganI chAhiye.


PDF/HTML Page 1002 of 1906
single page version

mumukShuH- khaTak a.ntarame.n rakhanI hI chAhiye.

samAdhAnaH- a.ntarame.n vaise khaTak rakhanI chAhiye. to prayAs hotA hai.

mumukShuH- pUrva janmakA puruShArtha hotA, tab to ho jAtA.

samAdhAnaH- parantu vartamAn puruShArtha to karanA paDatA hai na. pUrvake sa.nskAr ho to bhI puruShArtha to vartamAname.n karanA paDatA hai. jab bhI taiyAr ho, jab jAge tab saverA. jab jAgA tab saverA. jabase gurukI vANI sunI aur gurune mArga batAyA to puruShArtha karanA apane hAthakI bAt hai.

mumukShuH- kitane din tak aisA lag rahA hai ki sab shUnya ho gayA, kuCh nahI.n rahA. aisA ho jAtA hai.

samAdhAnaH- puruShArthakI mandatA hai, ruchikI mandatA hai. mandatA hai. tIvratA karanI chAhiye. is bhavame.n itane kAl sunA vah pUrva hI ho gayA. pUrva paryAy vah pUrva. sharIrakI pUrva paryAy ... pariNAmakI pUrva paryAy arthAt jo kAl gayA vah sab kAl pUrva hI thA. jab bhI jAge, pUrvake sa.nskAr usame.n milA denA. pUrvame.n sunA vah saba. puruShArtha kare to pUrvame.n jo sunA usakA sAth mile isaliye vah pUrvake sa.nskAr, dUsarA kyA hai? vah pUrva ho gayA. gurudevane jo yah mArga batAyA, mArga sUjhanekA rAstA gurudevane batAyA, yah sab sunA vah sab pUrvake sa.nskAr hI hai.

mumukShuH- Apako kaisA lagatA hai?

samAdhAnaH- AtmA anupam hai to usakI paryAy bhI anupam hai. usakI anubhUti- vedan bhI anupama. anAdikA vedan hai vah to duHkharUp AkulatArUp hai. asthiratArUp hai, AkulatArUp hai, khedarUp hai. ashAnti hai. jo nahI.n ho sakatA hai, usakI kartAbuddhi- mai.n karatA hU.N, karatA hU.N, aisI khedabuddhi karatA hai. vah to apUrva hai. apUrva shAntirUp hai, apUrva j~nAnarUp hai. vah koI bolanekI bAt nahI.n hai. apUrva vastu hai.

samAdhAnaH- .. rAg hU.N, dveSh hU.N, vikalpake sAth ekatvabuddhi, paryAy or, kShaNik paryAye.n hotI hai.n utanA mai.n, parantu akhaNDa chaitanya svabhAv mai.n hU.N, aisI dR^iShTi (nahI.n karatA hai). svabhAvakI or jisakI dR^iShTi jAtI hai to usakA kramabaddha usI or jAtA hai. mokShakI or kramabaddha hai.

mumukShuH- aur kramabaddhakA svarUp usIne jAnA hai.

samAdhAnaH- usIne satyarUpase jAnA hai. jo puruShArtha karatA hai, usIne kramabaddhakA svarUp jAnA hai, use hI kramabaddha hai. usakA sachchA kramabaddha hai.

mumukShuH- dUsarA kramabaddha-kramabaddha bolatA hai, lekin usakA kramabaddha mAtra kalpanA hI hai.


PDF/HTML Page 1003 of 1906
single page version

samAdhAnaH- vah kalpanA hai. phir kramabaddha arthAt bAhya padArtha jaise hone ho.n vaise ho, kartAbuddhi ChoD de ki mai.n yah nahI.n karatA hU.N, vah kramabaddha alaga. svabhAvakA kramabaddha to puruShArthapUrvak hI hotA hai.

mumukShuH- ye to thoDA dilAsA lenekI bAt hai.

samAdhAnaH- hA.N, bAharakA jo honevAlA hai vah kramabaddha hI hai. bAhya sa.nyog anukUlatA- pratikUlatAke vah sab to kramabaddha hai. parantu andar svabhAvaparyAy pragaT honI vah to puruShArthapUrvak pragaT hotI hai.

mumukShuH- vah muddekI bAt hai.

samAdhAnaH- vah puruShArthapUrvak kramabaddha hotA hai. puruShArtha binA kramabaddha nahI.n hotA. apaneAp ho jAtA hai, usame.n puruShArtha nahI.n hotA aur aise hI ho jAtA hai, aisA nahI.n hai. jise svabhAv pragaT karanA ho usakI dR^iShTi to mai.n svabhAvakI or jAU.N, aisI usakI bhAvanA hotI hai. usakI j~nAyak-orakI dhArA hotI hai. use aisA nahI.n hotA hai ki bhagavAnane jaisA dekhA hogA vaisA hogA. aisA nahI.n, use a.ntarame.n pariNati pragaT karu.N aisA hotA hai. a.ntar shuddhikI paryAy pragaT honekI or usakI puruShArthakI gati pariNamatI hai. jisakI puruShArthakI gati apanI or nahI.n hai, use svabhAvakI orakA kramabaddha hotA hI nahI.n.

mumukShuH- mukhyatA to puruShArthakI hI hai.

samAdhAnaH- puruShArthakI mukhyatA hai.

mumukShuH- ... nahI.n Aye to kramabaddha samajhame.n hI nahI.n AyA.

samAdhAnaH- to kramabaddha samajhame.n nahI.n AyA hai.

mumukShuH- vAsvatame.n to aisA hai na?

samAdhAnaH- hA.N, vAstavame.n aisA hai ki kramabaddha samajhame.n hI nahI.n AyA. honevAlA hogA, svabhAvakA jo honevAlA hogA, puruShArtha honevAlA hogA to hogA, aisA kare to usakI a.ntarakI sachchI jij~nAsA hI nahI.n hai. jij~nAsuko aisA a.ntarame.nse sa.ntoSh AtA hI nahI.n. jise svabhAvaparyAy pragaT honevAlI hai use aisA sa.ntoSh nahI.n hotA ki honA hogA vah hogA, bhagavAnane kahA hai vaise hogA, aisA sa.ntoSh nahI.n AtA. use a.ntarame.n khaTak rahatI hai ki kab mujhe a.ntarame.n svabhAvaparyAy kaise pragaT ho? kaise ho? aisI use khaTak rahA karatI hai. isaliye vah svabhAvakI or usake puruShArthakI gati muDe binA rahatI nahI.n. isaliye puruShArtha usakA svabhAvakI or jAtA hai, (isaliye) us prakArakA kramabaddha hai.

bAharake jo pheraphAr hote hai.n, usame.n svaya.n kuCh nahI.n kar sakatA. bAharake sa.nyog- viyog, anukUlatA-pratikUlatA saba. vibhAvaparyAyame.n jaisA honA hogA vaisA hogA, aisA


PDF/HTML Page 1004 of 1906
single page version

artha kare to vah nukasAnakArak hai.

mumukShuH- vah svachChanda hai. samAdhAnaH- vah svachChanda hai. apanI mandatAse hotA hai, aisI khaTak rahanI chAhiye. nahI.n to use svachChanda hogA. usame.n jaisA honA hogA vaisA hogA, to use svabhAv- orakI jij~nAsA hI nahI.n hai. aisI mumukShuko a.ntarame.n khaTak rahanI chAhiye.

prashamamUrti bhagavatI mAtano jay ho! mAtAjInI amR^it vANIno jay ho!