Benshreeni Amrut Vani Part 2 Transcripts-Hindi (itrans transliteration). Track: 284.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 281 of 286

 

PDF/HTML Page 1870 of 1906
single page version

Trek-284 (audio) (View topics)

mumukShuH- mumukShuo.nko ruchi kyo.n nahI.n hotI? yah samajhame.n nahI.n AtA.

samAdhAnaH- jise apanA karanA hai, lagI hai ki manuShyajIvaname.n kuCh karanA hai, use ruchi hotI hai. jise kuCh karanA nahI.n hai, jise bAharakI-sa.nsArakI ruchi hai, use kuCh lagatA nahI.n.

mumukShuH- usakA kyA kAraN? chakravartI ho, to phir ve laDAIme.n kyo.n bhAg lete hai.n? usame.n-se bAhar nikalakar mujhe yah karanA hI nahI.n, mujhe yah laDAI nahI.n chAhiye, aisA karake svaya.n vApas kyo.n nahI.n muD sakate?

samAdhAnaH- jisane andar-se j~nAyak AtmAko pahichAnA hai ki AtmA bhinna j~nAyak hai. vah andar-se vibhAv-se ChUT gayA hai aur thoDI asthiratA hai. use jo vibhAvake pariNAm Ate hai.n, vah vastu svabhAv-se merA svabhAv nahI.n hai, vah svabhAv nahI.n hai aisA pariNati a.ntarame.n-se ho gayI hai. kShaN-kShaName.n j~nAyakakI dhArA rahatI hai ki mai.n j~nAyak hU.N. jo pariNAm Aye usakA j~nAyak rahatA hai. parantu puruShArthakI mandatA (hai). pUrNa nahI.n hai, vItarAgatA nahI.n hai isaliye thoDI asthiratA hai. us kAraN usame.n juDatA hai. parantu usakI svAmItva buddhi nahI.n hai. mai.n to j~nAyak jAnanevAlA hU.N. aisA bolanemAtra nahI.n, parantu a.ntarame.n aisI pariNati hI ho gayI hai. kShaN-kShaName.n aisI bhedaj~nAnakI dhArA hI vartatI hai.

parantu ve rAjame.n khaDe hai.n, rAjako ChoD nahI.n sakate hai.n. a.ntarame.n-se koI bhI vibhAvakA bhAv AdaraNIy nahI.n hai, aisI a.ntarame.n-se pariNati ho gayI hai. a.ntarame.n pariNati bhinna paD gayI hai. to bhI puruShArthakI mandatA-se rAjame.n khaDe hai.n, isaliye rAjake jo kArya hai.n, us kAryame.n ve khaDe rahate hai.n. usame.n-se ChUT nahI.n sakate. yadi puruShArtha kare to ChUT jAy aisA hai. parantu unakI puruShArthakI mandatAke kAraN usame.n jo-jo rAjAke hisAb- se pharja ho, vah sab pharjame.n ve khaDe rahate hai.n.

rAjame.n khaDe hai.n isaliye laDAI Adi sab kAryame.n juDate hai.n. a.ntarame.n-se vairAgya Ave to sab ChoDakar nikal jAte hai.n. chakravartIkA ChaH khaNDakA rAj hotA hai. parantu vairAgya AtA hai to ek kShaName.n ChoDakar muni ban jAte hai.n. mujhe ye kuCh nahI.n chAhiye. aisA


PDF/HTML Page 1871 of 1906
single page version

puruShArtha utpanna ho to sab ChoD dete hai.n. a.ntarame.n-se ChUT jAtA hai, muni ban jAte hai.n. phir to kShaN-kShaName.n AtmAme.n svarUpame.n lIn rahate hai.n. kShaN-kShaName.n bAhar Aye, andar jAy aisI a.ntarmuhUrtakI dashA ho jAtI hai.

parantu gR^ihasthAshramame.n hai isaliye use us jAtakA rAg puruShArthakI mandatAke kAraN ChUTA nahI.n hai. a.ntarame.n-se ChUT gayA hai ki ye vibhAv mujhe kisI bhI prakAr-se AdaraNIy nahI.n hai. U.Nche-se U.NchA shubhabhAv bhI merA svarUp nahI.n hai. usase bhI bhinna rahate hai.n. parantu ve rAjake rAg-se ChUTe nahI.n hai. isaliye usame.n khaDe rahate hai.n. ve ChoDanA chAhe, puruShArtha kare to kShaName.n ChUT jAy aisA hai.

kuCh rAjA laDAIme.n hote hai.n aur aisA hotA hai ki ye kyA? laDAIme.n khaDe ho, vahI.n vairAgya AtA hai, vahI.n muni ban jAte hai.n. aisI bhI koI rAjA hote hai.n. shAstrame.n dR^iShTAnta AtA hai. laDAI karate ho, vairAgya AtA hai. hAr-jIt ye sab kyA hai? vahA.N laDAIme.n hI lo.nch karake muni ban jAte hai.n, sab ChoD dete hai.n. aisA bhI puruShArtha utpanna hotA hai. aur kisIkA aisA puruShArtha utpanna nahI.n hotA hai, isaliye laDAIme.n, rAjakI vyavasthAme.n sabame.n juDate hai.n.

samyagdR^iShTikI a.ntarakI gati kuCh alag hotI hai, bAharakI alag hotI hai. hAthIke dikhAneke dA.Nt alag aur a.ntarake alag hote hai.n. vaise usakI a.ntarakI pariNati ekadam nyArI hotI hai. parantu bAhar aise sab kAryame.n juDatA hai. isaliye parIkShA karanI mushkil hai. laDAIme.n khaDe ho aur usakI parIkShA karanI, gR^ihasthAshramame.n khaDe ho usakI parIkSha karanI bahut mushkil hai. parantu vah a.ntar-se kaise nyAre hai.n, vah unakA parichay ho to khyAlame.n Aye aisA hai.

mumukShuH- tabhI usakI j~nAnadhArA chAlU hI hotI hai? aur karmadhArA chalatI hai?

samAdhAnaH- karmadhArA bhinna, j~nAnadhArA bhinna. dono.n bhedaj~nAnakI dhArA vartatI hai. ye sharIr bhinna, usake hathiyAr bhinna, rAg Ave vah bhinna. sabase bhinna dhArA vartatI hai. pratikShaN dhArA vartatI hai. vah sab kArya usake nyAyapUrvak hote hai.n. koI anyAyame.n nahI.n juDate. maryAdit hote hai.n. parantu usame.n ve khaDe hote hai.n, laDAIke kAyAme.n.

pahaleke rAjA, chakravartI, bharat chakravartI, rAmachandrajI sab laDAIke kAyAme.n khaDe the. vairAgya AyA tab muni banakar chal diye. bharat chakravartI to arIsA bhuvaname.n ekadam vairAgyako prApta hue hai.n.

mumukShuH- gurudevakI ek Tepame.n sunA ki j~nAname.n aisI tAkat hai ki bhUt, bhaviShya aur vartamAn sab paryAyo.nko jAn sake. aisA bhagavAnake liye hI hai?

samAdhAnaH- bhagavAnako pratyakSha j~nAn hai, isaliye tIno.n kAlakA pratyakSha jAnate hai.n.


PDF/HTML Page 1872 of 1906
single page version

aur jo mati-shrutaj~nAnI hai vah pratyakSha nahI.n jAnatA. isaliye bhUt, vartamAn, bhaviShyakA pratyakSha nahI.n jAnatA. vah bhagavAnake liye hai-bhUt, vartamAn, bhAvi. samyagdR^iShTi ho athavA mati-shrutaj~nAnI ho, vah bhI thoDA jAn sakatA hai. use bhUtakA ananta, bhaviShyakA ananta aur vartamAn vah sab ananta kAlakA nahI.n jAnatA. kisIko aisA j~nAn pragaT ho to maryAdit j~nAn jAn sakatA hai.

bachapan-se baDA huA to bachapanakA ho utanA yAd kar sake. bhaviShyame.n aisA honevAlA hai, aisA anumAn pramAN-se jAn sakatA hai. aise bhUt, vartamAn, bhaviShyako jAne. vartamAnakA jAn sake, aise jAn sakatA hai. parantu kevalaj~nAnI to pratyakSha aisA hI hogA, aisA nishchit jAn sakate hai.n. bAkI mati-shrut jise hai, vah bachapan-se ab tak baDA huA, bachapaname.n kyA banA vah sab jAnatA hai, jo usakI smaraN shakti ho us anusAra. aur anumAn-se bhaviShyame.n aisA hogA, aisA anumAn-se jAnatA hai. kitano.nko aisA j~nAn hotA hai ki bhaviShyame.n aisA honevAlA hai. aisA bhI kisIko hotA hai ki thoDe samay bAd aisA honevAlA hai. aisA j~nAn usakA sachchA bhI ho. aisA bhI kisIko hotA hai. parantu vah sab maryAdit hotA hai aur parokSha hotA hai. kevalaj~nAnIko pratyakSha hotA hai.

kevalaj~nAnI to jahA.N vItarAg dashA huyI to usakA j~nAn nirmal ho jAtA hai. bhUtakA ananta aur bhaviShyakA ananta kAl parya.ntakA ananta dravyo.nkA, usake dravya-guN-paryAy, chaitanya, jaD, jagatame.n jitanI vastu hai, usake dravya-guN-paryAy, samay-samayame.n kyA pariNaman chal rahA hai, vah sab ek samayame.n kevalaj~nAnI jAnate hai.n. apanA jAnate hai.n. svaya.n bhUtakAlame.n kaise pariName? vartamAname.n kaise pariNamate hai.n, bhaviShyame.n kyA pariNati honevAlI hai? apane dravyakI. ananta guN aur paryAy kaise pariName.nge, aisA bhaviShyamakA apanA jAne. aur anya ananta dravya. yah jIv itane samay bAd mokSha jAyagA. narkakA, svargakA sab jIvo.nke bhAv, usake bhav, ananta-ananta kAlakA kevalaj~nAnI jAnate hai.n. unhe.n aisA pratyakSha j~nAn hai. ichChA nahI.n karate hai.n, ichChA binA jAnate hai.n. aisA unakA svaparaprakAshak j~nAn hai.

mumukShuH- us j~nAnakA mAhAtmya batAIye.

samAdhAnaH- j~nAnakI aisI mahimA aur j~nAnakA aisA svabhAv hai. mAtra mahimA nahI.n batAnI hai, parantu usakA svabhAv hI aisA hai. usakA nAm kahe.n ki usame.n maryAdA nahI.n hotI. j~nAnasvabhAv AtmAkA hai, usakI maryAdA nahI.n hai ki itanA hI jAne aur utanA na jAne. vah jab nirmal ho, tab pUrNa jAne. ananta dravya, ananta guN, ananta paryAy, ananta dravya, kShetra, kAl, bhAv sab ananta jAne. usakA nAm j~nAn kahaneme.n AtA hai.


PDF/HTML Page 1873 of 1906
single page version

vastukA svabhAv jisame.n j~nAn hai, usame.n nahI.n jAnanA aisA nahI.n AtA ki itanA hI jAne aur itanA na jAne. pUrNa jAne. apanA pUrNa, dUsarekA, sabakA jAne. parantu vItarAg dashA-se jAnate hai.n. aj~nAnadashAme.n to aisA thoDA anumAn-se jAne. mati-shrutaj~nAnI svAnubhUtime.n jAne. bAkI parokSha jAne, parantu vah thoDe kAlakA jAnatA hai. avadhij~nAnI amuk pratyakSha jAnatA hai, manaHparyayaj~nAnI amuk pratyakSha jAnatA hai, parantu kevalaj~nAnI to pUrNa jAnate hai.n. aisA j~nAnakA svabhAv hI hai. j~nAnako maryAdA nahI.n hotI.

AtmA j~nAnasvabhAvI hai. to usame.n nahI.n jAnanA aisA AtA hI nahI.n. pUrNa jAne. usame.n aisI maryAdA nahI.n ba.Ndh sakatI ki itanA jAne aur utanA na jAne. pUrNa jAne. svako jAne, parako jAne. parantu ichChA binA. usame.n ekatvabuddhi kiyA binA jAnatA hai.

samAdhAnaH- .. yathArtha bhAvanA bhAve, vah bhAvanA usakI phalavAn hokar hI ChUTakArA ho. yadi vah bhAvanA a.ntar-se utpanna huyI bhAvanA ho ki mujhe AtmA hI chAhiye. aisI bhAvanA yadi huyI aur chaitanyakI pariNati pragaT na ho to jagatako shUnya honA paDe. arthAt bhAvanA phalatI hI hai. to dravyakA svabhAv nAsh ho jAy athavA dravyakA nAsh ho jAya. jagatako shUnya honA paDe. dravyakA nAsh ho arthAt jagatako shUnya honA paDe.

jo bhAvanA a.ntar-se pragaT huyI ho, jo bhAvanA a.ntarame.n-se pragaT ho, vah bhAvanA apanI pariNatiko lAye binA rahatI hI nahI.n. yadi pariNati na Ave to us dravyakA nAsh ho jAya. jo dravya svaya.n andar-se pariNatiko ichChatA hai, jo use chAhiye, vah a.ntar-se na Aye to jagatako shUnya honA paDe arthAt dravyakA nAsh ho jAya. apane dravyakA nAsh ho, apanI bhAvanA saphal na ho, kisIkI na ho, isaliye jagatako shUnya honA paDe.

apanI bhAvanA saphal nahI.n hotI hai to apane dravyakA nAsh hotA hai. vaise kisIkI bhAvanA saphal nahI.n ho to jagatako shUnya honA paDe. isaliye svaya.nkI bhAvanA a.ntar- se utpanna huyI ho, vah a.ntar-se pragaT hokar hI ChUTakArA hai. yadi svaya.nko andar- se AtmA pragaT honekI ichChA ho, a.ntar-se, to vah andar pragaT ho hI. aisA niyam hai. jo a.ntarakI utpanna huyI bhAvanA ho, vah bhAvanA saphal hue binA rahatI hI nahI.n.

shubh-ashubh sab bhAvanAo.nkA phal AtA hai. aise chaitanya taraphakI bhAvanA a.ntarame.n- se huyI, vah bhAvanA a.ntar-se huyI, us rUp dravyako pariNamanA hI paDe. yadi dravya pariName nahI.n to jagatako shUnya honA paDe, dravyakA nAsh ho. dravyakA nAsh hotA hI nahI.n. isaliye dravya us rUp pariNati kiye binA rahatA hI nahI.n.


PDF/HTML Page 1874 of 1906
single page version

mumukShuH- a.ntarakI bhAvanA kaise utpanna ho?

samAdhAnaH- use utpanna karaneke liye svaya.nko utanI lagan ho, jarUrat lage ki bas, koI vastume.n use ras nahI.n hai, ek chaitanya taraphakA ras lage. chaitanyame.n andar apUrvatA lage. aisI apUrvatA lage. usake binA svaya.nko chale hI nahI.n. chaitanyakI pariNatike binA kaise chale? aisA yadi a.ntarame.n-se ho to a.ntarame.n-se pariNati pragaT hue binA rahe hI nahI.n.

samAdhAnaH- .. jo mArga batAyA, us mArgake binA a.ntarame.n kahI.n sa.ntoSh ho sake aisA nahI.n hai. dhyAn kare to samajh binAkA dhyAn (kare to) andar-se kuCh pragaT nahI.n hotA. j~nAnapUrvakakA dhyAn ho to vah sachchA dhyAn ho, apanA svabhAv pahichAnakara. shrImad kahate hai.n na, tara.ngarUp ho jAtA hai. j~nAn binAkA dhyAn to.

jo jAn rahA hai vah svaya.n hI hai. svaya.n apaneko jAn nahI.n sakatA hai. vibhAvame.n jo sabako jAnanevAlA hai, us jAnanevAlekA astitva grahaN karanA. jAnanevAlekA asAdhAraN guN j~nAt hotA hai. bAkI ananta anupam shaktiyo.n-se bharA (hai). parantu j~nAnasvabhAv usakA aisA asAdhAraN hai ki vah grahaN ho sake aisA hai. parantu svaya.nkI utanI taiyArI ho to vah grahaN kar sakatA hai. parantu vah jabatak na ho tabatak usakI apUrvatA lage aur us taraph pariNati jAy to bhI achChA hai. usakI bhAvanA ho to bhI.

mumukShuH- aisA hotA hai ki aisA kaisA anubhav? aisA kaisA Ananda? kyA hotA hai? us vakta apaneko kyA dikhAI detA hai? aisA hotA hai ki jAnanevAleko jAnanA hai, vah sab bAt barAbara. to phir usame.n Ananda AtA hai to kaisA Ananda hai? usakA kyA svarUp hai?

samAdhAnaH- jabatak vikalpame.n khaDA hai, tabatak Ananda pragaT nahI.n hotA. vikalpa- se bhinna paDe to pragaT hotA hai. parantu pahale bhedaj~nAn ho to vikalpa-se bhinna paDe. aur vah bhedaj~nAn bhI yathArtha pariNatiyukta honA chAhiye. pahale to abhyAsarUp hotA hai, phir usakI pariNati pragaT hotI hai. vikalpame.n khaDA hai tabatak Ananda hotA nahI.n. usakI shraddhA kare, apUrvatA kare to ho. aisA pahale ho, bAdame.n ho. pahale to yathArtha pratIt kare ki AtmAme.n Ananda hai. shAstrame.n AtA hai, tujh-se na ho sake to shraddhA to karanA.

samAdhAnaH- .. shAshvat mandir hai. shAshvat ratnake mandir aur shAshvat pratimAe.N pA.Nchasau- pA.Nchasau dhanuShakI. jaise samavasaraName.n bhagavAn baiThe ho.n, vaise ratnakI pratimAe.N. nAsAgra dR^iShTi hai. ek divyadhvani nahI.n hai, bAkI jaise bhagavAn ho.n, vaisA padmAsan aur aise pA.Nchasau dhanuShakI, aisI 108 pratimAe.N. 52 jinAlay hai. vah pUrA dvIp mAno.n bhagavAnake mandaro.nkA


PDF/HTML Page 1875 of 1906
single page version

hI ho aisA dvIp hai.

mumukShuH- aisI kudaratI rachanA hotI hai?

samAdhAnaH- kudaratI rachanA. ye sab pudagalakI rachanA bhagavAnarUp hI pariNamit ho gayI hai. vahA.N sab bhagavAn hI hai.n.

mumukShuH- viharamAn tIrtha.nkar?

samAdhAnaH- nahI.n, tIrtha.nkar nahI.n, pratimAe.N hai.n. (tIrtha.nkar) to videhakShetrame.n haiai.n.

mumukShuH- viharamAn tIrtha.nkarakI pratimAe.N yA (dUsarI)?

samAdhAnaH- koI viharamAnakI yA chaubIs tIrtha.nkarakI pratimAe.N aisA kuCh nahI.n, bas, bhagavAn hI. nAm nahI.n. jaise bhagavAn samavasaraName.n baiThe ho.n, vaise bhagavAna. samavasaraName.n baiThe hoe.n vaise. kaun-se bhagavAn aisA kuCh nahI.n, tIrtha.nkar bhagavAna. chaubIs bhagavAn yA bIs viharamAn bhagavAn, aisA nahI.n. tIrtha.nkar bhagavAna. padmAsaname.n (baiThe ho.n), ashokavR^ikSha hotA hai, si.nhAsan hotA hai, samavasaraN jaisI rachanA hotI hai. nAm nahI.n hai. kisIkI pratiShThA nahI.n kI hai, kudaratI hai. kudaratI, pudagalake paramANu jaise pahAD Adi kudaratI hote hai.n, duniyAme.n jaise pahAD Adi hotA hai, vaise kudaratI pratimAe.N, ratnamay pratimAe.N hotI hai.n. kisIke dvArA nirmit nahI.n hotI.

mumukShuH- kailAs parvat par bhI hai na?

samAdhAnaH- bharat chakravartIne vahA.N pratio.nkI sthApanA kI hai. bhUtakAlakI chaubIsI, vartamAn chaubIsI aur bhaviShyakI chaubIsI, aise bahattar bi.nbakI sthApanA bharat chakravartIne kailAs parvat par kI hai. kailAs parvat abhI kisIko hAth nahI.n lagatA hai. vah ratnamay pratimAe.N bharat chakravartIne karavAyI hai.n.

samAdhAnaH- ..vibhAvabhAv-se apanA svabhAv bhinna hai. usakA astitva grahaN karake us rUp a.ntarame.n-se pariNati kare to hotA hai, to svAnubhUti hotI hai. jo bhAv-vikalpa Aye usase bhinna AtmA j~nAyak hai, use pahachAnanA.

... kevalaj~nAn ho tab vah kShay hotA hai. bAkI pahale bhedaj~nAn hai. usakA bhedaj~nAn karanA. to vikalpa ChUTakar andar samA jAy to svAnubhUti hotI hai. to svAnubhUti hotI hai. .. to vikalpa ChUT jAya.

prashamamUrti bhagavatI mAtano jay ho! mAtAjInI amR^it vANIno jay ho!