PDF/HTML Page 213 of 1906
single page version
j~nAnanay chakShu ek svaya.nko andar ek pa.nth milatA hai. AtmA kyA hai? dravya- guN-paryAy, sab kyA hai? sab mArga milatA hai. vichAr karake nakkI kare. AtmA kyA, dravya kyA, guN kyA, paryAy kyA. sab svarUp nakkI kare. paradravya kyA, svadray kyA, sah sab nakkI hotA hai. jinavANI mAtA nimitta banatI hai. vichAr to svaya.nko karanA rahatA hai. svaya.n kare to hotA hai.
chi.ntavan AkhIr tak rahatA hai. vItarAg ho tab dhyAn-shukladhyAn ho to dravya- guN-paryAyake vichAr hote hai.n. yadyapi usame.n shubhabhAv hai, phir bhI usame.n dravya-guN-paryAyake vichAr hote hai.n. usame.n ek Upar sthir hotA hai to kevalaj~nAn hotA hai. shubhabhAvame.n ghumatA rahe, lekin shrutakA chi.ntavan Akhir tak rahatA hai. a.ntarame.n shrut sAth-sAth rahatA hai. aur vichAr Ate hai.n, yah mai.n hU.N, yah mai.n nahI.n. dravya-guN-paryAy sabakA chi.ntavan use Akhir tak rahatA hai. mUl usame.n prayojanabhUt samajhe to sab A jAtA hai. ek AtmAko samajhe. AtmA kaun hai? AtmAkA svarUp kyA hai? pudagal kyA hai? vibhAv kyA hai? mUl prayojanabhUt samajhe to usame.n sab A jAtA hai. lekin shrutakA chi.ntavan- mai.n yah hU.N, yah nahI.n, aisA amuk prayojanabhUt shrutakA chi.ntavan to Akhir tak rahatA hai. sAth hI hotA hai.
AtA hai na? dev-gurukA sAth, sAth-sAth hotA hai. bhale shubhabhAv hai, to bhI sAth-sAth hotA hai. shuddhAtmAme.n vah shubhabhAv nahI.n hai. shubhabhAv puNyabandhakA kAraN hai aur vah AkUlatA eva.n heyarUp hai. usapar lakShya rahatA hai to vItarAgadashA nahI.n hotI. to bhI jabatak vItarAgadashA nahI.n hotI, vah bAhar AtA hai tab use shrutakA chi.ntavan to sAth-sAth hotA hI hai. ashubhase bachaneke liye vah shubhabhAvame.n rahatA hai, tab shrutakA chi.ntavan, dev-guru-shAstra tIno.n, sab sAth-sAth hotA hai.
mumukShuH- dUsare prakArakA shrutakA chi.ntavan to hotA hai na?
samAdhAnaH- dUsare prakArakA yAnI prayojanabhUt honA chAhiye. prayojanabhUtake sAth- sAth sab chi.ntavan hotA hai to vah lAbhakA kAraN hai. jaise adhik-adhik j~nAnakI nirmalatA ho to vah lAbhakA kAraN hai. parantu mUl prayojanabhUt samajhe to usame.n pUrA
PDF/HTML Page 214 of 1906
single page version
mArga A jAtA hai. ekako samajhe to usame.n sab A jAtA hai. AtmAko samajhe. sva- parakA bhedaj~nAn kare to usame.n prayojanabhUt sab A jAtA hai. lekin visheSh samajhe to bhI vah lAbhakA kAraN hai. lekin vah sab AtmArtha hetu honA chAhiye. j~nAn karaneke khAtir athavA mAtra jAnaneke liye aise nahI.n. AtmArtha hetu honA chAhiye. adhik samajhe to mArga nirmal hotA hai. mArga use spaShTa hotA hai. shAstrame.n usakA Ashay barAbar samajhe. AchAryadevako kyA kahanA hai, bhagavAn kyA kahate hai.n, AchAryadev isame.n kyA kahate hai.n, gurudevane kyA mArga batAyA hai, vaise adhik-adhik vichAr karake AtmArtha hetu vichAr kare to mArga adhik nirmal aur spaShTa hotA hai. ... mArga kaise adhik spaShTa ho.
shrutakI mahimA. gurudevako shrutakI mahimA kitanI thI. unako shrutakI mahimA.. AhA..hA...! us din sab Aye tab kahate the na? AhA..hA...! AtA thA. shAstrake ek-ek pa.nktike artha kare. unake jaisA artha koI nahI.n kar sakatA. aur unakI vANI. usame.n A..hA.. AtA thA, usame.n shrutakI utanI mahimA AtI thI.
mahimA kare usake sAth mArga jAnanA chAhiye. mArga jAne binA Age nahI.n baDhA jA sakatA. mArgako jAne ki yah rAstA hai. isaliye shrutakA chi.ntavan sAth-sAth hotA hai.
... vaisI unakI vANI aur jo AhA.. AtA thA, aisA kisIko nahI.n A sakatA. vah a.ntarame.nse AtA thA. tIrtha.nkar gotra bA.Ndhaneke jo kAraN Ate hai.n, usame.nse koI kAraN ho. abhikShaN j~nAnaupayog Adi. shrutabhakti Adi unako koI alag hI prakArakA hotA hai. ...
mumukShuH- shrutalabdhiko bhI kAraN kahate hai.n?
samAdhAnaH- shrutalabdhi to thI, lekin unako svaya.nko a.ntarame.nse mahimA hI koI alap prakArakI thI.
mumukShuH- gurudevakA vichAr to vah solah kAraNakA barAbar mel khAtA hai. ShoDash kAraN bhAvanA bhAy..
samAdhAnaH- hA.N, vah mel khAtA hai. .. uname.n dikhAI dete the.
mumukShuH- madhyarAtrime.n nidrAme.nse vichAr Aye to us vakta shAstrake hI Ate the.
samAdhAnaH- shAstrake hI Ate the.
mumukShuH- usI vakta samAdhAn kar le. athavA subah...
samAdhAnaH- jab bhI vichAr Aye shAstrake hI Ate the. ... shrutako likhanekA Adi amuk .. diye hai.n. puShpada.nt aur bhUtabali Adi muni ka.nThastha rakhate the. aisI kuCh shakti hotI hai. phir kahA, sab yah rakh nahI.n pAye.nge,
PDF/HTML Page 215 of 1906
single page version
isaliye phir lakhate the. bAkI ka.nThastha hI hotA thA. vah kaisI shakti hogI! unako us prakArakA vikalpa AyA to ShaTakhaNDAgam AdikI rachanA kI. AchAyAko bhinna- bhinna prakArake vikalpa Ate hai.n. koI adhyAtmakA likhe, koI charaNAnuyogakA likhe, koI karaNAnuyogakA likhe, lekin sab muni svAnubhUtime.n jhulanevAle. sabako andar AtmA mukhya hotA hai. lekin kisIko yah vikalpa Aye, kisIko yah likhanekA vikalpa Aye.
... vItarAgadashA, kevalaj~nAn, dhyey pUrNa vItarAg honekA hai. svAnubhUtime.n jhulate hai.n. usame.n bIch-bIchame.n shubhabhAvame.n rukate hai.n, vahA.N aise shAstra likhate hai.n. sab jIvo.nko upakArabhUt hotA hai. AchAryadev (kahate hai.n), mam paramavishuddhi... merI vishuddhike liye mai.n yah likhatA hU.N, aisA AchAryadev kahate hai.n. phir pIChe kahate hai.n, mai.nne to kuCh nahI.n kiyA hai. amR^itacha.ndrasUrine to kuCh nahI.n kiyA hai, in shabdo.nne kiyA hai. AchAryadevakI kaisI dashA hotI hai!
.. artha karanekI shakti thI. ek shabda aur ek pa.nktime.n kitanA nikalatA thA! mAno pUrA brahmANDa khaDA karate ho. utanA vistAr unakA sahaj AtA hai. chAro.n orake pahalU mAno.n pUre brahmANDakA svarUp ek shabdame.n kahate ho. ek pa.nktime.n unako utanA Ashcharya lagatA.
mumukShuH- artha karanese pahale hI unako AhA.. aisA ho jAtA thA.
samAdhAnaH- hA.N, AhA.. ho jAtA thA.
mumukShuH- kitane hI ghaNTo chalatA.
samAdhAnaH- hA.N, chAhe jitanI bAr svaya.n paDhe to svaya.nko Ashcharya hI lagatA thA. dev-guru-shAstra to sAthame.n hI hote hai.n. AchAryadev kahate hai.n ki, mai.n jA rahA hU.N, usame.n sab pa.nch parameShThIko svaya.n bulAte hai.n. mai.n dIkShA letA hU.N, usame.n Ap sab padhAriye. dev- guru-shAstra to sAdhanAme.n sAthame.n hote hai.n. bhale svAnubhUtime.n jhulate ho, bAhar Ate hai.n vahA.N shrut hotA hai. dev-guru-shAstra tIno.n hote hai.n. shrut chi.ntavanarUp hotA hai. usame.n upayog ghumatA rahatA hai. parantu dev-guru-shAstra sab hote hai.n. vANI-shrut bhagavAnake pAsase AyI hai. bhagavAn hI usame.n mukhya hai.n. sab vANI bhagavAnake pAsase AyI hai.
... use mArga batAte hai.n. pa.nchamakAlame.n gurudev padhAre, vah to mahAbhAgyakI bAt hai. vah sab to AshcharyakArI hai, parantu yah dharasenAchAryane jo kiyA hai vah sab bhI AshcharyakArI hai. shrut to AshcharyakArI hI hotA hai. lekin usame.n chAro.n anuyog A jAte hai.n.
mumukShuH- koI charaNAnuyogake shAstra likhate ho.nge, koI dravyAnuyogake. to vaisI- vaisI svaya.nkI shakti hogI us anusAr (likhate ho.nge)?
samAdhAnaH- vaisI shakti hotI hai aur us prakArakA unako vikalpa AtA hai.
PDF/HTML Page 216 of 1906
single page version
svaya.nkI shakti anusAr vaisA shubh vikalpa AtA hai. jo andar svaya.nko shrutakA chi.ntavan chalatA ho. tADapatra par likhate hai.n. aisA shubhabhAvakA vikalpa unako AtA hai. isaliye vah likhate hai.n. svaya.nkI shakti aur us prakArakI andar svaya.nkI likhanekI shakti ho, andar aisA j~nAn ho, sab hotA hai, isaliye ve likhate hai.n.
... kisIko karaNAnuyogame.n jAtA ho, kisIko charaNAnuyogame.n jAtA ho, kisIko dravyAnuyogame.n. vaise kisIkA adhyAtmame.n upayog jAtA ho. svAnubhUtime.n to sab ek hI prakArase jhulate hai.n. aur j~nAnakA upayog sabakA bhinna-bhinna prakArase jAtA ho. kShayopasham bhinna-bhinna prakArase kAm karatA hai.
mumukShuH- bhAvali.ngI muni to bahut ho gaye, phir bhI shAstra to kuCh munio.nne hI likhe.
samAdhAnaH- hA.N, vah to jisakI shakti ho vah likhe. shakti ho, vaisA prashasta vikalpa Aye.
mumukShuH- samasta nij vaibhavase dikhAU.NgA.
samAdhAnaH- mai.n AtmAke vaibhavase dikhAtA hU.N. nij vaibhavase darshAtA hU.N. mujhe andar jo pragaT huA hai, vah mai.n Apako dikhatA hU.N. merA vaibhav dikhAtA hU.N. mai.n darshAU.N use pramAN karanA. AchAryadev mahAsamartha (hai.n), ve kahate hai.n, pramAN karanA. bhUl-doSh grahaN mat karanA. AchAryadevakI kaisI shakti hai, phir bhI aisA kahate hai.n. ... jagatako upakAr (karane) aur svaya.nko prashasta ... sab jagat samakSha darshAyA hai. jo svaya.nko j~nAname.n sab vaibhav pragaT huA hai-Atma vaibhav, sab jagatako darshAte hai.n.
mumukShuH- shrutaj~nAn dvArA jAno.n yA kevalaj~nAn dvArA jAno, AtmAko jAnanekA ek hI prakAr hai.
samAdhAnaH- AtmAko jAnanekA ek hI prakAr-shrutaj~nAn dvArA yA kevalaj~nAn dvArA. usame.n pharka nahI.n hai, parantu shrutaj~nAn parokSha hai aur kevalaj~nAn pratyakSha hai. utanA pharka hai. koI apekShAse aisA kahate hai.n ki shrutaj~nAn aur kevalaj~nAname.n koI pharka nahI.n hai. shrutaj~nAn ho yA kevalaj~nAn ho, parantu pratyakSha parokShakA pharka hai. vah sahaj vikalpa binAkA hai, kevalaj~nAn sahaj hai. shrutaj~nAname.n vikalpa sAthame.n juDA hai. bAkI vastu svarUpame.n koI pharka nahI.n hai. vastu svarUpakA samAnarUpase prakAsh karate hai.n.
mumukShuH- ... mere a.ntarake vaibhavase yah svarUp darshAtA hU.N, to tU pramAN hI karanA. usame.nse aisA dhvani AtA hai ki tU kis bhUmikAme.n khaDA hai, isaliye tU koI dalIl mat karanA, lekin svIkAr kar lenA. jaise bAp beTeko kahe ki,...
samAdhAnaH- karuNAse kahate hai.n. pramAN karanA, mai.n kahatA hU.N, barAbar kahatA hU.N
PDF/HTML Page 217 of 1906
single page version
tU pramAN karanA. pAtrajIvako kahate haiai.n, pramAN karanA.
mumukShuH- kyo.nki shurUAtame.n to kahI.n na kahI.n shraddhA karanI paDatI hai. sirpha tarkase to Age nahI.n baDhA jA sakatA.
samAdhAnaH- kuCh-kuCh parIkShA karanI hotI hai, sab parIkShA nahI.n karanI paDatI. gurudev kahate the na, yah mArga koI apUrva hai. mahApuruSh, satpuruShako tUne pahachAnA, phir tU kahe ki mujhe sab batA do. aise nahI.n hotA hai. phir to use arpaNatA karanI chAhiye. amuk parIkShA karake nakkI kiyA. phir sab parIkShA nahI.n karanI paDatI.
mumukShuH- bhedaj~nAn ho, usakA lakShaN kyA?
samAdhAnaH- bhedaj~nAn yathArtha ho usakA lakShaN to svaya.nko bhedaj~nAnakI dhArA vartatI ho. yathArtha bhedaj~nAn to use a.ntarame.n bhedaj~nAn vartatA ho. chAhe koI bhI kAryame.n ho, use trUTi nahI.n paDatI, avichChinna dhArAse bhedaj~nAn chalatA hai. jAgate, sote, svapname.n sabame.n bhedaj~nAn (chalatA hai). AtmapadArtha j~nAyak.. j~nAyak hI use vedaname.n AtA hai. yah vibhAv use gauN hotA hai aur kShaN-kShaName.n ekatvabuddhi dhArAvAhI chalatI hai, vaise usakI bhedaj~nAnakI dhArA chale. dhArA chale usame.n svaya.n bhinna bhAsit ho. sharIr bhinna bhAse, vibhAv bhinna bhAse, sab bhinna bhAsit hotA hai. use a.ntarame.n bhinna bhAse aur j~nAyakakI dhArA, j~nAyakakA vedan yAnI j~nAyak use pratItame.n AtA hai. j~nAyak use vichAr kare isaliye nahI.n, apitu sahaj jAnaneme.n AtA ho. vah bhedaj~nAn hai. vah jabatak nahI.n hotA hai, tabatak prayAs kare. bAra.nbar bhinna honekA prayAs kare. jAgate, sote, svapname.n, khAte-pIte sabame.n kShaN- kShaName.n AtmA bhinna hI bhAsit hotA hai. ek j~nAyak hI use mukhya rahatA hai, Urdhva rahatA hai. dravya par usakI dR^iShTi chipakI rahatI hai. dravya j~nAyak para.
use j~nAn sab hotA hai ki yah vibhAv hai, yah svabhAv hai, sab j~nAname.n hotA hai. lekin dhArA to j~nAyakakI chalatI hai. lekin vah yathArtha ho to hotA hai, sahaja. svAnubhUtikI dashA pragaT ho to vaise yathArtha bhedaj~nAnakI dhArA (chalatI hai). usake pahale usakA prayAs kare, jabatak nahI.n hotA hai tabataka.
mumukShuH- prayAsame.n kyA hotA hai?
samAdhAnaH- use bAra.nbAr bhinna karanekA prayatna kare. lekin bhinna karanekA prayatna kare kab? ki use j~nAyakakI mahimA Aye to. bAharakI mahimA ho rahI hai, use bAharakA mahimAva.nt lagatA hai, vaisA a.ntarame.n j~nAyak mahimAva.nt nahI.n lagatA hai. j~nAyak mahimAva.nt lage to use bhinna karanekA prayatna kare. nahI.n to use rukhA lage. j~nAyak.. j~nAyak.. aise bolane mAtra ho jAtA hai. usakA koI matalab nahI.n hai. lekin use j~nAyak mahimAva.nt laganA chAhiye. to use bhinna karanekA prayatna kare.
PDF/HTML Page 218 of 1906
single page version
mumukShuH- mahimAva.nt hai phir bhI yahA.N mahimA kyo.n nahI.n lagatI. itanI mahimA sunate hai.n, shAstrame.n paDhaneme.n AtA hai...
samAdhAnaH- lekin andarase svaya.nko sachchA baiThe to hove na. shAstrame.n Aye, yah sab niHsAr hai, sArabhUt AtmA hai...
mumukShuH- Apake shrImukhase sunate hai.n, gurudevake pravachaname.n (sunate hai.n), lekin yahA.N mahimA kyo.n nahI.n AtI?
samAdhAnaH- a.ntarame.n utanI svaya.nkI taiyArI chAhiye. puruShArtha karanA chAhiye. puruShArtha nahI.n karatA hai, puruShArthakI kamI hai. AlasI ho gayA hai anAdikA. aisA anupam padArtha, use svaya.n najar karake dekhatA nahI.n. AtA hai na? "nij nayananI ALase re, nirakhyA nahI.n harine jarI.' vaise svaya.nke netrakI Alasake kAraN svaya.n hariko dekhatA nahI.n. Alasake kAraN, puruShArthakI ma.ndatAke kAraNa. puruShArthakI ma.ndatA hai.
bAharakA dUsarA kuCh karanA ho to jaldI kar letA hai, lekin a.ntarakA karaneme.n bAdame.n.. bAdame.n karake Alas karatA hai. puruShArthakI mandatA hai. jabatak nahI.n hotA, tabatak jinendra dev-guru-shAstrakI mahimA hotI hai, vah kare. lekin us shubhabhAvase bhI AtmA bhinna hai, usakI shraddhA svaya.nko honI chAhiye. usase bhI bhedaj~nAn karanekA prayAs karanA chAhiye, pratIt to aisI hI honI chAhiye. lekin ashubhase bachaneke liye bIchame.n shubh AtA hai. lekin shuddhAtmA chaitanyatattva to nirvikalpa tattva hai. use pahachAnane ke liye, usakI mahimA lAnekA, usakA prayatna kare, tattvakA vichAr kare, shAstra svAdhyAy kare. bhAvanagarame.n abhI pAThashAlA chalatI hai?
mumukShuH- nahI.n, abhI nahI.n chalatI hai. yathArtha nirNayame.n...?
samAdhAnaH- nirNayame.n j~nAyakakA jor Aye ki mai.n j~nAyak hI hU.N. yah kuCh bhI merA svarUp nahI.n hai. mai.n chaitanyadev padArtha koI anupam hU.N aur yah sab vibhAv merA svabhAv nahI.n hai, vah sab AkUlatArUp hai. mai.n ek nirAkUl tattva AnandasvarUp AtmA hU.N. usakI pratIt use honI chAhiye, joradAr pratIt AnI chAhiye. yah sharIr to jaD padArtha hai, lekin yah vibhAv jo chaitanyake puruShArthakI mandatAse hotA hai, vah bhI merA svarUp nahI.n hai. mai.n usase bhinna hU.N. dravya-guN-paryAy mere bhinna hai aur parapadArthake bhinna hai, aisA use dR^iDh nirNay honA chAhiye. j~nAyak padArthakI pratIt honI chAhiye. ye rahA mai.n, shAshvat anAdiananta tattva hU.N. ...